ގާނޫނީ ރަދީފު
"ޕާސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަމާބެހޭ ރަސްމީ އިދާރާއަކުން ވަކި ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ ޕާސްޕޯޓާއި ދަތުރުކުރުމަށް ސައްހަވާ އެނޫންވެސް ރަސްމީ ކޮންމެ ލިޔުމެއް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"އާންމު ހިދުމަތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަރަންޓާއި ފެނާއި ފާހާނާއާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
"އާދަޔާހިލާފު ސިފައެއް ލިބިފައި ހުރި ރުއްގަސް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ދެކުރިގަނޑު ހުންނަ ރުކާއި އެތުގެ ބަދަލުގައި ކުރިފަޅާ ރުއްފަދަ ގުދުރަތީގޮތުން އެހެން އެފަދަ ރުކާއި ތަފާތު ސިފަތަކެއް ލިބިފައިވާ ރުއްގަހަށެވެ.
"ކޮނެގެން ނެގުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ ބޭނުމުގައި، ރުއް ނުވަތަ ގަހުގެ ވަށައިގެން ކޮނުމަށްފަހު މޫތަކާއެކު ނެގުމަށެވެ.
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ ބޭނުމުގައި، މޫތަކާއެކު އުފުރުމަށެވެ.
"ރުއްގަސް ކެނޑުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް (ލަކުޑީގެ ބޭނުމަށް ނުވަތަ ބިން ބޭނުންކުރުމަށް) ނައްތާލުމުގެ ގޮތުން ކަނޑާލުމަށެވެ.
"ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ތިމާވެށްޓަށް ފާހަގަކުރެވޭފަދަ ބަދަލެއް އަތުވެދާނެ ކޮންމެ މަށްރޫއެއް ފެށުމުގެ ކުރިން އެ މަށްރޫއަކުން ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްފާނެ އަސަރު ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް ހުށަހަޅަންޖެހޭ ރިޕޯޓަށެވެު.
"ދިރިއުޅޭނެ އެހެންތަނެއް" ހުރިކަމުގައި ކަނޑައަޅާނީ ކޮންމެ މައްސަލައެއްގެ ވަށައިގެންވާ ކަންތައްތަކަށް ބެލުމަށްފަހު ށަރީއަތުންނެވެ. މިގޮތުން ބެލިދާނެ ކަންތައްތަކަކީ:
- އެމީހެއްގެ ނުބަތަ އެމީހެއްގެ ފިރިމީހާގެ ނަމުގައި ހިބައިން ނުވަތަ ވަސިއްޔަތުން ދިނުމާބެހޭ ގަވާއިދުގެ 4 ވަނަ ނަންބަރުގައިވާފަދަ ތަނެއް ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިއޮތުން
- އެމީހެއްގެ އަނބިމީހާ ނުވަތަ ދަރިއެއްގެ ނަމުގައި އެފަދަ ތަނެއްއޮވެ، އެމީހަކު ދިރިއުޅުމުގެ ކަންތައްތައް އެތަނެއްގައި ހަމަޖެހިފައިވުން
- އެމީހެއްގެ އަތުގައި ދިރިއުޅޭނޭ އެހެންތަނެއް ހަމަޖެއްސުމުގެ މާލީ ތަނަވަސްކަން ހުރުން
- ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގައުމެއްގައި އެމީހެއްގެ ނަމުގައި ބިމެއް ނުވަތަ އިމާރާތެއް ނުވަތަ ފްލެޓެއް އޮތުން.
"ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއްގެ ބައެއް" ކަމުގައި ބެލޭނީ އެގޯއްޗެއް ނުވަތަ އެބައެއްގެ ބޮޑުމިނުގައި 600 އަކަފޫޓު ހަމަވާ ތަންތަނަށެވެ.
"ބިމުގެ ތަނަވަސްކަން ހުރި" ކަމަށްބަލާނީ އެމީހެއްގެ ނަމުގައި 600 އަކަފޫޓަށްވުރެ ކުޑަނޫން ބިމެއް ނުވަތަ ފްލެޓެއް ރަޖިސްޓްރީވެފައިވާނަމައެވެ.
"ތިމާގެ ކަމުގެ ގުޅުން ހުރި ފަރާތެއް" ކަމުގައި ބެލޭނީ މައިފުށުން ނުވަތަ ބަފައިފުށުން ތިމާގެ ކަމުގެ ގުޅުން (ދަރިފަސްކޮޅު ކިތަންމެ ދުރަށް ދިޔަޔަސް) ހުރުމަށެވެ.
"ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް ތަރައްށީކޮށް، ކުއްޔަށްދީ، ހިންގުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ވަކި ފަޅެއް ހިއްކައިގެން ހަދާ ރަށެއް، އެ ރަށެއް ތަރައްށީކުރަން ހަވާލުކުރެވޭ ފަރާތަކުން، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑެއްގެ ގޮތުގައި އެ ރަށް ތަރައްށީކޮށް، އިންވެސްޓަރަކަށް ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށްދިނުމަށް ތަރައްށީކުރާ ޓޫރިޒަމުގެ ރަށަކަށެވެ.
"ޑިވެލޮޕަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް ތަރައްށީކުރުމަށް ހުއްދަ ދެވޭ ފަރާތަށެވެ.
"އިންވެސްޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްށީކުރާ ރަށެއް، އެ ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑުގެ ޑިވެލޮޕަރާއެކު ވެވޭ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން، ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށް ހިފާ ފަރާތަށެވެ.
"ލޭންޑް އޭރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށެއްގެ ހިކިފަސްހިމެނޭ ހިސާބުކަމަށް ޓޫރިޒަމާ ބެހޭ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅައިފައިވާ "މީން ޓައިޑް ލައިން" އިން ފެށިގެން އެތެރޭގައިވާ ސަރަހައްދެވެ.
"ޕާސްޕޯޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަމާބެހޭ ރަސްމީ އިދާރާއަކުން ވަކި ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ ޕާސްޕޯޓާއި ދަތުރުކުރުމަށް ސައްހަވާ އެނޫންވެސް ރަސްމީ ކޮންމެ ލިޔުމެއް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"އާންމު ހިދުމަތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަރަންޓާއި ފެނާއި ފާހާނާއާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
"އާދަޔާހިލާފު ސިފައެއް ލިބިފައި ހުރި ރުއްގަސް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ދެކުރިގަނޑު ހުންނަ ރުކާއި އެތުގެ ބަދަލުގައި ކުރިފަޅާ ރުއްފަދަ ގުދުރަތީގޮތުން އެހެން އެފަދަ ރުކާއި ތަފާތު ސިފަތަކެއް ލިބިފައިވާ ރުއްގަހަށެވެ.
"ކޮނެގެން ނެގުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ ބޭނުމުގައި، ރުއް ނުވަތަ ގަހުގެ ވަށައިގެން ކޮނުމަށްފަހު މޫތަކާއެކު ނެގުމަށެވެ.
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ ބޭނުމުގައި، މޫތަކާއެކު އުފުރުމަށެވެ.
"ރުއްގަސް ކެނޑުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް (ލަކުޑީގެ ބޭނުމަށް ނުވަތަ ބިން ބޭނުންކުރުމަށް) ނައްތާލުމުގެ ގޮތުން ކަނޑާލުމަށެވެ.
"ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ތިމާވެށްޓަށް ފާހަގަކުރެވޭފަދަ ބަދަލެއް އަތުވެދާނެ ކޮންމެ މަށްރޫއެއް ފެށުމުގެ ކުރިން އެ މަށްރޫއަކުން ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްފާނެ އަސަރު ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް ހުށަހަޅަންޖެހޭ ރިޕޯޓަށެވެު.
