ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ގާނޫނީ ވަކީލަކު
"ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ގާނޫނީ ވަކީލަކު" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ށަރުއީ ކޯޓްތަކުގައި ވަކާލާތުކޮށް، ގާނޫނީ ލަފާދީ އަދި ގާނޫނީ އެކި ލިޔުން ލިޔެދިނުމަށް ކަމާބެހޭ ރަސްމީ ފަރާތަކުން ހުއްދަ ދީފައިވާ ކޮންމެ ގާނޫނީ ވަކީލަކަށެވެ.
އަތުގެ ވެރިޔާ
"އަތުގެ ވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ގެންގުޅޭ ލިޔުމެއް މި ގާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ލިބިފައިވާ ފަރާތަކަށެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓު
"ސުޕްރީމް ކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަމުގައި އުފައްދާ ކޯޓަށެވެ.
ހައިކޯޓު
"ހައިކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ހައިކޯޓުގެ ނަމުގައި އުފައްދާ ކޯޓަށެވެ.
ދަށު ކޯޓު
"ދަށު ކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެމަތިން، އެކި ނަންނަމުގައި، އެކި އިހްތިސާސް ލިބިގެންވާގޮތުގައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ގާނޫނަކުން އުފައްދާ ކޯޓުތަކަށެވެ.
އިނާޔަތް
"އިނާޔަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަނޑިޔާރަކަށް މުސާރައިގެ އިތުރުން ދައުލަތުން ލިބޭ ފައިސާގެ އެހެނިހެން އިނާޔަތްތަކާއި، މަގާމުގެ ހައިސިއްޔަތުން ލިބޭ އެހެނިހެން ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
މުސާރަ
"މުސާރަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ފަނޑިޔާރުންގެ މުސާރައަށެވެ.
ވިޔަފާރި މުދާ
"ވިޔަފާރި މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ވިޔަފާރިކުރާ ތަންތަނުގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ބަހައްޓާފައިހުންނަ މުދަލަށެވެ.
"ވިޔަފާރި މުދާ އެގަންނަން އެދޭ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުން"
"ވިޔަފާރި މުދާ އެގަންނަން އެދޭ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ހުރިމުދަލެއް ނެތްކަމަށް ބުނުމަށާއި، ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން، އެއިރެއްގައި އާންމުކޮށް ގަންނަންލިބޭ އަގަކަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުމަށާއި، ވިޔަފާރި މުދަލެއް ފިހާރައިގައި ނުވަތަ އެހެންވެސް ތަނެއްގައި، ގަންނަން ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ގޮތަށް ބެހެއްޓުމަށެވެ.
ގަރަންޓީ ނުވަތަ "ވޮރަންޓީ"
"ގަރަންޓީ" ނުވަތަ "ވޮރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، އެމުދަލަކީ ވަކި ފެންވަރެއްގެ އެއްޗެއްކަމަށް، ނުވަތަ ވަކި މުއްދަތެއް ފާއިތުވަންދެން ހަލާކުނުވެހުންނާނެ އެއްޗެއްކަމަށް، އަދި ހަލާކުނުވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެމުދަލެއް ހަލާކުވެއްޖެނަމަ އެއްވެސް އަގެއް ނެގުމަކާނުލައި އެމުދަލެއް މަރާމާތު ކޮށްދޭނެކަމަށް، ނުވަތަ އެމުދަލުގެ ބަދަލުގައި ހަމަ އޭގެ އެހެން އެއްޗެއް ދޭނެކަމަށް، ބަޔާންކޮށް އެއެއްޗެއް އުފައްދާފައިވާ ފަރާތަކުން ނުވަތަ ވިއްކާ ފަރާތަކުން ދޭ ލިޔުމަށެވެ.
