ގާނޫނީ ރަދީފު
"މަސް ޕްރޮސެސްކުރާ ތަންތަން" ނުވަތަ "މަހާއި މަހުގެ އުފެއްދުންތައް އުފައްދާ ތަންތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިންބިމާއި، އިމާރާތްތަކާއި، އެފަދަ އެހެން ތަންތަނަށެވެ. އަދި އެ ތަނެއްގައި، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައި މިވާ ކަންކަން ކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
- މަސް ނުވަތަ އެކުއަކަލްޗަރގެ އުފެއްދުންތައް، ސާފުކޮށް، ނުވަތަ ބަންދުކޮށް، ނުވަތަ ފިނިކޮށް، ނުވަތަ ގަނޑުކޮށް، ނުވަތަ ލޮނުއަޅައި، ނުވަތަ ހިއްކައި، ނުވަތަ އެނޫން އެހެން ގޮތަކަށްދިވެހިރާއްޖެއާއި ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ވިއްކުމަށް ތައްޔާރުކުރާ ތަންތަން؛ ނުވަތަ
- ބަންދުކޮށް / ޕެކެޓުކޮށް، ނުވަތަ ދަޅުގައި ބަންދުކޮށް، ނުވަތަ ހިއްކައި، ނުވަތަ ސާފުކޮށް، ނުވަތަ ލޮނުއަޅައި، ނުވަތަ ފިނިކޮށް، ނުވަތަ ގަނޑުކޮށް ނުވަތަ އެނޫން އެހެން ގޮތަކަށް ދިވެހިރާއްޖެއާއި ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ވިއްކުމުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި، މަސް ނުވަތަ އެކުއަކަލްޗަރގެ އުފެއްދުންތައް ރައްކައުކޮށްފައި ބަހައްޓާ ތަންތަން.
"ސާމްޕަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަށިގަނޑުގެ ބޭރުން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއިން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، އިނގިލީގެ ނިށާނާއި، އަތުލިޔުމުގެ ސާމްޕަލް ފިޔަވައި، އިލެކްޓްރޯނިކް ޑިވައިސްތައް ހިމެނޭގޮތުން، ކޮމިށަނުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ތަކެއްޗާއި އެއްކުރެވޭ މައުލޫމާތު ތަހުލީލުކޮށްގެން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، ޑާޓާއާއި، އެފަދަ އެހެނިހެން މައުލޫމާތަށެވެ.
"އިނގިލީގެ ނިށާން" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އަތްތިލައިގެ ނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހުދުހަމަށްވާ ބަޔާއި، އަތާއި ފައިގެ އިނގިލިތަކާއި، އިނގިލިތަކަށްނުވާ އަތްތިލައިގެނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހުދުހަމުގެ ބަޔާއި، އަތްތިލައިގެ ނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހަމުގެ ޕެޓަރނާއި، ފްރިކްށަން ރިޖާއި، މާއްދީ ސިފަތަކާއި ނިށާންތައް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
"މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކޮށްދެވޭނެ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަނެއްގެ ވެރިފަރާތް ނުވަތަ އެ ތަނެއްގައި ދިރިއުޅޭ ފަރާތް ނުވަތަ އެ ވަގުތަކު އެ ތަނަކާ ހަވާލުވެގެން ހުރި ފަރާތް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
"މައްސަލައާ ގުޅުންހުރި ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތް ނުވަތަ މައްސަލައިގެ ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"މުދާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، ލިޔެކިޔުމާއި، ތަކެއްޗާއި، މާއްދީ މުދަލާއި، މާއްދީ ނޫން މުދާ ހިމެނޭގޮތުން އަގެއް ހުރި ކޮންމެ އެއްޗަކަށެވެ.
''އޮޕަރޭޓަރ'' ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ އުޅަނދުގެ ދަތުރުތައް ހަމަޖައްސައި އެ އުޅަނދުތަކުން ކުރާ ދަތުރުތަކުގެ ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭ ފަރާތަށެވެ.
"ސިނާއީ މަސައްކަތަށް ފެން ބޭނުންކުރުން" ސިނާއީ މަސައްކަތަށް ފެން ބޭނުންކުރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިނާއީ ގޮތުން ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް ގާއިމުކުރުމުގެ އެންމެހައި މަސައްކަތްތަކަށާއި އެ މަށްރޫއުގެ ބޭނުންތަކަށް ފެން ބޭނުންކުރުމަށެވެ.
"ސައިޓު އިންޖިނޭރު" ސައިޓު އިންޖިނޭރު ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ ތަނުގެ މަސައްކަތާއި ހަވާލުވެހުރި ސިވިލް އިންޖިނިއަރަށެވެ.
