ގާނޫނީ ރަދީފު
"މަށްރޫއުގެ ހުލާސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެދިޔާރަކު ނުވަތަ އެފަރާތުގެ ކޮންސަލްޓަންޓަކު، މަށްރޫއުގައި ހިމެނޭ މުހިންމު ސިފަތައް ހިމަނައިގެން އެ މަށްރޫއު މީޒާންކުރުމަށް ބާއްވާ ބައްދަލުވުމަށް، ތައްޔާރުކުރާ ލިޔުމަށެވެ. މި ލިޔުމުގައި ތަރައްގީގެ ހުށަހެޅުން އޮންނާނެ ގޮތުގެ ތައާރަފަކާއި ޓާރމްސް އޮފް ރިފަރެންސްގައި ހިމަނަންޖެހޭ މަށްރޫއާބެހޭ މުހިންމު ހަރަކާތްތަކާއި އެ ހަރަކާތްތަކުގެ ސަބަބުން ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްފާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ އަސަރުތަކާއި އެ އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް އެޅިދާނެ ކަމަށް ފެންނަ ފިޔަވަޅުތައް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ތައައްޔަރުވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ފަރާތުން ތިމާވެށްޓަށް ތައާރަފު ކުރެވޭ އެއްޗަކުން ނުވަތަ ހަކަތައަކުން އިންސާނުންގެ ސިއްހަތަށް ނުވަތަ ދިރޭ ވަސީލަތްތަކަށް ނުވަތަ ވެށީގެ ނިޒާމުތަކަށް ނުވަތަ ހަރުމުދަލަކަށް ގެއްލުން ލިބުން ނުވަތަ ލިބެން ހުންނަ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރުމަށް ހުރަސް އެޅުމާއި ނުވަތަ ތިމާވެށީގެ ބޭނުންހިފުމަށް ހުރަސް އެޅުމަށެވެ.
"ވެށްޓަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތައް ދެނެގަތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއާ ގުޅިގެން ގުދުރަތީ ވެށްޓަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތައް ސައިންޓިފިކް އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ބަލައި، ވަޒަންކޮށް ދެނެގަނެ ރިކޯޑުތައް ބެލެހެއްޓުމަށެވެ.
"ގުދުރަތީ" ވެށި ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ؛
- ދިރުންހުރި އަދި ދިރުން ނެތް ގުދުރަތީ މާހައުލު.
- ނެތިދިއުމުގެ ބިރު ހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބާވަތްތައް ދިރިއުޅެމުންދާ މާހައުލުތަކާއި އެ މާހައުލުގެ ނިޒާމުތަކާއި (ޖިއޮލޮޖިކަލް، ފިޒިއޮގްރަފިކަލް، ޖިއޮމޯފޮލޮޖިކަލް، ލިތޯސްޓްރެޓިގްރެފިކަލް، ޕެލިއޮންޓޯލޮޖިކަލް އަދި ހައިޑްރޯލޮޖިކަލް) ހަރަކާތްތައް.
- ސައިންސްގެ ގޮތުން، ނުވަތަ މާހައުލުގެ ރީތިކަމުގެ ސަބަބުން، ނުވަތަ ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު މުހިންމުކަމަށް ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ސަރަހައްދުތައް.
"އަސަރުތައް ކުޑަކުރުން ނުވަތަ އަސަރު ނުކުރާނެ ގޮތް ހެދުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ؛
- ކަމެއް ނުވަތަ ކަމެއްގެ ބައެއް ނުކޮށް ދޫކޮށްލައިގެން، އެކަމުންކުރަން އޮތް އަސަރު އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުކުރާނޭ ގޮތް ހެދުމަށް؛
- މަށްރޫއެއްގައި އެކުލެވޭ ވަކި ހަރަކާތެއް ހިންގުމުގައި އެކަމެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްގެން ނުވަތަ ވަކި މިންގަ ނޑެއްގައި ހިފަހައްޓައިގެން އެކަމަކުން ނުކުމެދާނޭ ނޭދެވޭ އަސަރު ވީހާ ކުޑަކުރުމަށް؛
- ތަރައްގީކުރުމުން ނުކުންނާނޭ ރަނގަޅު އަސަރުތަކުން އެންމެ އެކަށީގެންވާ ފައިދާ ލިބޭނޭގޮތް ހެދުމަށް؛
- ގެއްލުން ލިބިފައިވާ ވެށި ރަނގަޅުކުރުމަށްޓަކައި މަރާމާތު ކުރުމާއި، އާބާތުރަ ފިލުވުމާއި އާލާކުރުމާއި، ކުރިން ހުރި ގޮތަށް އިއާދަކުރުމަށް؛
- އަމަލީ މަސައްކަތްތައް ހިނގަމުންދާ މުއްދަތުގައި ތިމާވެށި ދެމެހެއްޓޭގޮތަށް މަސައްކަތްކޮށްގެން ތިމާވެށްޓަށް ދިގުމުއްދަތުގައި ކުރާނެ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށް ނުވަތަ އެއްގޮތަކަށްވެސް އަސަރު ނުކުރާނޭ ގޮތް ހެދުމަށް؛
- ތިމާވެށްޓަށް ލިބުނު ގެއްލުމުގެ ބަދަލު ދިނުމުގެ ގޮތުން ލިބުނު ގެއްލުމަށް އަޅާކިޔޭނެ ހިދުމަތެއް/ކަމެއް ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްދިނުން.
