ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
އެބޯށަން
"އެބޯށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ބަނޑަށް 28 ހަފުތާ ނުފުރި ހައްޔަރުންނެއްޓުމަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި 28 ހަފުތާ ނުފުރި ބައިގެންދިއުމާއި ސިއްހީ ސަބަބަކާހުރެ ނުވަތަ އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ހައްޔަރުންނެއްޓުން ނުވަތަ ވިހެއުން ހިމެނެއެވެ.
އެނުއިޓީ
"އެނުއިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ސްކީމްގައި ބައިވެރިވާ ފަރާތަކުން، އެފަރާތަށް ނުވަތަ އެފަރާތުގެ ބެނިފިށަރީން އުމުރު ދުވަހަށް، މަހަކު ވަކި އަދަދެއްގެ ފައިސާއެއް ލިބޭނޭ ގޮތަށް، އިންށުއަރެންސް ކުންފުންޏަކުން ގަންނަ އިންށުއަރެންސް ޕޮލިސީއަކަށެވެ.
އެނަރޖީ އޮތޯރިޓީ
"އެނަރޖީ އޮތޯރިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ހަކަތައިގެ ދާއިރާގެ ގަވާއިދުތަކާއި މިންގަނޑުތައް ހަދައި ހިންގުމުގެ ކަންތައްތައް ބެލެހެއްޓުމަށް ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅާފައިވާ މުއްސަސާ އަށެވެ.
އުޖޫރަ
"އުޖޫރަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފުގެ ވަޒީފާއާ ގުޅޭގޮތުން، ފައިސާއިން، ނުވަތަ އަގުހުރި އެހެންވެސް އެއްޗަކުން، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން އެމުވައްޒަފަކަށް ދޭ މުސާރައާއި، އިތުރު މަންފާތަކާއި، އެލަވަންސްތަކާއި ވަޒީފާއާ ގުޅިގެން އެ މުވައްޒަފަކަށް ދޭ އެހެނިހެން މާލީ ފައިދާތަކަށެވެ.
އުފެދިފައިވާ ބިން
"އުފެދިފައިވާ ބިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރޮޖެކްޓަށް ހިއްކާފައިވާ ބިން ނުހިމެނޭ ގޮތުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ބިމުގެ ތެރެއިން، މެދުދިޔައިގައި ކަނޑުގެ ސަތަހުން މައްޗަށް ހިކިފައި އޮންނަ ބިމުގެ ޖުމްލަ ސަރަހައްދަށެވެ.
އުފުރުން
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިމުގެ ބޭނުމުގައި، މޫތަކާއެކު އުފުރުމަށެެވެ.
އުމްރާ ޕެކޭޖް
"އުމްރާ ޕެކޭޖް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ކުންފުނިތަކުން އުމްރާ ވެރިންނަށް ދިނުމަށް އެއްބަސްވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ހިދުމަތްތަކެވެ.
އުމުރަށް ޖަލަށްލުން
"އުމުރަށް ޖަލަށްލުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، 25 (ފަންސަވީސް) އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށެވެ.
އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތް
"އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި ވަނީ، އުޅަނދުގެ މިލްކްވެރިކަން އޮތް ފަރާތާއި، ޗާޓަރަށް ހިފާ ފަރާތާއި، އަދިވެސް އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތާ ކުރެވިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން އުޅަނދު ދުއްވުމާ ބެހޭގޮތުން ޒިންމާވާ އެއްވެސް އެހެން ފަރާތެއްވާނަމަ އެ ފަރާތެއް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
އުޅަނދުބުރު
"އުޅަނދުބުރު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެއްގަމުގައިނަމަ، ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުފަހަރު ބޭނުންކޮށްގެން ބާއްވާ ހިނގާލުމާއި، ބައިސްކަލު ބުރުތަކާއި، ސައިކަލް ބުރުތަކާއި، ކާރު ބުރުތަކާއި ލޮރީ ބުރުތަކަށެވެ. އަދި، ކަނޑުގައިނަމަ، ދޯނި ބުރުތަކާއި ލޯންޗު ބުރުތަކާއި ބޯޓު ބުރުތަކަށެވެ.
އުޅަނދު ނައްތާލުން
"އުޅަނދު ނައްތާލުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެއްގަމު އުޅަނދެއް ދެވަނަ ފަހަރަށް ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްގެން ބޭނުން ނުކުރެވޭގޮތަށް ރަޖިސްޓްެރޭށަން ބާތިލުކޮށް، އެ އުޅަނދެއް ހަލާކުކޮށްލާ އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރުގެ ތެރޭގައި ބޭނުން ނުކުރެވޭ ގޮތަށް ހެދުމެވެ.
