ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ސަބްސިޑިއަރީ
އެއްވެސް ފަރާތެއް ނުވަތަ ފަރާތްތަކެއްގެ "ސަބްސިޑިއަރީ" އެއް ކަމަށް ބެލެވޭނީ އެފަރާތަކުން ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކުން އެ ށަހްސެއްގެ ވޯޓުދިނުމުގެ ބާރު ލިބިދޭ ހިއްސާގެ މަދުވެގެން %50 (ފަންސާސް އިންސައްތަ) އޮންނަނަމަ، ނުވަތަ އެފަރާތަކުން ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކުން އެ ގާނޫނީ ށަހްސުގައި ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގއެއް އޮތުމުގެ ސަބަބުން އެ ށަހްސެއްގެ ހިންގުން ނުވަތަ ސިޔާސަތު ކަނޑައެޅުމަށް އެކަށޭނަ ބާރު އެފަރާތަށް ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކަށް ލިބިދޭ ނަމައެވެ.
ސަރަހައްދުގެ ރައްކާތެރިކަން
”ސަރަހައްދުގެ ރައްކާތެރިކަން“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހާއްސަ އިގްތިސާދީ ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި މީހުންނާއި ތަންތަނާއި ތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމަށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެއްވެސް ބައެއް ދިވެހި ދައުލަތުގެ ބާރުގެ ދަށުން ނެއްޓިގެން ދިޔަ ނުދިނުމަށެވެ.
ގައުމީ އިދާރާ ނުވަތަ ގައުމީ އިދާރާތައް
"ގައުމީ އިދާރާ" ނުވަތަ "ގައުމީ އިދާރާތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މިނިސްޓްރީތަކާއި އޮފީސްތަކާއި މިތަންތަނުގެ ސީދާ ބެލުމުގެ ދަށުން ހިންގާ އިދާރާތަކާއި ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އުފައްދައި ހިންގަމުންދާ ދައުލަތުގެ މިނިވަން މުސްތަގިއްލު މުއައްސަސާތަކަށެވެ.
ގާނޫނީ ށަހްސު
"ގާނޫނީ ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުންފުނިތަކާއި ޕާޓްނަރށިޕްތަކާއި ޖަމާއަތްތަކާއި އިދާރާތަކާއި އެޖެންސީތަކާއި ބޯޑުތަކާއި ކައުންސިލުތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ގާނޫނީ ށަހްސް
"ގާނޫނީ ށަހްސް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ތަބީއީ ށަހްސަކަށް ނުވާ، ގާނޫނަކުން އުފަންކުރާ ނުވަތަ ގާނޫނެއްގެ ދަށުން އުފަންކުރުވާ، އަމިއްލަ ގާނޫނީ ހައިސިއްޔަތެއް ލިބިގެންވާ ކުންފުނިތަކާއި، ކޯޕަރޭށަންތަކާއި، ޖަމްއިއްޔާތަކާއި ޖަމާއަތްތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ގޭންގެއްގެ ސަރަހައްދު
"ގޭންގެއްގެ ސަރަހައްދު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމުކޮށް އެއްތަނަކަށް އެއްވެ ތިބެ ގޭންގު ކުށްތަކާއި، ގްރޫޕް މާރާމާރީ ހިންގުމަށް ރާވައި، އަދި މާރާމާރީ ހިންގާ ތަންތަނަށެވެ. އެ ތަންތަނުން ހިނގައިބިނގައި އަދި އެ ސަރަހައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ފަރުދުންނަށް ތުރާ ލިބޭގޮތަށް ގްރޫޕްތަކުގެ ކޮންޓްރޯލުގައި އޮންނަ ގޯޅިގޯޅި ކަންމައްޗާއި ބިންބިމާއި، ހުސް އިމާރާތްތަކާއި، (އާންމުކޮށް މީހުން ގޮސް އުޅޭ) ޕާކުތަކާއި މިނޫނަސް އާންމުން އެއްވެއުޅޭ ތަންތަނާއި، އެފަދަ މީހުން ހަރަކާތްތެރިވާ އެއްގަމާއި ކަނޑުގައި ދުއްވާ އުޅަނދުފަހަރާއި ތަކެތި ހިމެނޭ ގޮތުގެމަތިންނެވެ
ގޭންގު
"ގޭންގު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ތިން މީހުން ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ މީހުން އެކުވެގެން އުފައްދާ، އެ ޖަމާއަތެއް ނުވަތަ ގްރޫޕެއްގެ މައިގަނޑު ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައި ޖިނާއީ ކުށްކުރުން ހިމެނޭ ޖަމާއަތްތަކާއި ގްރޫޕްތަކަށެވެ.
ގެރަންޓީ
"ގެރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްބަސްވުމެއްގައި ނުވަތަ މުއާމަލާތެއްގައި ހިމެނޭ ފަރާތަކުން އެ އެއްބަސްވުމުގެ ނުވަތަ އެ މުއާމަލާތުގެ ށަރުތަކާ ހިލާފުވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އެ އެއްބަސްވުން ނުވަތަ މުއާމަލާތް ށަރުތުކުރާ ކަންކަމުގެ ތެރެއިންް ކަމެއް ނުކުރުމުގެ ސަބަބުން، އުފެދޭ ނަތީޖާއާމެދު އެ އެއްބަސްވުމުގައި ނުވަތަ މުއާމަލާތުގައި ބައިވެރިނުވާ ތިންވަނަ ފަރާތަކުން ޒިންމާ އުފުލާނެކަން ކަށަވަރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
ގެޒެޓު
"ގެޒެޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަސްމީ ހަބަރުތައް ށާއިއުކުރެވޭ ނޫހަށެވެ.
ގާނޫނުއަސާސީ
"ގާނޫނުއަސާސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީއަށެވެ.
ގާނޫނު
"ގާނޫނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ތަސްދީގުކޮށްފައިވާ ނުވަތަ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އެހެންވެސް އުސޫލަކުން ގާނޫނުގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ ގާނޫނުތަކަށެވެ.
ގާޒީ
"ގާޒީ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ށަރުއަތްކޮށް ނިޔާ ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި އައްޔަންކޮށްފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ގާނޫނުގައި ގާސިއަކު ކުރަންޖެހޭކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް ކުރަންޖެހޭ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާބެހޭ ވުޒާރާ
"ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާބެހޭ ވުޒާރާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާގުޅޭ ކަންތައްތައް ހިންގުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ހަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާއަކަށެވެ.
ގަޔަށް އަތްލުން
"ގަޔަށް އަތްލުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހެއްގެ ހަށިގަނޑުގައި މީހެއްގެ ގުނަވަނަކުން ނުވަތަ އެއްޗެއް މެދުވެރިކޮށް ބީހުމަށެވެ.
ގައިންގަޔަށް އަރާ ބަލި
"ގައިންގަޔަށް އަރާ ބަލި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެ އެއްޗެއް ހިމެނިގެންވާ ބަޔޮލޮޖިކަލް އޭޖެންޓެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އޭގައި ހިމެނިގެންވާ ވިހަ މާއްދާއެއްގެ ސަބަބުން، އެކެއްގެ ގައިން އަނެކެއްގެ ގަޔަށް އެ އެއްޗެއް ބަދަލުވުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިގެންވާ ބާވަތުގެ ބަލިބައްޔަށެވެ. އަދި އެ އެއްޗެއްގައި، އެ ސިފަ ހުރުމުގެ ސަބަބުން، ބަލިޖެހިފައިވާ މީހާގެ ގައިން ނުވަތަ ޖަނަވާރެއްގެ ކިބައިން އެ ބަލި، ސީދާގޮތެއްގައި ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތެއްގައި، އެހެން މީހެއްގެ ގަޔަށް އެރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ބައްޔަށެވެ. އަދި މި މާނަކުރުމުގައި، ނުރައްކާތެރި ބައްޔާއި ރިޕޯޓުކުރަންޖެހޭ ބަލި ހިމެނިގެންވެއެވެ.
ސަބްސިޑިއަރީ
އެއްވެސް ފަރާތެއް ނުވަތަ ފަރާތްތަކެއްގެ "ސަބްސިޑިއަރީ" އެއް ކަމަށް ބެލެވޭނީ އެފަރާތަކުން ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކުން އެ ށަހްސެއްގެ ވޯޓުދިނުމުގެ ބާރު ލިބިދޭ ހިއްސާގެ މަދުވެގެން %50 (ފަންސާސް އިންސައްތަ) އޮންނަނަމަ، ނުވަތަ އެފަރާތަކުން ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކުން އެ ގާނޫނީ ށަހްސުގައި ކޮލިފައިންގ ހޯލްޑިންގއެއް އޮތުމުގެ ސަބަބުން އެ ށަހްސެއްގެ ހިންގުން ނުވަތަ ސިޔާސަތު ކަނޑައެޅުމަށް އެކަށޭނަ ބާރު އެފަރާތަށް ނުވަތަ ފަރާތްތަކަކަށް ލިބިދޭ ނަމައެވެ.
ސަރަހައްދުގެ ރައްކާތެރިކަން
”ސަރަހައްދުގެ ރައްކާތެރިކަން“ ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހާއްސަ އިގްތިސާދީ ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި މީހުންނާއި ތަންތަނާއި ތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމަށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުގައި ހިމެނޭ އެއްވެސް ބައެއް ދިވެހި ދައުލަތުގެ ބާރުގެ ދަށުން ނެއްޓިގެން ދިޔަ ނުދިނުމަށެވެ.
ގައުމީ އިދާރާ ނުވަތަ ގައުމީ އިދާރާތައް
"ގައުމީ އިދާރާ" ނުވަތަ "ގައުމީ އިދާރާތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މިނިސްޓްރީތަކާއި އޮފީސްތަކާއި މިތަންތަނުގެ ސީދާ ބެލުމުގެ ދަށުން ހިންގާ އިދާރާތަކާއި ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން އުފައްދައި ހިންގަމުންދާ ދައުލަތުގެ މިނިވަން މުސްތަގިއްލު މުއައްސަސާތަކަށެވެ.
ގާނޫނީ ށަހްސު
"ގާނޫނީ ށަހްސު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުންފުނިތަކާއި ޕާޓްނަރށިޕްތަކާއި ޖަމާއަތްތަކާއި އިދާރާތަކާއި އެޖެންސީތަކާއި ބޯޑުތަކާއި ކައުންސިލުތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ގާނޫނީ ށަހްސް
"ގާނޫނީ ށަހްސް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ތަބީއީ ށަހްސަކަށް ނުވާ، ގާނޫނަކުން އުފަންކުރާ ނުވަތަ ގާނޫނެއްގެ ދަށުން އުފަންކުރުވާ، އަމިއްލަ ގާނޫނީ ހައިސިއްޔަތެއް ލިބިގެންވާ ކުންފުނިތަކާއި، ކޯޕަރޭށަންތަކާއި، ޖަމްއިއްޔާތަކާއި ޖަމާއަތްތައް ހިމެނޭގޮތުންނެވެ.
ގޭންގެއްގެ ސަރަހައްދު
"ގޭންގެއްގެ ސަރަހައްދު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާންމުކޮށް އެއްތަނަކަށް އެއްވެ ތިބެ ގޭންގު ކުށްތަކާއި، ގްރޫޕް މާރާމާރީ ހިންގުމަށް ރާވައި، އަދި މާރާމާރީ ހިންގާ ތަންތަނަށެވެ. އެ ތަންތަނުން ހިނގައިބިނގައި އަދި އެ ސަރަހައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ފަރުދުންނަށް ތުރާ ލިބޭގޮތަށް ގްރޫޕްތަކުގެ ކޮންޓްރޯލުގައި އޮންނަ ގޯޅިގޯޅި ކަންމައްޗާއި ބިންބިމާއި، ހުސް އިމާރާތްތަކާއި، (އާންމުކޮށް މީހުން ގޮސް އުޅޭ) ޕާކުތަކާއި މިނޫނަސް އާންމުން އެއްވެއުޅޭ ތަންތަނާއި، އެފަދަ މީހުން ހަރަކާތްތެރިވާ އެއްގަމާއި ކަނޑުގައި ދުއްވާ އުޅަނދުފަހަރާއި ތަކެތި ހިމެނޭ ގޮތުގެމަތިންނެވެ
ގޭންގު
"ގޭންގު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ތިން މީހުން ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ މީހުން އެކުވެގެން އުފައްދާ، އެ ޖަމާއަތެއް ނުވަތަ ގްރޫޕެއްގެ މައިގަނޑު ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައި ޖިނާއީ ކުށްކުރުން ހިމެނޭ ޖަމާއަތްތަކާއި ގްރޫޕްތަކަށެވެ.
