ގާނޫނީ ރަދީފު
"ބޭރުގެ ޓޫރިސްޓް އުޅަނދު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރާއްޖެއަށް އަންނަ ކަނޑުގައި ދުއްވާ އުޅަނދުފަހަރުގެ ތެރެއިން އެ އުޅަނދެއް ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދަށް ވަނުމުގެ ހުއްދަ ދޭއިރު އެ އުޅަނދަކީ މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް ނުވަތަ ޓްރާންސްޕޯޓް އޮތޯރިޓީއިން ޓޫރިސްޓް އުޅަނދެއް ނުވަތަ ލަގްޒަރީ ނުވަތަ ޕްލެށަރ ޔޮޓްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާ އުޅަނދުފަހަރެވެ. ނަމަވެސް މީގެ ތެރޭގައި ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ބަނދަރުތަކާއި އޯފް ޕޯޓް ލިމިޓް ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ސަރަހައްދުތަކުން ހަމައެކަނި ބަންކަރިންގ ނުވަތަ އޯފް ޕޯޓް ލިމިޓާއި އޯފްށޯ ހިދުމަތް ހޯދުމަށް އަންނަ އުޅަނދު ފަހަރު ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ކަޑައެޅޭ ވަކި ކޮޓަރި ނުވަތަ ވިލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަތުރުވެރިކަމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ރަށެއް ނުވަތަ ބިމެއްގެ ސައިޓް ޕްލޭނުގައި ނުވަތަ ވިލާ ލިސް އެގްރީމަންޓުގައި ބަޔާންކޮށް އަދި ކަނޑައެޅިފައިވާ ބައުންޑަރީއެއްގެ ތެރޭގައި އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮޓަރި ނުވަތަ ވިލާއާއި އެތަނުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ތަންތަނާއި، އެތަނެއްގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ހުރިހާ އެއްޗަކާއި، އެންމެހައި ފަރުނީޗަރާއި، ހިފާގެންގުޅޭ ތަކެއްޗެވެ.
"އިތުރު ކުށެއް ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ތުހުމަތުގައި، ތަހުގީގުކުރާ އިދާރާއަކުން، މީހެއްގެ މައްޗަށް ދައުވާކޮށްދިނުމަށް އެދި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހަށް ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުމަށެވެ.
"އިބްތިދާއީ ބައްދަލުވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލައިގެ ށަރީއަތުގެ އަޑުއެހުމުގެ ކުރިން މައްސަލައާ ގުޅިގެން ސާފުކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ސާފުކުރުމަށް ބާއްވާ ބައްދަލުވުމަށެވެ.
"ޢާއިލާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އަންނަނިވި ގޮތްތަކުންކުރެ ގޮތަކަށް ގުޅުން އޮންނަ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
- މަންމައާއި ބައްޕަ؛
- ސްޕައުސް؛
- ދަރީންގެ ގޮތުގައި އެ މީހަކު ނިސްބަތްވާ ޤައުމެއްގެ ކަމާބެހޭ އިދަރާއަކުން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކޮންމެ ފަރާތެއް
- މާމައާއި، ކާފަ؛
- މާމަ ދަރީން، ކާފަ ދަރީންގެ ގޮތުގައި އެ މީހަކު ނިސްބަތްވާ ޤައުމެއްގެ ކަމާބެހޭ އިދަރާއަކުން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކޮންމެ ފަރާތެއް.
"ދައްކަންޖެހިފައިވާ ފައިސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދައްކަންޖެހޭ ޖޫރިމަނާއާއި އިންޓްރެސްޓް ވެސް ހިމަނައިގެންނެވެ.
"ވަޒަންވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ފަރުދެއްނަމަ އެއްވެސް ފަރާތެއް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ދިރިއުޅެން ގަސްދުކޮށް، ނުވަތަ އާންމުކޮށް ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔަ، ނުވަތަ ވަގުތީ ގޮތުން ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދިއުން ފިޔަވައި އާދައިގެ މަތިން ދިރިއުޅުމަށެވެ. ނުވަތަ އެއްވެސް ގާނޫނަކުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އެންމެހާ އަމިއްލަ ފަރުދުންނަށެވެ.
"ވަޒަންވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ފަރުދަކު ފިޔަވައި އެހެންފަރާތެއްނަމަ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްގެން ހިންގާ އެންމެހައި ކުންފުނިތައް ނުވަތަ އެއްވެސް ގާނޫނަކުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރިކުރުމުގެ ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އެންމެހާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ލިޔެކިއުންތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެއްވެސް ކަހަލަ މައުލޫމާތެއް އެކުލެވިގެންވާ ކޮންމެ އެއްޗަކަށެވެ.
"ހުއްދަ ދެވިފައިވާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މި ގާނޫނުގެ ބޭނުމަށް މީހެއްގެ ބަދަލުގައި އޭނާ ތަމްސީލުކުރުމުގެ ހުއްދަ ލިޔުމަކުން ލިބިފައިވާ މީހާއަށެވެ.
