ގާނޫނީ ރަދީފު
"ލައިސަންސް ދޫކޮށްފައިވާ ސެކިއުރިޓީޒް ޑިޕޮސިޓަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2006-02 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ މާލީ ސެކިއުރިޓީޒްއާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން އޮތޯރިޓީން ލައިސަންސް ދީފައިވާ ސެކިއުރިޓީޒް ޑިޕޮސިޓަރީއަށެވެ.
"އެފް.އައި. އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެފް.އައި.އޭޖެންޓެއް މެދުވެރިކޮށް ރަޖިސްޓަރީކޮށްފައިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ ފައިސާ ބެލެހެއްޓުމަށް ޓަކައި އެފް.އައި.އޭޖެންޓަކު އުފައްދައި ބަލަހައްޓާ ކްލައެންޓް-ލެވެލް އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމަކަށެވެ. އެފް.އައި.އޭޖެންޓުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ބޭންކެއްގައި ބޭރުގެ ގިނަ އިންވެސްޓަރުންތަކެއްގެ އެއްކޮށްލެވިފައިވާ ބޭންކް އެކައުންޓެއް ހިންގާނެއެވެ. މި ބޭންކް އެކައުންޓުގައި، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ އެއްކުރެވިފައިވާ އެސެޓްތަކާއި މުއާމަލާތްތަކުގެ ފައިސާ ހިމެނެއެވެ. ބޭންކުގެ ބޭނުމަށް އެފް.އައި.އޭޖެންޓަކީ އެކައުންޓުގެ ވެރިފަރާތްކަމުގައި ވީނަމަވެސް، އެފް.އައި.އޭޖެންޓުން ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ ވަކިވަކި ހޯލްޑިންގތަކާއި މުއާމަލާތްތަކާއި ބެލެންސް ދައްކުވައިދޭ ތަފުސީލީ، ވަކިކުރެވިފައިވާ އިންޓަރނަލް ރިކޯޑުތައް އެފް.އައި. އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމްގައި ބަލަހައްޓާނެއެވެ.
"އެފް.އައި.އޭޖެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ރަޖިސްޓަރީކުރުމަށާއި އެ ފަރާތްތަކުގެ ކޮމްޕްލައަންސް ޕްރޮސެސްތައް ބެލެހެއްޓުމުގެ ހުއްދަ އޮތޯރިޓީން ދީފައިވާ ލައިސަންސްޑް ޑީލަރުންނަށެވެ.
"އެފް.އައި.ޕޯޓަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންނަށް ސެކިއުރިޓީޒް މާކެޓްގައި މުއާމަލާތްކުރުމަށް ދެވޭ ހުއްދަ ދިނުމުގެ ހުރިހާ އިންތިޒާމެއް ހިންގުމަށް އޮތޯރިޓީން ފޯރުކޮށްދޭ ޑިޖިޓަލް ޕްލެޓްފޯމަށެވެ.
"ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ރައްޔިތުން ނޫން، އަދި މި ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ މަތީން، ފާސްކޮށްފައިވާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގައި، އިންވެސްޓްކުރާ ބޭރުގެ ތަބީއީ ށަހްސާއި ގާނޫނީ ށަހްސުތަކަށެވެ.
"ބެނެފިށަލް އޯނަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2014-10 (މަނީ ލޯންޑްރިންގ އަދި ޓެރަރިޒަމަށް ފައިނޭންސްކުރުން ހުއްޓުވުމުގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން އެއަށް ދީފައިވާ މާނަކުރުމަށެވެ.
"ސަރަހައްދީ އެޑިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް އާންމުކޮށް ނެރޭ ނޫހަކުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވަކި ސަރަހައްދަކަށް އަމާޒުކޮށްގެން ށާއިއުކުރާ އެ ނޫހެއްގެ އިތުރު ޗާޕަށް ނުވަތަ ކޮޕީއަށެވެ.
"ގައުމީ ސަލާމަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ބޭރުންނާއި އެތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ކަންކަމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ މިނިވަންކަމަށް ނުވަތަ މުޅި ގައުމަށް ނުވަތަ މުޖުތަމައުގެ ގިނަ ބަޔަކަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިދާފަދަ ކަންކަމާއި، އެކަމެއްގެ ސަބަބުން ދިވެހި ދައުލަތަށް ނުރައްކާވެދާނެފަދަ ކަންކަމާއި މަސްލަހަތުތަކަށެވެ.
"މަޖައްލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިލްމީ ދާއިރާއިންނާއި ސައިންސްގެ ދާއިރާއިންނާއި އަދި އެނޫންވެސް އެކިއެކި ދާއިރާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި، ހިޔާލު ށާއިއުކޮށްގެން ނެރެވޭ ލިޔުންތަކާއި، ޖާނަލްތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"މީޑިއާގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެޑިޓަރުންނާއި، އެޑިޓަރުންގެ ޒިންމާ އަދާކުރާ މީހުންނާއި، ރިޕޯޓަރުންނާއި، ޖާނަލިސްޓުންނާއި، ޕްރެޒެންޓަރުންނާއި، ޓެކްނީށަނުންނާއި، ފޮޓޯގްރާފަރުންނާއި، ވީޑިއޯގްރާފަރުންނަށެވެ.
"މީޑިއާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި މުނިފޫހިފިލުވުމާއި ހިޔާލާއި އިށްތިހާރު އާންމުކޮށް ފެތުރުމަށްޓަކައި ހިންގާ ބްރޯޑްކާސްޓް ޓީވީއަށާއި ރޭޑިއޯއަށާއި ކޭބަލް ޓެލެވިޒަން ނެޓްވަރކްއަށާއި، މިއިން ވަސީލަތަކުން ފަތުރާ ކޮންޓެންޓް އިންޓަރނެޓް މެދުވެރިކޮށް ހިންގާ (ސޮފްޓްވެއަރ ވެބްސައިޓެއް ނުވަތަ އެޕްލިކޭށަނެއް މެދުވެރިކޮށް) ގެނެސްދިނުމަށާއި، ޗާޕުކޮށްގެން ށާއިއުކުރާ ނުވަތަ އިންޓަރނެޓް މެދުވެރިކޮށް ހިންގާ ސޮފްޓްވެއަރ ވެބްސައިޓެއް ނުވަތަ އެޕްލިކޭށަނެއްގައި ށާއިއުކުރާ ދުވަހު ނޫސްތަކަށާއި، ހަފްތާ ނޫސްތަކަށާއި މަޖައްލާތަކަށާއި، މިފަދަ އެހެންވެސް ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި ކަރަންޓް އެފެއާޒް ގެނެސްދޭ ށާއިއުކުރުންތަކަށެވެ.
"އާންމު މަސްލަހަތު އޮތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޖުތަމައުގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކަށް އެ މައުލޫމާތަކުން ހައްގުނޫން ގެއްލުމެއް ނުވަތަ އުނިކަމެއް ލިބިދާނެ މައުލޫމާތާއި، މުޖުތަމައުގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު އެނގެން ބޭނުންވެދާނެ މައުލޫމާތާއި، ކަންބޮޑުވާ މައުލޫމާތާއި މުޖުތަމައުގެ ގިނަ ބަޔެއްގެ ތެރޭގައި އެކަން ހިނގަމުންދާ ގޮތާބެހޭ މައުލޫމާތު އެނގުމަކީ މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ބަލާފާނެ މައުލޫމާތަށެވެ.
"އާންމު ނިޒާމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޖުތަމައުގައި ނަގަހައްޓަންޖެހޭ އާންމު އުސޫލުތަކަށާއި، އެކަމެއް ނެތިދިއުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އެކަމަށް އަސަރުކުރުމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމައުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ގެއްލުންލިބޭ ކަންކަމަށެވެ.
"އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2008-08 (އިލެކްށަންސް ކޮމިށަންގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ގާއިމުކޮށްފައިވާ އިލެކްށަންސް ކޮމިށަނަށެވެ.
"އެޑިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އާންމުކޮށް ނެރޭ ނޫހަކުން ބައެއް ހަބަރާއި މައުލޫމާތު އާކޮށްގެން ނެރޭ އެ ނޫހުގެ އިތުރު ޗާޕަށް ނުވަތަ ކޮޕީއަށެވެ.
"ލައިސަންސް ދޫކޮށްފައިވާ ސެކިއުރިޓީޒް ޑިޕޮސިޓަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2006-02 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ މާލީ ސެކިއުރިޓީޒްއާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން އޮތޯރިޓީން ލައިސަންސް ދީފައިވާ ސެކިއުރިޓީޒް ޑިޕޮސިޓަރީއަށެވެ.
"އެފް.އައި. އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެފް.އައި.އޭޖެންޓެއް މެދުވެރިކޮށް ރަޖިސްޓަރީކޮށްފައިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ ފައިސާ ބެލެހެއްޓުމަށް ޓަކައި އެފް.އައި.އޭޖެންޓަކު އުފައްދައި ބަލަހައްޓާ ކްލައެންޓް-ލެވެލް އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމަކަށެވެ. އެފް.އައި.އޭޖެންޓުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ބޭންކެއްގައި ބޭރުގެ ގިނަ އިންވެސްޓަރުންތަކެއްގެ އެއްކޮށްލެވިފައިވާ ބޭންކް އެކައުންޓެއް ހިންގާނެއެވެ. މި ބޭންކް އެކައުންޓުގައި، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ އެއްކުރެވިފައިވާ އެސެޓްތަކާއި މުއާމަލާތްތަކުގެ ފައިސާ ހިމެނެއެވެ. ބޭންކުގެ ބޭނުމަށް އެފް.އައި.އޭޖެންޓަކީ އެކައުންޓުގެ ވެރިފަރާތްކަމުގައި ވީނަމަވެސް، އެފް.އައި.އޭޖެންޓުން ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންގެ ވަކިވަކި ހޯލްޑިންގތަކާއި މުއާމަލާތްތަކާއި ބެލެންސް ދައްކުވައިދޭ ތަފުސީލީ، ވަކިކުރެވިފައިވާ އިންޓަރނަލް ރިކޯޑުތައް އެފް.އައި. އެކައުންޓިންގ ސިސްޓަމްގައި ބަލަހައްޓާނެއެވެ.
"އެފް.އައި.އޭޖެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ރަޖިސްޓަރީކުރުމަށާއި އެ ފަރާތްތަކުގެ ކޮމްޕްލައަންސް ޕްރޮސެސްތައް ބެލެހެއްޓުމުގެ ހުއްދަ އޮތޯރިޓީން ދީފައިވާ ލައިސަންސްޑް ޑީލަރުންނަށެވެ.
"އެފް.އައި.ޕޯޓަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންނަށް ސެކިއުރިޓީޒް މާކެޓްގައި މުއާމަލާތްކުރުމަށް ދެވޭ ހުއްދަ ދިނުމުގެ ހުރިހާ އިންތިޒާމެއް ހިންގުމަށް އޮތޯރިޓީން ފޯރުކޮށްދޭ ޑިޖިޓަލް ޕްލެޓްފޯމަށެވެ.
"ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ރައްޔިތުން ނޫން، އަދި މި ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ މަތީން، ފާސްކޮށްފައިވާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގައި، އިންވެސްޓްކުރާ ބޭރުގެ ތަބީއީ ށަހްސާއި ގާނޫނީ ށަހްސުތަކަށެވެ.
"ބެނެފިށަލް އޯނަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2014-10 (މަނީ ލޯންޑްރިންގ އަދި ޓެރަރިޒަމަށް ފައިނޭންސްކުރުން ހުއްޓުވުމުގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން އެއަށް ދީފައިވާ މާނަކުރުމަށެވެ.
"ސަރަހައްދީ އެޑިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް އާންމުކޮށް ނެރޭ ނޫހަކުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވަކި ސަރަހައްދަކަށް އަމާޒުކޮށްގެން ށާއިއުކުރާ އެ ނޫހެއްގެ އިތުރު ޗާޕަށް ނުވަތަ ކޮޕީއަށެވެ.
"ގައުމީ ސަލާމަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ބޭރުންނާއި އެތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ކަންކަމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ މިނިވަންކަމަށް ނުވަތަ މުޅި ގައުމަށް ނުވަތަ މުޖުތަމައުގެ ގިނަ ބަޔަކަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިދާފަދަ ކަންކަމާއި، އެކަމެއްގެ ސަބަބުން ދިވެހި ދައުލަތަށް ނުރައްކާވެދާނެފަދަ ކަންކަމާއި މަސްލަހަތުތަކަށެވެ.
"މަޖައްލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިލްމީ ދާއިރާއިންނާއި ސައިންސްގެ ދާއިރާއިންނާއި އަދި އެނޫންވެސް އެކިއެކި ދާއިރާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި، ހިޔާލު ށާއިއުކޮށްގެން ނެރެވޭ ލިޔުންތަކާއި، ޖާނަލްތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"މީޑިއާގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެޑިޓަރުންނާއި، އެޑިޓަރުންގެ ޒިންމާ އަދާކުރާ މީހުންނާއި، ރިޕޯޓަރުންނާއި، ޖާނަލިސްޓުންނާއި، ޕްރެޒެންޓަރުންނާއި، ޓެކްނީށަނުންނާއި، ފޮޓޯގްރާފަރުންނާއި، ވީޑިއޯގްރާފަރުންނަށެވެ.
"މީޑިއާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި މުނިފޫހިފިލުވުމާއި ހިޔާލާއި އިށްތިހާރު އާންމުކޮށް ފެތުރުމަށްޓަކައި ހިންގާ ބްރޯޑްކާސްޓް ޓީވީއަށާއި ރޭޑިއޯއަށާއި ކޭބަލް ޓެލެވިޒަން ނެޓްވަރކްއަށާއި، މިއިން ވަސީލަތަކުން ފަތުރާ ކޮންޓެންޓް އިންޓަރނެޓް މެދުވެރިކޮށް ހިންގާ (ސޮފްޓްވެއަރ ވެބްސައިޓެއް ނުވަތަ އެޕްލިކޭށަނެއް މެދުވެރިކޮށް) ގެނެސްދިނުމަށާއި، ޗާޕުކޮށްގެން ށާއިއުކުރާ ނުވަތަ އިންޓަރނެޓް މެދުވެރިކޮށް ހިންގާ ސޮފްޓްވެއަރ ވެބްސައިޓެއް ނުވަތަ އެޕްލިކޭށަނެއްގައި ށާއިއުކުރާ ދުވަހު ނޫސްތަކަށާއި، ހަފްތާ ނޫސްތަކަށާއި މަޖައްލާތަކަށާއި، މިފަދަ އެހެންވެސް ހަބަރާއި މައުލޫމާތާއި ކަރަންޓް އެފެއާޒް ގެނެސްދޭ ށާއިއުކުރުންތަކަށެވެ.
"އާންމު މަސްލަހަތު އޮތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޖުތަމައުގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކަށް އެ މައުލޫމާތަކުން ހައްގުނޫން ގެއްލުމެއް ނުވަތަ އުނިކަމެއް ލިބިދާނެ މައުލޫމާތާއި، މުޖުތަމައުގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު އެނގެން ބޭނުންވެދާނެ މައުލޫމާތާއި، ކަންބޮޑުވާ މައުލޫމާތާއި މުޖުތަމައުގެ ގިނަ ބަޔެއްގެ ތެރޭގައި އެކަން ހިނގަމުންދާ ގޮތާބެހޭ މައުލޫމާތު އެނގުމަކީ މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ބަލާފާނެ މައުލޫމާތަށެވެ.
"އާންމު ނިޒާމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޖުތަމައުގައި ނަގަހައްޓަންޖެހޭ އާންމު އުސޫލުތަކަށާއި، އެކަމެއް ނެތިދިއުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އެކަމަށް އަސަރުކުރުމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމައުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ގެއްލުންލިބޭ ކަންކަމަށެވެ.
"އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2008-08 (އިލެކްށަންސް ކޮމިށަންގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ގާއިމުކޮށްފައިވާ އިލެކްށަންސް ކޮމިށަނަށެވެ.
"އެޑިށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އާންމުކޮށް ނެރޭ ނޫހަކުން ބައެއް ހަބަރާއި މައުލޫމާތު އާކޮށްގެން ނެރޭ އެ ނޫހުގެ އިތުރު ޗާޕަށް ނުވަތަ ކޮޕީއަށެވެ.