ގާނޫނީ ރަދީފު
"ނިމިފައިހުރި މަސައްކަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ނޭށަނަލް ޓެންޑަރ ބޯޑުން ވިޔަފާރިތަކަށް އެވޯޑު ކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން، އެ މަސައްކަތް ހަވާލުކޮށްފައިވާ ދައުލަތުގެ އިދާރާއަކުން އެ މަސައްކަތް ނިންމިކަމުގެ ލިޔުން ދޫކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކަށެވެ.
"ހެލްތު ޑިޓަރމިނަންޓްސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ މާހަ އުލާއި، ސިއްހަތަށް އަސަރުކުރާގޮތަށް މުޖުތަމައުގައި ހުންނަ ކަންތައްތަކަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، މީހެއްގެ ސިއްހީ ހާލަތަށް އަސަރުކުރާ އިޖުތިމާއީ ކަންތައްތަކާއި، އިގްތިސާދީ ކަންތައްތަކާއި، ތިމާވެށްޓާ ގުޅުންހުރި ކަންތައްތައް ހިމެނެއެވެ.
"ހެލްތު އިންފޮމޭށަން ސިސްޓަމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަނެއްގައި ދޭ ހިދުމަތާބެހޭ ނުވަތަ ހިންގުމާބެހޭ ނުވަތަ ތަނާބެހޭ ނުވަތަ ބަލިމީހުންގެ މައުލޫމާތު، ކަރުދާހުގައި ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް އެއްކުރާ ނިޒާމަށެވެ. މި ނިޒާމުގައި، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަނަކުން މުޖުތަމައާއެކު ދޭ ކޮމިއުނިޓީ ހިދުމަތްތަކުގައި ނުވަތަ މޮބައިލް ހިދުމަތް ފަދަ ހިދުމަތްތަކުގައި ދޭ ނުވަތަ އެއްކުރާ ސިއްހީ މައުލޫމާތު ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ވަގުތީ މުވައްޒަފުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ ދާއިމީ އާންމު މުވައްޒަފުންގެ ގޮތުގައި ނުހިމެނޭ، ވަކި މަސައްކަތެއް ނުވަތަ ވަކި މަށްރޫއެއް ހިންގުމަށް އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ވަކި މުއްދަތަކަށް، އައްޔަނުކުރާ ވަގުތީ މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"އޮފް ދުވަސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދަންފަޅި އުސޫލުން ޑިއުޓީއަށް ނުކުންނަ ނުވަތަ ވަޒީފާއަށް ނުކުންނަ މުވައްޒަފުން ވަޒީފާއަށް ނުވަތަ ޑިއުޓީއަށް ނުކުންނަން ނުޖެހޭ ދުވަސްތަކަށެވެ.
"އާންމު މުވައްޒަފުން" ނުވަތަ "މުވައްޒަފު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ މުވައްޒަފުންގެ ތެރެއިން، ފުލުހުންނާއި ޕޮލިސް ރެކްރޫޓުންނާއި ސްޕެށަލް ކޮންސްޓަބަލުން ނޫން އެހެން މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"އާއިލާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މަންމައާއި، ބައްޕައާއި، އަނބިން ނުވަތަ ފިރިމީހާއާއި އުފަން ދަރިންގެ ތެރެއިން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ނުފުރޭ ކުދިންނާއި، ށަރުއީގޮތުން ހަޒާނަތު ހަވާލުކޮށްފައިތިބޭ އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ނުފުރޭ ކުދިންނަށެވެ.
"ސަސްޕެންޑްކުރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފާ ހަވާލުކޮށްފައިވާ ވަޒީފާގެ ޒިންމާގެ ތެރޭގައި އަދާކުރަންޖެހޭ އެއްވެސް ޒިންމާއެއް އަދާނުކުރެވޭ ގޮތަށް އަދި ވަޒީފާގެ ގޮތުން ކުރަންޖެހޭ އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރެވޭ ގޮތަށް، ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް ވަޒީފާއަށް ނުކުތުން މަނާކުރުމަށެވެ.