"ތިމާވެށީގެ ފުރަތަމަ ދިރާސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަރައްގީގެ މަށްރޫއަކުން ކޮށްފާނެ ބަޔޯފިޒިކަލް، އިޖުތިމާއީ، އިގުތިސާދީ އަދި އެހެނިހެން އަސަރުތައް ދެނެގަނެ އެ އަސަރު، އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް ކުރެވިދާނޭ ކަންތައްތައް އަންދާޒާކޮށް ހަދާ ފުރަތަމަ ދިރާސާއަށެވެ.
"އިންސާނުންގެ ވެށި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސާނުންނާއި އިންސާނުންގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލާއި، އިންސާނުންނާއި މާހައުލާއި ލާމެހިފައިވާ ގުޅުމެވެ.
"ގުދުރަތީ މާހައުލު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިރޭ ނަސްލަކަށް ބޭނުންވާ ވަސީލަތްތައް ލިއްބައިދޭ އެ އެއްޗެތި އޭގެ ތިމާވެށްޓާއެކު އުޅުމަށް ބޭނުންވާ ބޭނުންތައް ފުދެން ހުންނަ ތަންތަނަށެވެ.
"ގަސްގަހާގެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ގަސްގަހާގެއްސަށެވެ.
"ސޫފާސޫފި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ޖަނަވާރަށެވެ.
"ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ތަރައްގީގެ މަށްރޫއުއެއްގެ ސަބަބުން ނިކުމެދާނެ ބަޔޯފިޒިކަލް ނުވަތަ އިޖުތިމާއީ ނުވަތަ އިޖުމާލީ ނުވަތަ އިގުތިސާދީ ނުވަތަ އެހެންވެސް އަސަރުތައް ފާހަގަކޮށް ދިމާވެދާނޭ ކަންތައްތައް ލަފާކޮށް އެކަމުގެ ކުޑަބޮޑުމިން އަންދާޒާކޮށް އެ އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް (މިޓިގޭށަން) ހެދޭ ދިރާސާއަށެވެ.
"ތިމާވެށީގެ ގޮތުން ނިންމިގޮތުގެ ލިޔުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަރައްގީގެ މަށްރޫއެއް ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަން ނުވަތަ ނޫންކަން ނުވަތަ ވަކި ށަރުތުތަކަކާއެކު ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަމަށް ނިންމާފައި މިނިސްޓަރ ނުވަތަ އޭނާ އައްޔަނުކުރާ މީހަކު ދޫކުރާ ލިޔުމަކަށެވެ.
"އަސަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއެއްގެ ސަބަބުން ގުދުރަތީ ވެށްޓަށް އަންނަ ބަދަލަށެވެ. މީގެތެރޭގައި އިނގިރޭސި ބަހުން "އިމްޕެކްޓް" އާއި "އިފެކްޓް" މި ދެބަސް ބޭނުން ކުރުމުން ނުކުންނަ މާނަ ހިމެނެއެވެ. އަސަރުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ، އަމަލެއްގެ ސަބަބުން ނުކުންނަ ސީދާ ނަތީޖާ، އަދި އަމަލަކުން ނުވަތަ އަމަލުތަކަކުން ނުކުންނަ ނުސީދާ ނަތީޖާ. އެ އަމަލެއްގެ ސަބަބުން މަށްރޫއު ހިންގާ ސަރަހައްދާ ދުރު ހިސާބުތަކަށް ކޮށްފާނޭ އަސަރުތަކާއި ކުރިމަގުގައި ކޮށްފާނޭ ކަމަށް ބެލޭ އަސަރުތަކާއި އަދި މަށްރޫއު ހިންގާ ސަރަހައްދަށް ކުރިމަގުގައި ކޮށްފާނެ އަސަރުތައް މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. އަދި މީގެތެރޭގައި އެ އަމަލެއްގެ ސަބަބުން ހެދިބޮޑުވުމަށް އަސަރުކުރުމާއި އަދި ބިން ބޭނުންކުރެވެމުންދާ ގޮތަށް އަސަރުކޮށްފާނޭ ބަދަލުތަކާއި އާބާދީގެ މިންވަރާއި އިތުރުވަމުންދާ ނިސްބަތަށް އަތުވެދާނޭ ބަދަލުތަކާއި އަދި މިކަންކަމުގެ ސަބަބުން ވަޔަށާއި ފެނަށާއި އަދި އެހެންވެސް ގުދުރަތީ ނިޒާމުތަކަށާއި އިކޯސިސްޓަމްތަކަށް އަތުވެދާނޭ ބަދަލު ހިމެނެއެވެ.