"މަތީ ތައުލީމު ދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، ޔުނިވަރސިޓީ ތަކާއި، ކޮލެޖްތަކާއި، އިންސްޓިޓިއުޓްތަކަށެވެ.
"ޕޭމަންޓް މުއާމަލާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފައިސާ ލުމަށް، ނުވަތަ ފައިސާ ޓްރާންސްފަރކުރުމަށް ނުވަތަ ފައިސާ ނެގުމަށެވެ. ފައިސާގެ ތެރޭގައި، އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ ހިމެނޭނެއެވެ.
"ޕޭމަންޓް އެކައުންޓް ހިދުމަތްދޭ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަސްޓަމަރަކަށް ޕޭމަންޓް އެކައުންޓެއް ހުޅުވައިދީ ބަހައްޓައިދޭ ބޭންކަކަށް ނުވަތަ ޕޭމަންޓް ހިދުމަތްދޭ ފަރާތަކަށެވެ.
"ޕޭމަންޓް އެކައުންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއް ފަރާތެއްގެ ނަމުގައިވާ ނުވަތަ އެއް ފަރާތަށް ވުރެ ގިނަ ފަރާތްތަކެއްގެ ނަމުގައިވާ، ޕޭމަންޓް މުއާމަލާތެއް ތަންފީޒުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އެކައުންޓަކަށެވެ. މިފަދަ އެކައުންޓެއް ފިޒިކަލްކޮށް ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް ހުރި ނަމަވެސް ބެލެވޭނީ، ޕޭމަންޓް އެކައުންޓެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޕޭމަންޓް އެކައުންޓްގެ ގޮތުގައި، އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ އެކައުންޓާއި، ބޭންކު އެކައުންޓާއި، ޑެބިޓް ކާޑާއި، ކްރެޑިޓް ކާޑު ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ޕޭޔަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފައިސާ ޓްރާންސްފަރ ކުރުމަށް ޓަކައި އަންގާ އެންގުމެއް، އިނީށީއޭޓްކުރާ ފަރާތަށް ނުވަތަ އިނީށިއޭޓް ކުރުމަށް ހުއްދަ ދޭ ފަރާތަށެވެ.
"ބޭރުގެ ޓޫރިސްޓް އުޅަނދު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރާއްޖެއަށް އަންނަ ކަނޑުގައި ދުއްވާ އުޅަނދުފަހަރުގެ ތެރެއިން އެ އުޅަނދެއް ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދަށް ވަނުމުގެ ހުއްދަ ދޭއިރު އެ އުޅަނދަކީ މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް ނުވަތަ ޓްރާންސްޕޯޓް އޮތޯރިޓީއިން ޓޫރިސްޓް އުޅަނދެއް ނުވަތަ ލަގްޒަރީ ނުވަތަ ޕްލެށަރ ޔޮޓްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާ އުޅަނދުފަހަރެވެ. ނަމަވެސް މީގެ ތެރޭގައި ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ބަނދަރުތަކާއި އޯފް ޕޯޓް ލިމިޓް ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ސަރަހައްދުތަކުން ހަމައެކަނި ބަންކަރިންގ ނުވަތަ އޯފް ޕޯޓް ލިމިޓާއި އޯފްށޯ ހިދުމަތް ހޯދުމަށް އަންނަ އުޅަނދު ފަހަރު ނުހިމެނޭނެއެވެ.
"ސްޓްރާޓާ އުސޫލުން ކަޑައެޅޭ ވަކި ކޮޓަރި ނުވަތަ ވިލާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފަތުރުވެރިކަމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ރަށެއް ނުވަތަ ބިމެއްގެ ސައިޓް ޕްލޭނުގައި ނުވަތަ ވިލާ ލިސް އެގްރީމަންޓުގައި ބަޔާންކޮށް އަދި ކަނޑައެޅިފައިވާ ބައުންޑަރީއެއްގެ ތެރޭގައި އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ކޮޓަރި ނުވަތަ ވިލާއާއި އެތަނުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ތަންތަނާއި، އެތަނެއްގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ހުރިހާ އެއްޗަކާއި، އެންމެހައި ފަރުނީޗަރާއި، ހިފާގެންގުޅޭ ތަކެއްޗެވެ.
"އިތުރު ކުށެއް ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ތުހުމަތުގައި، ތަހުގީގުކުރާ އިދާރާއަކުން، މީހެއްގެ މައްޗަށް ދައުވާކޮށްދިނުމަށް އެދި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހަށް ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުމަށެވެ.
"އިބްތިދާއީ ބައްދަލުވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލައިގެ ށަރީއަތުގެ އަޑުއެހުމުގެ ކުރިން މައްސަލައާ ގުޅިގެން ސާފުކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ސާފުކުރުމަށް ބާއްވާ ބައްދަލުވުމަށެވެ.