"ދިރިއުޅޭނެ އެހެންތަނެއް" ހުރިކަމުގައި ކަނޑައަޅާނީ ކޮންމެ މައްސަލައެއްގެ ވަށައިގެންވާ ކަންތައްތަކަށް ބެލުމަށްފަހު ށަރީއަތުންނެވެ. މިގޮތުން ބެލިދާނެ ކަންތައްތަކަކީ:
- އެމީހެއްގެ ނުބަތަ އެމީހެއްގެ ފިރިމީހާގެ ނަމުގައި ހިބައިން ނުވަތަ ވަސިއްޔަތުން ދިނުމާބެހޭ ގަވާއިދުގެ 4 ވަނަ ނަންބަރުގައިވާފަދަ ތަނެއް ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިއޮތުން
- އެމީހެއްގެ އަނބިމީހާ ނުވަތަ ދަރިއެއްގެ ނަމުގައި އެފަދަ ތަނެއްއޮވެ، އެމީހަކު ދިރިއުޅުމުގެ ކަންތައްތައް އެތަނެއްގައި ހަމަޖެހިފައިވުން
- އެމީހެއްގެ އަތުގައި ދިރިއުޅޭނޭ އެހެންތަނެއް ހަމަޖެއްސުމުގެ މާލީ ތަނަވަސްކަން ހުރުން
- ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގައުމެއްގައި އެމީހެއްގެ ނަމުގައި ބިމެއް ނުވަތަ އިމާރާތެއް ނުވަތަ ފްލެޓެއް އޮތުން.
"ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއްގެ ބައެއް" ކަމުގައި ބެލޭނީ އެގޯއްޗެއް ނުވަތަ އެބައެއްގެ ބޮޑުމިނުގައި 600 އަކަފޫޓު ހަމަވާ ތަންތަނަށެވެ.
"ބިމުގެ ތަނަވަސްކަން ހުރި" ކަމަށްބަލާނީ އެމީހެއްގެ ނަމުގައި 600 އަކަފޫޓަށްވުރެ ކުޑަނޫން ބިމެއް ނުވަތަ ފްލެޓެއް ރަޖިސްޓްރީވެފައިވާނަމައެވެ.
"ތިމާގެ ކަމުގެ ގުޅުން ހުރި ފަރާތެއް" ކަމުގައި ބެލޭނީ މައިފުށުން ނުވަތަ ބަފައިފުށުން ތިމާގެ ކަމުގެ ގުޅުން (ދަރިފަސްކޮޅު ކިތަންމެ ދުރަށް ދިޔަޔަސް) ހުރުމަށެވެ.
"ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް ތަރައްށީކޮށް، ކުއްޔަށްދީ، ހިންގުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ވަކި ފަޅެއް ހިއްކައިގެން ހަދާ ރަށެއް، އެ ރަށެއް ތަރައްށީކުރަން ހަވާލުކުރެވޭ ފަރާތަކުން، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑެއްގެ ގޮތުގައި އެ ރަށް ތަރައްށީކޮށް، އިންވެސްޓަރަކަށް ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށްދިނުމަށް ތަރައްށީކުރާ ޓޫރިޒަމުގެ ރަށަކަށެވެ.
"ޑިވެލޮޕަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑް ތަރައްށީކުރުމަށް ހުއްދަ ދެވޭ ފަރާތަށެވެ.
"އިންވެސްޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްށީކުރާ ރަށެއް، އެ ޕްރައިވެޓް އައިލެންޑުގެ ޑިވެލޮޕަރާއެކު ވެވޭ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން، ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށް ހިފާ ފަރާތަށެވެ.
"ލޭންޑް އޭރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރަށެއްގެ ހިކިފަސްހިމެނޭ ހިސާބުކަމަށް ޓޫރިޒަމާ ބެހޭ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅައިފައިވާ "މީން ޓައިޑް ލައިން" އިން ފެށިގެން އެތެރޭގައިވާ ސަރަހައްދެވެ.