"ވަޒީފާއަށް ހާޒިރުނުވާ ދުވަސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފަކު އޭނާގެ ރަސްމީ ޑިއުޓީއަށް ނުވަތަ ރަސްމީ މަސައްކަތަށް، އޮފީހަށް ހާޒިރުވާން ޖެހޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން އޮފީހަށް ނުވަތަ ޑިއުޓީއަށް ނުކުމެ ވަޒީފާއަށް ހާޒިރުވިކަން ރިކޯޑުކޮށްފައިނުވާ ދުވަސްތަކާއި، ގަވާއިދު ނަންބަރު 2021-98 (ޗުއްޓީ ނެގުމާއި ސަލާމް ބުނުމުގެ ގަވާއިދު) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތާ ހިލާފަށް ވަޒީފާއަށް ސަލާމް ބުނުމުން، ސަލާމް ބަލައިނުގަތުމަށް ނިންމައިފައިވާ ދުވަސްތަކަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، މުވައްޒަފު ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް ސަލާމް ބުނެފައިވާ ދުވަސްތަކާއި ޗުއްޓީގައި ހުންނަ ދުވަސްތަކެއް ނުހިމެނެއެވެ.
"ތައުދީބީ މައްސަލަ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ މުވައްޒަފުންނާމެދު ހުށަހެޅޭ ށަކުވާތަކުގެ ތެރެއިން އިދާރީ ފިޔަވަޅު އެޅިދާނެ ހާލަތު ދެމިއޮތްކަމަށް ބެލެވޭ ބާވަތުގެ ށަކުވާއަށެވެ.
"ކޮންސަލްޓަންޓް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ވަކި ހާއްސަ ދާއިރާއަކުން ފަންނީ ލަފަޔާއި މަށްވަރާ ދިނުމަށް ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ވަގުތީގޮތުން އައްޔަނުކުރާ ފަރާތަކަށެވެ.
"އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުގެ ރުއްގަސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަމިއްލަ މީސްމީހުންގެ ބިންބިމުގައި ހުންނަ ރުއްގަހާއި ބަންޑާރަ ބިންބިމުގައި ހުންނަ އަމިއްލަ މީހުންގެ ރުއްގަހަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށް ހިފާ ބިންބިމުގައި ހުންނަ ރުއްގަހާއި ހައްދާ ރުއްގަސް މީގެ ތެރެޔަކު ނުހިމެނެއެވެ.
"ނާސަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަސްގަހުގެ އޮށާއި ކާށި، މުޑުވައްކޮށްގެން ހައްދާ ރުއް ނުވަތަ ގަހާއި، ގަސްގަހުގައި ނުވަތަ ގަސްގަހުގެ ގޮފީގައި ވެލިބަނދެގެން ނުވަތަ ގަސް ގްރާފްޓް ކޮށްގެން ނުވަތަ އެނޫންވެސް އެފަދަ ގޮތަކަށް، ވެލިބަނދެ، މޫބާލައިގެން ތަފާތު ބޭނުންތަކަށް ގަސް ފޯރުކޮށްދެވޭ ގޮތަށް ހައްދައިފައި ހުންނަ ގަސްގަހާގެހި ހައްދައި ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތްކުރާ ތަނަށެވެ.
"ކޮނެގެން ނެގުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރުކުގެ ނުވަތަ ގަހުގެ ވަށައިގެން ކޮނުމަށްފަހު، މޫތަކާއެކު ނުވަތަ މުލާ ނުލައި ނެގުމަށެވެ.
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް މޫތަކާއެކު ނުވަތަ މުލާ ނުލައި އުފުރުމަށެވެ.
"ނިމިފައިހުރި މަސައްކަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ނޭށަނަލް ޓެންޑަރ ބޯޑުން ވިޔަފާރިތަކަށް އެވޯޑު ކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން، އެ މަސައްކަތް ހަވާލުކޮށްފައިވާ ދައުލަތުގެ އިދާރާއަކުން އެ މަސައްކަތް ނިންމިކަމުގެ ލިޔުން ދޫކޮށްފައިވާ މަސައްކަތްތަކަށެވެ.
"ހެލްތު ޑިޓަރމިނަންޓްސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ މާހަ އުލާއި، ސިއްހަތަށް އަސަރުކުރާގޮތަށް މުޖުތަމައުގައި ހުންނަ ކަންތައްތަކަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، މީހެއްގެ ސިއްހީ ހާލަތަށް އަސަރުކުރާ އިޖުތިމާއީ ކަންތައްތަކާއި، އިގްތިސާދީ ކަންތައްތަކާއި، ތިމާވެށްޓާ ގުޅުންހުރި ކަންތައްތައް ހިމެނެއެވެ.
"ހެލްތު އިންފޮމޭށަން ސިސްޓަމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަނެއްގައި ދޭ ހިދުމަތާބެހޭ ނުވަތަ ހިންގުމާބެހޭ ނުވަތަ ތަނާބެހޭ ނުވަތަ ބަލިމީހުންގެ މައުލޫމާތު، ކަރުދާހުގައި ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް އެއްކުރާ ނިޒާމަށެވެ. މި ނިޒާމުގައި، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަނަކުން މުޖުތަމައާއެކު ދޭ ކޮމިއުނިޓީ ހިދުމަތްތަކުގައި ނުވަތަ މޮބައިލް ހިދުމަތް ފަދަ ހިދުމަތްތަކުގައި ދޭ ނުވަތަ އެއްކުރާ ސިއްހީ މައުލޫމާތު ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ވަގުތީ މުވައްޒަފުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ ދާއިމީ އާންމު މުވައްޒަފުންގެ ގޮތުގައި ނުހިމެނޭ، ވަކި މަސައްކަތެއް ނުވަތަ ވަކި މަށްރޫއެއް ހިންގުމަށް އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ވަކި މުއްދަތަކަށް، އައްޔަނުކުރާ ވަގުތީ މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"އޮފް ދުވަސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދަންފަޅި އުސޫލުން ޑިއުޓީއަށް ނުކުންނަ ނުވަތަ ވަޒީފާއަށް ނުކުންނަ މުވައްޒަފުން ވަޒީފާއަށް ނުވަތަ ޑިއުޓީއަށް ނުކުންނަން ނުޖެހޭ ދުވަސްތަކަށެވެ.
"އާންމު މުވައްޒަފުން" ނުވަތަ "މުވައްޒަފު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ މުވައްޒަފުންގެ ތެރެއިން، ފުލުހުންނާއި ޕޮލިސް ރެކްރޫޓުންނާއި ސްޕެށަލް ކޮންސްޓަބަލުން ނޫން އެހެން މުވައްޒަފުންނަށެވެ.
"އާއިލާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މަންމައާއި، ބައްޕައާއި، އަނބިން ނުވަތަ ފިރިމީހާއާއި އުފަން ދަރިންގެ ތެރެއިން އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ނުފުރޭ ކުދިންނާއި، ށަރުއީގޮތުން ހަޒާނަތު ހަވާލުކޮށްފައިތިބޭ އުމުރުން 18 (އަށާރަ) އަހަރު ނުފުރޭ ކުދިންނަށެވެ.
"ސަސްޕެންޑްކުރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފާ ހަވާލުކޮށްފައިވާ ވަޒީފާގެ ޒިންމާގެ ތެރޭގައި އަދާކުރަންޖެހޭ އެއްވެސް ޒިންމާއެއް އަދާނުކުރެވޭ ގޮތަށް އަދި ވަޒީފާގެ ގޮތުން ކުރަންޖެހޭ އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރެވޭ ގޮތަށް، ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް ވަޒީފާއަށް ނުކުތުން މަނާކުރުމަށެވެ.
