ގާނޫނީ ރަދީފު
"ސިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުން ސިޓީއެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ރަށެއް ނުވަތަ އިދާރީ ދާއިރާއަކަށެވެ.
"ޗެކަރެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ "އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން އިމާރާތުގެ ބާވަތް 1 ނުވަތަ ބާވަތް 2 ގެ އިމާރާތުއެއް ޗެކުކުރުމުގެ ކެޓަގަރީއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ވެފައިވާ ފަރާތަކަށެވެ.
"ޕްލޭނިންގ ކޮންސެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި ޕްލޭނިންގ ގާނޫނެއްގެ ނުވަތަ ޕްލޭނިންގ ގަވާއިދެއްގެދަށުން އެ އިމާރާތެއްގެ އިންތަކާއި ބޭނުންތަކަށް ދެވޭ ހުއްދައަކަށެވެ.
"ޔުނިޓެއް" ކަމަށް އބުނެފައި އެވަނީ، އެ އިމާރާތެއްގައި މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ފްލެޓެއް ނުވަތަ އެޕާރޓްމަންޓަކަށެވެ.
"ޑޯ - ވިންޑޯ ށެޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ކުޑަދޮރުތަކާއި ބޮޑުދޮރުތަކާއި ހަރުކޮށްފައި ހުންނަ ބިއްލޫރިގަނޑު ތަކުގެ އުސްމިނާއި ފުޅާމިނާއި ތަޅުމުން އުފުލިފައިވާ މިނާއި ވައިދައުރުވުމަށް ބޭނުންކުރާ ކުޑަދޮރު ނުވަތަ ބޮޑުދޮރުގެ ހުޅުވުންތަކުގެ މިންތައް އަންގައިދޭ ކުރެހުމަކަށެވެ.
"ޑިޒައިންކުރާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ "އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން އިމާރާތުގެ ބާވަތް 1 ނުވަތަ ބާވަތް 2 ގެ އިމާރާތެއް ޑިޒައިންކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވޭ ކެޓަގަރީއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ވެފައިވާ ފަރާތެކެވެ.
"ޑިވަލޮޕްމަންޓް ކޮންޓްރޯލްސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ ބިމެއްގައި އިމާރާތްކުރެވޭނެ އިންތަކާއި އެހެން ބައެއް ޕްލޭނިންގ މިންގަނޑުތައް ކަނޑައަޅާ، ޕްލޭނިންގ ގާނޫނެއްގެ ނުވަތަ ގަވާއިދެއްގެ ދަށުން، ދޫކުރާ ލިޔުމަށެވެ.
"ސިއްހަތާއި ސަލާމަތާއި ގުޅޭ ކަންކަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތްތަކުގެ އޮނިގަނޑު ނުވަތަ ސްޓްރަކްޗަރ އާއި ގުޅޭ ކަންކަމާއި އިމާރާތްތައް ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކުން ބޭނުންކުރާ ޖާގަތަކަށް ވައި ވެއްދުމާ ގުޅޭ ކަންކަމާއި އިމާރާތްތަކުގެ ފަޔަރ ސޭފްޓީއާއި ހަދަމުންދާ ތަންތަނާއި ބޭނުންކުރާ ތަންތަނުން އާންމުންނާއި އެތަންތަނުގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތައް ސަލާމަތްތެރިކުރުވުމަށް ހުންނަ މިންގަނޑުތައް ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
"ސެޓްފިކެޓް އޮފް ކޮމްޕްލަޔަންސް ފޯރ ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތެއްގެ "ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ލިބޭނެކަން ކަށަވަރުވާގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އިމާރާތުގެ ކުރެހުމާ އެއްގޮތަށްކަން އިމާރާތްކޮށްފައިވަނީ ކަށަވަރުކުރުމަށްފަހު ބިލްޑިންގ އިންސްޕެކްޓަރ ދޫކުރާ ސެޓްފިކެޓަށެވެ.
"ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތް އުފުލޭނެ ވަރު ބިމުގައި ހުރުމާއެކު އިމާރާތެއްގެ ބޭނުމަށް އެކަށީގެންވާ ބަރުދަނެއް އުފުލޭ ވަރު އިމާރާތުގެ ސްޓްރަކްޗަރ ގައި ހުރުމާއެކު އަރިއަޅާނުލާނެ ފަދަ ގޮތަކަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ ހުރި އިމާރާތެއްގެ ސްޓްރަކްޗަރ އަށެވެ.
"ސްޓްރަކްޗަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ އިމާރާތެއްގެ ފައުންޑޭށަނާއި، ތަނބުތަކާއި، ބެރިތަކާއި ތަޅުމާއި ފުރާޅު ހިމެނޭގޮތަށް އިމާރާތުގެ ސްޓްރަކްޗަރ ގެ ބައިތަކެވެ.
"ފައުންޑޭށަން ޕްރޮޓެކްށަން މެތަޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތެއްކުރުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ބިންގަނޑު ކޮނުމުގެ ސަބަބުން އިންވެގެން ހުންނަ އިމާރާތްތަކަށާއި ތަންތަނަށް ގެއްލުން ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަކުރުމުގެ ގޮތުން އަޅާ ސަލާމަތީ ފިޔަވަޅެކެވެ.
"ފަންނީ ފަރާތް" ނުވަތަ "ފަންނުވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ފަރާތްތަކަށެވެ.
- އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަންޖެހޭ ދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތެއްނަމަ އެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްފައިވާ ފަރާތެއް؛
- އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަންނުޖެހޭ ދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތެއްނަމަ އެ ދާއިރާއާ ގުޅުން ހުރި މިނިސްޓްރީއެއްގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިވާ ފަރާތެއް؛ އަދި
- އެއްވެސް އިދާރާއަކުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަމުންދާ ދާއިރާ އެއް ނޫން ކަމުގައިވާނަމަ، އެ ދާއިރާއިން އެކަށީގެންވާ ތަމްރީނު ހާސިލުކޮށްފައިވާ ފަރާތެކެވެ.
"މައްސަލަބަލާ ތަހްގީގުކުރާ ކޮމިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމުގެ ގާނޫނު ނުވަތަ އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދަކުން އަޅާ ފިޔަވަޅެއް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހެޅުމުން އެފަދަ މައްސަލަތައް ބެލުމަށް މިނިސްޓަރު އެކުލަވާލައި ކޮމިޓީއަށެވެ.
"މާލެ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މާފަންނު، މައްޗަންގޮޅި، ގަލޮޅު އަދި ހެންވޭރުގެ އިތުރުން މާލޭގެ އަވަށެއްގެ ގޮތުގައި ހަމަޖައްސާފައިވާ ވިލިނގިލި އާއި ހުޅުމާލެ ވެސް ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
"ސިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުން ސިޓީއެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ރަށެއް ނުވަތަ އިދާރީ ދާއިރާއަކަށެވެ.
"ޗެކަރެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ "އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން އިމާރާތުގެ ބާވަތް 1 ނުވަތަ ބާވަތް 2 ގެ އިމާރާތުއެއް ޗެކުކުރުމުގެ ކެޓަގަރީއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ވެފައިވާ ފަރާތަކަށެވެ.
"ޕްލޭނިންގ ކޮންސެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި ޕްލޭނިންގ ގާނޫނެއްގެ ނުވަތަ ޕްލޭނިންގ ގަވާއިދެއްގެދަށުން އެ އިމާރާތެއްގެ އިންތަކާއި ބޭނުންތަކަށް ދެވޭ ހުއްދައަކަށެވެ.
"ޔުނިޓެއް" ކަމަށް އބުނެފައި އެވަނީ، އެ އިމާރާތެއްގައި މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ފްލެޓެއް ނުވަތަ އެޕާރޓްމަންޓަކަށެވެ.
"ޑޯ - ވިންޑޯ ށެޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ކުޑަދޮރުތަކާއި ބޮޑުދޮރުތަކާއި ހަރުކޮށްފައި ހުންނަ ބިއްލޫރިގަނޑު ތަކުގެ އުސްމިނާއި ފުޅާމިނާއި ތަޅުމުން އުފުލިފައިވާ މިނާއި ވައިދައުރުވުމަށް ބޭނުންކުރާ ކުޑަދޮރު ނުވަތަ ބޮޑުދޮރުގެ ހުޅުވުންތަކުގެ މިންތައް އަންގައިދޭ ކުރެހުމަކަށެވެ.
"ޑިޒައިންކުރާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ "އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން އިމާރާތުގެ ބާވަތް 1 ނުވަތަ ބާވަތް 2 ގެ އިމާރާތެއް ޑިޒައިންކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވޭ ކެޓަގަރީއެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ވެފައިވާ ފަރާތެކެވެ.
"ޑިވަލޮޕްމަންޓް ކޮންޓްރޯލްސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ ބިމެއްގައި އިމާރާތްކުރެވޭނެ އިންތަކާއި އެހެން ބައެއް ޕްލޭނިންގ މިންގަނޑުތައް ކަނޑައަޅާ، ޕްލޭނިންގ ގާނޫނެއްގެ ނުވަތަ ގަވާއިދެއްގެ ދަށުން، ދޫކުރާ ލިޔުމަށެވެ.
