ގާނޫނީ ރަދީފު
"ފަންނީ ގިންތި" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މިނިސްޓްރީ އޮފް އިކޮނޮމިކް ޑިވޮލަޕްމަންޓުން އެ މިނިސްޓްރީގެ ވެބްސައިޓުގައި އާންމުކޮށްފައިވާ "އެކްސްޕެޓް ސިސްޓަމް އޮކިއުޕޭށަން ކެޓަގަރައިޒޭށަން" ގައި ހިމެނޭ ޕްރޮފެށަނަލް ކެޓަގަރީއަށެވެ.
"އެޖެންސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި އުސޫލުގެ ދަށުން ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތްކުރުމަށް ހަވާލުކުރެވ،ޭ ގަވާއިދު ނަންބަރު 2022-63 (ވަޒީފާ ހަމަޖައްސައިދޭ އެޖެންސީތަކާބެހޭ ގަވާއިދު) ގެ ދަށުން އެ މަސައްކަތްކުރުމަށް ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"ނާލޯ ފްރޭމްވަރކް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ނޭށަނަލް އެސެސްމަންޓް އޮފް ލަރނިން އައުޓްކަމްސް" އާ ގުޅޭ މުހިންމު ކަންކަން ބަޔާންކޮށްފައިވާ އޮނިގަނޑަށެވެ.
"ދިރާސީ ކަލަންޑަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލްތަކުގައި ކިޔަވައިދޭނެ ދުވަސްތަކާއި، ޓެސްޓްތައް ކުރިޔަށްގެންދާނެ ދުވަސްތަކާއި، މުދައްރިސުންނަށާއި ދަރިވަރުންނަށް ޗުއްޓީ ލިބޭ ދުވަސްތަކާއި، ސްކޫލްތަކުގައި ފާހަގަކުރާ މުހިންމު ދުވަސްތައް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީން ތައްޔާރުކުރާ ކަލަންޑަރަށެވެ.
"ގައުމީ މަންހަޖު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތަކުގައި ތައުލީމު ހާސިލުކުރާ ދަރިވަރުންގެ ކިބައިގައި އަށަގެންނެވުމަށް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަ ޅައިފައިވާ އިލްމާއި، ހުނަރާއި، ގާބިލިއްޔަތުތަކާއި، ސިފަތަކާއި އަގުތަކާއި އަހްލާގާއި ސަގާފީ ގޮތްތަކާއި އަގީދާ ހިމެނޭހެން އެކުލަވައިލައިފައިވާ ތައުލީމީ މަންހަޖަށެވެ.
"ބަލައި ފާސްކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިޔުކޭށަނުގައި ރަޖިސްޓަރީކޮށްގެން ހިންގާ ސްކޫލުތައް ފިޔަވައި ކިޔަވައިދޭ އެ ނޫން ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތްކޮށް، އެ ތަންތަން ހިންގަނީ މިނިސްޓްރީގެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށްތޯ ބެލުމާއި، އެ ތަންތަނުގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށެވެ.
"ސްކޫލް ރިވިއު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލްތަކަށް ޒިޔާރަތްކޮށް ސްކޫލްތަކުން ފޯރުކޮށްދޭ ތައުލީމުގެ ފެންވަރު ކަށަވަރުކުރުމާއި، އެ ތަންތަނުގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށެވެ.
"ސްކޫލް ސެލްފް އިވެލުއޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލުންތަކުން ފޯރުކޮށްދޭ ތައުލީމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރުމަށް، ސްކޫލްތަކުން އެ ސްކޫލެއްގެ ހާލަތު އަމިއްލަޔަށް ދެނެގަނެ ވަޒަންކުރުމަށެވެ.
"ނޭށަނަލް އެސެސްމަންޓް އޮފް ލަރނިންގ އައުޓްކަމްސް (ނާލޯ)" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގައުމީ މަންހަޖުގައި ބަޔާންކުރާ މިންގަނޑުތައް ސްކޫލްތަކުގެ ދަރިވަރުންނަށް ހާސިލުވާ މިންވަރު ދެނެގަތުމަށް ގައުމީ ފެންވަރުގައި ދެވޭ އިމްތިހާނުތަކަށެވެ.
