ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ކޮންޒަވޭޓަރު
"ކޮންޒަވޭޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ބޭންކެއްގެ ބޭންކިންގ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގައި މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޭންކެއްގެ ކަންތައްތައް ހައްލަކަށް ގެނެވެންދެން ނުވަތަ ބޭންކު ބަންދުކުރަންދެން، ނުވަތަ އެމް.އެމް.އޭ އިން އެ ބޭންކުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރެވެންދެން އެ ބޭންކުގެ އެސެޓުތައް ހިމާޔަތްކޮށް ހިންގުމުގެ ވަގުތީ ޒިންމާ އުފުލުމަށް އެމް.އެމް.އޭ އިން އައްޔަންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް އޮންނަ ފަރާތް
ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް އޮންނަ ފަރާތެއްކަމަށް ބެލެވޭނީ:
(ހ) ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް، ނުވަތަ އެހެން ފަރާތެއް މެދުވެރިކޮށް ކުންފުންޏެއްގެ ވޯޓު ދިނުމުގެ ބާރު ލިބިދޭ ހިއްސާގެ ތެރެއިން މަދުވެގެން %25 (ފަންސަވީސް އިންސައްތަ) ބާރުލިބިދޭ ހިއްސާ އޮންނަ ފަރާތަކަށެވެ. ނުވަތަ؛
(ށ) އެ ކުންފުންޏެއްގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑުގެ %50 (ފަންސާސް އިންސައްތަ) އަށްވުރެ ގިނަ ޑިރެކްޓަރުން އައްޔަންކުރުމުގެ ބާރު އޮންނަ ފަރާތަކަށެވެ. ނުވަތަ؛
(ނ) އެ ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ބާރު ހިންގާ ފަރާތެއްކަމުގައި އެމް.އެމް.އޭ އިން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކަށެވެ.
ކްރެޑިޓް އެކްސްޕޯށަރ
"ކްރެޑިޓް އެކްސްޕޯށަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ:
(ހ) އެއްވެސް ފަރާތަކަށް، އަނބުރާ ދައްކާގޮތަށް ދޫކުރުމަށް އެއްބަސްވެފައިވާ ފައިސާއާއި ދޫކޮށްފައިވާ ފައިސާގެ ތެރެއިން އަނބުރާ ލިބެންޖެހޭ ފައިސާއާއި މިފަދަ ފައިސާއަށް ލިބެންޖެހޭ އިންޓްރެސްޓް ނުވަތަ ސަރވިސް ޗާޖް؛
(ށ) ފައިސާ ދައްކަން ޖެހިދާނެގޮތަށް އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ ގެރެންޓީ؛
(ނ) މޫނުމަތީ އަގުގައި ނުވަތަ ޑިސްކައުންޓަކާއެކު ގަނެފައިވާ ޑެޓް ސެކިއުރިޓީ؛ އަދި
(ރ) މިނޫންވެސް އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ލިބެންޖެހޭ ފައިސާއަށެވެ.
ކެޕިޓަލް ބޭސް
"ކެޕިޓަލް ބޭސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމް.އެމް.އޭ އިން ކަނޑައަޅާ ގަވާއިދުތަކުގައި ބުނާ ކެޕިޓަލް ބޭސް އަށެވެ.
ކޮމިޓީ (ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ)
"ކޮމިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޅި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ މަޖިލީހުގެ ދައުރަކަށް އުފެއްދޭ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ ވަކި ކަމަކަށް އުފެއްދޭ ވަގުތީ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ ދާއިމީ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ އެނޫންވެސް ގޮތެއްގައި މަޖިލީހުން އެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލާ ކޮންމެ ކޮމިޓީއަކަށެވެ.
ކިތާބީ ހެކި
ކިތާބީ ހެކި ނުވަތަ ޑޮކިއުމެންޓަރީ ހެކި އަކީ ކަމެއްގެ ހަގީގަތާ ގުޅޭގޮތުން ށަރީއަތުގެ މަޖިލީހަކަށް ހުށަހެޅުން އެ މަޖިލިސް ހުއްދަކުރާ ނުވަތަ ށަރީއަތުގެ މަޖިލީހަކުން ހޯދާ ކޮންމެ ލިޔުމެކެވެ.
