ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ޖޫރިމަނާ (ޓެކްސް އާއި ގުޅޭ)
"ޖޫރިމަނާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ ޓެކްސްއާބެހޭ ގާނޫނެއްގެ ދަށުން ޓެކްސް ދައްކާ ފަރާތަކުން ދައްކަންޖެހި ނުދައްކައި ހުރި ފައިސާގެ އަދަދު ހޯދުމުގެ ގޮތުން މީރާއިން ކަނޑައަޅާ ވަކި މުދަލަކަށް ނުވަތަ މުދާތަކެއްގެ މައްޗަށް އެ މުދާ ނުވަތަ މުދާތައް ހިފެހެއްޓުމުގެ ގޮތުން ކަނޑައެޅޭ ޗާޖަކަށެވެ.
ކަފާލާ (ޓެކްސްއާއި ގުޅޭ)
"ކަފާލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ ޓެކްސް ދައްކާ ފަރާތަކުން ދައްކަންޖެހިނުދައްކައި ހުރި ފައިސާ ހޯދުމުގެ ގޮތުން ޓެކްސް ނެގުމާބެހޭ އިދާރީ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 45/2013) ގެ 51 ވަނަ މާއްދާގައިވާ މަސްއޫލިއްޔަތުތައް އަދާކުރުމަށް މީރާއިން އައްޔަންކުރާ މީހަކަށެވެ.
ފީ ނުވަތަ އަގު
"އަގު ނުވަތަ "ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންފީޒު ކުރުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކާއި، އާންމު ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކަށެވެ.
އަގު ނުވަތަ ފީ (ޔުޓިލިޓީއާއި ގުޅޭ)
"އަގު ނުވަތަ "ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންފީޒު ކުރުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކާއި، އާންމު ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކަށެވެ.
ރުޖޫއީ އިންސާފު
"ރުޖޫއީ އިންސާފު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުށުގެ ސަބަބުން ސީދާ އަސަރުކުރި ފަރާތްތައް އެކުވެ، އެ ފަރާތްތަކުގެ އިހުސާސްތަކާއި ބޭނުންތައް ދެނެގަނެ، މީހުންނަށާއި ގުޅުންތަކަށް ލިބުނު ގެއްލުން ފޫބެއްދޭނެ ގޮތެއް އެކުލަވައިލައި، ކުއްޖާގެ ފަރާތުން މިފަދަ ކަމެއް ތަކުރާރު ނުވާނެ ގޮތް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ތަނަވަސްކޮށްދިނުމަށެވެ.
ބެލެނިވެރިޔާ
"ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައިންބަފައިންނާއި، ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނާއި، ހަޒާނަތު ލިބިފައިވާ ފަރާތާއި، ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިންނާއި، ކުއްޖާގެ ބެލެނިވެރިކަމާ އެ ވަގުތަކު ހަވާލުވެ ތިބޭ މީހުންނަށެވެ. ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނާއި، ހަޒާނަތު ލިބިފައިވާ ފަރާތާއި ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިން މާނަކުރާނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 4/2000 (އާއިލާއާބެހޭ ގާނޫނު) އާއި، އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެ މަތީންނެވެ.
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް"
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭގޮތުން ކަމުގައި ވާނަމަ، މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 15 (ފަނަރަ) އަހަރު ފުރި، 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުޑަކުދީންނަށެވެ. އެނޫން ހާލަތުގައި އެއީ މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށެވެ.
ކުއްޖެއް ނުވަތަ ކުޑަކުއްޖެއް
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭގޮތުން ކަމުގައި ވާނަމަ، މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 15 (ފަނަރަ) އަހަރު ފުރި، 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުޑަކުދީންނަށެވެ. އެނޫން ހާލަތުގައި އެއީ މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށެވެ.
ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރާ ފަރާތް
''ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރާ ފަރާތް'' ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުދީންގެ ހައްގުތައް ރައްކައުތެރިކޮށްދިނުމަށާއި، އެ ކުދީންގެ މަސްލަހަތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކާއި، އަމިއްލަ ޖަމްއިއްޔާތަކާއި، އަމިއްލަ ޖަމާއަތްތަކާއި، ށަރީއަތަށް ހުށަހަޅައިފައިވާ މައްސަލައެއްގައި ގާޑިއަން އެޑް-ލިޓެމްއާއި އަމިކަސް-ކިއުރިޔައިގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ކޯޓުން ހުއްދަދޭ ފަރާތްތަކާއި، ގާނޫނީ ވަކީލުންނާއި، ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތް ކުރެވިދާނެކަމަށް ފަނޑިޔާރަށް ގަބޫލުކުރެވޭ އެހެނިހެން ފަރާތްތަކަށެވެ.
