ގާނޫނީ ރަދީފު
"ޕްލޭސްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މަތީ ތައުލީމުދޭ މަރުކަޒަކުން އެ ތަނުގެ ފަރާތުން ހިންގާ ޕްރޮގްރާމެއްގައި ކިޔެވުމަށް ދަރިވަރަކަށް ދީފައިވާ ޖާގައަށެވެ.
"ޑެލިވަރީ މޯޑަލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ކިޔަވައިދޭ ތައުލީމީ ޕްރޮގްރާމް ދަރިވަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ގޮތަށެވެ.
"ފުލްޓައިމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މޯލްޑިވްސް ކޮލިފިކޭށަންސް އޮތޯރިޓީން ފުލްޓައިމް ޕްރޮގްރާމް ކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ މިންގަނޑަށް ފެތޭ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ.
"ފުރަތަމަ ޑިގްރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މަދުވެގެން 360 (ތިންސަތޭކަ ފަސްދޮޅަސް) ކްރެޑިޓް ހަމަވ،ާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ސަނަދުތަކުގެ އޮނިގަނޑުގެ ލެވެލް 7 (ހަތެއް) ގެ ބެޗްލަރސް ޑިގްރީ ނުވަތަ ބެޗްލަރސް ޑިގްރީއާ އެއްވަރުގެ ސަނަދަކަށެވ.ެ އެއީ އެޑްވާންސްޑް ސްޓޭންޑިންގ ލިބިފައިވާނަމ،ަ އެފަދަ މޮޑިއުލެއްގެ ކްރެޑިޓާ ވެސް އެކުގައެވެ.
"އާއިލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކުއްޖެއްގެ މައިންބަފައިންނަށ،ް ނުވަތަ މަންމައަށ،ް ނުވަތަ ބައްޕައަށ،ް ނުވަތަ ގާނޫނު ނަންބަރު 2000-04 (އާއިލާއާބެހޭ ގާނޫނު) އާއި އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުގައި ނުވަތަ ގަވާއިދުތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނަށް ނުވަތަ ހަޒާނާތު ހައްގުވާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ފޮސްޓަރ ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ކުދިންގެ ތެރެއިނ،ް ތަފާތު ސަބަބުތަކަށް ޓަކައި އެ ކުދިންގެ އާއިލާތަކާ ހަވާލުކުރެވެން ނެތް ކުދިންނާއ،ި ށަރުއ އެއްވެސް ބަދަލުވެރިއަކު ދުނިޔޭގައި ނެތް ކުދިން ބަލަހައްޓައ،ި ތަރުބިއްޔަތުކޮށ،ް ބަލައި ބޮޑުކުރުމަށް ޓަކައ،ި އެ ކުދިން ބެލެހެއްޓުން ވަގުތީ ގޮތުން ހަވާލުކުރެވޭ ނުވަތަ ކުއްޖާގެ ގާނޫނ ބެލެނިވެރިކަމާއެކު ހަވާލުކުރެވ،ޭ އެ ކުއްޖާގެ އާއިލާގެ މެންބަރުން ފިޔަވައި އެ ނޫން ފަރާތަކަށެވެ.
"ބިން ހިއްކުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފަޅުގެ ސަރަހައްދުން އެއްވެސް ބައެއް ވެލިން ނުވަތަ އެހެންވެސް އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން ހިއްކުމަށެވެ.
"ތަރައްގީގެ ޕްލޭން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގެ ތަރައްގީއަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ކަމާގުޅޭ ދާއިރާތަކުން ފާސްކޮށްފައިވާ ޕްލޭނަށެވެ.
"ފަޅު ފުންކުރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފަޅުގެ ސަރަހައްދުން އެއްވެސް ބައެއް ފުންކުރުން ނުވަތަ ވެލި/ގައު ނެގުމަށެވެ. ނަމަވެސް ރަށްރަށުގެ އާންމު ރައްޔިތުންގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް މެށިނަރީ ބޭނުންނުކޮށް ވެލި ނެގުން، ފަޅު ފުންކުރުން ކަމުގައި ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ރެޖިސްޓަރޑް ށޯލައިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށް ތަރައްގީކުރުމަށްޓަކައި އެންމެ ފުރަތަމަ ހުށަހެޅުނު ޗާޓުގައި ގޮނޑުދޮށްކަމަށް ފާހަގަ ކުރެވިފައިވާ ލައިނަށެވެ.