"ސްކޫލް އިމްޕްރޫވްމަންޓް، ކޮލިޓީ އެށުއަރަންސް އެންޑް އެކައުންޓަބިލިޓީ ފްރޭމްވަރކް (ސިގާފް)" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލް ތަރައްގީކޮށް ފެންވަރު ކަށަވަރުކުރުމާއި ޒިންމާދާރުކުރުވުމަށް މިނިސްޓްރީން އެކުލަވައިލައިފައިވާ އޮނިގަނޑަށެވެ.
"ޖެންޑަރ މެއިންސްޓްރީމް ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ދާއިރާއަކާއި ފަންތިއެއް ހިމެނޭ ގޮތުން، ގާނޫނު ހެދުމާއި، ސިޔާސަތުތަކާއި ޕްރޮގްރާމްތައް މެދުވެރިކޮށް ރާވާ އެއްވެސް ހަރަކާތެއްގެ ސަބަބުން އަންހެނުންނަށާއި ފިރިހެނުންނަށް ކުރިމަތިވާނެ އަސަރުތައް ވަޒަންކުރުމަށެވެ. މިއީ، ސިޔާސީ ދާއިރާއާއި، އިޖުތިމާއީ ދާއިރާއާއި، އިގްތިސާދީ ދާއިރާތަކުގައި ސިޔާސަތާއި ޕްރޮގްރާމްތައް ބައްޓަންކުރުމުގައްޔާއި، ތަންފީޒުކުރުމުގައްޔާއި، މޮނިޓަރކޮށް އިވެލުއޭޓްކުރުމުގެ މަރުހަލާތަކުގެ އަސާސީ ބައެއް ކަމުގައި، އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއި ތަޖުރިބާތައް ހިމެނުމަށް ޓަކައި ގެންގުޅޭ ސްޓްރެޓެޖީއެކެވެ. މީގެ މަގުސަދަކީ، އަންހެނުންނަށާއި ފިރިހެނުންނަށް ހަމަހަމައަށް މަންފާ ލިބުމާއި، ނަހަމަ ކަންކަން ވިޔަނުދިނުމާއި، ޖެންޑަރ އިކުއަލިޓީ ގާއިމްކުރުމެވެ.
"ރިޕޯޓިންގ އޭޖެންޓުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން ރަށު ކައުންސިލްތަކާ މިނިސްޓަރު ހަވާލުކުރާ މަސްއޫލިއްޔަތުތައް ވިލަރެސްކޮށް މޮނިޓަރ ކުރުމަށް ޓަކައި، މިނިސްޓަރ ކަނޑައަޅާ އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކަށެވެ.
"ފެމިލީ އެންޑް ޗިލްޑްރަން ސަރވިސް ސެންޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިދާރީ ދާއިރާތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ދާއިރާއެއްގައި މިނިސްޓްރީގެ ފަރާތުން އިޖުތިމާއީ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކައުތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޓަކައި ގާއިމްކޮށްފައިވާ މިނިސްޓްރީގެ އިދާރާއަށެވެ.
"ލިޔެކިޔުމެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ސިވިލް ސަރވިސް ގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2007-05) ގެ 48 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ދިވެހި ސިވިލް ސަރވިސްގައި ވަޒީފާއަދާކުރާ މުވައްޒަފަކު އޭނާ ވަޒީފާއަދާކުރި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އޭނާގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ހުރި ހުރިހާ ތަކެއްޗަށެވެ.
"މަސްއޫލު އޮފީސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ސިވިލް ސަރވިސް ގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2007-05) ގެ 61 ވަނަ މާއްދާގައިވާ އޮފީސްތަކަށެވެ. އެ ޤާނޫނުގެ މަގްސަދަށްޓަކައި މަސްއޫލު އޮފީސްތައް ކަމުގައި ބަލާނީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހާއި، މިނިސްޓްރީތަކާއި އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހާއި އަދި އިދާރީގޮތުން ވަކި އޮފީހެއްކަމުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަނޑައަޅާ އޮފީސްތަކެވެ.
