ގާނޫނީ ރަދީފު
"ފިޔަވަޅު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ހުއްދަދެވިފައިވާ ފަރާތަކާ ބެހޭގޮތުން ކޮށްފައިވާ ށަކުވާއަކާ ގުޅިގެން ބެލޭ ބެލުމަކުން ނުވަތަ އެއިން ފަރާތެއްގެ އަމަލުތަކާމެދު ބެލޭ ބެލުމަކުން ނިންމޭ ނިންމުމަކަށެވެ.
"އިމާރާތް އިންސްޕެކްޓްކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތިރީގައިވާ ފަދަ މަގްސަދެއް ހާސިލުކުރުމަށްޓަކައި އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތަކާ ގުޅިގެން އެ މަސައްކަތް ކުރާ ގޮތަށް ފާޑުކިޔައި، ކޮންޓްރޯލްކޮށް އަދި ބެލެހެއްޓުމަށެވެ.
- އެ މަސައްކަތެއް ކުރެވެނީ އެކަށީގެންވާ ފެންވަރަކަށްތޯ ބެލުމަށް؛
- އެ މަސައްކަތެއް ކުރެވެނީ އެ މަސައްކަތެއް ކުރުމަށް ދީފައިވާ ހުއްދައާ އެއްގޮތަށްތޯ ބެލުމަށް؛
"މޮނިޓަރ ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމާ ގުޅޭ މަސައްކަތް ހިނގަމުންދާގޮތާއި، އިމާރާތްތައް ބޭނުން ކުރަމުންދާ ގޮތް ބެލެހެއްޓުމެވެ.
"ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ދިފާއީ ބާރުގެ މަރުކަޒުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ދިފާއީ ބާރުގެ މަރުކަޒުތައް ކަމަށް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް ޑިފެންސް އެންޑް ނޭށަނަލް ސެކިއުރިީޓއިން ކަނޑައަޅައި އިއުލާނުކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
"މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްގެ މަރުކަޒުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްގެ މަރުކަޒުތައް ކަމަށް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް ހޯމްއެފެއާޒުން ކަނޑައަޅައި އާއްމުކޮށް އިއްލާނުކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
"ވަށައިގެންވާ ސަރަހައްދު" ކަމށް ބުނެފައި އެވަނީ މިގަވާއިދުގެ ދަށުން އެއްވުމާއި ހިނގާލުން ބޭއްވުން މަނާކަމަށް ބުނެފައިވާ ތަންތަނުގެ އިންވެގެން ވަށައިގެންވާ ަމގުތަކުގެ ސަރަހައްދުތަކަށެވެ.
"ކަނޑު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރަށްރަށުގެ ފަޅާއި، ފަރު، ހާ، ގިރި ހިމެނޭގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެތެރޭ ކަނޑާއި އާކިޕެލެޖިކް ކަނޑާއި ސަރަހައްދީ ކަނޑާއި ހާއްސަ އިގްތިސާދީ ސަރަހައްދު ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
"ލަނގުވާ ތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ އޮޔާދާ ތަކެއްޗާއި، ލައްގަމުން އަންނަ ތަކެއްޗާއި، ލައްގާފައިވާ ތަކެތި ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"ފަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަލާއި މުރަކައިގެ މައްޗަށް ބިނާވެގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި ގުދުރަތީގޮތުން އުފެދިފައިވާ އަތޮޅުތަކާ ރަށްރަށަށް ނިސްބަތްވާ ގޮތަށް ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑުގެ ބޮޑުދިޔައިގެ މަތީ މިންވަރުން ފެށިގެން އަޑީގައިވާ އެންމެހައި ތަންތަނަށެވެ. މިގޮތުން، އަތޮޅު ނުވަތަ ރަށްރަށުގެ ދުނިފަރާއި (އެތެރެއާއި، ބޭރުފަރާތް) އެފަރުފަރާ ގުޅިގެން ހުންނަ ފަޅަފަޅާއި ވިލުވިލާއި އަތޮޅު ތެރެއާއި ވިލުވިލުގައި ހުންނަ ގިރި، ހާ އަދި ގާގަނޑު ފަދަ ތަންތަނާއި، ރަށްރަށާއި ގުޅިގެންނާއި ނުގުޅި ހެދިފައި ހުންނަ އާނު/ާމޑު މިމާނަގައި ހިމެނެއެވެ.