"ށޯލައިން" ކަމަށް ބުނެފައި ވަނީ ށޯލައިން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިޔަވަރު ބޮޑުކޮށް އޮންނަ ވަގުތު ގޮނޑުދޮށް ފެށޭ ހިސާބު ފާހަގަކޮށްދޭ ރޮނގަށެވެ.
''އިމާރާތް'' ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް ބަދަލު ނުކުރެވޭ ގޮތަށް އެކި ބާވަތުގެ ތަކެތި ބޭނުންކޮށްގެން ކަމާބެހޭ އިދާރާއިން ގަބޫލުކުރާ ފެންވަރަށް ބިނާކުރެވޭ، ބިމާ ގުޅިފައިވާ ބިނާފަދަ ތަނެއް ހިމެނޭ ތަންތަނަށެވެ.
"ކަންޓްރީ އޮފް އޮރިޖިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަނޑައަޅައިފައިވާ ދިރޭ އެއްޗެއް، ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމެއް ނިސްބަތްވާ ގައުމަށެވެ.
"ހޯލްޑިންގ ފެސިލިޓީ އޮފިސަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާ ހިލާފަށް ގެންގުޅުމުގެ ސަބަބުން ނަގާ ތަކެތި، އެ ތަކެއްޗާމެދު ނިންމާ ނިންމުން ތަންފީޒުކުރަންދެން، ބަހައްޓާ ތަނުގެ މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"ބަންދުކޮށްގެން ގެންގުޅޭ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަކެތީގެ ގުދުރަތީ މާހައުލުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ އަދި އިންސާނުން އެ މާހައުލެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ގަރުބަގަނެ އުފަންވެ އާލާވެ ބޮޑުވާ ދިރޭ ތަކެއްޗަށެވެ.
"ޕްލޭސްމަންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މަތީ ތައުލީމުދޭ މަރުކަޒަކުން އެ ތަނުގެ ފަރާތުން ހިންގާ ޕްރޮގްރާމެއްގައި ކިޔެވުމަށް ދަރިވަރަކަށް ދީފައިވާ ޖާގައަށެވެ.
"ޑެލިވަރީ މޯޑަލިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ކިޔަވައިދޭ ތައުލީމީ ޕްރޮގްރާމް ދަރިވަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ގޮތަށެވެ.
"ފުލްޓައިމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މޯލްޑިވްސް ކޮލިފިކޭށަންސް އޮތޯރިޓީން ފުލްޓައިމް ޕްރޮގްރާމް ކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ މިންގަނޑަށް ފެތޭ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ.
"ފުރަތަމަ ޑިގްރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނ،ީ މަދުވެގެން 360 (ތިންސަތޭކަ ފަސްދޮޅަސް) ކްރެޑިޓް ހަމަވ،ާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ސަނަދުތަކުގެ އޮނިގަނޑުގެ ލެވެލް 7 (ހަތެއް) ގެ ބެޗްލަރސް ޑިގްރީ ނުވަތަ ބެޗްލަރސް ޑިގްރީއާ އެއްވަރުގެ ސަނަދަކަށެވ.ެ އެއީ އެޑްވާންސްޑް ސްޓޭންޑިންގ ލިބިފައިވާނަމ،ަ އެފަދަ މޮޑިއުލެއްގެ ކްރެޑިޓާ ވެސް އެކުގައެވެ.
"އާއިލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ކުއްޖެއްގެ މައިންބަފައިންނަށ،ް ނުވަތަ މަންމައަށ،ް ނުވަތަ ބައްޕައަށ،ް ނުވަތަ ގާނޫނު ނަންބަރު 2000-04 (އާއިލާއާބެހޭ ގާނޫނު) އާއި އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދުގައި ނުވަތަ ގަވާއިދުތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ށަރުއީ ބަލަދުވެރިންނަށް ނުވަތަ ހަޒާނާތު ހައްގުވާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ފޮސްޓަރ ބެލެނިވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެވޭ ކުދިންގެ ތެރެއިނ،ް ތަފާތު ސަބަބުތަކަށް ޓަކައި އެ ކުދިންގެ އާއިލާތަކާ ހަވާލުކުރެވެން ނެތް ކުދިންނާއ،ި ށަރުއ އެއްވެސް ބަދަލުވެރިއަކު ދުނިޔޭގައި ނެތް ކުދިން ބަލަހައްޓައ،ި ތަރުބިއްޔަތުކޮށ،ް ބަލައި ބޮޑުކުރުމަށް ޓަކައ،ި އެ ކުދިން ބެލެހެއްޓުން ވަގުތީ ގޮތުން ހަވާލުކުރެވޭ ނުވަތަ ކުއްޖާގެ ގާނޫނ ބެލެނިވެރިކަމާއެކު ހަވާލުކުރެވ،ޭ އެ ކުއްޖާގެ އާއިލާގެ މެންބަރުން ފިޔަވައި އެ ނޫން ފަރާތަކަށެވެ.
"ބިން ހިއްކުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފަޅުގެ ސަރަހައްދުން އެއްވެސް ބައެއް ވެލިން ނުވަތަ އެހެންވެސް އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން ހިއްކުމަށެވެ.
"ތަރައްގީގެ ޕްލޭން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގެ ތަރައްގީއަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ކަމާގުޅޭ ދާއިރާތަކުން ފާސްކޮށްފައިވާ ޕްލޭނަށެވެ.
"ފަޅު ފުންކުރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފަޅުގެ ސަރަހައްދުން އެއްވެސް ބައެއް ފުންކުރުން ނުވަތަ ވެލި/ގައު ނެގުމަށެވެ. ނަމަވެސް ރަށްރަށުގެ އާންމު ރައްޔިތުންގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް މެށިނަރީ ބޭނުންނުކޮށް ވެލި ނެގުން، ފަޅު ފުންކުރުން ކަމުގައި ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ރެޖިސްޓަރޑް ށޯލައިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށް ތަރައްގީކުރުމަށްޓަކައި އެންމެ ފުރަތަމަ ހުށަހެޅުނު ޗާޓުގައި ގޮނޑުދޮށްކަމަށް ފާހަގަ ކުރެވިފައިވާ ލައިނަށެވެ.
"ށޯލައިން" ކަމަށް ބުނެފައި ވަނީ ށޯލައިން ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިޔަވަރު ބޮޑުކޮށް އޮންނަ ވަގުތު ގޮނޑުދޮށް ފެށޭ ހިސާބު ފާހަގަކޮށްދޭ ރޮނގަށެވެ.
''އިމާރާތް'' ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް ބަދަލު ނުކުރެވޭ ގޮތަށް އެކި ބާވަތުގެ ތަކެތި ބޭނުންކޮށްގެން ކަމާބެހޭ އިދާރާއިން ގަބޫލުކުރާ ފެންވަރަށް ބިނާކުރެވޭ، ބިމާ ގުޅިފައިވާ ބިނާފަދަ ތަނެއް ހިމެނޭ ތަންތަނަށެވެ.
"ކަންޓްރީ އޮފް އޮރިޖިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަނޑައަޅައިފައިވާ ދިރޭ އެއްޗެއް، ނުވަތަ އެއިން އެއްޗެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ، އެއިން އެއްޗެއްގެ އުފެއްދުމެއް ނިސްބަތްވާ ގައުމަށެވެ.
"ހޯލްޑިންގ ފެސިލިޓީ އޮފިސަރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާ ހިލާފަށް ގެންގުޅުމުގެ ސަބަބުން ނަގާ ތަކެތި، އެ ތަކެއްޗާމެދު ނިންމާ ނިންމުން ތަންފީޒުކުރަންދެން، ބަހައްޓާ ތަނުގެ މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"ބަންދުކޮށްގެން ގެންގުޅޭ އެއްޗެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ތަކެތީގެ ގުދުރަތީ މާހައުލުގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ އަދި އިންސާނުން އެ މާހައުލެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްފައިވާ މާހައުލެއްގައި ގަރުބަގަނެ އުފަންވެ އާލާވެ ބޮޑުވާ ދިރޭ ތަކެއްޗަށެވެ.