އީ-މަނީ ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ
"އީ-މަނީ" ނުވަތަ "އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަންނަނިވި ކަންކަން ފުރިހަމަވާ، އިށޫކުރާތުގެ މައްޗަށް އޮތް ކްލެއިމްއަކަށެވެ.
މެގްނެޓިކޮށް ނުވަތަ އެހެންވެސް ޓެންޖިބްލް ނުވަތަ އިންޓެންޖިބަލް ޑިވައިސްއެއްގައި (މިސާލު؛ ސިމް ކާޑެއް ނުވަތަ ސޮޕްޓްވެއަރއެއްގައި) އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް ރައްކާކުރެވިފައިވާ ފައިސާގެ އަދަދަކަށްވުން؛
އެ ފައިސާގެ އަދަދު އިށޫކޮށްފައިވަނީ އެ އަދަދަށް ވުރެ މަދު ނޫން އަދަދަކަށް އިށޫ ކުރާ ފަރާތަށް ފައިސާ ލިބުމުން ކަމުގައިވުން؛ އަދި
އިށޫކުރި ފައިސާއަކީ އިށޫކުރި ފަރާތް ފިޔަވައި އެހެން ފަރާތްތަކުން ޕޭމަންޓް ބަލައިގަތުމަށް ގަބޫލުކުރާ ފައިސާއެއް ކަމުގައިވުން.
އިސްލާމިކް ޑިޕޮސިޓް
"އިސްލާމިކް ޑިޕޮސިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ކިބައިން ބަލައިގަންނަ ނުވަތަ އެފަރާތްތަކަށް ދޭ ފައިސާ ނުވަތަ އަގެއްހުރި އެހެން އެއްޗަކަށެވެ. މި ގޮތުން ފައިސާ ނުވަތަ އަގެއްހުރި އެހެން އެއްޗެއް ބަލައިގަންނަންވާނީ ނުވަތަ ދޭންވާނީ އިސްލާމީ ށަރީއާއާ ހިލާފުނުވާ ގޮތަށް، ރައްކާކޮށްދިނުމާއި ނުވަތަ ފައިދާ ހިއްސާކުރުންފަދަ ކަންތައްތައް ހިމެނޭގޮތަށް، ހެދޭ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުންނެވެ؛
އިސްތިސްނާކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތައް
"އިސްތިސްނާކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާ އެއްގޮތަށް ޓެކްސް ދެއްކުމުން އިސްތިސްނާކުރެވޭ ފަރާތްތަކަށާއި ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ "ޓޫރިސްޓެއް" ގެ މާނައަށް ނުފެތޭ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
އިސްތިއުނާފުގެ މަރުހަލާއިން ބަދަލުވެފައިވާ ނިންމުން
“އިސްތިއުނާފުގެ މަރުހަލާއިން ބަދަލުވެފައިވާ ނިންމުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީއާއި ގާނޫނުގައި ވަކި ގޮތަކަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ މައްސަލަތަކުގައި، މިގަވާއިދުގެ ދަށުން، ކޯޓުތަކުން މައުލޫމާތު ހޯދާ ތާރީހުގެ ނިޔަލަށް އެމައްސަލައެއް ނިންމި މަރުޙަލާގެ ކޯޓަށްވުރެ މަތީ މަރުޙަލާގެ ކޯޓަކުން، އެ މައްސަލައެއް ފުރަތަމަ ނިންމި ކޯޓުގެ ހުކުމަށް ބަދަލު ގެނެސް، ނިންމާފައިވާ ނިންމުން، އެއަށްވުރެ މަތީ މަރުހަލާއެއްގެ ކޯޓެއްގައި، ގާނޫނީ ގޮތުން އިސްތިއުނާފު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހަމަވެފައިވާ މައްސަލަތަކާއި އެމައްސަލައެއް ނިންމި އެއްވެސް މަރުޙަލާއެއްގެ ކޯޓެއްގެ ހުކުމަށް ބަދަލު ގެނެސް އެންމެ ފަހު މަރުހަލާގެ ކޯޓުން ނިންމާ މައްސަލަތަކެވެ.