"ވަޅުދިޔަ ހިއްކުން" ވަޅުދިޔަ ހިއްކުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަރުދީ ބޭނުންތަކަށް ބަހައްޓާފައި ހުންނަ ފެންވަޅު ސާފުކުރުމުގެ ގޮތުން ދިޔަހިއްކުމަށެވެ. މީގެތެރޭގައި ވަޅެއް ބަހައްޓައިގެން ޕަމްޕު މެދުވެރިކޮށް "ބިމުން ފެންގައި ފެން ބޭރުކުރުން" ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ތަންފީޒީ އޮފިސަރުން" ތަންފީޒީ އޮފިސަރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާއި ގަވާއިދުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަންކަން ކުރުމަށް ތަންފީޒީ އިދާރާއިން ނުވަތަ ތަންފީޒީ އިދާރާއިން ކަނޑައަޅާ ފަރާތުން އައްޔަންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުން" ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފެން ޕަމްޕެއް ފަދަ ވަސީލަތެއް ބޭނުންކޮށްގެން ކުރު މުއްދަތެއްގައި ގިނަ އަދަދަކަށް ބިމުން ފެން ނެގުމަށެވެ.
"ޤާނޫނީ އެރޭންޖްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެކްސްޕްރެސް ޓްރަސްޓް އާއި، އެފަދަ އެހެންވެސް ޤާނޫނީ އެރޭންޖްމަންޓްތަކަށެވެ.
"ސިންގަލް ޓްރާންސެކްށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވިޔަފާރީގެ ގުޅުމެއްގެ ބޭރުން ކުރާ މުއާމަލާތްތަކަށެވެ.
"ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ފަރާތް" ނުވަތަ "މާލީ ސެކިއުރިޓީޒްއާބެހޭ ވިޔަފާރިކުރާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކެޕިޓަލް މާރކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ލައިސަންސް ދޫކޮށް ރެގިއުލޭޓްކުރާ ތިރީގައި ބަޔާންވެގެންވާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
- ޑީލިންގ ކުންފުނި؛
- އިންވެސްޓްކުރުމަށް ލަފާދޭ ފަރާތް؛
- ފަންޑް މެނޭޖަރ؛
- އަންޑަރައިޓަރސް؛ އަދި
- މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީން ކަނޑައަޅާ އެހެން ފަރާތްތައް.
"މަސް ޕްރޮސެސްކުރާ ތަންތަން" ނުވަތަ "މަހާއި މަހުގެ އުފެއްދުންތައް އުފައްދާ ތަންތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިންބިމާއި، އިމާރާތްތަކާއި، އެފަދަ އެހެން ތަންތަނަށެވެ. އަދި އެ ތަނެއްގައި، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައި މިވާ ކަންކަން ކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
- މަސް ނުވަތަ އެކުއަކަލްޗަރގެ އުފެއްދުންތައް، ސާފުކޮށް، ނުވަތަ ބަންދުކޮށް، ނުވަތަ ފިނިކޮށް، ނުވަތަ ގަނޑުކޮށް، ނުވަތަ ލޮނުއަޅައި، ނުވަތަ ހިއްކައި، ނުވަތަ އެނޫން އެހެން ގޮތަކަށްދިވެހިރާއްޖެއާއި ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ވިއްކުމަށް ތައްޔާރުކުރާ ތަންތަން؛ ނުވަތަ
- ބަންދުކޮށް / ޕެކެޓުކޮށް، ނުވަތަ ދަޅުގައި ބަންދުކޮށް، ނުވަތަ ހިއްކައި، ނުވަތަ ސާފުކޮށް، ނުވަތަ ލޮނުއަޅައި، ނުވަތަ ފިނިކޮށް، ނުވަތަ ގަނޑުކޮށް ނުވަތަ އެނޫން އެހެން ގޮތަކަށް ދިވެހިރާއްޖެއާއި ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ވިއްކުމުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި، މަސް ނުވަތަ އެކުއަކަލްޗަރގެ އުފެއްދުންތައް ރައްކައުކޮށްފައި ބަހައްޓާ ތަންތަން.
"ސާމްޕަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހަށިގަނޑުގެ ބޭރުން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއިން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، އިނގިލީގެ ނިށާނާއި، އަތުލިޔުމުގެ ސާމްޕަލް ފިޔަވައި، އިލެކްޓްރޯނިކް ޑިވައިސްތައް ހިމެނޭގޮތުން، ކޮމިށަނުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ތަކެއްޗާއި އެއްކުރެވޭ މައުލޫމާތު ތަހުލީލުކޮށްގެން ނަގާ ސާމްޕަލާއި، ޑާޓާއާއި، އެފަދަ އެހެނިހެން މައުލޫމާތަށެވެ.
