ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ރަހުނު ހިފާ ފަރާތް
"ރަހުނު ހިފާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ބިމެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ފުލެޓެއް ރަހުނެއްގެ ގޮތުގައި ގަބޫލުކުރުމަށްފަހު، އެ ރަހުނުގެ މުގާބިލުގައި ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ފައިސާ ދޫކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ރަހުނު ހިފިމީހާ
"ރަހުނު ހިފިމީހާ"، "ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ" މިގޮތަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުންފުނި، ކްލަބް، ޖަމްއިއްޔާފަދަ ޖަމާއަތްތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާއަތުގެ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ގާނޫނު ނަންބަރު 9/1993 (ރަހުނާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ ހ. އާއި ށ. ގައިވާ ށަރްތުތައް އިސްތިސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
ރަހުނު ބަހައްޓާ ފަރާތް
"ރަހުނު ބަހައްޓާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ބިމެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ފުލެޓެއް ރަހުނެއްގެ ގޮތުގައި ދިނުމަށްފަހު، އެ ރަހުނުގެ މުގާބިލުގައި ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ފައިސާ ލިބިގަންނަ ފަރާތަށެވެ.
ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ
"ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ"، "ރަހުނު ހިފިމީހާ" މިގޮތަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުންފުނި، ކްލަބް، ޖަމްއިއްޔާފަދަ ޖަމާއަތްތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާއަތުގެ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ގާނޫނު ނަންބަރު 9/1993 (ރަހުނާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ ހ. އާއި ށ. ގައިވާ ށަރްތުތައް އިސްތިސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
ރަހުނު ތަންފީޒުކުރުން
"ރަހުނު ތަންފީޒުކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ރަހުނު ބެހެއްޓި ފަރާތުން، ރަހުނު ބެހެއްޓުމުގައި ކޮށްފައިވާ ށަރުތުތަކާ ނުވަތަ ވައުދަކާ ހިލާފުވުމުން، ރަހުނު ހިފާފައިވާ ފަރާތަށް ލިބިދޭ ހައްގުތައް ހޯދުމަށް އެފަރާތުން ކުރާ މަސައްކަތް ކުރުމަށެވެ.
ރަށު ކައުންސިލް
"ރަށު ކައުންސިލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ 230 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ރަށު ކައުންސިލަށެވެ.
ރަށު ކައުންސިލްގެ އިދާރާ
"ރަށު ކައުންސިލްގެ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާއިރު، ރަށު އޮފީސްކަމުގައި ބަލަމުން އަންނަ ތަންތަނަށާއި، އިދާރީ ހިންގުން ވަކިން ހުރި ސެކްށަންތަކަށެވެ.
ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް
"ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާބެހޭ ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަށު ކައުންސިލަކާއި ހަވާލުކޮށްފައިވާ މީހުން އުޅޭ ރަށެއްގެ ބިމާއި ފަރާއި ފަޅުގެ ސަރަހައްދުތަކަށެވެ
ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް
"ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަށްރަށާއި، އަތޮޅުތަކާއި، ސިޓީތަކުގެ އިހްތިސާސް ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ތަންތަނަށެވެ.
ރަށުގެ އާބާދީ
"ރަށުގެ އާބާދީ" ނުވަތަ "އަތޮޅުގެ އާބާދީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ރަށެއްގައި ނުވަތަ އެ އަތޮޅެއްގައި ދިރިއުޅޭ އާބާދީއަށެވެ.
ރަށުގެ މަގެއް
"ރަށުގެ މަގެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށެއްގައި ރަށު ކައުންސިލްގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެ ކައުންސިލަކާ ހަވާލުކުރެވިފައިވާ މަގުތަކަށެވެ.
ރަށެއްގެ ރައްޔިތުން
"ރަށެއްގެ ރައްޔިތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލްގެ ސަރަހައްދުގައި ރަޖިސްޓަރީވެ އެރަށެއްގެ ނުވަތަ އެ ސަރަހައްދެއްގެ ރަށްވެއްސަކަށް ވެފައިވާ މީހުންނަށެވެ.