"ޢާއިލާ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، އަންނަނިވި ގޮތްތަކުންކުރެ ގޮތަކަށް ގުޅުން އޮންނަ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
- މަންމައާއި ބައްޕަ؛
- ސްޕައުސް؛
- ދަރީންގެ ގޮތުގައި އެ މީހަކު ނިސްބަތްވާ ޤައުމެއްގެ ކަމާބެހޭ އިދަރާއަކުން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކޮންމެ ފަރާތެއް
- މާމައާއި، ކާފަ؛
- މާމަ ދަރީން، ކާފަ ދަރީންގެ ގޮތުގައި އެ މީހަކު ނިސްބަތްވާ ޤައުމެއްގެ ކަމާބެހޭ އިދަރާއަކުން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކޮންމެ ފަރާތެއް.
"ދައްކަންޖެހިފައިވާ ފައިސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދައްކަންޖެހޭ ޖޫރިމަނާއާއި އިންޓްރެސްޓް ވެސް ހިމަނައިގެންނެވެ.
"ވަޒަންވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ފަރުދެއްނަމަ އެއްވެސް ފަރާތެއް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ދިރިއުޅެން ގަސްދުކޮށް، ނުވަތަ އާންމުކޮށް ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔަ، ނުވަތަ ވަގުތީ ގޮތުން ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދިއުން ފިޔަވައި އާދައިގެ މަތިން ދިރިއުޅުމަށެވެ. ނުވަތަ އެއްވެސް ގާނޫނަކުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އެންމެހާ އަމިއްލަ ފަރުދުންނަށެވެ.
"ވަޒަންވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަމިއްލަ ފަރުދަކު ފިޔަވައި އެހެންފަރާތެއްނަމަ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްގެން ހިންގާ އެންމެހައި ކުންފުނިތައް ނުވަތަ އެއްވެސް ގާނޫނަކުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރިކުރުމުގެ ހުއްދަ ދެވިފައިވާ އެންމެހާ ފަރާތްތަކަށެވެ.
"ލިޔެކިއުންތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެއްވެސް ކަހަލަ މައުލޫމާތެއް އެކުލެވިގެންވާ ކޮންމެ އެއްޗަކަށެވެ.
"ހުއްދަ ދެވިފައިވާ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މި ގާނޫނުގެ ބޭނުމަށް މީހެއްގެ ބަދަލުގައި އޭނާ ތަމްސީލުކުރުމުގެ ހުއްދަ ލިޔުމަކުން ލިބިފައިވާ މީހާއަށެވެ.
"މަތީ ތައުލީމު ދޭ މަރުކަޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، ޔުނިވަރސިޓީ ތަކާއި، ކޮލެޖްތަކާއި، އިންސްޓިޓިއުޓްތަކަށެވެ.
"ޕޭމަންޓް މުއާމަލާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފައިސާ ލުމަށް، ނުވަތަ ފައިސާ ޓްރާންސްފަރކުރުމަށް ނުވަތަ ފައިސާ ނެގުމަށެވެ. ފައިސާގެ ތެރޭގައި، އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ ހިމެނޭނެއެވެ.
"ޕޭމަންޓް އެކައުންޓް ހިދުމަތްދޭ ފަރާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކަސްޓަމަރަކަށް ޕޭމަންޓް އެކައުންޓެއް ހުޅުވައިދީ ބަހައްޓައިދޭ ބޭންކަކަށް ނުވަތަ ޕޭމަންޓް ހިދުމަތްދޭ ފަރާތަކަށެވެ.
"ޕޭމަންޓް އެކައުންޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއް ފަރާތެއްގެ ނަމުގައިވާ ނުވަތަ އެއް ފަރާތަށް ވުރެ ގިނަ ފަރާތްތަކެއްގެ ނަމުގައިވާ، ޕޭމަންޓް މުއާމަލާތެއް ތަންފީޒުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އެކައުންޓަކަށެވެ. މިފަދަ އެކައުންޓެއް ފިޒިކަލްކޮށް ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް ހުރި ނަމަވެސް ބެލެވޭނީ، ޕޭމަންޓް އެކައުންޓެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޕޭމަންޓް އެކައުންޓްގެ ގޮތުގައި، އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ އެކައުންޓާއި، ބޭންކު އެކައުންޓާއި، ޑެބިޓް ކާޑާއި، ކްރެޑިޓް ކާޑު ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ޕޭޔަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ފައިސާ ޓްރާންސްފަރ ކުރުމަށް ޓަކައި އަންގާ އެންގުމެއް، އިނީށީއޭޓްކުރާ ފަރާތަށް ނުވަތަ އިނީށިއޭޓް ކުރުމަށް ހުއްދަ ދޭ ފަރާތަށެވެ.