ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް
"އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހި ރެޑް ކްރެސެންޓްގެ ނަމުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިންސާނިއްޔަތާބެހޭ ކަންކަމުގައި ހިލޭ ސާބަހަށް މަސައްކަތް ކުރާ އަދި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ޖަމާއަތެއް އުފެއްދުމަށާއި އެމަސައްކަތް ވިލަރެސް ކުރުމުގެ މަގްސަދުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކާއި، އާންމު ރައްޔިތުންގެ ފަރާތުންނާއި، އިންޓަރނޭށަނަލް ފެޑަރޭށަން އޮފް ދަ ރެޑް ކްރޮސް އެންޑް ރެޑް ކްރެސެންޓް ސޮސައިޓީސްގެ މަންދޫބުން ހިމެނޭ ގޮތުގެމަތިން "އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް" ގެ ނަމުގައި 2006 ވަނަ އަހަރު އެކުލަވާލެވުނު މަސައްކަތު ގްރޫޕަށެވެ.
އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން
"އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އައްޔަންކުރާ އިލެކްށަންސް ކޮމިށަނަށެވެ.
އާލާތްތައް
"އާލާތްތައް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފުރޮޅުލީގޮނޑި، އަތްގަނޑު، ވޯރކިންގ ފްރޭމް، ސްޕެށަލް ސީޓް، އައިނު، ބޮޑުވާ ބިއްލޫރި، ލޯންގް ކޭންސް، ހިޔަރިން އެއިޑް، ޕްރޮސްތެސިސް، އޯރތޯސިސް، ބްރެއިލް، އަދި މީގެއިތުރުންވެސް ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުން މިނިވަންކަމާއެކު ދިރިއުޅުމަށް އެހީތެރިވެދޭން ބޭނުންކުރާ މިފަދަ ވަސީލަތްތަކާއި އާލާތްތަކަށެވެ.
އެކްސެސިބިލިޓީ
"އެކްސެސިބިލިޓީ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ނުހުންނަ މީހުންނެކޭވެސް އެއްފަދައިން، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށްވެސް ފުރިހަމަ މިނިވަންކަމާއެކު ދިރިއުޅުމާއި، ދިރިއުޅުމުގެ ހުރިހާ ދާއިރާއެއްގައި އެންމެ ފުރިހަމައަށް ބައިވެރިވުމުގެ ހައްގު ހޯދައިދީ، އެކަމަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން، އިމާރާތްކުރެވިފައިވާ މާހައުލަށާއި ތަންތަނަށާއި، ދަތުރުފަތުރުގެ ވަސީލަތްތަކަށާއި، މައުލޫމާތަށާއި، ކުރެވޭ މުއާމަލާތުތަކަށާއި، މިނޫންވެސް އާންމުންނަށް ހުޅުވާލެވިފައިވާ ނުވަތަ އާންމު ވަސީލަތްތަކާއި ހިދުމަތްތައް އެހެން މީހުންނެކޭވެސް އެއްފަދައިން، ހޯދައި ބޭނުންކުރެވޭފަދަ ގޮތަކަށް އެކަންކަން ރޭވި ފަރުމާކުރެވިފައިވުމަށެވެ.
އެކަށީގެންވާ މާހައުލެއް
"އެކަށީގެންވާ މާހައުލެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށް އިންސާނީ ހައްގުތަކާއި އަސާސީ މިނިވަންކަން އެހެން މީހުންނާ އެއްހަމައެއްގައި ލިބިދިނުމަށާއި އެކަންކަމުގެ ފުރިހަމަ ބޭނުންހިފުމަށް، އެފަދަ މީހުންނަށް އެކަށީގެންނުވާ ނުވަތަ އާދަޔާހިލާފު ބުރަތައް ނުޖެއްސުމަށް، ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ދަނޑިވަޅުތަކުގައި، ކަންކަމަށާއި، ތަންތަނަށާއި، މާހައުލަށް ކޮންމެހެން ގެންނަންޖެހޭ ބަދަލުތަކާއި އިސްލާހުތަކަށެވެ.
