ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
އަހުލާގީ މިންގަނޑު (ތައުލީމާއި ގުޅޭ)
"އަހުލާގީ މިންގަނޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދައްރިސުންގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ ސުލޫކާއި، އަދަބު އަހުލާގާއި، އުޅުމާއި ގުޅުމާއި، މަސައްކަތުގެ އަހުލާގާއި، އިސްލާމީ، ދިވެހި މުޖުތަމައު ގަބޫލުކުރާ އެންމެހައި ސިފަތަކުގެ މިންގަނޑަށެވެ.
އަހްލާގީ ހައްގުތައް
"އަހްލާގީ ހައްގުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ގާނޫނު ނަންބަރު 23/2010 (ކޮޕީރައިޓާއި އެއާގުޅޭ އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ ގާނޫނު) ގެ 11 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ހައްގުތަކަށެވެ.
އަނބުރައި ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރައި ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނިކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ ބޭޑް ޑެޓްސް ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނި ކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ "ބޭޑް ޑެޓްސް" ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނި ކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ "ބޭޑް ޑެޓްސް" ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިސްމާނީގޮތުން ނުވަތަ މާއްދީގޮތުން ނުވަތަ މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ނުވަތަ ހަށިގަނޑަށް ގެއްލުމެއް ނުވަތަ ހާނިއްކައެއް ދިނުމަށެވެ. ނުވަތަ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް އުނިކަމެއް ދިނުމަށެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" އަކީ މީހެއްގެ ހަށިގަނޑަށް، ހިތަށް، އަބުރަށް، ނަމަށް، ނުވަތަ މުދަލަށް ގާނޫނާ ހިލާފު ގޮތަކުން ލިބޭ ގެއްލުމެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަށިގަނޑަށް ލިބޭ ވޭނާއި، ހަށިގަނޑަށް ޖެހޭ ބައްޔާއި، ހަށިގަނޑުގެ މާއްދީ އެއްވެސް ބަޔަކަށް ލިބޭ އުނިކަމަކަށެވެ.
އަނިޔާކުރުން
"އަނިޔާކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިސްމާނީ ގޮތުން ނުވަތަ މާއްދީ ގޮތުން ނުވަތަ ކުއްޖާގެ ފުރާނައަށް ނުވަތަ ހަށިގަނޑަށް ގެއްލުމެއް ނުވަތަ ހާނިއްކައެއް ދިނުމަށެވެ.
އަނިޔާވެރި ކުށް
"އަނިޔާވެރި ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑަށް އެއްވެސް ކަހަލަ ގެއްލުމެއް ލިބިދާނެ ކުށަކަށެވެ.
އަނެކާގެ މުދާ
"އަނެކާގެ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުށުގެ އަމަލު ހިންގި މީހާއަށް ވުރެ، އެ މުދާ އެ ވަގުތު އެ މީހެއްގެ އަތުގައި ހުރި މީހާއަށް، އެ މުދަލާ ގުޅޭ ގޮތުން، ވަގުތީ، ނުވަތަ ދާއިމީ، ނުވަތަ ގައިރުގާނޫނީ ނަމަވެސް މަތީ ނުވަތަ ބޮޑު ހައްގެއް އެ ވަގުތު ލިބިފައިވާ މުދަލަށެވެ. ސަރުކާރު، ނުވަތަ ކުންފުނި ފަދަ ގާނޫނީ ށަހްސަކަށްވެސް މުދަލަކާ ގުޅިގެން އެފަދަ ހައްގެއް އޮވެދާނެއެވެ.
އަންހެނާގެ އިއްދަ
"އަންހެނާގެ އިއްދަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ: (1) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާއަކީ ހައިޒުވާ އުމުރުގެ މީހަކު ކަމުގައިވެފައި، އެ އަންހެނާ އޭނާގެ ފިރިމީހާއާއެކު ކާވެނީގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެއް ފަހަރުވެސް ޖިމާއުވެފައިވާނަމަ، އަދި ވަރިކުރިއިރު އޭނާ އިނީ ހައްޔަރުގައިކަމަށް ނުވާނަމަ، ވަރިކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން 3 ހައިޒާއި 3 ތުހުރު ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (2) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާއަކީ ހައިޒުނުވާ ނުވަތަ ހައިޒުވުން ހުއްޓިފައިވާ އަންހެނަކު ކަމުގައިވާނަމަ، އަދި އެއަންހެނާ އޭނާގެ ފިރިމީހާއާއެކު ކާވެނީގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެއް ފަހަރުވެސް ޖިމާއުވެފައިވާނަމަ، ވަރިކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން ހަނދުމަހުގެ 3 މަސް ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (3) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާ އިނީ ހައްޔަރުގައިކަމަށް ވާނަމަ، އޭނާ ވިހެއުމާ ހަމައަށް ހިނގާ މުއްދަތު، ނުވަތަ ހައްޔަރުގައި އިންއިނުން، ނިމުމަކަށް އައުމާހަމައަށް ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (4) އަންހެނަކު ކާވެނި ކޮށްގެން ހުއްޓައި، ނުވަތަ ރަޖުއީ ވަރިއެއްގެ އިއްދައިގައި އިންދައި، އޭނާގެ ފިރިމީހާ މަރުވާ ހާލަތުގައި، އެ އަންހެނާ އިނީ ހައްޔަރުގައި ކަމަށް ނުވާނަމަ، އޭނާގެ ފިރިމީހާ މަރުވި ދުވަހުން ފެށިގެން ހަނދުމަހުގެ 4 މަހާއި 10 ދުވަސް ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތަށެވެ.
އަންހެނުން
"އަންހެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމީހެއްގެ ޢުމުރަށް ނުބަލައި، އަންހެނުންނާއި އަންހެން ކުދިންނަށެވެ.
އަންހެނުން
"އަންހެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމީހެއްގެ އުމުރަށް ނުބަލައި، އަންހެނުންނާއި އަންހެން ކުދިންނަށެވެ.
އަންހެނުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ އެންމެހައި ތަފާތުކުރުންތައް ނައްތާލުމާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ
"އަންހެނުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ އެންމެހައި ތަފާތުކުރުންތައް ނައްތާލުމާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ކޮންވެންށަން އޮން ދި އެލިމިނޭށަން އޮފް އޯލް ފޯމްސް އޮފް ޑިސްކްރިމިނޭށަން އަގައިންސްޓް ވިމެން" އަށެވެ.
އަހުލާގީ މިންގަނޑު (ތައުލީމާއި ގުޅޭ)
"އަހުލާގީ މިންގަނޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދައްރިސުންގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ ސުލޫކާއި، އަދަބު އަހުލާގާއި، އުޅުމާއި ގުޅުމާއި، މަސައްކަތުގެ އަހުލާގާއި، އިސްލާމީ، ދިވެހި މުޖުތަމައު ގަބޫލުކުރާ އެންމެހައި ސިފަތަކުގެ މިންގަނޑަށެވެ.
އަހްލާގީ ހައްގުތައް
"އަހްލާގީ ހައްގުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ގާނޫނު ނަންބަރު 23/2010 (ކޮޕީރައިޓާއި އެއާގުޅޭ އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ ގާނޫނު) ގެ 11 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ހައްގުތަކަށެވެ.
އަނބުރައި ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރައި ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނިކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ ބޭޑް ޑެޓްސް ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނި ކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ "ބޭޑް ޑެޓްސް" ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި
"އަނބުރާ ނުލިބޭނެ ދަރަނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިސާބު ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ނުލިބޭނެ ދަރަނި ކަމަށް ބަލައި ހިސާބުތަކުން އުނިކުރެވޭ "ބޭޑް ޑެޓްސް" ނުވަތަ ދަރަންޏަށެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިސްމާނީގޮތުން ނުވަތަ މާއްދީގޮތުން ނުވަތަ މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ނުވަތަ ހަށިގަނޑަށް ގެއްލުމެއް ނުވަތަ ހާނިއްކައެއް ދިނުމަށެވެ. ނުވަތަ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް އުނިކަމެއް ދިނުމަށެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" އަކީ މީހެއްގެ ހަށިގަނޑަށް، ހިތަށް، އަބުރަށް، ނަމަށް، ނުވަތަ މުދަލަށް ގާނޫނާ ހިލާފު ގޮތަކުން ލިބޭ ގެއްލުމެވެ.
އަނިޔާ
"އަނިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަށިގަނޑަށް ލިބޭ ވޭނާއި، ހަށިގަނޑަށް ޖެހޭ ބައްޔާއި، ހަށިގަނޑުގެ މާއްދީ އެއްވެސް ބަޔަކަށް ލިބޭ އުނިކަމަކަށެވެ.