އެބޯށަން
"އެބޯށަން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ބަނޑަށް 28 ހަފުތާ ނުފުރި ހައްޔަރުންނެއްޓުމަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި 28 ހަފުތާ ނުފުރި ބައިގެންދިއުމާއި ސިއްހީ ސަބަބަކާހުރެ ނުވަތަ އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ހައްޔަރުންނެއްޓުން ނުވަތަ ވިހެއުން ހިމެނެއެވެ.
އެނުއިޓީ
"އެނުއިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ސްކީމްގައި ބައިވެރިވާ ފަރާތަކުން، އެފަރާތަށް ނުވަތަ އެފަރާތުގެ ބެނިފިށަރީން އުމުރު ދުވަހަށް، މަހަކު ވަކި އަދަދެއްގެ ފައިސާއެއް ލިބޭނޭ ގޮތަށް، އިންށުއަރެންސް ކުންފުންޏަކުން ގަންނަ އިންށުއަރެންސް ޕޮލިސީއަކަށެވެ.
އެނަރޖީ އޮތޯރިޓީ
"އެނަރޖީ އޮތޯރިޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ހަކަތައިގެ ދާއިރާގެ ގަވާއިދުތަކާއި މިންގަނޑުތައް ހަދައި ހިންގުމުގެ ކަންތައްތައް ބެލެހެއްޓުމަށް ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅާފައިވާ މުއްސަސާ އަށެވެ.
އުޖޫރަ
"އުޖޫރަ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުވައްޒަފުގެ ވަޒީފާއާ ގުޅޭގޮތުން، ފައިސާއިން، ނުވަތަ އަގުހުރި އެހެންވެސް އެއްޗަކުން، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުން އެމުވައްޒަފަކަށް ދޭ މުސާރައާއި، އިތުރު މަންފާތަކާއި، އެލަވަންސްތަކާއި ވަޒީފާއާ ގުޅިގެން އެ މުވައްޒަފަކަށް ދޭ އެހެނިހެން މާލީ ފައިދާތަކަށެވެ.
އުފެދިފައިވާ ބިން
"އުފެދިފައިވާ ބިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޕްރޮޖެކްޓަށް ހިއްކާފައިވާ ބިން ނުހިމެނޭ ގޮތުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ބިމުގެ ތެރެއިން، މެދުދިޔައިގައި ކަނޑުގެ ސަތަހުން މައްޗަށް ހިކިފައި އޮންނަ ބިމުގެ ޖުމްލަ ސަރަހައްދަށެވެ.
އުފުރުން
"އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިމުގެ ބޭނުމުގައި، މޫތަކާއެކު އުފުރުމަށެެވެ.
އުމްރާ ޕެކޭޖް
"އުމްރާ ޕެކޭޖް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ކުންފުނިތަކުން އުމްރާ ވެރިންނަށް ދިނުމަށް އެއްބަސްވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ހިދުމަތްތަކެވެ.
އުމުރަށް ޖަލަށްލުން
"އުމުރަށް ޖަލަށްލުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، 25 (ފަންސަވީސް) އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށެވެ.
އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތް
"އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތް" ކަމުގައި ބުނެފައި ވަނީ، އުޅަނދުގެ މިލްކްވެރިކަން އޮތް ފަރާތާއި، ޗާޓަރަށް ހިފާ ފަރާތާއި، އަދިވެސް އުޅަނދުގެ ވެރިފަރާތާ ކުރެވިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން އުޅަނދު ދުއްވުމާ ބެހޭގޮތުން ޒިންމާވާ އެއްވެސް އެހެން ފަރާތެއްވާނަމަ އެ ފަރާތެއް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
އުޅަނދުބުރު
"އުޅަނދުބުރު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެއްގަމުގައިނަމަ، ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުފަހަރު ބޭނުންކޮށްގެން ބާއްވާ ހިނގާލުމާއި، ބައިސްކަލު ބުރުތަކާއި، ސައިކަލް ބުރުތަކާއި، ކާރު ބުރުތަކާއި ލޮރީ ބުރުތަކަށެވެ. އަދި، ކަނޑުގައިނަމަ، ދޯނި ބުރުތަކާއި ލޯންޗު ބުރުތަކާއި ބޯޓު ބުރުތަކަށެވެ.
އުޅަނދު ނައްތާލުން
"އުޅަނދު ނައްތާލުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެއްގަމު އުޅަނދެއް ދެވަނަ ފަހަރަށް ރަޖިސްޓަރީ ކޮށްގެން ބޭނުން ނުކުރެވޭގޮތަށް ރަޖިސްޓްެރޭށަން ބާތިލުކޮށް، އެ އުޅަނދެއް ހަލާކުކޮށްލާ އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރުގެ ތެރޭގައި ބޭނުން ނުކުރެވޭ ގޮތަށް ހެދުމެވެ.