އިންސާނީ ހައްގު
"އިންސާނީ ހައްގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ލިބިދޭ އަސާސީ ހައްގުތަކަށާއި، ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާތަކާއި ގަރާރުތަކުގެތެރެއިން ދިވެހިރާއްޖޭގައި އަމަލުކުރަންޖެހޭ މުއާހަދާތަކާއި ގަރާރުތަކުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހައްގުތަކުގެ ތެރެއިން، އިސްލާމް ދީނުގެ އަސްލަކާ ހިލާފުނުވާ ހައްގު ތަކަށެވެ.
އިހްތިސާސް
”އިހްތިސާސް“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ފަރާތެއްގެ ބާރުހިނގާ ދާއިރާއަށާއި ކަންކަމަށެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލު
”އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލު“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ކީރިތި ގުރްއާނާއި، މާތް ރަސޫލާގެ ސުންނަތުގައިވާ ކަންކަމުގެތެރެއިން، އެކަމެއްގެ ސައްހަކަމާމެދު ހިލާފު އުފެދިފައިނުވާ ށަރުޢީ އުސޫލުތަކާއި މި ދެއަސްލުން ދޭހަކޮށްދޭ އުސޫލުތަކަށެވެ.
ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސް
"ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދެވަނަ ބާބުގެ ދަށުން އައްޔަންކުރެވޭ ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސްއަށެވެ.
ކުޑަކުއްޖާގެ ހާޒިރުގައި
"ކުޑަކުއްޖާގެ ހާޒިރުގައި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުއްޖަކަށް ދެއްކުމުގެ މަގްސަދުގައި ކުޑަކުއްޖެއްގެ ހާޒިރުގައި ޖިންސީ އަމަލެއް ހިންގުމަށެވެ
ކުޑަކުއްޖަކު
"ކުޑަކުއްޖަކު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުއްޖަކު އުފަންވީއްސުރެ މިލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުއްޖަކަށެވެ. އަދި ކުޑަކުއްޖަކު ކަމަށް ބުނެފައިވާ މާނައިގެ ތެރޭގައި ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ ކުދިންގެ ތެރެއިން 18 އަހަރު ފުރިފައިވީކަމުގައިވިޔަސް، ބުއްދީގެ ތަސައްރުފުނުފުދޭ ކުދިންނާއި މީހުން ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް
"ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖަލުތަކާއި ޕެރޯލްގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސްއަށެވެ.
ކޮންޓެންޓް
"ކޮންޓެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބްރޯޑްކާސްޓްކުރާ އެއްޗިއްސަށެވެ. އޭގެ މާނައިގައި ހަބަރާއި، މައުލޫމާތާއި، އުފައްދާ ތައްޔާރުކޮށް ހުށަހަޅައިދޭ އެކިއެކި ޕްރޮގްރާމްތަކާއި މިޔުޒިކާއި އިށްތިހާރު ހިމެނެއެވެ.
ކަމަށް އެކަށޭނަ
"ކަމަށް އެކަށޭނަ" ފަރާތެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެފަރާތަކީ ތެދުވެރި އަދި އިތުބާރުކުރެވޭ އަދި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީއަށް ފެންނަ ގޮތުގައާއި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީއިން ކަނޑައަޅާ ގަވާއިދާއެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، އެފަރާތުން ހާސިލުކޮށްފައިވާ ތައުލީމާއި، ތަޖުރިބާއާއި، އެފަރާތެއްގެ މާޒީ އަދި މާލީ ފެންވަރު ނުވަތަ އެފަރާތެއްގެ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކަށް ބަލާއިރު، އެފަރާތަކީ ބޭންކެއްގެ ވެރިފަރާތެއްކަމުގައި ނުވަތަ އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރެއް ނުވަތަ ކޮންޒަވޭޓަރެއް ނުވަތަ ރިސީވަރެއް ކަމުގައިވުމަށް އެކަށޭނަ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ. ތިރީގައި މިވާ ފަރާތްތަކަކީ ކަމަށް އެކަށޭނަ ފަރާތްތަކެއް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭނެއެވެ. (ހ) ޖިނާއީ ކުށެއްގައި ށަރީއަތަށް ސާބިތުވެ، ޖަލަށްލުމަށް ހުކުމްކޮށްފައިވާ، ނުވަތަ ޖަލަށްލުމަށް ހުކުމް ކުރެވިދާނެފަދަ ޖިނާއީ ކުށެއް ށަރީއަތަށް ސާބިތުވެ، ހުކުމެއް އިއްވާފައިވާ ފަރާތްތައް. ނަމަވެސް އެފަރާތެއްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވެފައިވަނީ އެފަރާތެއްގެ ސިޔާސީ ހަރާކާތްތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްނަމަ އެފަރާތެއް މި މާއްދާއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ؛
(ށ) ފާއިތުވެދިޔަ 2 (ދޭއް) އަހަރުދުވަހުގެ ތެރޭގައި އިފްލާސްކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތައް؛
(ނ) ސުލޫކު ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް ފަންނެއްގައި މަސައްކަތްކުރުމުގެ ހުއްދަ އަތުލެވިފައިވާ ނުވަތަ ވަގުތީގޮތުން ހިފެހެއްޓިފައިވާ ފަރާތްތައް. ނަމަވެސް އެފަދަ ހުއްދައެއް އަތުލެވިފައި ނުވަތަ ވަގުތީގޮތުން ހިފެހެއްޓިފައިވަނީ އެފަރާތެއްގެ ސިޔާސީ ހަރާކާތްތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްނަމަ، އެފަރާތްތައް މި މާއްދާއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ؛ އަދި
(ރ) ށަރީއަތުން ނުވަތަ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ކުންފުންޏެއް ހިންގުމަށް ގާބިލުނޫން ފަރާތެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ފަރާތްތައް؛
ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގ
"ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް، ނުވަތަ އެހެން ފަރާތެއް މެދުވެރިކޮށް، އެއްވެސް ކުންފުންޏެއްގެ ނުވަތަ ވިޔަފާރިއެއްގެ ވޯޓުދިނުމުގެ ބާރުގެ މަދުވެގެން %10 (ދިހައެއް އިންސައްތަ) އޮތުމަށް، ނުވަތަ އެމް.އެމް.އޭ އަށް ގަބޫލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ކުންފުންޏެއްގެ ނުވަތަ ވިޔަފާރިއެއްގެ ހިންގުމުގެ މައްޗަށް އެކަށޭނަ ބާރު އޮތުމަށެވެ.
އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް
"އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހި ރެޑް ކްރެސެންޓްގެ ނަމުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިންސާނިއްޔަތާބެހޭ ކަންކަމުގައި ހިލޭ ސާބަހަށް މަސައްކަތް ކުރާ އަދި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ޖަމާއަތެއް އުފެއްދުމަށާއި އެމަސައްކަތް ވިލަރެސް ކުރުމުގެ މަގްސަދުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކާއި، އާންމު ރައްޔިތުންގެ ފަރާތުންނާއި، އިންޓަރނޭށަނަލް ފެޑަރޭށަން އޮފް ދަ ރެޑް ކްރޮސް އެންޑް ރެޑް ކްރެސެންޓް ސޮސައިޓީސްގެ މަންދޫބުން ހިމެނޭ ގޮތުގެމަތިން "އިންޓަރިމް ޕްލޭނިންގ ގްރޫޕް" ގެ ނަމުގައި 2006 ވަނަ އަހަރު އެކުލަވާލެވުނު މަސައްކަތު ގްރޫޕަށެވެ.
އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން
"އިލެކްށަންސް ކޮމިށަން" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އައްޔަންކުރާ އިލެކްށަންސް ކޮމިށަނަށެވެ.
އާލާތްތައް
"އާލާތްތައް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފުރޮޅުލީގޮނޑި، އަތްގަނޑު، ވޯރކިންގ ފްރޭމް، ސްޕެށަލް ސީޓް، އައިނު، ބޮޑުވާ ބިއްލޫރި، ލޯންގް ކޭންސް، ހިޔަރިން އެއިޑް، ޕްރޮސްތެސިސް، އޯރތޯސިސް، ބްރެއިލް، އަދި މީގެއިތުރުންވެސް ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުން މިނިވަންކަމާއެކު ދިރިއުޅުމަށް އެހީތެރިވެދޭން ބޭނުންކުރާ މިފަދަ ވަސީލަތްތަކާއި އާލާތްތަކަށެވެ.