ގެރަންޓީ
"ގެރަންޓީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އެއްބަސްވުމެއްގައި ނުވަތަ މުއާމަލާތެއްގައި ހިމެނޭ ފަރާތަކުން އެ އެއްބަސްވުމުގެ ނުވަތަ އެ މުއާމަލާތުގެ ށަރުތަކާ ހިލާފުވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އެ އެއްބަސްވުން ނުވަތަ މުއާމަލާތް ށަރުތުކުރާ ކަންކަމުގެ ތެރެއިންް ކަމެއް ނުކުރުމުގެ ސަބަބުން، އުފެދޭ ނަތީޖާއާމެދު އެ އެއްބަސްވުމުގައި ނުވަތަ މުއާމަލާތުގައި ބައިވެރިނުވާ ތިންވަނަ ފަރާތަކުން ޒިންމާ އުފުލާނެކަން ކަށަވަރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
ގެޒެޓު
"ގެޒެޓު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަސްމީ ހަބަރުތައް ށާއިއުކުރެވޭ ނޫހަށެވެ.
ގާނޫނުއަސާސީ
"ގާނޫނުއަސާސީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީއަށެވެ.
ގާނޫނު
"ގާނޫނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ތަސްދީގުކޮށްފައިވާ ނުވަތަ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އެހެންވެސް އުސޫލަކުން ގާނޫނުގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ ގާނޫނުތަކަށެވެ.
ގާޒީ
"ގާޒީ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ށަރުއަތްކޮށް ނިޔާ ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި އައްޔަންކޮށްފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ގާނޫނުގައި ގާސިއަކު ކުރަންޖެހޭކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް ކުރަންޖެހޭ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާބެހޭ ވުޒާރާ
"ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާބެހޭ ވުޒާރާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގޯތިގެދޮރާއި މީހުންއުޅޭ ތަންތަނާގުޅޭ ކަންތައްތައް ހިންގުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ހަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާއަކަށެވެ.
ގަޔަށް އަތްލުން
"ގަޔަށް އަތްލުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހެއްގެ ހަށިގަނޑުގައި މީހެއްގެ ގުނަވަނަކުން ނުވަތަ އެއްޗެއް މެދުވެރިކޮށް ބީހުމަށެވެ.
ގައިންގަޔަށް އަރާ ބަލި
"ގައިންގަޔަށް އަރާ ބަލި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެ އެއްޗެއް ހިމެނިގެންވާ ބަޔޮލޮޖިކަލް އޭޖެންޓެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އޭގައި ހިމެނިގެންވާ ވިހަ މާއްދާއެއްގެ ސަބަބުން، އެކެއްގެ ގައިން އަނެކެއްގެ ގަޔަށް އެ އެއްޗެއް ބަދަލުވުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިގެންވާ ބާވަތުގެ ބަލިބައްޔަށެވެ. އަދި އެ އެއްޗެއްގައި، އެ ސިފަ ހުރުމުގެ ސަބަބުން، ބަލިޖެހިފައިވާ މީހާގެ ގައިން ނުވަތަ ޖަނަވާރެއްގެ ކިބައިން އެ ބަލި، ސީދާގޮތެއްގައި ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތެއްގައި، އެހެން މީހެއްގެ ގަޔަށް އެރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވާ ބައްޔަށެވެ. އަދި މި މާނަކުރުމުގައި، ނުރައްކާތެރި ބައްޔާއި ރިޕޯޓުކުރަންޖެހޭ ބަލި ހިމެނިގެންވެއެވެ.