"ވަޒީފާއަށް ހާޒިރުނުވާ ދުވަސް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފަކު އޭނާގެ ރަސްމީ ޑިއުޓީއަށް ނުވަތަ ރަސްމީ މަސައްކަތަށް، އޮފީހަށް ހާޒިރުވާން ޖެހޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން އޮފީހަށް ނުވަތަ ޑިއުޓީއަށް ނުކުމެ ވަޒީފާއަށް ހާޒިރުވިކަން ރިކޯޑުކޮށްފައިނުވާ ދުވަސްތަކާއި، ގަވާއިދު ނަންބަރު 2021-98 (ޗުއްޓީ ނެގުމާއި ސަލާމް ބުނުމުގެ ގަވާއިދު) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތާ ހިލާފަށް ވަޒީފާއަށް ސަލާމް ބުނުމުން، ސަލާމް ބަލައިނުގަތުމަށް ނިންމައިފައިވާ ދުވަސްތަކަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި، މުވައްޒަފު ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް ސަލާމް ބުނެފައިވާ ދުވަސްތަކާއި ޗުއްޓީގައި ހުންނަ ދުވަސްތަކެއް ނުހިމެނެއެވެ.
"ތައުދީބީ މައްސަލަ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގެ މުވައްޒަފުންނާމެދު ހުށަހެޅޭ ށަކުވާތަކުގެ ތެރެއިން އިދާރީ ފިޔަވަޅު އެޅިދާނެ ހާލަތު ދެމިއޮތްކަމަށް ބެލެވޭ ބާވަތުގެ ށަކުވާއަށެވެ.
"ކޮންސަލްޓަންޓް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ވަކި ހާއްސަ ދާއިރާއަކުން ފަންނީ ލަފަޔާއި މަށްވަރާ ދިނުމަށް ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ވަގުތީގޮތުން އައްޔަނުކުރާ ފަރާތަކަށެވެ.
"އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުގެ ރުއްގަސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަމިއްލަ މީސްމީހުންގެ ބިންބިމުގައި ހުންނަ ރުއްގަހާއި ބަންޑާރަ ބިންބިމުގައި ހުންނަ އަމިއްލަ މީހުންގެ ރުއްގަހަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ދިގު މުއްދަތަށް ކުއްޔަށް ހިފާ ބިންބިމުގައި ހުންނަ ރުއްގަހާއި ހައްދާ ރުއްގަސް މީގެ ތެރެޔަކު ނުހިމެނެއެވެ.
"ނާސަރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަސްގަހުގެ އޮށާއި ކާށި، މުޑުވައްކޮށްގެން ހައްދާ ރުއް ނުވަތަ ގަހާއި، ގަސްގަހުގައި ނުވަތަ ގަސްގަހުގެ ގޮފީގައި ވެލިބަނދެގެން ނުވަތަ ގަސް ގްރާފްޓް ކޮށްގެން ނުވަތަ އެނޫންވެސް އެފަދަ ގޮތަކަށް، ވެލިބަނދެ، މޫބާލައިގެން ތަފާތު ބޭނުންތަކަށް ގަސް ފޯރުކޮށްދެވޭ ގޮތަށް ހައްދައިފައި ހުންނަ ގަސްގަހާގެހި ހައްދައި ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތްކުރާ ތަނަށެވެ.
"ކޮނެގެން ނެގުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރުކުގެ ނުވަތަ ގަހުގެ ވަށައިގެން ކޮނުމަށްފަހު، މޫތަކާއެކު ނުވަތަ މުލާ ނުލައި ނެގުމަށެވެ.
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް މޫތަކާއެކު ނުވަތަ މުލާ ނުލައި އުފުރުމަށެވެ.