އެކްސެސިބިލިޓީ
"އެކްސެސިބިލިޓީ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ނުހުންނަ މީހުންނެކޭވެސް އެއްފަދައިން، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށްވެސް ފުރިހަމަ މިނިވަންކަމާއެކު ދިރިއުޅުމާއި، ދިރިއުޅުމުގެ ހުރިހާ ދާއިރާއެއްގައި އެންމެ ފުރިހަމައަށް ބައިވެރިވުމުގެ ހައްގު ހޯދައިދީ، އެކަމަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން، އިމާރާތްކުރެވިފައިވާ މާހައުލަށާއި ތަންތަނަށާއި، ދަތުރުފަތުރުގެ ވަސީލަތްތަކަށާއި، މައުލޫމާތަށާއި، ކުރެވޭ މުއާމަލާތުތަކަށާއި، މިނޫންވެސް އާންމުންނަށް ހުޅުވާލެވިފައިވާ ނުވަތަ އާންމު ވަސީލަތްތަކާއި ހިދުމަތްތައް އެހެން މީހުންނެކޭވެސް އެއްފަދައިން، ހޯދައި ބޭނުންކުރެވޭފަދަ ގޮތަކަށް އެކަންކަން ރޭވި ފަރުމާކުރެވިފައިވުމަށެވެ.
އެކަށީގެންވާ މާހައުލެއް
"އެކަށީގެންވާ މާހައުލެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނަށް އިންސާނީ ހައްގުތަކާއި އަސާސީ މިނިވަންކަން އެހެން މީހުންނާ އެއްހަމައެއްގައި ލިބިދިނުމަށާއި އެކަންކަމުގެ ފުރިހަމަ ބޭނުންހިފުމަށް، އެފަދަ މީހުންނަށް އެކަށީގެންނުވާ ނުވަތަ އާދަޔާހިލާފު ބުރަތައް ނުޖެއްސުމަށް، ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ދަނޑިވަޅުތަކުގައި، ކަންކަމަށާއި، ތަންތަނަށާއި، މާހައުލަށް ކޮންމެހެން ގެންނަންޖެހޭ ބަދަލުތަކާއި އިސްލާހުތަކަށެވެ.
އިންސާނީ ހައްގު
"އިންސާނީ ހައްގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ލިބިދޭ އަސާސީ ހައްގުތަކަށާއި، ބައިނަލްއަގްވާމީ މުއާހަދާތަކާއި ގަރާރުތަކުގެތެރެއިން ދިވެހިރާއްޖޭގައި އަމަލުކުރަންޖެހޭ މުއާހަދާތަކާއި ގަރާރުތަކުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހައްގުތަކުގެ ތެރެއިން، އިސްލާމް ދީނުގެ އަސްލަކާ ހިލާފުނުވާ ހައްގު ތަކަށެވެ.
އިހްތިސާސް
”އިހްތިސާސް“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އެ ފަރާތެއްގެ ބާރުހިނގާ ދާއިރާއަށާއި ކަންކަމަށެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލު
”އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލު“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ކީރިތި ގުރްއާނާއި، މާތް ރަސޫލާގެ ސުންނަތުގައިވާ ކަންކަމުގެތެރެއިން، އެކަމެއްގެ ސައްހަކަމާމެދު ހިލާފު އުފެދިފައިނުވާ ށަރުޢީ އުސޫލުތަކާއި މި ދެއަސްލުން ދޭހަކޮށްދޭ އުސޫލުތަކަށެވެ.
ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސް
"ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގެ ދެވަނަ ބާބުގެ ދަށުން އައްޔަންކުރެވޭ ކޮމިށަނަރ އޮފް ސްޕޯޓްސްއަށެވެ.
ކުޑަކުއްޖާގެ ހާޒިރުގައި
"ކުޑަކުއްޖާގެ ހާޒިރުގައި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުއްޖަކަށް ދެއްކުމުގެ މަގްސަދުގައި ކުޑަކުއްޖެއްގެ ހާޒިރުގައި ޖިންސީ އަމަލެއް ހިންގުމަށެވެ
ކުޑަކުއްޖަކު
"ކުޑަކުއްޖަކު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުއްޖަކު އުފަންވީއްސުރެ މިލާދީގޮތުން އުމުރުން 18 އަހަރު ފުރިފައިނުވާ ކުއްޖަކަށެވެ. އަދި ކުޑަކުއްޖަކު ކަމަށް ބުނެފައިވާ މާނައިގެ ތެރޭގައި ހާއްސަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ ކުދިންގެ ތެރެއިން 18 އަހަރު ފުރިފައިވީކަމުގައިވިޔަސް، ބުއްދީގެ ތަސައްރުފުނުފުދޭ ކުދިންނާއި މީހުން ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް
"ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖަލުތަކާއި ޕެރޯލްގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ކޮމިށަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސްއަށެވެ.