އީ-މަނީ ނުވަތަ އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ
"އީ-މަނީ" ނުވަތަ "އިލެކްޓްރޯނިކް މަނީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަންނަނިވި ކަންކަން ފުރިހަމަވާ، އިށޫކުރާތުގެ މައްޗަށް އޮތް ކްލެއިމްއަކަށެވެ.
މެގްނެޓިކޮށް ނުވަތަ އެހެންވެސް ޓެންޖިބްލް ނުވަތަ އިންޓެންޖިބަލް ޑިވައިސްއެއްގައި (މިސާލު؛ ސިމް ކާޑެއް ނުވަތަ ސޮޕްޓްވެއަރއެއްގައި) އިލެކްޓްރޯނިކްކޮށް ރައްކާކުރެވިފައިވާ ފައިސާގެ އަދަދަކަށްވުން؛
އެ ފައިސާގެ އަދަދު އިށޫކޮށްފައިވަނީ އެ އަދަދަށް ވުރެ މަދު ނޫން އަދަދަކަށް އިށޫ ކުރާ ފަރާތަށް ފައިސާ ލިބުމުން ކަމުގައިވުން؛ އަދި
އިށޫކުރި ފައިސާއަކީ އިށޫކުރި ފަރާތް ފިޔަވައި އެހެން ފަރާތްތަކުން ޕޭމަންޓް ބަލައިގަތުމަށް ގަބޫލުކުރާ ފައިސާއެއް ކަމުގައިވުން.
އިސްލާމިކް ޑިޕޮސިޓް
"އިސްލާމިކް ޑިޕޮސިޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ކިބައިން ބަލައިގަންނަ ނުވަތަ އެފަރާތްތަކަށް ދޭ ފައިސާ ނުވަތަ އަގެއްހުރި އެހެން އެއްޗަކަށެވެ. މި ގޮތުން ފައިސާ ނުވަތަ އަގެއްހުރި އެހެން އެއްޗެއް ބަލައިގަންނަންވާނީ ނުވަތަ ދޭންވާނީ އިސްލާމީ ށަރީއާއާ ހިލާފުނުވާ ގޮތަށް، ރައްކާކޮށްދިނުމާއި ނުވަތަ ފައިދާ ހިއްސާކުރުންފަދަ ކަންތައްތައް ހިމެނޭގޮތަށް، ހެދޭ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުންނެވެ؛
އިސްތިސްނާކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތައް
"އިސްތިސްނާކުރެވިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނާ އެއްގޮތަށް ޓެކްސް ދެއްކުމުން އިސްތިސްނާކުރެވޭ ފަރާތްތަކަށާއި ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ "ޓޫރިސްޓެއް" ގެ މާނައަށް ނުފެތޭ ފަރާތްތަކަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތަކަށެވެ.
އިސްތިއުނާފުގެ މަރުހަލާއިން ބަދަލުވެފައިވާ ނިންމުން
“އިސްތިއުނާފުގެ މަރުހަލާއިން ބަދަލުވެފައިވާ ނިންމުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނުއަސާސީއާއި ގާނޫނުގައި ވަކި ގޮތަކަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ މައްސަލަތަކުގައި، މިގަވާއިދުގެ ދަށުން، ކޯޓުތަކުން މައުލޫމާތު ހޯދާ ތާރީހުގެ ނިޔަލަށް އެމައްސަލައެއް ނިންމި މަރުޙަލާގެ ކޯޓަށްވުރެ މަތީ މަރުޙަލާގެ ކޯޓަކުން، އެ މައްސަލައެއް ފުރަތަމަ ނިންމި ކޯޓުގެ ހުކުމަށް ބަދަލު ގެނެސް، ނިންމާފައިވާ ނިންމުން، އެއަށްވުރެ މަތީ މަރުހަލާއެއްގެ ކޯޓެއްގައި، ގާނޫނީ ގޮތުން އިސްތިއުނާފު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހަމަވެފައިވާ މައްސަލަތަކާއި އެމައްސަލައެއް ނިންމި އެއްވެސް މަރުޙަލާއެއްގެ ކޯޓެއްގެ ހުކުމަށް ބަދަލު ގެނެސް އެންމެ ފަހު މަރުހަލާގެ ކޯޓުން ނިންމާ މައްސަލަތަކެވެ.