ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ސަރވޭ
"ސަރވޭ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޅި އާބާދީ ނުހިމެނޭގޮތަށް، ހަވާލާދެވޭ ވަކި އާބާދީއަކަށް ނުވަތަ ވަކި އާބާދީއެއްގެ ބަޔަކަށް ހުރިހާ އެއްޗަކަށް ނިސްބަތްވާ ގޮތަށް ހޮވޭ ސާމްޕަލްއަކަށް ބިނާކޮށް މައުލޫމާތު ނެގުމަށެވެ.
ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމު
"ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 31 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެމަތިން އެކުލެވިގެންވާ ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމަށެވެ.
އެހެނިހެން ބޯހިމެނުން
"އެހެނިހެން ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން ފިޔަވައި، އެހެނިހެން ބާވަތުގެ މުޅި އާބާދީ (މަސައްކަތް ހިންގާ ތަންތަން، ގަސްގަހާގެހިފަދަ) ނުވަތަ ކަނޑައެޅޭ ވަކި އެއްޗެއް ހިމެނޭ ގޮތުން، ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ. އެހެނިހެން ބޯހިމެނުމަށް ނިސްބަތްކުރާއިރު ބޯހިމެނުން ނިސްބަތްވާ އެއްޗެއްގެ ނަން ބޯހިމެނުމުގެ ކުރިއަށް (އިކޮނޮމިކް ސެންސަސް، އެގްރިކަލްޗަރ ސެންސަސް މިފަދައިން) ގެންނަންވާނެއެވެ.
އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން
"އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ހުރިހާ ތަންތަނާއި ހުރިހާ ފަރުދުން ހިމެނޭގޮތަށް، ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ.
ބޯހިމެނުން
"ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ މުޅި އާބާދީ ނުވަތަ ކަނޑައެޅޭ ވަކި ދާއިރާއެއްގެ ހުރިހާ އެއްޗެއް ހިމެނޭގޮތުން ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ.
ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބު ފޯރުކޮށްދޭ އިދާރާތައް
"ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބު ފޯރުކޮށްދޭ އިދާރާތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބަށް ބޭނުންވާ މައުލޫމާތު ހޯދުމާއި ، އެއްކޮށް އެކުލަވާލުމާއި، އާންމުކުރުމާއި، ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ސަރުކާރާއި ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކަށެވެ.
މާލީ އަހަރު
"މާލީ އަހަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހުން ފެށިގެން އެ އަހަރުގެ 31 ޑިސެމްބަރުގެ ނިޔަލަށް ފުރަތަމަ އެކައުންޓިންގ މުއްދަތަށް، އަދި އޭގެ ފަހުން އަންނަ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ 31 ޑިސެންބަރުގެ ނިޔަލަށް އަންނަ 12 (ބާރަ) މަސްދުވަހުގެ މުއްދަތަށެވެ.
ޗީފް ސްޓެޓިސްޓީށަން
"ޗީފް ސްޓެޓިސްޓީށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިއުރޯގެ އިސް ފަރާތުގެ ގޮތުގައި ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 6 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލް
"ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 22 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލަށެވެ.
ތިއަރީ އިމްތިހާނު
"ތިއަރީ އިމްތިހާނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 5/2009 (އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރުގެ ގާނޫނު) އާއި، އެ ގާނޫނުގެ ހަދައިފައިވާ ގަވާއިދުތަކުގައިވާ ކަންކަމާއި، މަގުމަތީގެ އަދަބުތައް އެނގޭތޯ ބެލުމަށް ކުރާ އިމްތިހާނަށެވެ.
އަމަލީ އިމްތިހާނު (ލައިސަންސާއި ގުޅޭ)
"އަމަލީ އިމްތިހާނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޖީނުލީ އެއްގަމު އުޅަނދު ދުއްވަން ފަރިތަވެފައިވޭތޯ ބެލުމަށް ކުރާ އިމްތިހާނަށެވެ.
ބިދޭސީ ލައިސަންސް
"ބިދޭސީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގައުމުތަކުން ދޫކޮށްފައިވާ ޑްރައިވިންގ ލައިސަންސަށެވެ.
ކެޓަގަރީ (ލައިސެންސާއި ގުޅޭ)
"ކެޓަގަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްގަމުގައި ދުއްވާ އިންޖީނުލީ އުޅަނދު ތަރުތީބުކޮށްފައިވާ ގޮތަށެވެ.
ދާއިމީ ލައިސަންސް
"ދާއިމީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަގުތީ ލައިސަންސްގެ މުއްދަތު ހަމަވުމުން ދޫކުރާ ލައިސަންސަށެވެ.
ވަގުތީ ލައިސަންސް
"ވަގުތީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަލަށް ލައިސަންސް ނަގާ ފަރާތްތަކަށް ދާއިމީ ލައިސަންސް ދޫކުރުމުގެ ކުރިން ދޫކުރާ ލައިސަންސާއި، ބިދޭސީންނަށް ދޫކުރާ ލައިސަންސަށެވެ.
