ގާނޫނީ ރަދީފު
"މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ދަ ކޮންވެންށަން އޮން ދަ ޕްރޮހިބިށަން އޮފް ދަ ޑިވެލޮޕްމަންޓް، ޕްރޮޑަކްށަން، ސްޓޮކްޕައިލިންގ އެންޑް ޔޫސް އޮފް ކެމިކަލް ވެޕަންސް އެންޑް އޮން ދެއަރ ޑިސްޓްރަކްށަން 1993 "އަށެވެ.
"ކެމިކަލް ވެޕަންސް ޔުނިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކެމިކަލް ހަތިޔާރު މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-22) ގެ ދަށުން ގާއިމުކުރެވޭ ކެމިކަލް ހަތިޔާރާބެހޭ ކެމިކަލް ވެޕަންސް ޔުނިޓަށެވެ.
"ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިން ނުވަތަ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިޔަކު ނެތް ހާލަތުގައި ކުއްޖާގެ ބެލެނިވެރިކަން ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ފަރާތަށެވެ. އެ ހާލަތުގައިވާ ކުއްޖަކީ ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައިވާ ކުއްޖެއްނަމަ، ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާގެ މާނައިގެ ތެރޭގައި ދައުލަތް ހިމެނޭނެެއެވެ.
"ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖާގެ މަންމަ ނުވަތަ ބައްޕަ ނުވަތަ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިޔާ ނުވަތަ ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާއަށެވެ.
"ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ނޭށަނަލް ރެޖިސްޓްޒޭ ށަން" ނުވަތަ "ޑިޕާޓްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އުފަންވާ ކުދިންނާއި، މަރުވާ މީހުންގެ މައުލޫމާތު ރަޖިސްޓަރީކުރުން ހިމެނޭ ގޮތުން ސިވިލް ރެޖިސްޓްރ ށަނާގުޅޭ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމުގެ އާންމު ޒިންމާ ހަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
"މަރު ސާބިތުކުރިކަމުގެ ލިޔުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހަކު މަރުވުމުން، އެ މީހާ މަރުވި ގޮތާއި ސަބަބު ބަޔާންކޮށް ކަމާބެހޭ ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ މަރުކަޒަކުން ދޫކުރާ ލިޔުމަށެވެ.
"ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭޭ ކާޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަކި މީހަކީ ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭިނުމަށްޓަކައި ދިވެހި ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް އުފަންވުމާއި މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުމާއި އުފަންދުވަހުގެ ސެޓްފިކެޓް އަދި ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދ ކާޑު ހެއްދުމާބެހ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-23) ގެ 21 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ދޫކުރެވ ކާކުކަން އަންގައިދޭޭ ކާޑު ނުވަތަ ލިޔުމަށެވެ.
"ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭ ނަންބަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،ވަކި މީހަކީ ކާކުކަން އަންގައިދޭިނުމުގެ ގޮތުން މި ގާނޫނުގެ 20 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ދޫކުރާ ހާއްސަ ނަންބަރަށެވެ.
"ފޫޅުމާ ފޯމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، ކުއްޖަކު އުފަންވުމުން، އެ ކުއްޖެއްގެ އުފަންވުމާ ގުޅިގެން ރިކޯޑުކުރަންޖެހ މައުލޫމާތު ފުރިހަމަކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ފޯމަށެވެ.
"ފޫޅުމާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނީ މަސައްކަތްތެރިންގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ މޯލްޑިވްސް ނަރސިންގ އެންޑް މިޑްވައިފަރީ ކައުންސިލުގައި ރަޖިސްޓަރީކޮށް، އެ ކައުންސިލުން ދޫކުރާ ލައިސަންސެއް ނުވަތަ ހުއްދައެއް ލިބިފައިވާ މިޑްވައިފަކަށެވެ.
"ސިއްހީ މަސައްކަތްތެރިއެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2015-13 (ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނީ މަސައްކަތްތެރިންގެ ގާނޫނު) ގައި ބަޔާންކުރާ ކަމާބެހޭ ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނުގެ މަސައްކަތްތެރިއަކަށެވެ.
"ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށެއް ނުވަތަ ސިޓީއެއްގައި ސިއްހީ ހިދުމަތް ދިނުމަށް ގާއިމުކުރެވިފައިވާ ހޮސްޕިޓަލް ނުވަތަ ސިއްހީ މަރުކަޒަށެވެ.
"މަރު ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ނުވަތަ "މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހަކު މަރުވުމާ ގުޅިގެން، އެ މީހާގެ މަރު ސާބިތުކުރުމަށްފަހު އެ މީހާގެ މަރުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ފަސްވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.
"މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ނުވަތަ "މަރު ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހަކު މަރުވުމާ ގުޅިގެން، އެ މީހާގެ މަރު ސާބިތުކުރުމަށްފަހު އެ މީހާގެ މަރުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ފަސްވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.
"އުފަންވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖަކު އުފަންވުމާ ގުޅިގެން، ފޫޅުމާ ފޯމު މެދުވެރިކޮށް ހުށަހެޅ އެ ކުއްޖާގެ އުފަންވުމުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ދެވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.
"މުއާހަދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ދަ ކޮންވެންށަން އޮން ދަ ޕްރޮހިބިށަން އޮފް ދަ ޑިވެލޮޕްމަންޓް، ޕްރޮޑަކްށަން، ސްޓޮކްޕައިލިންގ އެންޑް ޔޫސް އޮފް ކެމިކަލް ވެޕަންސް އެންޑް އޮން ދެއަރ ޑިސްޓްރަކްށަން 1993 "އަށެވެ.
"ކެމިކަލް ވެޕަންސް ޔުނިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކެމިކަލް ހަތިޔާރު މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-22) ގެ ދަށުން ގާއިމުކުރެވޭ ކެމިކަލް ހަތިޔާރާބެހޭ ކެމިކަލް ވެޕަންސް ޔުނިޓަށެވެ.
"ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިން ނުވަތަ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިޔަކު ނެތް ހާލަތުގައި ކުއްޖާގެ ބެލެނިވެރިކަން ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ފަރާތަށެވެ. އެ ހާލަތުގައިވާ ކުއްޖަކީ ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައިވާ ކުއްޖެއްނަމަ، ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާގެ މާނައިގެ ތެރޭގައި ދައުލަތް ހިމެނޭނެެއެވެ.
"ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖާގެ މަންމަ ނުވަތަ ބައްޕަ ނުވަތަ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިޔާ ނުވަތަ ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިޔާއަށެވެ.
"ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ނޭށަނަލް ރެޖިސްޓްޒޭ ށަން" ނުވަތަ "ޑިޕާޓްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އުފަންވާ ކުދިންނާއި، މަރުވާ މީހުންގެ މައުލޫމާތު ރަޖިސްޓަރީކުރުން ހިމެނޭ ގޮތުން ސިވިލް ރެޖިސްޓްރ ށަނާގުޅޭ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމުގެ އާންމު ޒިންމާ ހަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
"މަރު ސާބިތުކުރިކަމުގެ ލިޔުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހަކު މަރުވުމުން، އެ މީހާ މަރުވި ގޮތާއި ސަބަބު ބަޔާންކޮށް ކަމާބެހޭ ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ މަރުކަޒަކުން ދޫކުރާ ލިޔުމަށެވެ.
"ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭޭ ކާޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަކި މީހަކީ ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭިނުމަށްޓަކައި ދިވެހި ކޮންމެ ރައްޔިތަކަށް އުފަންވުމާއި މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުމާއި އުފަންދުވަހުގެ ސެޓްފިކެޓް އަދި ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދ ކާޑު ހެއްދުމާބެހ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2022-23) ގެ 21 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ދޫކުރެވ ކާކުކަން އަންގައިދޭޭ ކާޑު ނުވަތަ ލިޔުމަށެވެ.
"ދިވެހިރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭ ނަންބަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،ވަކި މީހަކީ ކާކުކަން އަންގައިދޭިނުމުގެ ގޮތުން މި ގާނޫނުގެ 20 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ދޫކުރާ ހާއްސަ ނަންބަރަށެވެ.
"ފޫޅުމާ ފޯމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، ކުއްޖަކު އުފަންވުމުން، އެ ކުއްޖެއްގެ އުފަންވުމާ ގުޅިގެން ރިކޯޑުކުރަންޖެހ މައުލޫމާތު ފުރިހަމަކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ފޯމަށެވެ.
"ފޫޅުމާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނީ މަސައްކަތްތެރިންގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ މޯލްޑިވްސް ނަރސިންގ އެންޑް މިޑްވައިފަރީ ކައުންސިލުގައި ރަޖިސްޓަރީކޮށް، އެ ކައުންސިލުން ދޫކުރާ ލައިސަންސެއް ނުވަތަ ހުއްދައެއް ލިބިފައިވާ މިޑްވައިފަކަށެވެ.
"ސިއްހީ މަސައްކަތްތެރިއެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2015-13 (ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނީ މަސައްކަތްތެރިންގެ ގާނޫނު) ގައި ބަޔާންކުރާ ކަމާބެހޭ ސިއްހީ ހިދުމަތުގެ ފަންނުގެ މަސައްކަތްތެރިއަކަށެވެ.
"ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށެއް ނުވަތަ ސިޓީއެއްގައި ސިއްހީ ހިދުމަތް ދިނުމަށް ގާއިމުކުރެވިފައިވާ ހޮސްޕިޓަލް ނުވަތަ ސިއްހީ މަރުކަޒަށެވެ.
"މަރު ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ނުވަތަ "މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހަކު މަރުވުމާ ގުޅިގެން، އެ މީހާގެ މަރު ސާބިތުކުރުމަށްފަހު އެ މީހާގެ މަރުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ފަސްވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.
"މަރުވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ނުވަތަ "މަރު ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހަކު މަރުވުމާ ގުޅިގެން، އެ މީހާގެ މަރު ސާބިތުކުރުމަށްފަހު އެ މީހާގެ މަރުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ފަސްވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.
"އުފަންވުން ރަޖިސްޓަރީކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުއްޖަކު އުފަންވުމާ ގުޅިގެން، ފޫޅުމާ ފޯމު މެދުވެރިކޮށް ހުށަހެޅ އެ ކުއްޖާގެ އުފަންވުމުގެ މައުލޫމާތު މި ގާނޫނުގެ ދެވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރިކޯޑުކުރުމަށެވެ.