ގާނޫނީ ރަދީފު
"ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި މީހުން ބަލަހައްޓާ ތަނެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނަކުން ނުވަތަ ގަވާއިދަކުން ނުވަތަ އަމުރެއްގެ ދަށުން މީހުންގެ މިނިވަންކަން ގެއްލޭގޮތަށް ބައިތިއްބާ ޖަލުތަކާއި، ކަސްޓޯޑިއަލްތަކާއި، ސެންޓަރުތަކާއި، ކުޑަކުދިން ބަލަހައްޓާ މަރުކަޒުތަކާއި، ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މީހުންގެ މަރުކަޒުތަކާއި، ކަރަންޓީނު ފެސިލިޓީތަކާއި، ދައުލަތުގެ އިދާރާއެއްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި މީހުން ބައިތިއްބާ މިނޫން ތަންތަން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެ
"ކުށުގެ ތުހުމަތުގައިވާ މީހާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2016-12 (ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނު) ގެ 9 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަދައިން ޖިނާއީ ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ތުހުމަތުކުރެވިގެން އެ މީހަކާ ދެކޮޅަށް އެ ގާނޫނާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 2013-13 (އެންޓި-ޓޯޗަރ ގާނޫނު 2013) ގެ ދަށުން އެ ވަގުތަކު ތަހުގީގު ހިންގެމުންދާ ނުވަތަ އެ ވަގުތަކާ ހަމަޔަށް އެ ކުށުގެ ދަޢުވާ އުފުލިފައިނުވާ މީހާއަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ތަހުގީގު އިތުރަށް ކުރިޔަށް ނުގެންދިއުމަށް ނުވަތަ ދަޢުވާ ނޫފުލުމަށް ނިންމޭ މީހާއަކީ ކުށުގެ ތުހުމަތުގައިވާ މީހެއް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭނެއެވެ.
"ރިހެބިލިޓޭށަން ފަރުވާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަނިޔާ ލިބިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ލިބިފައިވާ ގެއްލުންތަކަށް ފަރުވާދީ، އެ ފަރާތްތަކުން އާންމު ދިރިއުޅުމެއް އުޅުމަށް ބޭނުންވާ ނަފްސާނީ، ޖިސްމާނީ، އިޖުތިމާޢީ ފަރުވާތައް ލިބޭނެ ގޮތަށް ދެވޭ ފަރުވާގެ މާނައިގައެވެ.
"ބިލިންގ ސައިކަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނ،ީ އާންމު ބޭނުންތަކުގެ ހިދުމަތަށް ބިލުކުރެވޭ އެންމެ ދިގު މުއްދަތަށެވެ.
"ހިންގުމުގެ އިސް މަގާމުގައި ތިބޭ މީހުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުގެ ހިންގުމުގެ ދާއިރާގައި އެންމެ އިސްކޮށް މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން، ހިންގުމުގެ އިސް މަގާމެއްގެ ގޮތުގައި ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ވަޒީފާ އަދާކުރާ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވަރކް ޕަރމިޓުގެ ހުއްދައިގެ ދަށުން ވަޒީފާ އަދާކުރުމަށް ގެނެސްފައިވާ ކޮންމެ ބިދޭސީއަކަށެވެ.
"ވަޒީފާދޭ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީއަކު ދިވެހިރާއްޖެ އަންނައިރު އެމްޕްލޯޔާގެ ގޮތުގައި ވާރކް ޕަރމިޓުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"އެކަމަޑޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ދިރިއުޅުމަށް ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން ހަމަޖައްސައިދޭ ތަންތަނަށެވެ.
"އޮކިއުޕޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގެ ދަށުން ގެންނަ ބިދޭސީން އަދާކުރާ މަގާމަށެވެ.
"ވަރކްސައިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގެ ދަށުން ގެންނަ ބިދޭސީން މަސައްކަތްކުރާ ތަނަށެވެ.
"ގާނޫނީ އެހެނިހެން ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ ގާނޫނަކުން ވަކި ގާނޫނީ ށަހްސެއްގެ ގޮތުގައި އުފައްދައިފައިވާ ނުވަތަ އުފައްދާ ތަންތަނަށެވެ.
"ރެޕްރެޒެންޓޭޓިވް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުގެ ބަދަލުގައި، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް ކުރުމާއި، ގަވާއިދުގައިވާ ކަންތައްތަކާ ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ މުއާމަލާތްތައް ކުރުމަށް ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން އައްޔަނުކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"އެމްޕްލޯއިމަންޓް އެޖެންސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެކިއެކި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށް ވަޒީފާ ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، ނުވަތަ ވަޒީފާދޭ އެކިއެކި ފަރާތްތަކަށް އެ މީހުންގެ ވަޒީފާގައި އުޅެދޭނެ މީހުން ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، ނުވަތަ އެކަންކަމުގައި އެހީތެރިވެދިނުމުގެ ގޮތުން ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން ހިދުމަތްދޭ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ. ވަޒީފާ ހަމަޖައްސައިދިނުމުގެ ހިދުމަތް ދޭ ސަރުކާރުގެ ދާއިރާތައް މީގެ ތެރެއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ.
"ކޯޓާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތަކަށް، ވަޒީފާ އަދާކުރުމަށް އެންމެ ގިނަވެގެން ރާއްޖެ ގެނައުން ހުއްދަކުރާ ބީދޭސީންގެ އަދަދަށެވެ.
"ވަޒީފާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އުޖޫރައަކަށް ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ލިބޭ ގޮތަކަށް ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތަކަށެވެ.
"ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި މީހުން ބަލަހައްޓާ ތަނެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނަކުން ނުވަތަ ގަވާއިދަކުން ނުވަތަ އަމުރެއްގެ ދަށުން މީހުންގެ މިނިވަންކަން ގެއްލޭގޮތަށް ބައިތިއްބާ ޖަލުތަކާއި، ކަސްޓޯޑިއަލްތަކާއި، ސެންޓަރުތަކާއި، ކުޑަކުދިން ބަލަހައްޓާ މަރުކަޒުތަކާއި، ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މީހުންގެ މަރުކަޒުތަކާއި، ކަރަންޓީނު ފެސިލިޓީތަކާއި، ދައުލަތުގެ އިދާރާއެއްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި މީހުން ބައިތިއްބާ މިނޫން ތަންތަން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެ
"ކުށުގެ ތުހުމަތުގައިވާ މީހާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2016-12 (ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނު) ގެ 9 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަދައިން ޖިނާއީ ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ތުހުމަތުކުރެވިގެން އެ މީހަކާ ދެކޮޅަށް އެ ގާނޫނާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 2013-13 (އެންޓި-ޓޯޗަރ ގާނޫނު 2013) ގެ ދަށުން އެ ވަގުތަކު ތަހުގީގު ހިންގެމުންދާ ނުވަތަ އެ ވަގުތަކާ ހަމަޔަށް އެ ކުށުގެ ދަޢުވާ އުފުލިފައިނުވާ މީހާއަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ތަހުގީގު އިތުރަށް ކުރިޔަށް ނުގެންދިއުމަށް ނުވަތަ ދަޢުވާ ނޫފުލުމަށް ނިންމޭ މީހާއަކީ ކުށުގެ ތުހުމަތުގައިވާ މީހެއް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭނެއެވެ.
"ރިހެބިލިޓޭށަން ފަރުވާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަނިޔާ ލިބިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ލިބިފައިވާ ގެއްލުންތަކަށް ފަރުވާދީ، އެ ފަރާތްތަކުން އާންމު ދިރިއުޅުމެއް އުޅުމަށް ބޭނުންވާ ނަފްސާނީ، ޖިސްމާނީ، އިޖުތިމާޢީ ފަރުވާތައް ލިބޭނެ ގޮތަށް ދެވޭ ފަރުވާގެ މާނައިގައެވެ.
"ބިލިންގ ސައިކަލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނ،ީ އާންމު ބޭނުންތަކުގެ ހިދުމަތަށް ބިލުކުރެވޭ އެންމެ ދިގު މުއްދަތަށެވެ.
"ހިންގުމުގެ އިސް މަގާމުގައި ތިބޭ މީހުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުގެ ހިންގުމުގެ ދާއިރާގައި އެންމެ އިސްކޮށް މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން، ހިންގުމުގެ އިސް މަގާމެއްގެ ގޮތުގައި ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ވަޒީފާ އަދާކުރާ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވަރކް ޕަރމިޓުގެ ހުއްދައިގެ ދަށުން ވަޒީފާ އަދާކުރުމަށް ގެނެސްފައިވާ ކޮންމެ ބިދޭސީއަކަށެވެ.
"ވަޒީފާދޭ ފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީއަކު ދިވެހިރާއްޖެ އަންނައިރު އެމްޕްލޯޔާގެ ގޮތުގައި ވާރކް ޕަރމިޓުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަރާތަށެވެ.
"އެކަމަޑޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ދިރިއުޅުމަށް ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން ހަމަޖައްސައިދޭ ތަންތަނަށެވެ.
"އޮކިއުޕޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގެ ދަށުން ގެންނަ ބިދޭސީން އަދާކުރާ މަގާމަށެވެ.
"ވަރކްސައިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގެ ދަށުން ގެންނަ ބިދޭސީން މަސައްކަތްކުރާ ތަނަށެވެ.
"ގާނޫނީ އެހެނިހެން ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވާ ގާނޫނަކުން ވަކި ގާނޫނީ ށަހްސެއްގެ ގޮތުގައި އުފައްދައިފައިވާ ނުވަތަ އުފައްދާ ތަންތަނަށެވެ.
"ރެޕްރެޒެންޓޭޓިވް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުގެ ބަދަލުގައި، ބިދޭސީން ވަޒީފާ އަދާކުރުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ގަވާއިދު ނަންބަރު 2023-111) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް ކުރުމާއި، ގަވާއިދުގައިވާ ކަންތައްތަކާ ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ މުއާމަލާތްތައް ކުރުމަށް ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން އައްޔަނުކުރާ ފަރާތަށެވެ.
"އެމްޕްލޯއިމަންޓް އެޖެންސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެކިއެކި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށް ވަޒީފާ ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، ނުވަތަ ވަޒީފާދޭ އެކިއެކި ފަރާތްތަކަށް އެ މީހުންގެ ވަޒީފާގައި އުޅެދޭނެ މީހުން ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، ނުވަތަ އެކަންކަމުގައި އެހީތެރިވެދިނުމުގެ ގޮތުން ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން ހިދުމަތްދޭ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ. ވަޒީފާ ހަމަޖައްސައިދިނުމުގެ ހިދުމަތް ދޭ ސަރުކާރުގެ ދާއިރާތައް މީގެ ތެރެއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ.
"ކޯޓާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާދޭ ފަރާތަކަށް، ވަޒީފާ އަދާކުރުމަށް އެންމެ ގިނަވެގެން ރާއްޖެ ގެނައުން ހުއްދަކުރާ ބީދޭސީންގެ އަދަދަށެވެ.
"ވަޒީފާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އުޖޫރައަކަށް ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ލިބޭ ގޮތަކަށް ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތަކަށެވެ.