"އިގްތިސާދީ ހައްގުތައް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ގާނޫނު ނަންބަރު 23/2010 (ކޮޕީރައިޓާއި އެއާގުޅޭ އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ ގާނޫނު) ގެ 10 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވާ ހައްގުތަކަށެވެ.

"އަޑުގެ ރިކޯޑިންގ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޮންމެ ގޮތަކަށް ފިކްސޭށަނަކަށް ހެދުނުކަމުގައި ވިޔަސް އަދި ކޮންމެ މީޑިއަމްއެއްގައި އަޑުތައް އެކުލެވިގެން ކަމުގައިވިޔަސް، ޕަރފޯމަންސެއްގެ އަޑުތަކުގެ ނުވަތަ އެނޫންވެސް އެހެނިހެން އަޑުތަކުގެ ފިކްސޭށަނަކަށެވެ. އޯޑިއޯ ވިށުއަލް މަސައްކަތެއްގެ ސައުންޑްޓްރެކްފަދަ އަޑާއި މަންޒަރު އެކުއެކީގައި ހިމެނިގެންވާ ފިކްސޭށަންތައް މި މާނައިގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނެއެވެ.

"އޯޑިއޯ ވިށުއަލް" އުފެއްދުމެއް ނުވަތަ މަސައްކަތެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަޑު އެކުލެވޭ އަދި އަޑު އެކުލެވިފައިނުވާ ނަމަވެސް، ހަރަކާތެއް ނުވަތަ ހަރަކާތްތަކެއް ދައްކުވައިދޭ ގުޅިފައިވާ މަންޒަރުތަކެއްގެ ސިލްސިލާއެއްހެން ފެންނާނެގޮތަށް އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުންތަކަށެވެ.

"އަލުން އުފެއްދުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމަކުން ނުވަތަ އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއަކުން، ދާއިމީކޮށް ނުވަތަ ވަގުތީގޮތުން އިލެކްޓްރޯނިކްގެ ވަސީލަތުން ރައްކާކުރެވޭގޮތަށް ނުވަތަ އެހެން ކޮންމެގޮތަކަށް ވިޔަސް، ބެހެއްޓޭގޮތަށް އެއް ކޮޕީ ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ ކޮޕީ އުފެއްދުމަށެވެ.

"އިތުރު ބޭނުމަކާއެކު އުފައްދާފައި ހުންނަ ފަންނާނީ މަސައްކަތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިތުރު ބޭނުމެއް ހިފޭގޮތަށް އަތުން ނުވަތަ ސިނާއީ ގޮތުން އުފައްދާފައި ހުންނަ ފަންނާނީ އުފެއްދުމަށެވެ.

"އުފެއްދުމެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ގާނޫނު ގާނޫނު ނަންބަރު 23/2010 (ކޮޕީރައިޓާއި އެއާގުޅޭ އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ އަދަބީ އަދި ފަންނާނީ އަސްލީ އަދި ނަގްލީ އުފެއްދުމަށެވެ.

"މަސައްކަތެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ގާނޫނު ގާނޫނު ނަންބަރު 23/2010 (ކޮޕީރައިޓާއި އެއާގުޅޭ އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ ގާނޫނު) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ އަދަބީ އަދި ފަންނާނީ އަސްލީ އަދި ނަގްލީ އުފެއްދުމަށެވެ.

"އެކްސްޕްރެށަން އޮފް ފޯކްލޯރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުޖުތަމައެއްގެ އާދަކާދައިގެ މައްޗަށް ވަކި ބަޔަކަށް ނިސްބަތްވާގޮތަށް އެ މުޖްތަމައެއްގެ އިޖްތިމާއީ ށަހްސާއި އެބައެއްގެ ސަގާފަތް އަދި އަގުކުރާ ސިފަތަކާއި ކަންތައްތައް ވަޒަންކުރާ ހަމަތައް ދޭހަވާގޮތަށް އަމިއްލަ ފަރުދަކު ނުވަތަ ބަޔަކު މީހުން އަނގަބަހުން، ނުވަތަ ހަރަކާތަކުން ނުވަތަ އެހެންވެސް ގޮތަކުން އުފައްދާ އުފެއްދުމަށެވެ. މީގެތެރޭގައި އަންނަނިވި ތަކެތި ހިމެނެއެވެ (1) އެވޭލާ ޒަމާނުގެ ވާހަކައާއި، އެވޭލާ ޒަމާނުގެ ޅެމާއި، ބަނދި އަދި އިހުގެ އަރަތް؛ (2) އެވޭލާ ލަވަ އާއި ރާގުތައް؛ (3) އެވޭލާ ނެށުމާއި އެވޭލާ ތަމްސީލުތައް؛ (4) ކުރެހުންތަކާއި، ބިންވަޅުނެގުންތަކާއި، ސިފަ އުފެއްދުންތަކާއި (ސްކަލްޕްޗަރ) ، މުށީގެ މަސައްކަތްތަކާއި، ކަނބުރުވެރިކަމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި، ތިލޭރުކަމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި، އަތްތެރި މަސައްކަތުގެ އުފެއްދުންތަކާއި، ކޮސްޓިއުމް އަދި މުޖުތަމައު އަށް ނިސްބަތްވާ ފޭރާން ފަދަ އުފެއްދުންތަކެވެ.