ރައިޓްސް މެނޭޖްމަންޓް އިންފޮމޭށަން
"ރައިޓްސް މެނޭޖްމަންޓް އިންފޮމޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނު ބުނާ އުފެއްދުމާއި އެ އުފެއްދުންތަކުގެ މުސައްނިފުންނާއި، ޕަރފޯމަންސްތަކާއި، ޕަރފޯމަންސް ހުށަހަޅައިދޭ ފަންނާނުންނާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގތަކާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގ އުފެއްދި ޕްރޮޑިއުސަރުންނާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުންތަކާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި އަދި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން މިލްކުކޮށްދޭނަމަ، މިލްކުކޮށްދޭ ހައްގުތަކާއި އެ ހައްގުތައް މިލްކުކޮށްދޭ މީހުން ވަކިކުރަން އެނގޭނޭ މައުލޫމާތަށެވެ. ނުވަތަ މި ގާނޫނުގައި ބުނެފައިވާ އުފެއްދުމެއް، ހުށަހެޅުމެއް، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއެއް ނުވަތަ ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުމެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ގަވާއިދުތަކާއި ށަރުތުތައް އަންގައިދޭ މައުލޫމާތަށެވެ. އަދި މިފަދަ މައުލޫމާތުތައް އެކުލަވާލެވިފައިވަނީ ނަންބަރުތަކާއި ކޯޑުތައް ބޭނުންކޮށްގެންކަމަށްވާނަމަ، އެފަދަ މައުލޫމާތުވެސް މި ލަފްޒުގެ މާނައިގައި ހިމެނެއެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ
"ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އިންތިހާބުކުރެވޭ އަދި އެ މަގާމުގައި ދެމިހުރި މީހާއަށެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ
"ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ" ގެ މާނައަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުއަސާސީ ހުއްދަކުރާ ގޮތުގެމަތިން ރާއްޖޭގެ އެންމެމަތީ ވެރިކަމަށް އިންތިހާބު ކުރެވިފައިވާ މީހެކެވެ. އަދި މިގާނޫނަށް އަމަލު ކުރުމުގައި އެމީހެއްގެ އަނބިދަރީންނާއި މުދާ ހިމަނައެވެ.
ރަހުނު ހިފާ ފަރާތް
"ރަހުނު ހިފާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ބިމެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ފުލެޓެއް ރަހުނެއްގެ ގޮތުގައި ގަބޫލުކުރުމަށްފަހު، އެ ރަހުނުގެ މުގާބިލުގައި ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ފައިސާ ދޫކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ރަހުނު ހިފިމީހާ
"ރަހުނު ހިފިމީހާ"، "ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ" މިގޮތަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުންފުނި، ކްލަބް، ޖަމްއިއްޔާފަދަ ޖަމާއަތްތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާއަތުގެ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ގާނޫނު ނަންބަރު 9/1993 (ރަހުނާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ ހ. އާއި ށ. ގައިވާ ށަރްތުތައް އިސްތިސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
ރަހުނު ބަހައްޓާ ފަރާތް
"ރަހުނު ބަހައްޓާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ބިމެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ފުލެޓެއް ރަހުނެއްގެ ގޮތުގައި ދިނުމަށްފަހު، އެ ރަހުނުގެ މުގާބިލުގައި ރަހުނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ނުވަތަ ލޯނުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ފައިސާ ލިބިގަންނަ ފަރާތަށެވެ.
ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ
"ރަހުނު ބެހެއްޓި މީހާ"، "ރަހުނު ހިފިމީހާ" މިގޮތަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުންފުނި، ކްލަބް، ޖަމްއިއްޔާފަދަ ޖަމާއަތްތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާއަތުގެ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ގާނޫނު ނަންބަރު 9/1993 (ރަހުނާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ ހ. އާއި ށ. ގައިވާ ށަރްތުތައް އިސްތިސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
ރަހުނު ތަންފީޒުކުރުން
"ރަހުނު ތަންފީޒުކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ރަހުނު ބެހެއްޓި ފަރާތުން، ރަހުނު ބެހެއްޓުމުގައި ކޮށްފައިވާ ށަރުތުތަކާ ނުވަތަ ވައުދަކާ ހިލާފުވުމުން، ރަހުނު ހިފާފައިވާ ފަރާތަށް ލިބިދޭ ހައްގުތައް ހޯދުމަށް އެފަރާތުން ކުރާ މަސައްކަތް ކުރުމަށެވެ.
ރަށު ކައުންސިލް
"ރަށު ކައުންސިލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ 230 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ރަށު ކައުންސިލަށެވެ.
ރަށު ކައުންސިލްގެ އިދާރާ
"ރަށު ކައުންސިލްގެ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާއިރު، ރަށު އޮފީސްކަމުގައި ބަލަމުން އަންނަ ތަންތަނަށާއި، އިދާރީ ހިންގުން ވަކިން ހުރި ސެކްށަންތަކަށެވެ.
ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް
"ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާބެހޭ ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަށު ކައުންސިލަކާއި ހަވާލުކޮށްފައިވާ މީހުން އުޅޭ ރަށެއްގެ ބިމާއި ފަރާއި ފަޅުގެ ސަރަހައްދުތަކަށެވެ
ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް
"ރަށުގެ ބިމާއި ފަޅާއި ފަރުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަށްރަށާއި، އަތޮޅުތަކާއި، ސިޓީތަކުގެ އިހްތިސާސް ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ތަންތަނަށެވެ.
ރަށުގެ އާބާދީ
"ރަށުގެ އާބާދީ" ނުވަތަ "އަތޮޅުގެ އާބާދީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ރަށެއްގައި ނުވަތަ އެ އަތޮޅެއްގައި ދިރިއުޅޭ އާބާދީއަށެވެ.
ރަށުގެ މަގެއް
"ރަށުގެ މަގެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށެއްގައި ރަށު ކައުންސިލްގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެ ކައުންސިލަކާ ހަވާލުކުރެވިފައިވާ މަގުތަކަށެވެ.
ރަށެއްގެ ރައްޔިތުން
"ރަށެއްގެ ރައްޔިތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލްގެ ސަރަހައްދުގައި ރަޖިސްޓަރީވެ އެރަށެއްގެ ނުވަތަ އެ ސަރަހައްދެއްގެ ރަށްވެއްސަކަށް ވެފައިވާ މީހުންނަށެވެ.
ރައިޓްސް މެނޭޖްމަންޓް އިންފޮމޭށަން
"ރައިޓްސް މެނޭޖްމަންޓް އިންފޮމޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނު ބުނާ އުފެއްދުމާއި އެ އުފެއްދުންތަކުގެ މުސައްނިފުންނާއި، ޕަރފޯމަންސްތަކާއި، ޕަރފޯމަންސް ހުށަހަޅައިދޭ ފަންނާނުންނާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގތަކާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގ އުފެއްދި ޕްރޮޑިއުސަރުންނާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުންތަކާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި އަދި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން މިލްކުކޮށްދޭނަމަ، މިލްކުކޮށްދޭ ހައްގުތަކާއި އެ ހައްގުތައް މިލްކުކޮށްދޭ މީހުން ވަކިކުރަން އެނގޭނޭ މައުލޫމާތަށެވެ. ނުވަތަ މި ގާނޫނުގައި ބުނެފައިވާ އުފެއްދުމެއް، ހުށަހެޅުމެއް، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއެއް ނުވަތަ ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުމެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ގަވާއިދުތަކާއި ށަރުތުތައް އަންގައިދޭ މައުލޫމާތަށެވެ. އަދި މިފަދަ މައުލޫމާތުތައް އެކުލަވާލެވިފައިވަނީ ނަންބަރުތަކާއި ކޯޑުތައް ބޭނުންކޮށްގެންކަމަށްވާނަމަ، އެފަދަ މައުލޫމާތުވެސް މި ލަފްޒުގެ މާނައިގައި ހިމެނެއެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ
"ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އިންތިހާބުކުރެވޭ އަދި އެ މަގާމުގައި ދެމިހުރި މީހާއަށެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ
"ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ" ގެ މާނައަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުއަސާސީ ހުއްދަކުރާ ގޮތުގެމަތިން ރާއްޖޭގެ އެންމެމަތީ ވެރިކަމަށް އިންތިހާބު ކުރެވިފައިވާ މީހެކެވެ. އަދި މިގާނޫނަށް އަމަލު ކުރުމުގައި އެމީހެއްގެ އަނބިދަރީންނާއި މުދާ ހިމަނައެވެ.