ވޮރަންޓީ ނުވަތަ "ގަރަންޓީ"
"ވޮރަންޓީ" ނުވަތަ "ގަރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، އެމުދަލަކީ ވަކި ފެންވަރެއްގެ އެއްޗެއްކަމަށް، ނުވަތަ ވަކި މުއްދަތެއް ފާއިތުވަންދެން ހަލާކުނުވެހުންނާނެ އެއްޗެއްކަމަށް، އަދި ހަލާކުނުވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެމުދަލެއް ހަލާކުވެއްޖެނަމަ އެއްވެސް އަގެއް ނެގުމަކާނުލައި އެމުދަލެއް މަރާމާތު ކޮށްދޭނެކަމަށް، ނުވަތަ އެމުދަލުގެ ބަދަލުގައި ހަމަ އޭގެ އެހެން އެއްޗެއް ދޭނެކަމަށް، ބަޔާންކޮށް އެއެއްޗެއް އުފައްދާފައިވާ ފަރާތަކުން ނުވަތަ ވިއްކާ ފަރާތަކުން ދޭ ލިޔުމަށެވެ.
ހިދްމަތް
"ހިދްމަތް" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން އަގެއް ނަގައިގެން ދެވޭ ހިދްމަތަށެވެ.
ކްރެޑިޓް
"ކްރެޑިޓް" ގެ މާނައަކީ މުދާ ވިއްކުމުގެ މުއާމަލާތެއްގައި ވަކި މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ފައިސާ ދިނުމަށް ވައުދު ވެދޭ ލިޔުމެވެ.
ދިނުން
"ދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެމީހެއްގެ އަމިއްލަ އިހްތިޔާރުގައި މުދަލެއްގެ އަތުގެ ވެރިކަން އަނެކަކަށް ބަދަލުކުރުމެވެ. އަތުންއަތަށް ދީގެން ނުވަތަ އެހެން މީހަކު މެދުވެރިކޮށް އަނެކަކަށް އެއްޗެއް ގެންގޮސްދީގެން ނުވަތަ ފޮނުވައިދީގެން އަތުގެ ވެރިކަން ބަދަލު ކުރާ ކުރުންވެސް މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭނެއެވެ.
ގަންނަމީހާ
"ގަންނަމީހާ" ގެ މާނައަކީ، ގަންނަ ނުވަތަ ގަންނަން އެއްބަސްވާ މީހާއެވެ.
ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ގާނޫނީ ވަކީލަކު
"ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ގާނޫނީ ވަކީލަކު" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ށަރުއީ ކޯޓްތަކުގައި ވަކާލާތުކޮށް، ގާނޫނީ ލަފާދީ އަދި ގާނޫނީ އެކި ލިޔުން ލިޔެދިނުމަށް ކަމާބެހޭ ރަސްމީ ފަރާތަކުން ހުއްދަ ދީފައިވާ ކޮންމެ ގާނޫނީ ވަކީލަކަށެވެ.
އަތުގެ ވެރިޔާ
"އަތުގެ ވެރިޔާ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރެވޭ ގޮތުގައި ގެންގުޅޭ ލިޔުމެއް މި ގާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ލިބިފައިވާ ފަރާތަކަށެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓު
"ސުޕްރީމް ކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަމުގައި އުފައްދާ ކޯޓަށެވެ.
ހައިކޯޓު
"ހައިކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ހައިކޯޓުގެ ނަމުގައި އުފައްދާ ކޯޓަށެވެ.
ދަށު ކޯޓު
"ދަށު ކޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެމަތިން، އެކި ނަންނަމުގައި، އެކި އިހްތިސާސް ލިބިގެންވާގޮތުގައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ގާނޫނަކުން އުފައްދާ ކޯޓުތަކަށެވެ.
އިނާޔަތް
"އިނާޔަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަނޑިޔާރަކަށް މުސާރައިގެ އިތުރުން ދައުލަތުން ލިބޭ ފައިސާގެ އެހެނިހެން އިނާޔަތްތަކާއި، މަގާމުގެ ހައިސިއްޔަތުން ލިބޭ އެހެނިހެން ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
މުސާރަ
"މުސާރަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ފަނޑިޔާރުންގެ މުސާރައަށެވެ.
ވިޔަފާރި މުދާ
"ވިޔަފާރި މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ވިޔަފާރިކުރާ ތަންތަނުގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ބަހައްޓާފައިހުންނަ މުދަލަށެވެ.