ސަރވޭ
"ސަރވޭ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޅި އާބާދީ ނުހިމެނޭގޮތަށް، ހަވާލާދެވޭ ވަކި އާބާދީއަކަށް ނުވަތަ ވަކި އާބާދީއެއްގެ ބަޔަކަށް ހުރިހާ އެއްޗަކަށް ނިސްބަތްވާ ގޮތަށް ހޮވޭ ސާމްޕަލްއަކަށް ބިނާކޮށް މައުލޫމާތު ނެގުމަށެވެ.
ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމު
"ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 31 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެމަތިން އެކުލެވިގެންވާ ތަފާސްހިސާބުގެ ގައުމީ ނިޒާމަށެވެ.
އެހެނިހެން ބޯހިމެނުން
"އެހެނިހެން ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން ފިޔަވައި، އެހެނިހެން ބާވަތުގެ މުޅި އާބާދީ (މަސައްކަތް ހިންގާ ތަންތަން، ގަސްގަހާގެހިފަދަ) ނުވަތަ ކަނޑައެޅޭ ވަކި އެއްޗެއް ހިމެނޭ ގޮތުން، ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ. އެހެނިހެން ބޯހިމެނުމަށް ނިސްބަތްކުރާއިރު ބޯހިމެނުން ނިސްބަތްވާ އެއްޗެއްގެ ނަން ބޯހިމެނުމުގެ ކުރިއަށް (އިކޮނޮމިކް ސެންސަސް، އެގްރިކަލްޗަރ ސެންސަސް މިފަދައިން) ގެންނަންވާނެއެވެ.
އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން
"އާބާދީއާއި ދިރިއުޅޭ ތަންތަނުގެ ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ހުރިހާ ތަންތަނާއި ހުރިހާ ފަރުދުން ހިމެނޭގޮތަށް، ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ.
ބޯހިމެނުން
"ބޯހިމެނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ މުޅި އާބާދީ ނުވަތަ ކަނޑައެޅޭ ވަކި ދާއިރާއެއްގެ ހުރިހާ އެއްޗެއް ހިމެނޭގޮތުން ކަނޑައެޅޭ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ނެގޭ މައުލޫމާތަށެވެ.
ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބު ފޯރުކޮށްދޭ އިދާރާތައް
"ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބު ފޯރުކޮށްދޭ އިދާރާތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބަށް ބޭނުންވާ މައުލޫމާތު ހޯދުމާއި ، އެއްކޮށް އެކުލަވާލުމާއި، އާންމުކުރުމާއި، ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ސަރުކާރާއި ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކަށެވެ.
މާލީ އަހަރު
"މާލީ އަހަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހުން ފެށިގެން އެ އަހަރުގެ 31 ޑިސެމްބަރުގެ ނިޔަލަށް ފުރަތަމަ އެކައުންޓިންގ މުއްދަތަށް، އަދި އޭގެ ފަހުން އަންނަ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ 31 ޑިސެންބަރުގެ ނިޔަލަށް އަންނަ 12 (ބާރަ) މަސްދުވަހުގެ މުއްދަތަށެވެ.
ޗީފް ސްޓެޓިސްޓީށަން
"ޗީފް ސްޓެޓިސްޓީށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިއުރޯގެ އިސް ފަރާތުގެ ގޮތުގައި ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 6 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލް
"ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާސްހިސާބުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 16/2021) ގެ 22 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ސްޓެޓިސްޓިކަލް ކައުންސިލަށެވެ.
ތިއަރީ އިމްތިހާނު
"ތިއަރީ އިމްތިހާނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 5/2009 (އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރުގެ ގާނޫނު) އާއި، އެ ގާނޫނުގެ ހަދައިފައިވާ ގަވާއިދުތަކުގައިވާ ކަންކަމާއި، މަގުމަތީގެ އަދަބުތައް އެނގޭތޯ ބެލުމަށް ކުރާ އިމްތިހާނަށެވެ.
އަމަލީ އިމްތިހާނު (ލައިސަންސާއި ގުޅޭ)
"އަމަލީ އިމްތިހާނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޖީނުލީ އެއްގަމު އުޅަނދު ދުއްވަން ފަރިތަވެފައިވޭތޯ ބެލުމަށް ކުރާ އިމްތިހާނަށެވެ.
ބިދޭސީ ލައިސަންސް
"ބިދޭސީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގައުމުތަކުން ދޫކޮށްފައިވާ ޑްރައިވިންގ ލައިސަންސަށެވެ.
ކެޓަގަރީ (ލައިސެންސާއި ގުޅޭ)
"ކެޓަގަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްގަމުގައި ދުއްވާ އިންޖީނުލީ އުޅަނދު ތަރުތީބުކޮށްފައިވާ ގޮތަށެވެ.
ދާއިމީ ލައިސަންސް
"ދާއިމީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަގުތީ ލައިސަންސްގެ މުއްދަތު ހަމަވުމުން ދޫކުރާ ލައިސަންސަށެވެ.
ވަގުތީ ލައިސަންސް
"ވަގުތީ ލައިސަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަލަށް ލައިސަންސް ނަގާ ފަރާތްތަކަށް ދާއިމީ ލައިސަންސް ދޫކުރުމުގެ ކުރިން ދޫކުރާ ލައިސަންސާއި، ބިދޭސީންނަށް ދޫކުރާ ލައިސަންސަށެވެ.