ގާނޫނީ ރަދީފު
"ސައިންޓިފިކް އިންސްޓިޓިއުށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔުނިވަރސިޓީ، ނުވަތަ ރިސަރޗްކުރާ މަރުކަޒު ނުވަތަ ސައިންޓިފިކް މިއުޒިއަމަށެވެ.
"އަމިއްލަ ނުވަތަ ގޭބިސީގައި ބޭނުންކުރާ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަމިއްލަ ފަރުދެއްގެ މިލްކިއްޔާތުގައިވާ، އާންމު ދިރިއުޅުމުގައި ބޭނުންކުރާ ދިރޭއެއްޗެހި ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމަށެވެ.
"ހުއްދަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13) ގެ ދަށުން އިމްޕޯޓް، އެކްސްޕޯޓް އަދި ރީއެކްސްޕޯޓް ކުރާ ނުވަތަ ކަނޑުން އެތެރެކުރާ ދިރޭއެއްޗެހި، އަދި އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމަކަށް ދޫކުރެވޭ ރަސްމީ ލިޔުމަށެވެ.
"ލޭބަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13 (ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު) ގެ ތިން ވަނަ ބާބުގެ ދަށުން އުފައްދާ މެނޭޖްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ނުވަތަ މެނޭޖްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ދޫކުރާ ފާހަގައަށެވެ.
"ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަސްޓަމްސްއިން ކަނޑައަޅާ އުސޫލުތަކެއްގެ މަތިން ކުރެވޭ އިމްޕޯޓް، އެކްސްޕޯޓް، ނުވަތަ ރީއެކްސްޕޯޓް ނުވަތަ ކަނޑުން އެތެރެކުރުމަށެވެ.
"ކަނޑުން އެތެރެކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްވެސް ގައުމެއްގެ ގާނޫނީ އިމުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދަކުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރެވޭ، މުއާހަދާގެ އެޕެންޑިކްސްއެއްގައި ހިމެނޭ ކަނޑުގެ ދިރުމެއް، ނުވަތަ ދިރުމެއްގެ ބައެއް ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރުމަށެވެ.
(ވ) "ރީއެކްސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން އިމްޕޯޓްކޮށްފައިވާ އެއްޗެއް، އޭގެ ޒާތަށް ބަދަލެއް ނުގެނެސް ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރަށް ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް ގެންދިޔުމަށެވެ.
"އިމްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާޢްޖޭގެ ސަރަހައްދަށް އެއްޗެއް އެތެރެކުރުމަށެވެ.
"އެކްސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާޢްޖޭގެ ސަރަހައްދުން އެއްޗެއް ބޭރަށް ގެންދިޔުމަށެވެ.
"އެންފޯސްމަންޓް އޮތޯރިޓީގެ އޮފިސަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސްގެ ކަމާބެހޭ ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުންނަށެވެ.
"މުއާހަދާގެ ސެކްރެޓޭރިއަޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 1 ޖުލައި 1975 ގައި އަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ "ކޮންވެންށަން އޮން އިންޓަރނޭށަނަލް ޓްރޭޑް އިން އެންޑޭންޖަރޑް ސްޕީށީޒް އޮފް ވައިލްޑް ފައުނާ އެންޑް ފްލޯރާ" ގެ 12 ވަނަ ބައިގައި ބަޔާންކުރާ މުއާހަދާގެ ކަންކަން ކުރުމަށް ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ސެކްރެޓޭރިއަޓްއަށެވެ.
"ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ވިޔަފާރިއާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ" ނުވަތަ "މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 1 ޖުލައި 1975 ގައި އަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ "ކޮންވެންށަން އޮން އިންޓަރނޭށަނަލް ޓްރޭޑް އިން އެންޑޭންޖަރޑް ސްޕީށީޒް އޮފް ވައިލްޑް ފައުނާ އެންޑް ފްލޯރާ" އަށެވެ.
"އާޓިފިށަލްކޮށް ހައްދާފައިވާ ގަސްގަހާގެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ހައްދާފައިވާ ގަސްގަހާގެއްސާއި، އޭގެ ބައިތަކަށެވެ.
"ބަންދުކޮށްގެން ގެންގުޅޭ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަކެތީގެ ގުދުރަތީ މާހައުލުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ އަދި އިންސާނުން އެ މާހައުލެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ގަރުބަގަނެ އުފަންވެ އާލާވެ ބޮޑުވާ ދިރޭތަކެއްޗަށެވެ.
"ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގައުމަކުން، "ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު" (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13) ގެ ޖަދުވަލު 3 ގައި ހިމަނާފައިވާ ދިރޭއެއްޗެހި، ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމެއް އެ ގައުމަކުން އެކްސްޕޯޓްކުރަން ބަލާއިރު އެ އެއްޗަކީ އެ ގައުމު ނޫން އެހެން ގައުމަކުން (ޖަދުވަލު 3 ގައި ނުހިމަނާ ގައުމަކުން) އައިސްފައިވާ އެއްޗެއްނަމަ އެ އެއްޗެއްގެ އަސްލު އައިސްފައިވާ ގައުމު ސާބިތުކޮށްދ ލިޔުމަށެވެ.
"ސައިންޓިފިކް އިންސްޓިޓިއުށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔުނިވަރސިޓީ، ނުވަތަ ރިސަރޗްކުރާ މަރުކަޒު ނުވަތަ ސައިންޓިފިކް މިއުޒިއަމަށެވެ.
"އަމިއްލަ ނުވަތަ ގޭބިސީގައި ބޭނުންކުރާ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަމިއްލަ ފަރުދެއްގެ މިލްކިއްޔާތުގައިވާ، އާންމު ދިރިއުޅުމުގައި ބޭނުންކުރާ ދިރޭއެއްޗެހި ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމަށެވެ.
"ހުއްދަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13) ގެ ދަށުން އިމްޕޯޓް، އެކްސްޕޯޓް އަދި ރީއެކްސްޕޯޓް ކުރާ ނުވަތަ ކަނޑުން އެތެރެކުރާ ދިރޭއެއްޗެހި، އަދި އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމަކަށް ދޫކުރެވޭ ރަސްމީ ލިޔުމަށެވެ.
"ލޭބަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13 (ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު) ގެ ތިން ވަނަ ބާބުގެ ދަށުން އުފައްދާ މެނޭޖްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ނުވަތަ މެނޭޖްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ދޫކުރާ ފާހަގައަށެވެ.
"ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަސްޓަމްސްއިން ކަނޑައަޅާ އުސޫލުތަކެއްގެ މަތިން ކުރެވޭ އިމްޕޯޓް، އެކްސްޕޯޓް، ނުވަތަ ރީއެކްސްޕޯޓް ނުވަތަ ކަނޑުން އެތެރެކުރުމަށެވެ.
"ކަނޑުން އެތެރެކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްވެސް ގައުމެއްގެ ގާނޫނީ އިމުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދަކުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރެވޭ، މުއާހަދާގެ އެޕެންޑިކްސްއެއްގައި ހިމެނޭ ކަނޑުގެ ދިރުމެއް، ނުވަތަ ދިރުމެއްގެ ބައެއް ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރުމަށެވެ.
(ވ) "ރީއެކްސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން އިމްޕޯޓްކޮށްފައިވާ އެއްޗެއް، އޭގެ ޒާތަށް ބަދަލެއް ނުގެނެސް ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރަށް ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް ގެންދިޔުމަށެވެ.
"އިމްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާޢްޖޭގެ ސަރަހައްދަށް އެއްޗެއް އެތެރެކުރުމަށެވެ.
"އެކްސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާޢްޖޭގެ ސަރަހައްދުން އެއްޗެއް ބޭރަށް ގެންދިޔުމަށެވެ.
"އެންފޯސްމަންޓް އޮތޯރިޓީގެ އޮފިސަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސްގެ ކަމާބެހޭ ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުންނަށެވެ.
"މުއާހަދާގެ ސެކްރެޓޭރިއަޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 1 ޖުލައި 1975 ގައި އަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ "ކޮންވެންށަން އޮން އިންޓަރނޭށަނަލް ޓްރޭޑް އިން އެންޑޭންޖަރޑް ސްޕީށީޒް އޮފް ވައިލްޑް ފައުނާ އެންޑް ފްލޯރާ" ގެ 12 ވަނަ ބައިގައި ބަޔާންކުރާ މުއާހަދާގެ ކަންކަން ކުރުމަށް ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ސެކްރެޓޭރިއަޓްއަށެވެ.
"ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ވިޔަފާރިއާބެހޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާ" ނުވަތަ "މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 1 ޖުލައި 1975 ގައި އަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ "ކޮންވެންށަން އޮން އިންޓަރނޭށަނަލް ޓްރޭޑް އިން އެންޑޭންޖަރޑް ސްޕީށީޒް އޮފް ވައިލްޑް ފައުނާ އެންޑް ފްލޯރާ" އަށެވެ.
"އާޓިފިށަލްކޮށް ހައްދާފައިވާ ގަސްގަހާގެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ހައްދާފައިވާ ގަސްގަހާގެއްސާއި، އޭގެ ބައިތަކަށެވެ.
"ބަންދުކޮށްގެން ގެންގުޅޭ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަކެތީގެ ގުދުރަތީ މާހައުލުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ އަދި އިންސާނުން އެ މާހައުލެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ގަރުބަގަނެ އުފަންވެ އާލާވެ ބޮޑުވާ ދިރޭތަކެއްޗަށެވެ.
"ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގައުމަކުން، "ނެތިދިޔުމުގެ ބިރުހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކޮންޓްރޯލްކުރުމުގެ ގާނޫނު" (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-13) ގެ ޖަދުވަލު 3 ގައި ހިމަނާފައިވާ ދިރޭއެއްޗެހި، ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމެއް އެ ގައުމަކުން އެކްސްޕޯޓްކުރަން ބަލާއިރު އެ އެއްޗަކީ އެ ގައުމު ނޫން އެހެން ގައުމަކުން (ޖަދުވަލު 3 ގައި ނުހިމަނާ ގައުމަކުން) އައިސްފައިވާ އެއްޗެއްނަމަ އެ އެއްޗެއްގެ އަސްލު އައިސްފައިވާ ގައުމު ސާބިތުކޮށްދ ލިޔުމަށެވެ.