"ވިޔަފާރި މުދާ އެގަންނަން އެދޭ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުން"
"ވިޔަފާރި މުދާ އެގަންނަން އެދޭ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ހުރިމުދަލެއް ނެތްކަމަށް ބުނުމަށާއި، ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން، އެއިރެއްގައި އާންމުކޮށް ގަންނަންލިބޭ އަގަކަށް ނުވިއްކާ ބެހެއްޓުމަށާއި، ވިޔަފާރި މުދަލެއް ފިހާރައިގައި ނުވަތަ އެހެންވެސް ތަނެއްގައި، ގަންނަން ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ނުވިއްކާ ގޮތަށް ބެހެއްޓުމަށެވެ.
ގަރަންޓީ ނުވަތަ "ވޮރަންޓީ"
"ގަރަންޓީ" ނުވަތަ "ވޮރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، އެމުދަލަކީ ވަކި ފެންވަރެއްގެ އެއްޗެއްކަމަށް، ނުވަތަ ވަކި މުއްދަތެއް ފާއިތުވަންދެން ހަލާކުނުވެހުންނާނެ އެއްޗެއްކަމަށް، އަދި ހަލާކުނުވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެމުދަލެއް ހަލާކުވެއްޖެނަމަ އެއްވެސް އަގެއް ނެގުމަކާނުލައި އެމުދަލެއް މަރާމާތު ކޮށްދޭނެކަމަށް، ނުވަތަ އެމުދަލުގެ ބަދަލުގައި ހަމަ އޭގެ އެހެން އެއްޗެއް ދޭނެކަމަށް، ބަޔާންކޮށް އެއެއްޗެއް އުފައްދާފައިވާ ފަރާތަކުން ނުވަތަ ވިއްކާ ފަރާތަކުން ދޭ ލިޔުމަށެވެ.
ވޮރަންޓީ ނުވަތަ "ގަރަންޓީ"
"ވޮރަންޓީ" ނުވަތަ "ގަރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، އެމުދަލަކީ ވަކި ފެންވަރެއްގެ އެއްޗެއްކަމަށް، ނުވަތަ ވަކި މުއްދަތެއް ފާއިތުވަންދެން ހަލާކުނުވެހުންނާނެ އެއްޗެއްކަމަށް، އަދި ހަލާކުނުވާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެމުދަލެއް ހަލާކުވެއްޖެނަމަ އެއްވެސް އަގެއް ނެގުމަކާނުލައި އެމުދަލެއް މަރާމާތު ކޮށްދޭނެކަމަށް، ނުވަތަ އެމުދަލުގެ ބަދަލުގައި ހަމަ އޭގެ އެހެން އެއްޗެއް ދޭނެކަމަށް، ބަޔާންކޮށް އެއެއްޗެއް އުފައްދާފައިވާ ފަރާތަކުން ނުވަތަ ވިއްކާ ފަރާތަކުން ދޭ ލިޔުމަށެވެ.
ހިދްމަތް
"ހިދްމަތް" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ، ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން އަގެއް ނަގައިގެން ދެވޭ ހިދްމަތަށެވެ.
ކްރެޑިޓް
"ކްރެޑިޓް" ގެ މާނައަކީ މުދާ ވިއްކުމުގެ މުއާމަލާތެއްގައި ވަކި މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ފައިސާ ދިނުމަށް ވައުދު ވެދޭ ލިޔުމެވެ.
ދިނުން
"ދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެމީހެއްގެ އަމިއްލަ އިހްތިޔާރުގައި މުދަލެއްގެ އަތުގެ ވެރިކަން އަނެކަކަށް ބަދަލުކުރުމެވެ. އަތުންއަތަށް ދީގެން ނުވަތަ އެހެން މީހަކު މެދުވެރިކޮށް އަނެކަކަށް އެއްޗެއް ގެންގޮސްދީގެން ނުވަތަ ފޮނުވައިދީގެން އަތުގެ ވެރިކަން ބަދަލު ކުރާ ކުރުންވެސް މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭނެއެވެ.
ގަންނަމީހާ
"ގަންނަމީހާ" ގެ މާނައަކީ، ގަންނަ ނުވަތަ ގަންނަން އެއްބަސްވާ މީހާއެވެ.