"މަތީ ތައުލީމު ދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔުނިވަރސިޓީތަކާއި، ކޮލެޖްތަކާއި، އިންސްޓިޓިއުޓްތަކަށެވެ.
"ހޯމްސްޓޭގެ ގޮތުގައި ރަޖިސްޓަރީ ކުރެވޭ ގެސްޓްހައުސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ އިމާރާތެއްގެ މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ޔުނިޓެއްގައި ހަދައިފައިވާ ޓޫރިސްޓް ގެސްޓްހައުސްއަށެވެ.
"މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ޔުނިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމު ދިރިއުޅުމުގެ ބޭނުމަށް ބޭނުންކުރަމުންދާ ގެއެއް ނުވަތަ ގެއެއްގެ ވަކި އެޕާޓްމަންޓެއް ނުވަތަ އެއްމެދު އިމާރާތެއްގެ ވަކި އެޕާޓްމަންޓަކަށެވެ.
"ޑްރައިވިންގ ސްކޫލުގެ އިންސްޓްރަކްޓަރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ،ޑްރައިވިންގ ސްކޫލެއްގައި ރަޖިސްޓަރީވެ، މިނިސްޓްރީން ނުވަތަ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ދޭ ހުއްދައެއްގެ ދަށުން ދުއްވަން ދަސްކޮށްދޭ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"އާންމު އިންސްޓްރަކްޓަރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދުއްވަން ދަސްކޮށްދިނުމުގެ ފީ ނެގުމަކާ ނުލައި، ޑްރައިވިންގ ސްކޫލެއްގައި ރަޖިސްޓަރީނުވެ، މިނިސްޓްރީން ނުވަތަ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ވަކި މުއްދަތަށް ދޭ ހުއްދައެއްގެ ދަށުން، ވަކި ފަރާތްތަކަކަށް ވަކި މުއްދަތަކަށް، ދުއްވަން ދަސްކޮށްދޭ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ރިސެޕްށަން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގެސްޓުންނަށް މައުލޫމާތު ދިނުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ ކައުންޓަރ ނުވަތަ މޭޒުލާފައި ހުންނަ ތަނަށެވެ.
"ފިޔަވަޅު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ހުއްދަދެވިފައިވާ ފަރާތަކާ ބެހޭގޮތުން ކޮށްފައިވާ ށަކުވާއަކާ ގުޅިގެން ބެލޭ ބެލުމަކުން ނުވަތަ އެއިން ފަރާތެއްގެ އަމަލުތަކާމެދު ބެލޭ ބެލުމަކުން ނިންމޭ ނިންމުމަކަށެވެ.
"އިމާރާތް އިންސްޕެކްޓްކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތިރީގައިވާ ފަދަ މަގްސަދެއް ހާސިލުކުރުމަށްޓަކައި އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތަކާ ގުޅިގެން އެ މަސައްކަތް ކުރާ ގޮތަށް ފާޑުކިޔައި، ކޮންޓްރޯލްކޮށް އަދި ބެލެހެއްޓުމަށެވެ.
- އެ މަސައްކަތެއް ކުރެވެނީ އެކަށީގެންވާ ފެންވަރަކަށްތޯ ބެލުމަށް؛
- އެ މަސައްކަތެއް ކުރެވެނީ އެ މަސައްކަތެއް ކުރުމަށް ދީފައިވާ ހުއްދައާ އެއްގޮތަށްތޯ ބެލުމަށް؛
"މޮނިޓަރ ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމާ ގުޅޭ މަސައްކަތް ހިނގަމުންދާގޮތާއި، އިމާރާތްތައް ބޭނުން ކުރަމުންދާ ގޮތް ބެލެހެއްޓުމެވެ.
"ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ދިފާއީ ބާރުގެ މަރުކަޒުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ދިފާއީ ބާރުގެ މަރުކަޒުތައް ކަމަށް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް ޑިފެންސް އެންޑް ނޭށަނަލް ސެކިއުރިީޓއިން ކަނޑައަޅައި އިއުލާނުކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
"މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްގެ މަރުކަޒުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްގެ މަރުކަޒުތައް ކަމަށް ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް ހޯމްއެފެއާޒުން ކަނޑައަޅައި އާއްމުކޮށް އިއްލާނުކުރާ ތަންތަނަށެވެ.