"ސިއްހަތާއި ސަލާމަތާއި ގުޅޭ ކަންކަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތްތަކުގެ އޮނިގަނޑު ނުވަތަ ސްޓްރަކްޗަރ އާއި ގުޅޭ ކަންކަމާއި އިމާރާތްތައް ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކުން ބޭނުންކުރާ ޖާގަތަކަށް ވައި ވެއްދުމާ ގުޅޭ ކަންކަމާއި އިމާރާތްތަކުގެ ފަޔަރ ސޭފްޓީއާއި ހަދަމުންދާ ތަންތަނާއި ބޭނުންކުރާ ތަންތަނުން އާންމުންނާއި އެތަންތަނުގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތައް ސަލާމަތްތެރިކުރުވުމަށް ހުންނަ މިންގަނޑުތައް ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
"ސެޓްފިކެޓް އޮފް ކޮމްޕްލަޔަންސް ފޯރ ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތެއްގެ "ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ލިބޭނެކަން ކަށަވަރުވާގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އިމާރާތުގެ ކުރެހުމާ އެއްގޮތަށްކަން އިމާރާތްކޮށްފައިވަނީ ކަށަވަރުކުރުމަށްފަހު ބިލްޑިންގ އިންސްޕެކްޓަރ ދޫކުރާ ސެޓްފިކެޓަށެވެ.
"ސްޓްރަކްޗުރަލް ސްޓެބިލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތް އުފުލޭނެ ވަރު ބިމުގައި ހުރުމާއެކު އިމާރާތެއްގެ ބޭނުމަށް އެކަށީގެންވާ ބަރުދަނެއް އުފުލޭ ވަރު އިމާރާތުގެ ސްޓްރަކްޗަރ ގައި ހުރުމާއެކު އަރިއަޅާނުލާނެ ފަދަ ގޮތަކަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ ހުރި އިމާރާތެއްގެ ސްޓްރަކްޗަރ އަށެވެ.
"ސްޓްރަކްޗަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ އިމާރާތެއްގެ ފައުންޑޭށަނާއި، ތަނބުތަކާއި، ބެރިތަކާއި ތަޅުމާއި ފުރާޅު ހިމެނޭގޮތަށް އިމާރާތުގެ ސްޓްރަކްޗަރ ގެ ބައިތަކެވެ.
"ފައުންޑޭށަން ޕްރޮޓެކްށަން މެތަޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އިމާރާތެއްކުރުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ބިންގަނޑު ކޮނުމުގެ ސަބަބުން އިންވެގެން ހުންނަ އިމާރާތްތަކަށާއި ތަންތަނަށް ގެއްލުން ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަކުރުމުގެ ގޮތުން އަޅާ ސަލާމަތީ ފިޔަވަޅެކެވެ.
"ފަންނީ ފަރާތް" ނުވަތަ "ފަންނުވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ފަރާތްތަކަށެވެ.
- އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަންޖެހޭ ދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތެއްނަމަ އެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްފައިވާ ފަރާތެއް؛
- އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަންނުވެރިންގެ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަންނުޖެހޭ ދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތެއްނަމަ އެ ދާއިރާއާ ގުޅުން ހުރި މިނިސްޓްރީއެއްގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިވާ ފަރާތެއް؛ އަދި
- އެއްވެސް އިދާރާއަކުން ރަޖިސްޓަރީ ކުރަމުންދާ ދާއިރާ އެއް ނޫން ކަމުގައިވާނަމަ، އެ ދާއިރާއިން އެކަށީގެންވާ ތަމްރީނު ހާސިލުކޮށްފައިވާ ފަރާތެކެވެ.
"މައްސަލަބަލާ ތަހްގީގުކުރާ ކޮމިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމުގެ ގާނޫނު ނުވަތަ އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދަކުން އަޅާ ފިޔަވަޅެއް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހެޅުމުން އެފަދަ މައްސަލަތައް ބެލުމަށް މިނިސްޓަރު އެކުލަވާލައި ކޮމިޓީއަށެވެ.
"މާލެ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މާފަންނު، މައްޗަންގޮޅި، ގަލޮޅު އަދި ހެންވޭރުގެ އިތުރުން މާލޭގެ އަވަށެއްގެ ގޮތުގައި ހަމަޖައްސާފައިވާ ވިލިނގިލި އާއި ހުޅުމާލެ ވެސް ހިމެނޭގޮތަށެވެ.