ޅެން
"ޅެން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިތުގައި އުފެދޭ ށުއޫރެއް، ނުވަތަ ހިތަށްވައްދާ ށުއޫރެއް މާނައެއް ދޭހަވާ ގޮތަށް ވަޒަނަކަށް ފެތޭނެހެން ބައިތުތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލައިގެން ފާޅުކުރާ ބަސްތަކަށެވެ. ބަނދި، ކާ، ފަރިހި، ރައިވަރު އަދި އަންބާ ފަދަ ތަކެއްޗަށެވެ.
ޓްރެފިކް ފުލުހުން
"ޓްރެފިކް ފުލުހުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ގާނޫނު ނަންބަރު 5/2008 (ފުލުހުންގެ ގާނޫނު) ގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ޓްރެފިކް ބަލަހައްޓަން ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕޮލިސް އެކަށައަޅާ ފަރާތަކަށެވެ.
ބަންޑާރަ މަގު
"ބަންޑާރަ މަގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ބިންބިމާއި ބަންޑާރަ ބިމުން އަމިއްލަ ބޭނުމަށް ކަނޑައަޅައި ހެދިފައިވާ އެންމެހައި މަގުތަކާއި ގޯޅިތައް ފިޔަވައި ދައުލަތުން ކަނޑައަޅާ ގޮތްތަކަކަށް ބޭނުންކުރެވޭ އެންމެހައި މަގުތަކާއި ގޯޅިތަކަށެވެ.
ބަސްހުއްޓި
"ބަސްހުއްޓި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މި ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ބަސް ދުއްވުމަށް ލައިސަންސް ދޫކޮށްފައިވާ ފަރާތްތައް ބަސް ދުއްވާ މަގުތަކުގައި ނުވަތަ ތަންތަނުގައި ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އުޅަނދުފަހަރަށް ފަސިންޖަރުން އަރައި ފޭބުމަށް ހާއްސަ ކުރެވިފައިވާ ތަންތަނަށެވެ.
ބަރުގޮނު
"ބަރުގޮނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަޑުނެރުމަށް އުޅަނދުގައި ހަރުކޮށްފައި ހުންނަ ކޮންމެ ވަސީލަތަކަށެވެ.
ބަލި ފަތުރާ ވަސީލަތް
"ބަލި ފަތުރާ ވަސީލަތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، މީހެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ގަހެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ޖަނަވާރެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ސޫތްޕެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ޖަރާސީމެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ގައިންގަޔަށްއަރާ ބަލީގެ ފަނި އުފުލައިދޭ ނުވަތަ އުފުލައިދިނުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ވަސީލަތަށެވެ.
ބޭރު ގައުމެއް
"ބޭރު ގައުމެއް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެ ފިޔަވައި އެހެން ކޮންމެ ގައުމަކަށެވެ. މި މާނަކުރުމުގެ ތެރޭގައި އެ ގައުމެއްގެ އެންމެހައި ސަރަހައްދުތަކާއި، އެ ގައުމެއްގެ ސިޔާސީ ބާރުގެ ދަށުގައިވާ އެންމެހައި ރަށްތައް ހިމެނެއެވެ
ބޭރު ދަތުރުކުރާ އުޅަނދު
"ބޭރު ދަތުރުކުރާ އުޅަނދު" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެނޫން އެހެން ގައުމެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްފައިވާ އުޅަނދުތަކަށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްގެން ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުތަކަށެވެ.
ބޮންޑެޑް ވެއަރހައުސް
"ބޮންޑެޑް ވެއަރހައުސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެކްސްޕޯޓް އިމްޕޯޓް މުދާ، ކަސްޓަމްސްގެ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުން ދޫކޮށް ނިމެންދެން ބެހެއްޓުމަށް ހުއްދަދޭ ތަންތަނަށެވެ.
ކޮންޒަވޭޓަރު
"ކޮންޒަވޭޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ބޭންކެއްގެ ބޭންކިންގ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގައި މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޭންކެއްގެ ކަންތައްތައް ހައްލަކަށް ގެނެވެންދެން ނުވަތަ ބޭންކު ބަންދުކުރަންދެން، ނުވަތަ އެމް.އެމް.އޭ އިން އެ ބޭންކުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރެވެންދެން އެ ބޭންކުގެ އެސެޓުތައް ހިމާޔަތްކޮށް ހިންގުމުގެ ވަގުތީ ޒިންމާ އުފުލުމަށް އެމް.އެމް.އޭ އިން އައްޔަންކުރާ ފަރާތަށެވެ.
ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް އޮންނަ ފަރާތް
ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް އޮންނަ ފަރާތެއްކަމަށް ބެލެވޭނީ:
(ހ) ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް، ނުވަތަ އެހެން ފަރާތެއް މެދުވެރިކޮށް ކުންފުންޏެއްގެ ވޯޓު ދިނުމުގެ ބާރު ލިބިދޭ ހިއްސާގެ ތެރެއިން މަދުވެގެން %25 (ފަންސަވީސް އިންސައްތަ) ބާރުލިބިދޭ ހިއްސާ އޮންނަ ފަރާތަކަށެވެ. ނުވަތަ؛
(ށ) އެ ކުންފުންޏެއްގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑުގެ %50 (ފަންސާސް އިންސައްތަ) އަށްވުރެ ގިނަ ޑިރެކްޓަރުން އައްޔަންކުރުމުގެ ބާރު އޮންނަ ފަރާތަކަށެވެ. ނުވަތަ؛
(ނ) އެ ކުންފުންޏެއްގެ މައްޗަށް ބާރު ހިންގާ ފަރާތެއްކަމުގައި އެމް.އެމް.އޭ އިން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކަށެވެ.
ކްރެޑިޓް އެކްސްޕޯށަރ
"ކްރެޑިޓް އެކްސްޕޯށަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ:
(ހ) އެއްވެސް ފަރާތަކަށް، އަނބުރާ ދައްކާގޮތަށް ދޫކުރުމަށް އެއްބަސްވެފައިވާ ފައިސާއާއި ދޫކޮށްފައިވާ ފައިސާގެ ތެރެއިން އަނބުރާ ލިބެންޖެހޭ ފައިސާއާއި މިފަދަ ފައިސާއަށް ލިބެންޖެހޭ އިންޓްރެސްޓް ނުވަތަ ސަރވިސް ޗާޖް؛
(ށ) ފައިސާ ދައްކަން ޖެހިދާނެގޮތަށް އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ ގެރެންޓީ؛
(ނ) މޫނުމަތީ އަގުގައި ނުވަތަ ޑިސްކައުންޓަކާއެކު ގަނެފައިވާ ޑެޓް ސެކިއުރިޓީ؛ އަދި
(ރ) މިނޫންވެސް އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ލިބެންޖެހޭ ފައިސާއަށެވެ.
ކެޕިޓަލް ބޭސް
"ކެޕިޓަލް ބޭސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެމް.އެމް.އޭ އިން ކަނޑައަޅާ ގަވާއިދުތަކުގައި ބުނާ ކެޕިޓަލް ބޭސް އަށެވެ.
ކޮމިޓީ (ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ)
"ކޮމިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޅި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ މަޖިލީހުގެ ދައުރަކަށް އުފެއްދޭ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ ވަކި ކަމަކަށް އުފެއްދޭ ވަގުތީ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ ދާއިމީ ކޮމިޓީއަކަށް، ނުވަތަ އެނޫންވެސް ގޮތެއްގައި މަޖިލީހުން އެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލާ ކޮންމެ ކޮމިޓީއަކަށެވެ.
ކިތާބީ ހެކި
ކިތާބީ ހެކި ނުވަތަ ޑޮކިއުމެންޓަރީ ހެކި އަކީ ކަމެއްގެ ހަގީގަތާ ގުޅޭގޮތުން ށަރީއަތުގެ މަޖިލީހަކަށް ހުށަހެޅުން އެ މަޖިލިސް ހުއްދަކުރާ ނުވަތަ ށަރީއަތުގެ މަޖިލީހަކުން ހޯދާ ކޮންމެ ލިޔުމެކެވެ.