"ފަންނީ ގިންތި" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މިނިސްޓްރީ އޮފް އިކޮނޮމިކް ޑިވޮލަޕްމަންޓުން އެ މިނިސްޓްރީގެ ވެބްސައިޓުގައި އާންމުކޮށްފައިވާ "އެކްސްޕެޓް ސިސްޓަމް އޮކިއުޕޭށަން ކެޓަގަރައިޒޭށަން" ގައި ހިމެނޭ ޕްރޮފެށަނަލް ކެޓަގަރީއަށެވެ.
"އެޖެންސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި އުސޫލުގެ ދަށުން ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތްކުރުމަށް ހަވާލުކުރެވ،ޭ ގަވާއިދު ނަންބަރު 2022-63 (ވަޒީފާ ހަމަޖައްސައިދޭ އެޖެންސީތަކާބެހޭ ގަވާއިދު) ގެ ދަށުން އެ މަސައްކަތްކުރުމަށް ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"ނާލޯ ފްރޭމްވަރކް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، "ނޭށަނަލް އެސެސްމަންޓް އޮފް ލަރނިން އައުޓްކަމްސް" އާ ގުޅޭ މުހިންމު ކަންކަން ބަޔާންކޮށްފައިވާ އޮނިގަނޑަށެވެ.
"ދިރާސީ ކަލަންޑަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލްތަކުގައި ކިޔަވައިދޭނެ ދުވަސްތަކާއި، ޓެސްޓްތައް ކުރިޔަށްގެންދާނެ ދުވަސްތަކާއި، މުދައްރިސުންނަށާއި ދަރިވަރުންނަށް ޗުއްޓީ ލިބޭ ދުވަސްތަކާއި، ސްކޫލްތަކުގައި ފާހަގަކުރާ މުހިންމު ދުވަސްތައް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީން ތައްޔާރުކުރާ ކަލަންޑަރަށެވެ.
"ގައުމީ މަންހަޖު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސްކޫލްތަކުގައި ތައުލީމު ހާސިލުކުރާ ދަރިވަރުންގެ ކިބައިގައި އަށަގެންނެވުމަށް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަ ޅައިފައިވާ އިލްމާއި، ހުނަރާއި، ގާބިލިއްޔަތުތަކާއި، ސިފަތަކާއި އަގުތަކާއި އަހްލާގާއި ސަގާފީ ގޮތްތަކާއި އަގީދާ ހިމެނޭހެން އެކުލަވައިލައިފައިވާ ތައުލީމީ މަންހަޖަށެވެ.
"ބަލައި ފާސްކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިޔުކޭށަނުގައި ރަޖިސްޓަރީކޮށްގެން ހިންގާ ސްކޫލުތައް ފިޔަވައި ކިޔަވައިދޭ އެ ނޫން ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތްކޮށް، އެ ތަންތަން ހިންގަނީ މިނިސްޓްރީގެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށްތޯ ބެލުމާއި، އެ ތަންތަނުގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށެވެ.
"ސްކޫލް ރިވިއު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލްތަކަށް ޒިޔާރަތްކޮށް ސްކޫލްތަކުން ފޯރުކޮށްދޭ ތައުލީމުގެ ފެންވަރު ކަށަވަރުކުރުމާއި، އެ ތަންތަނުގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށެވެ.
"ސްކޫލް ސެލްފް އިވެލުއޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލުންތަކުން ފޯރުކޮށްދޭ ތައުލީމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރުމަށް، ސްކޫލްތަކުން އެ ސްކޫލެއްގެ ހާލަތު އަމިއްލަޔަށް ދެނެގަނެ ވަޒަންކުރުމަށެވެ.
"ނޭށަނަލް އެސެސްމަންޓް އޮފް ލަރނިންގ އައުޓްކަމްސް (ނާލޯ)" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގައުމީ މަންހަޖުގައި ބަޔާންކުރާ މިންގަނޑުތައް ސްކޫލްތަކުގެ ދަރިވަރުންނަށް ހާސިލުވާ މިންވަރު ދެނެގަތުމަށް ގައުމީ ފެންވަރުގައި ދެވޭ އިމްތިހާނުތަކަށެވެ.