އިކޯ ސިސްޓަމް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެންމެހައި ދިރުންތަކާއި އެއްޗެތީގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލާއި، އެތަކެއްޗާއި މާހައުލާ ލާމެހިގެން އޭގެ އަމިއްލަ ޒާތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ނިޒާމަކަށެވެ.
"ތަރައްގީގެ ހުށަހެޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓް، ގެސްޓް ހައުސް، ޓޫރިސްޓް ހޮޓާ، އަދި ޔޮޓް މެރީނާ ތަރައްގީ ކުރުމުގައި، މިނިސްޓްރީއަށް ފެންނަގޮތުގައި ތިމާވެށްޓަށް ފާހަގަކުރެވޭ ވަރުގެ އަސަރެއް ކޮށްފާނެ ކޮންމެ ހަރަކާތެއް، އިމާރާތެއް، މަސައްކަތެއް، މަށްރޫއެއް، ސިޔާސަތެއް، ހުށަހެޅުމެއް، ރޭވުމެއް ނުވަތަ ޕްރޮގްރާމް އަކަށެވެ. މީގެތެރޭގައި ކުރިން ހިނގަމުން އައި ކަމެއް ބަދަލުކުރުމާއި، ބޮޑުކުރުމާއި، ދޫކޮށްލުމާއި، އުވައިލުމާއި އަދި އާލާކުރުން ހިމެނެއެވެ.
"މަށްރޫއުގެ ހުލާސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެދިޔާރަކު ނުވަތަ އެފަރާތުގެ ކޮންސަލްޓަންޓަކު، މަށްރޫއުގައި ހިމެނޭ މުހިންމު ސިފަތައް ހިމަނައިގެން އެ މަށްރޫއު މީޒާންކުރުމަށް ބާއްވާ ބައްދަލުވުމަށް، ތައްޔާރުކުރާ ލިޔުމަށެވެ. މި ލިޔުމުގައި ތަރައްގީގެ ހުށަހެޅުން އޮންނާނެ ގޮތުގެ ތައާރަފަކާއި ޓާރމްސް އޮފް ރިފަރެންސްގައި ހިމަނަންޖެހޭ މަށްރޫއާބެހޭ މުހިންމު ހަރަކާތްތަކާއި އެ ހަރަކާތްތަކުގެ ސަބަބުން ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްފާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ އަސަރުތަކާއި އެ އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް އެޅިދާނެ ކަމަށް ފެންނަ ފިޔަވަޅުތައް ހިމެނޭނެއެވެ.
"ތައައްޔަރުވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސީދާކޮށް ނުވަތަ ނުސީދާކޮށް ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ފަރާތުން ތިމާވެށްޓަށް ތައާރަފު ކުރެވޭ އެއްޗަކުން ނުވަތަ ހަކަތައަކުން އިންސާނުންގެ ސިއްހަތަށް ނުވަތަ ދިރޭ ވަސީލަތްތަކަށް ނުވަތަ ވެށީގެ ނިޒާމުތަކަށް ނުވަތަ ހަރުމުދަލަކަށް ގެއްލުން ލިބުން ނުވަތަ ލިބެން ހުންނަ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރުމަށް ހުރަސް އެޅުމާއި ނުވަތަ ތިމާވެށީގެ ބޭނުންހިފުމަށް ހުރަސް އެޅުމަށެވެ.
"ވެށްޓަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތައް ދެނެގަތުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއާ ގުޅިގެން ގުދުރަތީ ވެށްޓަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތައް ސައިންޓިފިކް އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ބަލައި، ވަޒަންކޮށް ދެނެގަނެ ރިކޯޑުތައް ބެލެހެއްޓުމަށެވެ.
"ގުދުރަތީ" ވެށި ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ؛
- ދިރުންހުރި އަދި ދިރުން ނެތް ގުދުރަތީ މާހައުލު.
