ގާނޫނީ ރަދީފު
"އެންޓި-ރަޔަޓް ހަތިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ކުށުގެ އަމަލު ހިންގާ ފަރާތްތައް ހުއްޓުވުމަށާއި، ގާނޫނާއި ގަވާއިދާ ހިލާފު އެއްވުންތައް ރޫޅައިލުމަށާއި، ބަޔަކު އެއްވެގެން ހިންގާ ގާނޫނާ ހިލާފު ހަރަކާތްތައް ހުއްޓުވައި، އަމަންއަމާންކަން ދެމެހެއްޓުމަށް ދުނިޔޭގެ ކުރިއަރައިފައިވާ ގައުމުތަކުގައި ފުލުހުން ބޭނުންކުރާ ލެސްލީތަލް ހަތިޔާރަށެވެ.
"ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، އެއްވެސް މީހަކަށް، ނުވަތަ ތަނަކަށް، ނުވަތަ އެއްޗަކަށް، ނުވަތަ މުދަލަކަށް އަމާޒުވާގޮތަށް ހަތިޔާރެއްގެ ބޭނުން ހިފުމަށެވެ.
"ހަތިޔާރު ގެންގުޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ތަމްރީނުތަކުގައި ފަރިތަކުރުމަށް ގެންގުޅޭ ގެންގުޅުމާއި، ޑިއުޓީ އަދާކުރުމަށް ފުލުސް މީހާގެ އަތުން ހިފައިގެން ހުންނަ ހުރުމާއި، ފުލުސް މީހާގެ ހޮލްސްޓަރގައި އޮންނަ އޮތުމަށެވެ.
"ހަތިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ފަޔަރއާމްސްއާއި، އެކްސްޕްލޯސިވްގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ، ފަރުދަކާ ދެކޮޅަށް ނުވަތަ ބަޔަކާ ދެކޮޅަށް ބޭނުންކުރެވޭ ނުވަތަ ބޭނުންކުރަންޖެހޭ ހާލަތްތަކުގައި، މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަވާނެ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އަދި އެ މަގުސަދުގައި ބޭނުންކުރެވޭ ލެސްލީތަލް ހަތިޔާރަށެވެ.
"ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާ އޮތް ކުންފުނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކުންފުންޏެއްގެ ރައުސްމާލު އެކުލެވިގެންވާ އެންމެހައި ހިއްސ،ާ ސަރުކާރުގެ ނަމުގައި، ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާވާ ކުންފުންޏެއް ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާވާ އެއް ކުންފުންޏަށްވުރެ ގިނަ ކުންފުނިތަކެއްގެ ނަމުގައި ހިމެނޭ ކުންފުންޏަށެވެ.
"އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓް ހިންގުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ވަކި ރަށެއް، ނުވަތަ ރަށެއްގެ ވަކި ސަރަ ހައްދެއް، ނުވަތަ ވަކި ރަށްތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ސަރަހައްދެއް، އެ ރަށެއް ނުވަތަ އެ ސަރަހައްދެއް ތަރައްގީކުރަން ހަވާލުކުރެވޭ ފަރާތަކުން، ވަކިވަކި ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓ،ް ރިޒޯޓް ހޮޓ،ާ ހޮޓ،ާ އަދ/ިނުވަތަ ޓޫރިސްޓް ގެސްޓްހައުސް އަދ/ިނުވަތަ ޔޮޓް މެރީނާ އަދ/ިނުވަތަ އެނޫންވެސް ފަތުރުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރީގެ އެއް ބާވަތަށްވުރެ ގިނަ ބާވަތް ހިމެނޭގޮތުން ތަރައްގީކުރާ ސަރަހައްދަށެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ވިލާ ނުވަތަ ކޮޓަރި ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށްދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާއާއި، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާއާ ގުޅިފައިވާ ބިމާއި އިމާރާތާއި ނުއުފުލޭ މުދަލުގެ މިލްކުވެރިކަން ނުހިމެނޭގޮތަށް، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާ ބޭނުންކުރުމުގެ ހައްގ،ު ދިގު މުއްދަތަކަށް ވިއްކުމަށެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށްދޭ ވިލާ ނުވަތަ ކޮޓަރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓުގެ ނުވަތަ އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓުގެ ސައިޓް ޕްލޭނުގައި ހިމެނޭ، އެ ރިޒޯޓުގައި ހިމެނޭ އެހެނިހެން ތަންތަނާ ވަކިން، ވަކި އިމެއް ކަނޑައެޅިފައިވާގޮތަށް އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮޓަރިއެއް ނުވަތަ އެއް ކޮޓަރިއަށްވުރެ ގިނަ ކޮޓަރި ހިމެނޭ ވިލާއާއި، އެ ތަނުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ތަންތަނާއި، އެ ތަނުގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ހުރިހާ އެއްޗަކާއި، އެންމެހައި ފަރުނީޗަރާއި، ހިފައިގެންގުޅޭ ތަކެއްޗަށެވެ. އަދި އެ ތަންތަނަކީ، ރިޒޯޓުގެ އާންމު ހިދުމަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަރަންޓާއި، ފެނާއި، ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތްތަކާއި، ރިޒޯޓަށް އަރައި ފޭބުމާއި،ކޮޓަރިއަށް ނުވަތަ ވިލާއަށް ވަދެ ނުކުތުމުގެ ހައްގު ލިބިދެވޭ ގޮތަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ތަންތަން ކަމުގައި ވާންވާނެއެވެ.
