ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ހާނިއްކަ
"ހާނިއްކަ" ގެ މާނައަކީ "ނުރައްކާތެރި އަނިޔާ" ފިޔަވައި ޖިސްމާނީ ގޮތުން މީހަކަށް ނުވަތަ އޭނާގެ މިލްކަކަށް ގާނޫނާ ހިލާފު ގޮތަކުން ލިބޭ ގެއްލުމެވެ.
އެދިޔާރު (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"އެދިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނުގެ ހިދުމަތް ދިނުމުގެ މަށްރޫއުގެ ނުވަތަ ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމުގެ މަށްރޫއުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ތަންފީޒުކުރާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާއަށެވެ.
ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއުގެ ދަށުން ގޭތެރޭގައި ބަހައްޓާ ފެން މީޓަރާއި ނަރުދަމާގެ ކެޗްޕިޓަށެވެ.
ކެޗްޕިޓް (ފެނާއި ނަރުދާމާ އާއި ބެހޭ)
"ކެޗްޕިޓް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނަރުދަމާގެ ނިޒާމާއި ފާހާނާތަކާ ގުޅުމަށް އިމާރާތުގެ އިމުގެ ތެރޭގައި ބެހެއްޓޭ ޖަންކްށަން ވަޅަށެވެ.
ވައި-ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"ވައި-ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނަރުދަމާގެ މައިލައިނުން ކޮންމެ ގެއަކާ ދިމާއަށް ހުންނަ، "ވައި-ޖޮއިންޓަށް" ގުޅައިފައި ހުންނަ ލައިނަށެވެ.
ލެޓަރަލް-ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާއާއި ބެހޭ)
"ލެޓަރަލް-ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނުގެ ނުވަތަ ނަރުދަމާގެ މައި ލައިނުން އިމާރާތަށް ނަގައިފައި ހުންނަ ކަނެކްށަން ލައިންތަކަށެވެ.
އިމާރާތް
"އިމާރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގިންތިތަކަށް ހިމެނޭ ތަންތަނަށެވެ (1) މީހުން ދިރިއުޅުމަށް އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮންމެ ގެއެއް (2) އާންމު ހިދުމަތްދޭ ހޮޓާ، ކެފޭ، ރެސްޓޯރަންޓް (3) ވިޔަފާރިތަކަށާއި، ސިނާއީ މަސައްކަތްކުރާ ކޮންމެ ތަނެއް (4) ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކާއި، ސްކޫލްތަކާއި، މިސްކިތްތަކާއި، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަންތަނާއި، އިޖުތިމާއީ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންކުރާ ކޮންމެ ތަނެއް (5) ސަރުކާރުން ނުވަތަ އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ކުރިޔަށްގެންދާ ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ މަށްރޫއުތައް ހިންގާ ތަންތަން.
ތަންފީޒީ އިދާރާ (ފެނާއި ނަރުދަމާއާއި ގުޅޭ)
"ތަންފީޒީ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އެންމެހައި ކަންކަން ރެގިއުލޭޓްކުރާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
ތަންފީޒީ އިދާރާ (ފެމާއި ނަރުދަމާއާއި ގުޅޭ)
"ތަންފީޒީ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އެންމެހައި ކަންކަން ރެގިއުލޭޓްކުރާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
އިންފާރު
"އިންފާރު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތުގެ ވަށާފާރު ނުވަތަ އިމާރާތުގެ އިން ވަކިކުރަން ރާނައިފައިވާ ފާރަށެވެ.
"ކަސްޓަމަރުން އެލޮކޭޓްކުރުން" ނުވަތަ "މާކެޓް"
"ކަސްޓަމަރުން އެލޮކޭޓްކުރުން" ނުވަތަ "މާކެޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ 2 (ދޭއް) ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި މާކެޓް ނުވަތަ ކަސްޓަމަރުން ބައިކޮށް، ކޮންމެ ފަރާތަކަށްވެސް ހިދުމަތްދެވޭނެ ވަކި ބައެއް ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
"ވިޔަފާރި ތަން" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް"
"ވިޔަފާރި ތަން" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" އެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ހިދުމަތަކާ ގުޅިގެން ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ނުވަތަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
މުދާ
"މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މާއްދީ މުދަލަށާއި، ފިކުރީ މުދާ ހިމެނޭގޮތުން ގައިރު މާއްދީ މުދަލަށާއި، އުފުލޭ މުދަލަށާއި ނުއުފުލޭ މުދަލަށެވެ.
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން"
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.