އަނިޔާކުރުން
"އަނިޔާކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިސްމާނީ ގޮތުން ނުވަތަ މާއްދީ ގޮތުން ނުވަތަ ކުއްޖާގެ ފުރާނައަށް ނުވަތަ ހަށިގަނޑަށް ގެއްލުމެއް ނުވަތަ ހާނިއްކައެއް ދިނުމަށެވެ.
އަނިޔާވެރި ކުށް
"އަނިޔާވެރި ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑަށް އެއްވެސް ކަހަލަ ގެއްލުމެއް ލިބިދާނެ ކުށަކަށެވެ.
އަނެކާގެ މުދާ
"އަނެކާގެ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުށުގެ އަމަލު ހިންގި މީހާއަށް ވުރެ، އެ މުދާ އެ ވަގުތު އެ މީހެއްގެ އަތުގައި ހުރި މީހާއަށް، އެ މުދަލާ ގުޅޭ ގޮތުން، ވަގުތީ، ނުވަތަ ދާއިމީ، ނުވަތަ ގައިރުގާނޫނީ ނަމަވެސް މަތީ ނުވަތަ ބޮޑު ހައްގެއް އެ ވަގުތު ލިބިފައިވާ މުދަލަށެވެ. ސަރުކާރު، ނުވަތަ ކުންފުނި ފަދަ ގާނޫނީ ށަހްސަކަށްވެސް މުދަލަކާ ގުޅިގެން އެފަދަ ހައްގެއް އޮވެދާނެއެވެ.
އަންހެނާގެ އިއްދަ
"އަންހެނާގެ އިއްދަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ: (1) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާއަކީ ހައިޒުވާ އުމުރުގެ މީހަކު ކަމުގައިވެފައި، އެ އަންހެނާ އޭނާގެ ފިރިމީހާއާއެކު ކާވެނީގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެއް ފަހަރުވެސް ޖިމާއުވެފައިވާނަމަ، އަދި ވަރިކުރިއިރު އޭނާ އިނީ ހައްޔަރުގައިކަމަށް ނުވާނަމަ، ވަރިކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން 3 ހައިޒާއި 3 ތުހުރު ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (2) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާއަކީ ހައިޒުނުވާ ނުވަތަ ހައިޒުވުން ހުއްޓިފައިވާ އަންހެނަކު ކަމުގައިވާނަމަ، އަދި އެއަންހެނާ އޭނާގެ ފިރިމީހާއާއެކު ކާވެނީގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެއް ފަހަރުވެސް ޖިމާއުވެފައިވާނަމަ، ވަރިކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން ހަނދުމަހުގެ 3 މަސް ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (3) ވަރިކުރެވުނު އަންހެނާ އިނީ ހައްޔަރުގައިކަމަށް ވާނަމަ، އޭނާ ވިހެއުމާ ހަމައަށް ހިނގާ މުއްދަތު، ނުވަތަ ހައްޔަރުގައި އިންއިނުން، ނިމުމަކަށް އައުމާހަމައަށް ހިނގާ މުއްދަތު؛ ނުވަތަ (4) އަންހެނަކު ކާވެނި ކޮށްގެން ހުއްޓައި، ނުވަތަ ރަޖުއީ ވަރިއެއްގެ އިއްދައިގައި އިންދައި، އޭނާގެ ފިރިމީހާ މަރުވާ ހާލަތުގައި، އެ އަންހެނާ އިނީ ހައްޔަރުގައި ކަމަށް ނުވާނަމަ، އޭނާގެ ފިރިމީހާ މަރުވި ދުވަހުން ފެށިގެން ހަނދުމަހުގެ 4 މަހާއި 10 ދުވަސް ހަމަވަންދެން ހިނގާ މުއްދަތަށެވެ.
އަންހެނުން
"އަންހެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމީހެއްގެ ޢުމުރަށް ނުބަލައި، އަންހެނުންނާއި އަންހެން ކުދިންނަށެވެ.
އަންހެނުން
"އަންހެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމީހެއްގެ އުމުރަށް ނުބަލައި، އަންހެނުންނާއި އަންހެން ކުދިންނަށެވެ.
އަންހެނުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ އެންމެހައި ތަފާތުކުރުންތައް ނައްތާލުމާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ
"އަންހެނުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ އެންމެހައި ތަފާތުކުރުންތައް ނައްތާލުމާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ކޮންވެންށަން އޮން ދި އެލިމިނޭށަން އޮފް އޯލް ފޯމްސް އޮފް ޑިސްކްރިމިނޭށަން އަގައިންސްޓް ވިމެން" އަށެވެ.