"މީހެއް" ކަމުގައި ބުނެފައިވާ މާނައިގައި ތެރޭގައި ހުރިހާ އުމުރުފުރައެއް ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ސާމާނާއި، އާލަތްތަކާއި، ވަސީލަތްތައް ށާމިލުވާ ގޮތަށެވެ.
"ސްކޫލުގެ އިސްވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ވަގުތެއްގައި ސްކޫލުގެ ހިންގުމާ ހަވާލުވެ އެންމެ އިސްކޮށް ހުރި ފަރާތަށެވެ.
"ވާރކް ޕަރމިޓް މެނޭޖްމަންޓް ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޯޓާފީ، އިންށުއަރެންސ،ް ވާރކްޕާރމިޓް ފީ، ވިސާ ހެއްދުން، އަދި ގައުމަށް ފޮނުވައިލަންޖެހޭ ފަރާތްތައް ފޮނުވައިލުމަށް ފޯރުކޮށްދޭ ހިދުމަތުގެ ފީގެގޮތުގައި ދައްކާ ފައިސާއަށެވެ.
"ރެކްރޫޓްމަންޓް ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްކުރެވޭ ކޮންމެ ބިދޭސީ މުވައްޒަފަކަށް މިނިސްޓްރީން ދައްކާ ފައިސާއަށެވެ.
"ތިންވަނަ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ގެންދިއުމަށް ޓަކައި ހަވާލުކުރެވޭ އެޖެންސީއަކުން އެހެން އެޖެންސީއެއް މެދުވެރިކޮށް އެ މަސައްކަތް ކުރުމަށް ހަވާލުކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"ވިލަރެސް ކޮމެޓީ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތްތައް ހިނގާނުހިނގާގޮތް ބަލައި ވިލަރެސްކުރުމަށް “ފަންނީ ބިދޭސީ މުވައްޒަފުން ރެކްރޫޓްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވިލަރެސްކުރާ ކޮމިޓީ” ނަމުގައި އުފައްދައިފައިވާ ކޮމެޓީއަށެވެ.
"އެންޓި-ރަޔަޓް ހަތިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ކުށުގެ އަމަލު ހިންގާ ފަރާތްތައް ހުއްޓުވުމަށާއި، ގާނޫނާއި ގަވާއިދާ ހިލާފު އެއްވުންތައް ރޫޅައިލުމަށާއި، ބަޔަކު އެއްވެގެން ހިންގާ ގާނޫނާ ހިލާފު ހަރަކާތްތައް ހުއްޓުވައި، އަމަންއަމާންކަން ދެމެހެއްޓުމަށް ދުނިޔޭގެ ކުރިއަރައިފައިވާ ގައުމުތަކުގައި ފުލުހުން ބޭނުންކުރާ ލެސްލީތަލް ހަތިޔާރަށެވެ.
"ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، އެއްވެސް މީހަކަށް، ނުވަތަ ތަނަކަށް، ނުވަތަ އެއްޗަކަށް، ނުވަތަ މުދަލަކަށް އަމާޒުވާގޮތަށް ހަތިޔާރެއްގެ ބޭނުން ހިފުމަށެވެ.
"ހަތިޔާރު ގެންގުޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ތަމްރީނުތަކުގައި ފަރިތަކުރުމަށް ގެންގުޅޭ ގެންގުޅުމާއި، ޑިއުޓީ އަދާކުރުމަށް ފުލުސް މީހާގެ އަތުން ހިފައިގެން ހުންނަ ހުރުމާއި، ފުލުސް މީހާގެ ހޮލްސްޓަރގައި އޮންނަ އޮތުމަށެވެ.
"ހަތިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ފަޔަރއާމްސްއާއި، އެކްސްޕްލޯސިވްގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ، ފަރުދަކާ ދެކޮޅަށް ނުވަތަ ބަޔަކާ ދެކޮޅަށް ބޭނުންކުރެވޭ ނުވަތަ ބޭނުންކުރަންޖެހޭ ހާލަތްތަކުގައި، މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަވާނެ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އަދި އެ މަގުސަދުގައި ބޭނުންކުރެވޭ ލެސްލީތަލް ހަތިޔާރަށެވެ.
"ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާ އޮތް ކުންފުނި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކުންފުންޏެއްގެ ރައުސްމާލު އެކުލެވިގެންވާ އެންމެހައި ހިއްސ،ާ ސަރުކާރުގެ ނަމުގައި، ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާވާ ކުންފުންޏެއް ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ސައްތައިން ސައްތަ ހިއްސާވާ އެއް ކުންފުންޏަށްވުރެ ގިނަ ކުންފުނިތަކެއްގެ ނަމުގައި ހިމެނޭ ކުންފުންޏަށެވެ.
"އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓް ހިންގުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ވަކި ރަށެއް، ނުވަތަ ރަށެއްގެ ވަކި ސަރަ ހައްދެއް، ނުވަތަ ވަކި ރަށްތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ސަރަހައްދެއް، އެ ރަށެއް ނުވަތަ އެ ސަރަހައްދެއް ތަރައްގީކުރަން ހަވާލުކުރެވޭ ފަރާތަކުން، ވަކިވަކި ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓ،ް ރިޒޯޓް ހޮޓ،ާ ހޮޓ،ާ އަދ/ިނުވަތަ ޓޫރިސްޓް ގެސްޓްހައުސް އަދ/ިނުވަތަ ޔޮޓް މެރީނާ އަދ/ިނުވަތަ އެނޫންވެސް ފަތުރުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރީގެ އެއް ބާވަތަށްވުރެ ގިނަ ބާވަތް ހިމެނޭގޮތުން ތަރައްގީކުރާ ސަރަހައްދަށެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ވިލާ ނުވަތަ ކޮޓަރި ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށްދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާއާއި، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާއާ ގުޅިފައިވާ ބިމާއި އިމާރާތާއި ނުއުފުލޭ މުދަލުގެ މިލްކުވެރިކަން ނުހިމެނޭގޮތަށް، އެ ކޮޓަރި ނުވަތަ އެ ވިލާ ބޭނުންކުރުމުގެ ހައްގ،ު ދިގު މުއްދަތަކަށް ވިއްކުމަށެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށްދޭ ވިލާ ނުވަތަ ކޮޓަރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓުގެ ނުވަތަ އިންޓަގްރޭޓަޑް ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓުގެ ސައިޓް ޕްލޭނުގައި ހިމެނޭ، އެ ރިޒޯޓުގައި ހިމެނޭ އެހެނިހެން ތަންތަނާ ވަކިން، ވަކި އިމެއް ކަނޑައެޅިފައިވާގޮތަށް އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮޓަރިއެއް ނުވަތަ އެއް ކޮޓަރިއަށްވުރެ ގިނަ ކޮޓަރި ހިމެނޭ ވިލާއާއި، އެ ތަނުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ތަންތަނާއި، އެ ތަނުގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ހުރިހާ އެއްޗަކާއި، އެންމެހައި ފަރުނީޗަރާއި، ހިފައިގެންގުޅޭ ތަކެއްޗަށެވެ. އަދި އެ ތަންތަނަކީ، ރިޒޯޓުގެ އާންމު ހިދުމަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަރަންޓާއި، ފެނާއި، ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތްތަކާއި، ރިޒޯޓަށް އަރައި ފޭބުމާއި،ކޮޓަރިއަށް ނުވަތަ ވިލާއަށް ވަދެ ނުކުތުމުގެ ހައްގު ލިބިދެވޭ ގޮތަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ތަންތަން ކަމުގައި ވާންވާނެއެވެ.
"މީހެއް" ކަމުގައި ބުނެފައިވާ މާނައިގައި ތެރޭގައި ހުރިހާ އުމުރުފުރައެއް ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ސާމާނާއި، އާލަތްތަކާއި، ވަސީލަތްތައް ށާމިލުވާ ގޮތަށެވެ.
"ސްކޫލުގެ އިސްވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ވަގުތެއްގައި ސްކޫލުގެ ހިންގުމާ ހަވާލުވެ އެންމެ އިސްކޮށް ހުރި ފަރާތަށެވެ.
"ވާރކް ޕަރމިޓް މެނޭޖްމަންޓް ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޯޓާފީ، އިންށުއަރެންސ،ް ވާރކްޕާރމިޓް ފީ، ވިސާ ހެއްދުން، އަދި ގައުމަށް ފޮނުވައިލަންޖެހޭ ފަރާތްތައް ފޮނުވައިލުމަށް ފޯރުކޮށްދޭ ހިދުމަތުގެ ފީގެގޮތުގައި ދައްކާ ފައިސާއަށެވެ.
"ރެކްރޫޓްމަންޓް ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްކުރެވޭ ކޮންމެ ބިދޭސީ މުވައްޒަފަކަށް މިނިސްޓްރީން ދައްކާ ފައިސާއަށެވެ.
"ތިންވަނަ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ގެންދިއުމަށް ޓަކައި ހަވާލުކުރެވޭ އެޖެންސީއަކުން އެހެން އެޖެންސީއެއް މެދުވެރިކޮށް އެ މަސައްކަތް ކުރުމަށް ހަވާލުކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"ވިލަރެސް ކޮމެޓީ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ރެކްރޫޓްމަންޓުގެ މަސައްކަތްތައް ހިނގާނުހިނގާގޮތް ބަލައި ވިލަރެސްކުރުމަށް “ފަންނީ ބިދޭސީ މުވައްޒަފުން ރެކްރޫޓްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވިލަރެސްކުރާ ކޮމިޓީ” ނަމުގައި އުފައްދައިފައިވާ ކޮމެޓީއަށެވެ.