ހާނިއްކަ
"ހާނިއްކަ" ގެ މާނައަކީ "ނުރައްކާތެރި އަނިޔާ" ފިޔަވައި ޖިސްމާނީ ގޮތުން މީހަކަށް ނުވަތަ އޭނާގެ މިލްކަކަށް ގާނޫނާ ހިލާފު ގޮތަކުން ލިބޭ ގެއްލުމެވެ.
އެދިޔާރު (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"އެދިޔާރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނުގެ ހިދުމަތް ދިނުމުގެ މަށްރޫއުގެ ނުވަތަ ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމުގެ މަށްރޫއުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ތަންފީޒުކުރާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާއަށެވެ.
ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއުގެ ދަށުން ގޭތެރޭގައި ބަހައްޓާ ފެން މީޓަރާއި ނަރުދަމާގެ ކެޗްޕިޓަށެވެ.
ކެޗްޕިޓް (ފެނާއި ނަރުދާމާ އާއި ބެހޭ)
"ކެޗްޕިޓް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނަރުދަމާގެ ނިޒާމާއި ފާހާނާތަކާ ގުޅުމަށް އިމާރާތުގެ އިމުގެ ތެރޭގައި ބެހެއްޓޭ ޖަންކްށަން ވަޅަށެވެ.
ވައި-ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާ އާއި ބެހޭ)
"ވައި-ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ނަރުދަމާގެ މައިލައިނުން ކޮންމެ ގެއަކާ ދިމާއަށް ހުންނަ، "ވައި-ޖޮއިންޓަށް" ގުޅައިފައި ހުންނަ ލައިނަށެވެ.
ލެޓަރަލް-ކަނެކްށަން (ފެނާއި ނަރުދަމާއާއި ބެހޭ)
"ލެޓަރަލް-ކަނެކްށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނުގެ ނުވަތަ ނަރުދަމާގެ މައި ލައިނުން އިމާރާތަށް ނަގައިފައި ހުންނަ ކަނެކްށަން ލައިންތަކަށެވެ.
އިމާރާތް
"އިމާރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގިންތިތަކަށް ހިމެނޭ ތަންތަނަށެވެ (1) މީހުން ދިރިއުޅުމަށް އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮންމެ ގެއެއް (2) އާންމު ހިދުމަތްދޭ ހޮޓާ، ކެފޭ، ރެސްޓޯރަންޓް (3) ވިޔަފާރިތަކަށާއި، ސިނާއީ މަސައްކަތްކުރާ ކޮންމެ ތަނެއް (4) ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކާއި، ސްކޫލްތަކާއި، މިސްކިތްތަކާއި، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަންތަނާއި، އިޖުތިމާއީ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންކުރާ ކޮންމެ ތަނެއް (5) ސަރުކާރުން ނުވަތަ އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ކުރިޔަށްގެންދާ ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ މަށްރޫއުތައް ހިންގާ ތަންތަން.
ތަންފީޒީ އިދާރާ (ފެނާއި ނަރުދަމާއާއި ގުޅޭ)
"ތަންފީޒީ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އެންމެހައި ކަންކަން ރެގިއުލޭޓްކުރާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
ތަންފީޒީ އިދާރާ (ފެމާއި ނަރުދަމާއާއި ގުޅޭ)
"ތަންފީޒީ އިދާރާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމާ ގުޅޭ އެންމެހައި ކަންކަން ރެގިއުލޭޓްކުރާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއަށެވެ.
އިންފާރު
"އިންފާރު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތުގެ ވަށާފާރު ނުވަތަ އިމާރާތުގެ އިން ވަކިކުރަން ރާނައިފައިވާ ފާރަށެވެ.
"ކަސްޓަމަރުން އެލޮކޭޓްކުރުން" ނުވަތަ "މާކެޓް"
"ކަސްޓަމަރުން އެލޮކޭޓްކުރުން" ނުވަތަ "މާކެޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ 2 (ދޭއް) ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި މާކެޓް ނުވަތަ ކަސްޓަމަރުން ބައިކޮށް، ކޮންމެ ފަރާތަކަށްވެސް ހިދުމަތްދެވޭނެ ވަކި ބައެއް ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
"ވިޔަފާރި ތަން" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް"
"ވިޔަފާރި ތަން" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" އެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ހިދުމަތަކާ ގުޅިގެން ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ނުވަތަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
މުދާ
"މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މާއްދީ މުދަލަށާއި، ފިކުރީ މުދާ ހިމެނޭގޮތުން ގައިރު މާއްދީ މުދަލަށާއި، އުފުލޭ މުދަލަށާއި ނުއުފުލޭ މުދަލަށެވެ.
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން"
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.