"ކަލެކްޓިވް އުފެއްދުމެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަކި މީހެއްގެ ނުވަތަ ގާނޫނީ ވަކި ށަހްސެއް އިސްނަގައިގެން ނުވަތަ އިރުށާދު ދީގެން އެމީހެއްގެ ނުވަތަ އެ ށަހްސެއްގެ އުފެއްދުމެއްގެ ގޮތުގައި ނެރުމަށާއި އޭގައި ހިއްސާވާ އެހެން މީހުން ނުވަތަ ފަރާތްތައް ހާމަނުކުރުމަށް އެއްބަސްވެގެން ދެ މީހަކު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ މީހުން އުފައްދާ އުފެއްދުންތަކަށެވެ.

"ކޮމްޕިއުޓަރ ޕްރޮގްރާމް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކޮމްޕިއުޓަރަށް އެނގޭ ބަހަކުން، ކޯޑަކުން، ސްކީމަކުން، ނުވަތަ އެހެންވެސް ގޮތަކުން، ކޮމްޕިއުޓަރުން ވަކި މަސައްކަތެއްކުރުމަށް ނުވަތަ ވަކި ނަތީޖާއެއް ނެރުމަށްޓަކައި އެކުލަވާލާފައިވާ އެންގުންތަކަށް ނުވަތަ އިރުށާދުތަކަށެވެ.

"ކޮމްޕިއުޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައުލޫމާތު ޕްރޮސެސްކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ލިބިފައިވާ އިލެކްޓްރޯނިކްގެ ވަސީލަތުން ނުވަތަ މިފަދަ އެހެން ގޮތަކުން ހަދާފައިހުންނަ ތަކެއްޗަށެވެ.

"ކޮމްޕިއުޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައުލޫމާތު ޕްރޮސެސްކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ލިބިފައިވާ އިލެކްޓްރޯނިކްގެ ވަސީލަތުން ނުވަތަ މިފަދަ އެހެން ގޮތަކުން ހަދާފައިހުންނަ ތަކެއްޗަށެވެ.

"ކުއްޔަށް ދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުފެއްދުމެއްގެ ނުވަތަ އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއެއްގެ އަސްލު ނުވަތަ ކޮޕީއެއް ވަކި މުއްދަތަކަށް ފައިދާއެއް ހޯދުމުގެ މަގްސަދުގައި ކުއްޔަށްދޫކުރުމަށެވެ.

"ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުފެއްދުމެއް، ޕަރފޯމަންސެއް ނުވަތަ އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއެއް ވަޔަރލެސް ޓްރާންސްމިށަން މެދުވެރިކޮށް އާންމުންނަށް ދުރަށް ފޮނުވުމަށެވެ. މީގެތެރޭގައި ސެޓެލައިޓް މެދުވެރިކޮށް ދުރަށް ފޮނުވާ ފޮނުވުންވެސް ހިމެނެއެވެ.

"ރައިޓްސް މެނޭޖްމަންޓް އިންފޮމޭށަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނު ބުނާ އުފެއްދުމާއި އެ އުފެއްދުންތަކުގެ މުސައްނިފުންނާއި، ޕަރފޯމަންސްތަކާއި، ޕަރފޯމަންސް ހުށަހަޅައިދޭ ފަންނާނުންނާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގތަކާއި، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގ އުފެއްދި ޕްރޮޑިއުސަރުންނާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުންތަކާއި، ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި އަދި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން މިލްކުކޮށްދޭނަމަ، މިލްކުކޮށްދޭ ހައްގުތަކާއި އެ ހައްގުތައް މިލްކުކޮށްދޭ މީހުން ވަކިކުރަން އެނގޭނޭ މައުލޫމާތަށެވެ. ނުވަތަ މި ގާނޫނުގައި ބުނެފައިވާ އުފެއްދުމެއް، ހުށަހެޅުމެއް، އަޑުގެ ރިކޯޑިންގއެއް ނުވަތަ ބްރޯޑްކާސްޓް ކުރާ އުފެއްދުމެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ގަވާއިދުތަކާއި ށަރުތުތައް އަންގައިދޭ މައުލޫމާތަށެވެ. އަދި މިފަދަ މައުލޫމާތުތައް އެކުލަވާލެވިފައިވަނީ ނަންބަރުތަކާއި ކޯޑުތައް ބޭނުންކޮށްގެންކަމަށްވާނަމަ، އެފަދަ މައުލޫމާތުވެސް މި ލަފްޒުގެ މާނައިގައި ހިމެނެއެވެ.