ކޮންޓެންޓް
"ކޮންޓެންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ބްރޯޑްކާސްޓްކުރާ އެއްޗިއްސަށެވެ. އޭގެ މާނައިގައި ހަބަރާއި، މައުލޫމާތާއި، އުފައްދާ ތައްޔާރުކޮށް ހުށަހަޅައިދޭ އެކިއެކި ޕްރޮގްރާމްތަކާއި މިޔުޒިކާއި އިށްތިހާރު ހިމެނެއެވެ.
ކަމަށް އެކަށޭނަ
"ކަމަށް އެކަށޭނަ" ފަރާތެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެފަރާތަކީ ތެދުވެރި އަދި އިތުބާރުކުރެވޭ އަދި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީއަށް ފެންނަ ގޮތުގައާއި މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީއިން ކަނޑައަޅާ ގަވާއިދާއެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، އެފަރާތުން ހާސިލުކޮށްފައިވާ ތައުލީމާއި، ތަޖުރިބާއާއި، އެފަރާތެއްގެ މާޒީ އަދި މާލީ ފެންވަރު ނުވަތަ އެފަރާތެއްގެ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކަށް ބަލާއިރު، އެފަރާތަކީ ބޭންކެއްގެ ވެރިފަރާތެއްކަމުގައި ނުވަތަ އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރެއް ނުވަތަ ކޮންޒަވޭޓަރެއް ނުވަތަ ރިސީވަރެއް ކަމުގައިވުމަށް އެކަށޭނަ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ. ތިރީގައި މިވާ ފަރާތްތަކަކީ ކަމަށް އެކަށޭނަ ފަރާތްތަކެއް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭނެއެވެ. (ހ) ޖިނާއީ ކުށެއްގައި ށަރީއަތަށް ސާބިތުވެ، ޖަލަށްލުމަށް ހުކުމްކޮށްފައިވާ، ނުވަތަ ޖަލަށްލުމަށް ހުކުމް ކުރެވިދާނެފަދަ ޖިނާއީ ކުށެއް ށަރީއަތަށް ސާބިތުވެ، ހުކުމެއް އިއްވާފައިވާ ފަރާތްތައް. ނަމަވެސް އެފަރާތެއްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވެފައިވަނީ އެފަރާތެއްގެ ސިޔާސީ ހަރާކާތްތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްނަމަ އެފަރާތެއް މި މާއްދާއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ؛
(ށ) ފާއިތުވެދިޔަ 2 (ދޭއް) އަހަރުދުވަހުގެ ތެރޭގައި އިފްލާސްކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތައް؛
(ނ) ސުލޫކު ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް ފަންނެއްގައި މަސައްކަތްކުރުމުގެ ހުއްދަ އަތުލެވިފައިވާ ނުވަތަ ވަގުތީގޮތުން ހިފެހެއްޓިފައިވާ ފަރާތްތައް. ނަމަވެސް އެފަދަ ހުއްދައެއް އަތުލެވިފައި ނުވަތަ ވަގުތީގޮތުން ހިފެހެއްޓިފައިވަނީ އެފަރާތެއްގެ ސިޔާސީ ހަރާކާތްތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްނަމަ، އެފަރާތްތައް މި މާއްދާއިން އިސްތިސްނާވާނެއެވެ؛ އަދި
(ރ) ށަރީއަތުން ނުވަތަ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ކުންފުންޏެއް ހިންގުމަށް ގާބިލުނޫން ފަރާތެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ފަރާތްތައް؛
ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގ
"ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް، ނުވަތަ އެހެން ފަރާތެއް މެދުވެރިކޮށް، އެއްވެސް ކުންފުންޏެއްގެ ނުވަތަ ވިޔަފާރިއެއްގެ ވޯޓުދިނުމުގެ ބާރުގެ މަދުވެގެން %10 (ދިހައެއް އިންސައްތަ) އޮތުމަށް، ނުވަތަ އެމް.އެމް.އޭ އަށް ގަބޫލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ކުންފުންޏެއްގެ ނުވަތަ ވިޔަފާރިއެއްގެ ހިންގުމުގެ މައްޗަށް އެކަށޭނަ ބާރު އޮތުމަށެވެ.