"އިނގިލީގެ ނިށާން" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އަތްތިލައިގެ ނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހުދުހަމަށްވާ ބަޔާއި، އަތާއި ފައިގެ އިނގިލިތަކާއި، އިނގިލިތަކަށްނުވާ އަތްތިލައިގެނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހުދުހަމުގެ ބަޔާއި، އަތްތިލައިގެ ނުވަތަ ފައިތިލައިގެ ހަމުގެ ޕެޓަރނާއި، ފްރިކްށަން ރިޖާއި، މާއްދީ ސިފަތަކާއި ނިށާންތައް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
"މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކޮށްދެވޭނެ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަނެއްގެ ވެރިފަރާތް ނުވަތަ އެ ތަނެއްގައި ދިރިއުޅޭ ފަރާތް ނުވަތަ އެ ވަގުތަކު އެ ތަނަކާ ހަވާލުވެގެން ހުރި ފަރާތް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
"މައްސަލައާ ގުޅުންހުރި ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތް ނުވަތަ މައްސަލައިގެ ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"މުދާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، ލިޔެކިޔުމާއި، ތަކެއްޗާއި، މާއްދީ މުދަލާއި، މާއްދީ ނޫން މުދާ ހިމެނޭގޮތުން އަގެއް ހުރި ކޮންމެ އެއްޗަކަށެވެ.
''އޮޕަރޭޓަރ'' ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ އުޅަނދުގެ ދަތުރުތައް ހަމަޖައްސައި އެ އުޅަނދުތަކުން ކުރާ ދަތުރުތަކުގެ ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭ ފަރާތަށެވެ.
"ސިނާއީ މަސައްކަތަށް ފެން ބޭނުންކުރުން" ސިނާއީ މަސައްކަތަށް ފެން ބޭނުންކުރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިނާއީ ގޮތުން ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް ގާއިމުކުރުމުގެ އެންމެހައި މަސައްކަތްތަކަށާއި އެ މަށްރޫއުގެ ބޭނުންތަކަށް ފެން ބޭނުންކުރުމަށެވެ.
"ސައިޓު އިންޖިނޭރު" ސައިޓު އިންޖިނޭރު ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ ތަނުގެ މަސައްކަތާއި ހަވާލުވެހުރި ސިވިލް އިންޖިނިއަރަށެވެ.
"ވަޅުދިޔަ ހިއްކުން" ވަޅުދިޔަ ހިއްކުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަރުދީ ބޭނުންތަކަށް ބަހައްޓާފައި ހުންނަ ފެންވަޅު ސާފުކުރުމުގެ ގޮތުން ދިޔަހިއްކުމަށެވެ. މީގެތެރޭގައި ވަޅެއް ބަހައްޓައިގެން ޕަމްޕު މެދުވެރިކޮށް "ބިމުން ފެންގައި ފެން ބޭރުކުރުން" ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ތަންފީޒީ އޮފިސަރުން" ތަންފީޒީ އޮފިސަރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާއި ގަވާއިދުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަންކަން ކުރުމަށް ތަންފީޒީ އިދާރާއިން ނުވަތަ ތަންފީޒީ އިދާރާއިން ކަނޑައަޅާ ފަރާތުން އައްޔަންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުން" ބިމުން ފެން ނަގައި ފެން ބޭރުކުރުން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފެން ޕަމްޕެއް ފަދަ ވަސީލަތެއް ބޭނުންކޮށްގެން ކުރު މުއްދަތެއްގައި ގިނަ އަދަދަކަށް ބިމުން ފެން ނެގުމަށެވެ.
"ޤާނޫނީ އެރޭންޖްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެކްސްޕްރެސް ޓްރަސްޓް އާއި، އެފަދަ އެހެންވެސް ޤާނޫނީ އެރޭންޖްމަންޓްތަކަށެވެ.
"ސިންގަލް ޓްރާންސެކްށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވިޔަފާރީގެ ގުޅުމެއްގެ ބޭރުން ކުރާ މުއާމަލާތްތަކަށެވެ.
"ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ފަރާތް" ނުވަތަ "މާލީ ސެކިއުރިޓީޒްއާބެހޭ ވިޔަފާރިކުރާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކެޕިޓަލް މާރކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އޮތޯރިޓީން ލައިސަންސް ދޫކޮށް ރެގިއުލޭޓްކުރާ ތިރީގައި ބަޔާންވެގެންވާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
- ޑީލިންގ ކުންފުނި؛
- އިންވެސްޓްކުރުމަށް ލަފާދޭ ފަރާތް؛
- ފަންޑް މެނޭޖަރ؛
- އަންޑަރައިޓަރސް؛ އަދި
- މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީން ކަނޑައަޅާ އެހެން ފަރާތްތައް.