"ވަށައިގެންވާ ސަރަހައްދު" ކަމށް ބުނެފައި އެވަނީ މިގަވާއިދުގެ ދަށުން އެއްވުމާއި ހިނގާލުން ބޭއްވުން މަނާކަމަށް ބުނެފައިވާ ތަންތަނުގެ އިންވެގެން ވަށައިގެންވާ ަމގުތަކުގެ ސަރަހައްދުތަކަށެވެ.
"ކަނޑު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރަށްރަށުގެ ފަޅާއި، ފަރު، ހާ، ގިރި ހިމެނޭގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެތެރޭ ކަނޑާއި އާކިޕެލެޖިކް ކަނޑާއި ސަރަހައްދީ ކަނޑާއި ހާއްސަ އިގްތިސާދީ ސަރަހައްދު ހިމެނޭގޮތަށެވެ.
"ލަނގުވާ ތަކެތި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ އޮޔާދާ ތަކެއްޗާއި، ލައްގަމުން އަންނަ ތަކެއްޗާއި، ލައްގާފައިވާ ތަކެތި ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
"ފަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގަލާއި މުރަކައިގެ މައްޗަށް ބިނާވެގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި ގުދުރަތީގޮތުން އުފެދިފައިވާ އަތޮޅުތަކާ ރަށްރަށަށް ނިސްބަތްވާ ގޮތަށް ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑުގެ ބޮޑުދިޔައިގެ މަތީ މިންވަރުން ފެށިގެން އަޑީގައިވާ އެންމެހައި ތަންތަނަށެވެ. މިގޮތުން، އަތޮޅު ނުވަތަ ރަށްރަށުގެ ދުނިފަރާއި (އެތެރެއާއި، ބޭރުފަރާތް) އެފަރުފަރާ ގުޅިގެން ހުންނަ ފަޅަފަޅާއި ވިލުވިލާއި އަތޮޅު ތެރެއާއި ވިލުވިލުގައި ހުންނަ ގިރި، ހާ އަދި ގާގަނޑު ފަދަ ތަންތަނާއި، ރަށްރަށާއި ގުޅިގެންނާއި ނުގުޅި ހެދިފައި ހުންނަ އާނު/ާމޑު މިމާނަގައި ހިމެނެއެވެ.
"މަތީ ތައުލީމު ދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔުނިވަރސިޓީތަކާއި، ކޮލެޖްތަކާއި، އިންސްޓިޓިއުޓްތަކަށެވެ.
"ހޯމްސްޓޭގެ ގޮތުގައި ރަޖިސްޓަރީ ކުރެވޭ ގެސްޓްހައުސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ އިމާރާތެއްގެ މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ޔުނިޓެއްގައި ހަދައިފައިވާ ޓޫރިސްޓް ގެސްޓްހައުސްއަށެވެ.
"މީހުން ދިރިއުޅެމުންދާ ޔުނިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމު ދިރިއުޅުމުގެ ބޭނުމަށް ބޭނުންކުރަމުންދާ ގެއެއް ނުވަތަ ގެއެއްގެ ވަކި އެޕާޓްމަންޓެއް ނުވަތަ އެއްމެދު އިމާރާތެއްގެ ވަކި އެޕާޓްމަންޓަކަށެވެ.
"ޑްރައިވިންގ ސްކޫލުގެ އިންސްޓްރަކްޓަރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ،ޑްރައިވިންގ ސްކޫލެއްގައި ރަޖިސްޓަރީވެ، މިނިސްޓްރީން ނުވަތަ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ދޭ ހުއްދައެއްގެ ދަށުން ދުއްވަން ދަސްކޮށްދޭ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"އާންމު އިންސްޓްރަކްޓަރުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދުއްވަން ދަސްކޮށްދިނުމުގެ ފީ ނެގުމަކާ ނުލައި، ޑްރައިވިންގ ސްކޫލެއްގައި ރަޖިސްޓަރީނުވެ، މިނިސްޓްރީން ނުވަތަ މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ ފަރާތަކުން ވަކި މުއްދަތަށް ދޭ ހުއްދައެއްގެ ދަށުން، ވަކި ފަރާތްތަކަކަށް ވަކި މުއްދަތަކަށް، ދުއްވަން ދަސްކޮށްދޭ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ރިސެޕްށަން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގެސްޓުންނަށް މައުލޫމާތު ދިނުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ ކައުންޓަރ ނުވަތަ މޭޒުލާފައި ހުންނަ ތަނަށެވެ.