ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ސަރުކާރުގެ އޮފީސް
"ސަރުކާރުގެ އޮފީސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނަކުން، ނުވަތަ އިދާރީގޮތުން ސަރުކާރުގެ ބޭނުންތަކަށްޓަކައި އުފައްދައި، ނުވަތަ ހިންގަމުންގެންދާ އޮފީސްތަކަށާއި، މަގާމުތަކަށާއި، ޖަމާއަތްތަކަށެވެ. މި މާނައިގައި ދައުލަތުގެެ ވިޔަފާރި ތަންތަނެއް ނުހިމެނެއެވެ.
ސަރުކާރުގެ ކުންފުނި
"ސަރުކާރުގެ ކުންފުނި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ނުވަތަ ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ނަމުގައި މިލްކުކުރެވިގެންވާ ރައުސްމާލެއް ނުވަތަ ރައުސްމާލުގެ ބައެއް ހިމެނޭގޮތުން ހިއްސާގެ މައްޗަށް ނުވަތަ ގެރެންޓީގެ މައްޗަށް އުފައްދާ ނުވަތަ ހިންގާ ކުންފުނިތަކާއި، އެ ކުންފުންޏެއްގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑު އައްޔަންކުރުމާއި ވަކިކުރުމާއި އެ ބޯޑުގެ ނިންމުންތައް ނިންމުމުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ދައުރެއް އޮންނަ ކުންފުނިތަކާއި، އެއިން ކުންފުންޏެއްގެ ހިއްސާއިން އުފައްދާ ސަބްސިޑިއަރީ ކުންފުނިތަކާއި ރިލޭޓެޑް ކުންފުނިތަކާއި، ޖޮއިންޓް ވެންޗަރ ކުންފުނިތަކާއި ކޮންސޯށިއަމްތަކާއި، ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނުގެ ދަށުން ސަރުކާރުގެ ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އުފައްދާ ހިންގާ ހަމަ ކޮންމެ ކުންފުންޏެއް ނުވަތަ ގާނޫނީ ށަހްސެއް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ އަމިއްލަ މަދަރުސާ
"ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ އަމިއްލަ މަދަރުސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަދަރުސާތައް ފިޔަވައި މަދަރުސާ ހިންގާނެ އިމާރާތެއް އަޅައިދިނުން، މަދަރުސާ ހިންގުމަށް ކުއްޔަކާނުލައި އިމާރާތެއް ނުވަތަ ބިމެއް ދޫކުރުން، ސަރުކާރުން މުސާރަދޭ މުދައްރިސުން އެތަންތަނަށް ދޫކުރުން، މަދަރުސާ ހިންގުމަށް ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ފައިސާގެ އެހީދިނުން، މިފަދަ ގޮތަކުން ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ ހުރިހާ މަދަރުސާތަކެއް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
ސަރުކާރު
"ސަރުކާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ސަރުކާރަށެވެ.
ގޮވާތަކެތި
"ގޮވާތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމު ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންކުރުމަށް މަނާކުރެވިފައިވާ ނުވަތަ އެ ބޭނުންކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ހުއްދަ ހޯދަންޖެހޭ އެއްޗެހީގެ ތެރެއިން އޭގެ ޒާތުގައި ގޮވާ ކޮންމެ ވަސީލަތަކަށެވެ.
ގެދޮރު
"ގެދޮރު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކޮށް ނިންމުމަށްފަހު، އާންމުކޮށް ހުޅުވާލައިގެން ވިއްކާ ރޯހައުސްއާއި، ފުލެޓާއި ހައުސިންގ ޔުނިޓް ފަދަ ތަންތަނަށެވެ.
ގުދަންކުރުން
"ގުދަންކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކުރާ ތަކެތި ހުންނަ ސަރަހައްދު ނުވަތަ ތަންތަން ހުރިހާ ވަގުތެއްގައިވެސް ރަނގަޅަށް ބަންދުކުރެވޭގޮތަށް ހާއްސަ ކުރެވިފައިވުމާއި، އަދި ރަނގަޅަށް ލައްޕައި ތަޅުލައި ބެލެހެއްޓޭނެ ގޮތަށް ހުންނަ ހުރުމަށެވެ.
ގިންތި ކަނޑައެޅުން
"ގިންތި ކަނޑައެޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާތު އުމުރުުފުރާގެ ވިސްނުމުގެ ފެންވަރަށް ބަލައި، ފަންނުވެރި އުފެއްދުމެއްގެ މައުލޫއުތަކުގެ މައްޗަށް ރިއާޔަތްކޮށް، އެ އުފެއްދުމެއް އެކަށީގެންވާ އުމުރުފުރައަކަށް ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
ގާނޫނީ ގޮތުން ހަވާލުވާންޖެހޭ ފަރާތް
"ގާނޫނީ ގޮތުން ހަވާލުވާންޖެހޭ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓެކްސް ނެގުމާބެހޭ އިދާރީ ގާނޫނުގެ ދަށުން އައްޔަންކޮށްފައިވާ "މަސްއޫލުވާ މީހާ" އަށެވެ. ރަޖިސްޓަރީކޮށްފައިވާ ފަރާތަކީ ވަކި ފަރުދެއްނަމަ، އަދި "މަސްއޫލުވާ މީހާ" އައްޔަންކޮށްފައި ނުވާނަމަ، ގާނޫނުގެ 15 ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުމަށް އެފަރާތުން އައްޔަންކުރާ ފަރާތެވެ.
ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ދުވަސް
"ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ދުވަސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 18 ޖުލައި 2011 އަށެވެ.
ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލިސް
"ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލިސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 1/2008 (ސިފައިންގެ ގާނޫނު) ގެ 13 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލީހެވެ.
ގައިދީ ނުވަތަ ގައިދީން
"ގައިދީ" ނުވަތަ "ގައިދީން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ޖަލުގައި ތިބޭ މީހުންގެ ތެރެއިން ހުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންދާ މީހުންނާއި އަރުވާލަން ނުވަތަ ގޭބަންދަށް ކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފައި ތިބޭ މީހުންނަށެވެ.
ގައިދީ
(ށ)"ގައިދީ" ނުވަތަ "ގައިދީން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖަލުގައި ތިބޭ މީހުންގެ ތެރެއިން ހުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންދާ މީހުންނާއި އަރުވާލަން ނުވަތަ ގޭބަންދަށް ކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފައި ތިބޭ މީހުންނަށެވެ.
ތަބީއީ ށަހްސު
"ތަބީއީ ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގާނޫނީ ށަހްސަކާ އަޅާކިޔާއިރު، ދިވެހިންނާއި ބިދޭސީން ހިމެނޭގޮތުން، އިންސާނަކަށް ހަވާލާދިނުމަށެވެ.
ދޫނި
"ދޫނި" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ އެއްގަމުގައިވިޔަސް ނުވަތަ ކަނޑުގައި ނުވަތަ ފެނުގައިވިޔަސް އުޅޭ ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ނުވަތަ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ދިރުންހުރި ދޫނީގެ ތެރެއިން، އިންސާނުން ކެއުމަށް ނޫންގޮތުގައި، ވިޔަފާރިއަށް ނުވަތަ އާލާކުރުމަށް، ނުވަތަ އޮޅުކުރުމަށް ގެންގުޅެވޭ ދޫނީގެ ބާވަތްތަކެވެ.
ސަރުކާރުގެ އޮފީސް
"ސަރުކާރުގެ އޮފީސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނަކުން، ނުވަތަ އިދާރީގޮތުން ސަރުކާރުގެ ބޭނުންތަކަށްޓަކައި އުފައްދައި، ނުވަތަ ހިންގަމުންގެންދާ އޮފީސްތަކަށާއި، މަގާމުތަކަށާއި، ޖަމާއަތްތަކަށެވެ. މި މާނައިގައި ދައުލަތުގެެ ވިޔަފާރި ތަންތަނެއް ނުހިމެނެއެވެ.
ސަރުކާރުގެ ކުންފުނި
"ސަރުކާރުގެ ކުންފުނި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ނުވަތަ ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ނަމުގައި މިލްކުކުރެވިގެންވާ ރައުސްމާލެއް ނުވަތަ ރައުސްމާލުގެ ބައެއް ހިމެނޭގޮތުން ހިއްސާގެ މައްޗަށް ނުވަތަ ގެރެންޓީގެ މައްޗަށް އުފައްދާ ނުވަތަ ހިންގާ ކުންފުނިތަކާއި، އެ ކުންފުންޏެއްގެ ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑު އައްޔަންކުރުމާއި ވަކިކުރުމާއި އެ ބޯޑުގެ ނިންމުންތައް ނިންމުމުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ދައުރެއް އޮންނަ ކުންފުނިތަކާއި، އެއިން ކުންފުންޏެއްގެ ހިއްސާއިން އުފައްދާ ސަބްސިޑިއަރީ ކުންފުނިތަކާއި ރިލޭޓެޑް ކުންފުނިތަކާއި، ޖޮއިންޓް ވެންޗަރ ކުންފުނިތަކާއި ކޮންސޯށިއަމްތަކާއި، ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނުގެ ދަށުން ސަރުކާރުގެ ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އުފައްދާ ހިންގާ ހަމަ ކޮންމެ ކުންފުންޏެއް ނުވަތަ ގާނޫނީ ށަހްސެއް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ އަމިއްލަ މަދަރުސާ
"ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ އަމިއްލަ މަދަރުސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަދަރުސާތައް ފިޔަވައި މަދަރުސާ ހިންގާނެ އިމާރާތެއް އަޅައިދިނުން، މަދަރުސާ ހިންގުމަށް ކުއްޔަކާނުލައި އިމާރާތެއް ނުވަތަ ބިމެއް ދޫކުރުން، ސަރުކާރުން މުސާރަދޭ މުދައްރިސުން އެތަންތަނަށް ދޫކުރުން، މަދަރުސާ ހިންގުމަށް ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ފައިސާގެ އެހީދިނުން، މިފަދަ ގޮތަކުން ސަރުކާރުން އެހީވެދޭ ހުރިހާ މަދަރުސާތަކެއް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
ސަރުކާރު
"ސަރުކާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ސަރުކާރަށެވެ.