- ނެތިދިއުމުގެ ބިރު ހީވެފައިވާ ދިރޭތަކެތީގެ ބާވަތްތައް ދިރިއުޅެމުންދާ މާހައުލުތަކާއި އެ މާހައުލުގެ ނިޒާމުތަކާއި (ޖިއޮލޮޖިކަލް، ފިޒިއޮގްރަފިކަލް، ޖިއޮމޯފޮލޮޖިކަލް، ލިތޯސްޓްރެޓިގްރެފިކަލް، ޕެލިއޮންޓޯލޮޖިކަލް އަދި ހައިޑްރޯލޮޖިކަލް) ހަރަކާތްތައް.
- ސައިންސްގެ ގޮތުން، ނުވަތަ މާހައުލުގެ ރީތިކަމުގެ ސަބަބުން، ނުވަތަ ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު މުހިންމުކަމަށް ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ސަރަހައްދުތައް.
"އަސަރުތައް ކުޑަކުރުން ނުވަތަ އަސަރު ނުކުރާނެ ގޮތް ހެދުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ؛
- ކަމެއް ނުވަތަ ކަމެއްގެ ބައެއް ނުކޮށް ދޫކޮށްލައިގެން، އެކަމުންކުރަން އޮތް އަސަރު އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުކުރާނޭ ގޮތް ހެދުމަށް؛
- މަށްރޫއެއްގައި އެކުލެވޭ ވަކި ހަރަކާތެއް ހިންގުމުގައި އެކަމެއް ކޮންޓްރޯލްކޮށްގެން ނުވަތަ ވަކި މިންގަ ނޑެއްގައި ހިފަހައްޓައިގެން އެކަމަކުން ނުކުމެދާނޭ ނޭދެވޭ އަސަރު ވީހާ ކުޑަކުރުމަށް؛
- ތަރައްގީކުރުމުން ނުކުންނާނޭ ރަނގަޅު އަސަރުތަކުން އެންމެ އެކަށީގެންވާ ފައިދާ ލިބޭނޭގޮތް ހެދުމަށް؛
- ގެއްލުން ލިބިފައިވާ ވެށި ރަނގަޅުކުރުމަށްޓަކައި މަރާމާތު ކުރުމާއި، އާބާތުރަ ފިލުވުމާއި އާލާކުރުމާއި، ކުރިން ހުރި ގޮތަށް އިއާދަކުރުމަށް؛
- އަމަލީ މަސައްކަތްތައް ހިނގަމުންދާ މުއްދަތުގައި ތިމާވެށި ދެމެހެއްޓޭގޮތަށް މަސައްކަތްކޮށްގެން ތިމާވެށްޓަށް ދިގުމުއްދަތުގައި ކުރާނެ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށް ނުވަތަ އެއްގޮތަކަށްވެސް އަސަރު ނުކުރާނޭ ގޮތް ހެދުމަށް؛
- ތިމާވެށްޓަށް ލިބުނު ގެއްލުމުގެ ބަދަލު ދިނުމުގެ ގޮތުން ލިބުނު ގެއްލުމަށް އަޅާކިޔޭނެ ހިދުމަތެއް/ކަމެއް ތިމާވެށްޓަށް ކޮށްދިނުން.
"ތިމާވެށީގެ ފުރަތަމަ ދިރާސާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަރައްގީގެ މަށްރޫއަކުން ކޮށްފާނެ ބަޔޯފިޒިކަލް، އިޖުތިމާއީ، އިގުތިސާދީ އަދި އެހެނިހެން އަސަރުތައް ދެނެގަނެ އެ އަސަރު، އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް ކުރެވިދާނޭ ކަންތައްތައް އަންދާޒާކޮށް ހަދާ ފުރަތަމަ ދިރާސާއަށެވެ.
"އިންސާނުންގެ ވެށި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސާނުންނާއި އިންސާނުންގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލާއި، އިންސާނުންނާއި މާހައުލާއި ލާމެހިފައިވާ ގުޅުމެވެ.
"ގުދުރަތީ މާހައުލު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިރޭ ނަސްލަކަށް ބޭނުންވާ ވަސީލަތްތައް ލިއްބައިދޭ އެ އެއްޗެތި އޭގެ ތިމާވެށްޓާއެކު އުޅުމަށް ބޭނުންވާ ބޭނުންތައް ފުދެން ހުންނަ ތަންތަނަށެވެ.
"ގަސްގަހާގެހި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ގަސްގަހާގެއްސަށެވެ.
"ސޫފާސޫފި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ޖަނަވާރަށެވެ.
"ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ތަރައްގީގެ މަށްރޫއުއެއްގެ ސަބަބުން ނިކުމެދާނެ ބަޔޯފިޒިކަލް ނުވަތަ އިޖުތިމާއީ ނުވަތަ އިޖުމާލީ ނުވަތަ އިގުތިސާދީ ނުވަތަ އެހެންވެސް އަސަރުތައް ފާހަގަކޮށް ދިމާވެދާނޭ ކަންތައްތައް ލަފާކޮށް އެކަމުގެ ކުޑަބޮޑުމިން އަންދާޒާކޮށް އެ އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށް (މިޓިގޭށަން) ހެދޭ ދިރާސާއަށެވެ.
"ތިމާވެށީގެ ގޮތުން ނިންމިގޮތުގެ ލިޔުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަރައްގީގެ މަށްރޫއެއް ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަން ނުވަތަ ނޫންކަން ނުވަތަ ވަކި ށަރުތުތަކަކާއެކު ކުރިއަށް ގެންދެވިދާނެކަމަށް ނިންމާފައި މިނިސްޓަރ ނުވަތަ އޭނާ އައްޔަނުކުރާ މީހަކު ދޫކުރާ ލިޔުމަކަށެވެ.
"އަސަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މަށްރޫއެއްގެ ސަބަބުން ގުދުރަތީ ވެށްޓަށް އަންނަ ބަދަލަށެވެ. މީގެތެރޭގައި އިނގިރޭސި ބަހުން "އިމްޕެކްޓް" އާއި "އިފެކްޓް" މި ދެބަސް ބޭނުން ކުރުމުން ނުކުންނަ މާނަ ހިމެނެއެވެ. އަސަރުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ، އަމަލެއްގެ ސަބަބުން ނުކުންނަ ސީދާ ނަތީޖާ، އަދި އަމަލަކުން ނުވަތަ އަމަލުތަކަކުން ނުކުންނަ ނުސީދާ ނަތީޖާ. އެ އަމަލެއްގެ ސަބަބުން މަށްރޫއު ހިންގާ ސަރަހައްދާ ދުރު ހިސާބުތަކަށް ކޮށްފާނޭ އަސަރުތަކާއި ކުރިމަގުގައި ކޮށްފާނޭ ކަމަށް ބެލޭ އަސަރުތަކާއި އަދި މަށްރޫއު ހިންގާ ސަރަހައްދަށް ކުރިމަގުގައި ކޮށްފާނެ އަސަރުތައް މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. އަދި މީގެތެރޭގައި އެ އަމަލެއްގެ ސަބަބުން ހެދިބޮޑުވުމަށް އަސަރުކުރުމާއި އަދި ބިން ބޭނުންކުރެވެމުންދާ ގޮތަށް އަސަރުކޮށްފާނޭ ބަދަލުތަކާއި އާބާދީގެ މިންވަރާއި އިތުރުވަމުންދާ ނިސްބަތަށް އަތުވެދާނޭ ބަދަލުތަކާއި އަދި މިކަންކަމުގެ ސަބަބުން ވަޔަށާއި ފެނަށާއި އަދި އެހެންވެސް ގުދުރަތީ ނިޒާމުތަކަށާއި އިކޯސިސްޓަމްތަކަށް އަތުވެދާނޭ ބަދަލު ހިމެނެއެވެ.
އިކޯ ސިސްޓަމް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެންމެހައި ދިރުންތަކާއި އެއްޗެތީގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލާއި، އެތަކެއްޗާއި މާހައުލާ ލާމެހިގެން އޭގެ އަމިއްލަ ޒާތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ނިޒާމަކަށެވެ.
"ތަރައްގީގެ ހުށަހެޅުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓް، ގެސްޓް ހައުސް، ޓޫރިސްޓް ހޮޓާ، އަދި ޔޮޓް މެރީނާ ތަރައްގީ ކުރުމުގައި، މިނިސްޓްރީއަށް ފެންނަގޮތުގައި ތިމާވެށްޓަށް ފާހަގަކުރެވޭ ވަރުގެ އަސަރެއް ކޮށްފާނެ ކޮންމެ ހަރަކާތެއް، އިމާރާތެއް، މަސައްކަތެއް، މަށްރޫއެއް، ސިޔާސަތެއް، ހުށަހެޅުމެއް، ރޭވުމެއް ނުވަތަ ޕްރޮގްރާމް އަކަށެވެ. މީގެތެރޭގައި ކުރިން ހިނގަމުން އައި ކަމެއް ބަދަލުކުރުމާއި، ބޮޑުކުރުމާއި، ދޫކޮށްލުމާއި، އުވައިލުމާއި އަދި އާލާކުރުން ހިމެނެއެވެ.