ޅެން
"ޅެން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހިތުގައި އުފެދޭ ށުއޫރެއް، ނުވަތަ ހިތަށްވައްދާ ށުއޫރެއް މާނައެއް ދޭހަވާ ގޮތަށް ވަޒަނަކަށް ފެތޭނެހެން ބައިތުތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލައިގެން ފާޅުކުރާ ބަސްތަކަށެވެ. ބަނދި، ކާ، ފަރިހި، ރައިވަރު އަދި އަންބާ ފަދަ ތަކެއްޗަށެވެ.
ޓްރެފިކް ފުލުހުން
"ޓްރެފިކް ފުލުހުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ގާނޫނު ނަންބަރު 5/2008 (ފުލުހުންގެ ގާނޫނު) ގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ޓްރެފިކް ބަލަހައްޓަން ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕޮލިސް އެކަށައަޅާ ފަރާތަކަށެވެ.
ބަންޑާރަ މަގު
"ބަންޑާރަ މަގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ބިންބިމާއި ބަންޑާރަ ބިމުން އަމިއްލަ ބޭނުމަށް ކަނޑައަޅައި ހެދިފައިވާ އެންމެހައި މަގުތަކާއި ގޯޅިތައް ފިޔަވައި ދައުލަތުން ކަނޑައަޅާ ގޮތްތަކަކަށް ބޭނުންކުރެވޭ އެންމެހައި މަގުތަކާއި ގޯޅިތަކަށެވެ.
ބަސްހުއްޓި
"ބަސްހުއްޓި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މި ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ބަސް ދުއްވުމަށް ލައިސަންސް ދޫކޮށްފައިވާ ފަރާތްތައް ބަސް ދުއްވާ މަގުތަކުގައި ނުވަތަ ތަންތަނުގައި ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އުޅަނދުފަހަރަށް ފަސިންޖަރުން އަރައި ފޭބުމަށް ހާއްސަ ކުރެވިފައިވާ ތަންތަނަށެވެ.
ބަރުގޮނު
"ބަރުގޮނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަޑުނެރުމަށް އުޅަނދުގައި ހަރުކޮށްފައި ހުންނަ ކޮންމެ ވަސީލަތަކަށެވެ.
ބަލި ފަތުރާ ވަސީލަތް
"ބަލި ފަތުރާ ވަސީލަތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، މީހެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ގަހެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ޖަނަވާރެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ސޫތްޕެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ޖަރާސީމެއްކަމުގައިވީނަމަވެސް، ގައިންގަޔަށްއަރާ ބަލީގެ ފަނި އުފުލައިދޭ ނުވަތަ އުފުލައިދިނުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ވަސީލަތަށެވެ.
ބޭރު ގައުމެއް
"ބޭރު ގައުމެއް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެ ފިޔަވައި އެހެން ކޮންމެ ގައުމަކަށެވެ. މި މާނަކުރުމުގެ ތެރޭގައި އެ ގައުމެއްގެ އެންމެހައި ސަރަހައްދުތަކާއި، އެ ގައުމެއްގެ ސިޔާސީ ބާރުގެ ދަށުގައިވާ އެންމެހައި ރަށްތައް ހިމެނެއެވެ
ބޭރު ދަތުރުކުރާ އުޅަނދު
"ބޭރު ދަތުރުކުރާ އުޅަނދު" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ދިވެހިރާއްޖެނޫން އެހެން ގައުމެއްގައި ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްފައިވާ އުޅަނދުތަކަށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްގެން ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުތަކަށެވެ.
ބޮންޑެޑް ވެއަރހައުސް
"ބޮންޑެޑް ވެއަރހައުސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެކްސްޕޯޓް އިމްޕޯޓް މުދާ، ކަސްޓަމްސްގެ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުން ދޫކޮށް ނިމެންދެން ބެހެއްޓުމަށް ހުއްދަދޭ ތަންތަނަށެވެ.