"ސްކޫލް އިމްޕްރޫވްމަންޓް، ކޮލިޓީ އެށުއަރަންސް އެންޑް އެކައުންޓަބިލިޓީ ފްރޭމްވަރކް (ސިގާފް)" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސްކޫލް ތަރައްގީކޮށް ފެންވަރު ކަށަވަރުކުރުމާއި ޒިންމާދާރުކުރުވުމަށް މިނިސްޓްރީން އެކުލަވައިލައިފައިވާ އޮނިގަނޑަށެވެ.
"ޖެންޑަރ މެއިންސްޓްރީމް ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ދާއިރާއަކާއި ފަންތިއެއް ހިމެނޭ ގޮތުން، ގާނޫނު ހެދުމާއި، ސިޔާސަތުތަކާއި ޕްރޮގްރާމްތައް މެދުވެރިކޮށް ރާވާ އެއްވެސް ހަރަކާތެއްގެ ސަބަބުން އަންހެނުންނަށާއި ފިރިހެނުންނަށް ކުރިމަތިވާނެ އަސަރުތައް ވަޒަންކުރުމަށެވެ. މިއީ، ސިޔާސީ ދާއިރާއާއި، އިޖުތިމާއީ ދާއިރާއާއި، އިގްތިސާދީ ދާއިރާތަކުގައި ސިޔާސަތާއި ޕްރޮގްރާމްތައް ބައްޓަންކުރުމުގައްޔާއި، ތަންފީޒުކުރުމުގައްޔާއި، މޮނިޓަރކޮށް އިވެލުއޭޓްކުރުމުގެ މަރުހަލާތަކުގެ އަސާސީ ބައެއް ކަމުގައި، އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއި ތަޖުރިބާތައް ހިމެނުމަށް ޓަކައި ގެންގުޅޭ ސްޓްރެޓެޖީއެކެވެ. މީގެ މަގުސަދަކީ، އަންހެނުންނަށާއި ފިރިހެނުންނަށް ހަމަހަމައަށް މަންފާ ލިބުމާއި، ނަހަމަ ކަންކަން ވިޔަނުދިނުމާއި، ޖެންޑަރ އިކުއަލިޓީ ގާއިމްކުރުމެވެ.
"ރިޕޯޓިންގ އޭޖެންޓުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން ރަށު ކައުންސިލްތަކާ މިނިސްޓަރު ހަވާލުކުރާ މަސްއޫލިއްޔަތުތައް ވިލަރެސްކޮށް މޮނިޓަރ ކުރުމަށް ޓަކައި، މިނިސްޓަރ ކަނޑައަޅާ އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކަށެވެ.
"ފެމިލީ އެންޑް ޗިލްޑްރަން ސަރވިސް ސެންޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިދާރީ ދާއިރާތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ދާއިރާއެއްގައި މިނިސްޓްރީގެ ފަރާތުން އިޖުތިމާއީ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކައުތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޓަކައި ގާއިމްކޮށްފައިވާ މިނިސްޓްރީގެ އިދާރާއަށެވެ.
"ލިޔެކިޔުމެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ސިވިލް ސަރވިސް ގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2007-05) ގެ 48 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ދިވެހި ސިވިލް ސަރވިސްގައި ވަޒީފާއަދާކުރާ މުވައްޒަފަކު އޭނާ ވަޒީފާއަދާކުރި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އޭނާގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ހުރި ހުރިހާ ތަކެއްޗަށެވެ.
"މަސްއޫލު އޮފީސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ސިވިލް ސަރވިސް ގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2007-05) ގެ 61 ވަނަ މާއްދާގައިވާ އޮފީސްތަކަށެވެ. އެ ޤާނޫނުގެ މަގްސަދަށްޓަކައި މަސްއޫލު އޮފީސްތައް ކަމުގައި ބަލާނީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހާއި، މިނިސްޓްރީތަކާއި އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހާއި އަދި އިދާރީގޮތުން ވަކި އޮފީހެއްކަމުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަނޑައަޅާ އޮފީސްތަކެވެ.