ކޮމިއުނިޓީ ކޮންފަރެންސިންގ
"ކޮމިއުނިޓީ ކޮންފަރެންސިންގ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހާދިސާއެއް ހިނގުމުން، އެ މައްސަލައިގައި ސީދާ އަސަރުކޮށްފައިވާ ފަރާތްތަކާއެކު މުއައްސަސާތަކާއި މުޖުތަމައުން އެހީތެރިއެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް ލިބުނު ގެއްލުން ފޫބައްދަން މަސައްކަތްކުރުމަށް ބޭއްވޭ ބައްދަލުވުންތަކަށެވެ.
އާއިލާގެ މެންބަރުން
"އާއިލާގެ މެންބަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ފަރާތްތަކަށެވެ (1) މަންމަ / ބައްޕަ؛ (2) މާމަ / ކާފަ؛ (3) ދޮންމަންމަ / ދޮންބައްޕަ؛ (4) އެއްބަނޑުއެއްބަފާ މީހުން ނުވަތަ ކުދިން/ އެއްބަފާ މީހުން ނުވަތަ ކުދިން /އެއްބަނޑު މީހުން ނުވަތަ ކުދިން؛ (ފ) ބޮޑު ދައިތައިން / ބޮޑު ބޭބެއިން؛ (6) ޅިޔަންފަހަރިން؛ (7) ބެލެނިވެރިޔާ؛ (8) ކުއްޖާގެ ހާލަތަށް ބަލައި، ކުއްޖާގެ އާއިލާގެ މެންބަރެއް ކަމުގައި ޑިޕާޓްމަންޓުން ހުއްދަ ދޭ ފަރާތް.
ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން
"ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ.
ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން ނުވަތަ ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން
"ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ."
ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން
"ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ.
ސެންސިޓައިޒޭށަން ޕްރޮގްރާމް
"ސެންސިޓައިޒޭށަން ޕްރޮގްރާމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުދިންގެ ހާލަތާއި، ބޭނުންތަކާއި، ކުޑަކުދިންގެ އަދުލުގެ ނިޒާމަށް ކަމާ ގުޅޭ ފަރާތްތައް އަހުލުވެރިކުރުމަށް ހިންގޭ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ.
ޖޫރިމަނާ (ޓެކްސް އާއި ގުޅޭ)
"ޖޫރިމަނާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ ޓެކްސްއާބެހޭ ގާނޫނެއްގެ ދަށުން ޓެކްސް ދައްކާ ފަރާތަކުން ދައްކަންޖެހި ނުދައްކައި ހުރި ފައިސާގެ އަދަދު ހޯދުމުގެ ގޮތުން މީރާއިން ކަނޑައަޅާ ވަކި މުދަލަކަށް ނުވަތަ މުދާތަކެއްގެ މައްޗަށް އެ މުދާ ނުވަތަ މުދާތައް ހިފެހެއްޓުމުގެ ގޮތުން ކަނޑައެޅޭ ޗާޖަކަށެވެ.
ކަފާލާ (ޓެކްސްއާއި ގުޅޭ)
"ކަފާލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ ޓެކްސް ދައްކާ ފަރާތަކުން ދައްކަންޖެހިނުދައްކައި ހުރި ފައިސާ ހޯދުމުގެ ގޮތުން ޓެކްސް ނެގުމާބެހޭ އިދާރީ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 45/2013) ގެ 51 ވަނަ މާއްދާގައިވާ މަސްއޫލިއްޔަތުތައް އަދާކުރުމަށް މީރާއިން އައްޔަންކުރާ މީހަކަށެވެ.
ފީ ނުވަތަ އަގު
"އަގު ނުވަތަ "ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންފީޒު ކުރުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކާއި، އާންމު ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކަށެވެ.
އަގު ނުވަތަ ފީ (ޔުޓިލިޓީއާއި ގުޅޭ)
"އަގު ނުވަތަ "ފީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންފީޒު ކުރުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކާއި، އާންމު ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އަގުތަކާއި ފީތަކަށެވެ.
ރުޖޫއީ އިންސާފު
"ރުޖޫއީ އިންސާފު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުށުގެ ސަބަބުން ސީދާ އަސަރުކުރި ފަރާތްތައް އެކުވެ، އެ ފަރާތްތަކުގެ އިހުސާސްތަކާއި ބޭނުންތައް ދެނެގަނެ، މީހުންނަށާއި ގުޅުންތަކަށް ލިބުނު ގެއްލުން ފޫބެއްދޭނެ ގޮތެއް އެކުލަވައިލައި، ކުއްޖާގެ ފަރާތުން މިފަދަ ކަމެއް ތަކުރާރު ނުވާނެ ގޮތް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ތަނަވަސްކޮށްދިނުމަށެވެ.