ގޮވާތަކެތި
"ގޮވާތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމު ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންކުރުމަށް މަނާކުރެވިފައިވާ ނުވަތަ އެ ބޭނުންކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ހުއްދަ ހޯދަންޖެހޭ އެއްޗެހީގެ ތެރެއިން އޭގެ ޒާތުގައި ގޮވާ ކޮންމެ ވަސީލަތަކަށެވެ.
ގެދޮރު
"ގެދޮރު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކޮށް ނިންމުމަށްފަހު، އާންމުކޮށް ހުޅުވާލައިގެން ވިއްކާ ރޯހައުސްއާއި، ފުލެޓާއި ހައުސިންގ ޔުނިޓް ފަދަ ތަންތަނަށެވެ.
ގުދަންކުރުން
"ގުދަންކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކުރާ ތަކެތި ހުންނަ ސަރަހައްދު ނުވަތަ ތަންތަން ހުރިހާ ވަގުތެއްގައިވެސް ރަނގަޅަށް ބަންދުކުރެވޭގޮތަށް ހާއްސަ ކުރެވިފައިވުމާއި، އަދި ރަނގަޅަށް ލައްޕައި ތަޅުލައި ބެލެހެއްޓޭނެ ގޮތަށް ހުންނަ ހުރުމަށެވެ.
ގިންތި ކަނޑައެޅުން
"ގިންތި ކަނޑައެޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަފާތު އުމުރުުފުރާގެ ވިސްނުމުގެ ފެންވަރަށް ބަލައި، ފަންނުވެރި އުފެއްދުމެއްގެ މައުލޫއުތަކުގެ މައްޗަށް ރިއާޔަތްކޮށް، އެ އުފެއްދުމެއް އެކަށީގެންވާ އުމުރުފުރައަކަށް ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
ގާނޫނީ ގޮތުން ހަވާލުވާންޖެހޭ ފަރާތް
"ގާނޫނީ ގޮތުން ހަވާލުވާންޖެހޭ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓެކްސް ނެގުމާބެހޭ އިދާރީ ގާނޫނުގެ ދަށުން އައްޔަންކޮށްފައިވާ "މަސްއޫލުވާ މީހާ" އަށެވެ. ރަޖިސްޓަރީކޮށްފައިވާ ފަރާތަކީ ވަކި ފަރުދެއްނަމަ، އަދި "މަސްއޫލުވާ މީހާ" އައްޔަންކޮށްފައި ނުވާނަމަ، ގާނޫނުގެ 15 ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުމަށް އެފަރާތުން އައްޔަންކުރާ ފަރާތެވެ.
ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ދުވަސް
"ގާނޫނަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ދުވަސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، 18 ޖުލައި 2011 އަށެވެ.
ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލިސް
"ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލިސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 1/2008 (ސިފައިންގެ ގާނޫނު) ގެ 13 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މަޖިލީހެވެ.
ގައިދީ ނުވަތަ ގައިދީން
"ގައިދީ" ނުވަތަ "ގައިދީން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ޖަލުގައި ތިބޭ މީހުންގެ ތެރެއިން ހުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންދާ މީހުންނާއި އަރުވާލަން ނުވަތަ ގޭބަންދަށް ކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފައި ތިބޭ މީހުންނަށެވެ.
ގައިދީ
(ށ)"ގައިދީ" ނުވަތަ "ގައިދީން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖަލުގައި ތިބޭ މީހުންގެ ތެރެއިން ހުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންދާ މީހުންނާއި އަރުވާލަން ނުވަތަ ގޭބަންދަށް ކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފައި ތިބޭ މީހުންނަށެވެ.
ތަބީއީ ށަހްސު
"ތަބީއީ ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގާނޫނީ ށަހްސަކާ އަޅާކިޔާއިރު، ދިވެހިންނާއި ބިދޭސީން ހިމެނޭގޮތުން، އިންސާނަކަށް ހަވާލާދިނުމަށެވެ.
ދޫނި
"ދޫނި" ކަމުގައި ބުނެފައިއެވަނީ އެއްގަމުގައިވިޔަސް ނުވަތަ ކަނޑުގައި ނުވަތަ ފެނުގައިވިޔަސް އުޅޭ ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ނުވަތަ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ދިރުންހުރި ދޫނީގެ ތެރެއިން، އިންސާނުން ކެއުމަށް ނޫންގޮތުގައި، ވިޔަފާރިއަށް ނުވަތަ އާލާކުރުމަށް، ނުވަތަ އޮޅުކުރުމަށް ގެންގުޅެވޭ ދޫނީގެ ބާވަތްތަކެވެ.