ބެލެނިވެރިޔާ
"ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައިންބަފައިންނާއި، ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނާއި، ހަޒާނަތު ލިބިފައިވާ ފަރާތާއި، ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިންނާއި، ކުއްޖާގެ ބެލެނިވެރިކަމާ އެ ވަގުތަކު ހަވާލުވެ ތިބޭ މީހުންނަށެވެ. ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނާއި، ހަޒާނަތު ލިބިފައިވާ ފަރާތާއި ގާނޫނީ ބެލެނިވެރިން މާނަކުރާނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 4/2000 (އާއިލާއާބެހޭ ގާނޫނު) އާއި، އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެ މަތީންނެވެ.
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް"
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭގޮތުން ކަމުގައި ވާނަމަ، މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 15 (ފަނަރަ) އަހަރު ފުރި، 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުޑަކުދީންނަށެވެ. އެނޫން ހާލަތުގައި އެއީ މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށެވެ.
ކުއްޖެއް ނުވަތަ ކުޑަކުއްޖެއް
"ކުޑަކުއްޖެއް" ނުވަތަ "ކުއްޖެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭގޮތުން ކަމުގައި ވާނަމަ، މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 15 (ފަނަރަ) އަހަރު ފުރި، 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުޑަކުދީންނަށެވެ. އެނޫން ހާލަތުގައި އެއީ މީލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށެވެ.
ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރާ ފަރާތް
''ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރާ ފަރާތް'' ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުދީންގެ ހައްގުތައް ރައްކައުތެރިކޮށްދިނުމަށާއި، އެ ކުދީންގެ މަސްލަހަތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކާއި، އަމިއްލަ ޖަމްއިއްޔާތަކާއި، އަމިއްލަ ޖަމާއަތްތަކާއި، ށަރީއަތަށް ހުށަހަޅައިފައިވާ މައްސަލައެއްގައި ގާޑިއަން އެޑް-ލިޓެމްއާއި އަމިކަސް-ކިއުރިޔައިގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ކޯޓުން ހުއްދަދޭ ފަރާތްތަކާއި، ގާނޫނީ ވަކީލުންނާއި، ކުއްޖާގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތް ކުރެވިދާނެކަމަށް ފަނޑިޔާރަށް ގަބޫލުކުރެވޭ އެހެނިހެން ފަރާތްތަކަށެވެ.
ކޮމިއުނިޓީ ކޮންފަރެންސިންގ
"ކޮމިއުނިޓީ ކޮންފަރެންސިންގ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހާދިސާއެއް ހިނގުމުން، އެ މައްސަލައިގައި ސީދާ އަސަރުކޮށްފައިވާ ފަރާތްތަކާއެކު މުއައްސަސާތަކާއި މުޖުތަމައުން އެހީތެރިއެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް ލިބުނު ގެއްލުން ފޫބައްދަން މަސައްކަތްކުރުމަށް ބޭއްވޭ ބައްދަލުވުންތަކަށެވެ.
އާއިލާގެ މެންބަރުން
"އާއިލާގެ މެންބަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ފަރާތްތަކަށެވެ (1) މަންމަ / ބައްޕަ؛ (2) މާމަ / ކާފަ؛ (3) ދޮންމަންމަ / ދޮންބައްޕަ؛ (4) އެއްބަނޑުއެއްބަފާ މީހުން ނުވަތަ ކުދިން/ އެއްބަފާ މީހުން ނުވަތަ ކުދިން /އެއްބަނޑު މީހުން ނުވަތަ ކުދިން؛ (ފ) ބޮޑު ދައިތައިން / ބޮޑު ބޭބެއިން؛ (6) ޅިޔަންފަހަރިން؛ (7) ބެލެނިވެރިޔާ؛ (8) ކުއްޖާގެ ހާލަތަށް ބަލައި، ކުއްޖާގެ އާއިލާގެ މެންބަރެއް ކަމުގައި ޑިޕާޓްމަންޓުން ހުއްދަ ދޭ ފަރާތް.
ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން
"ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ.
ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން ނުވަތަ ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން
"ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ."
ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން ނުވަތަ ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން
"ތުހުމަތުގައިވާ ކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލު ހިންގާ ކުޑަކުދިން" ނުވަތަ "ގާނޫނާ ހިލާފުވާ ކުޑަކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށް ކަނޑައެޅުމުގެ ގާނޫނަކާ ހިލާފުވެފައިވާކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ކުދީންނަށެވެ.
ސެންސިޓައިޒޭށަން ޕްރޮގްރާމް
"ސެންސިޓައިޒޭށަން ޕްރޮގްރާމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުދިންގެ ހާލަތާއި، ބޭނުންތަކާއި، ކުޑަކުދިންގެ އަދުލުގެ ނިޒާމަށް ކަމާ ގުޅޭ ފަރާތްތައް އަހުލުވެރިކުރުމަށް ހިންގޭ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ.