ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ކުށެއްކުރަން އުޅުން
ކުށެއްކުރަން އުޅުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ އަންނަނިވި ހާލަތްތަކުގައި މީހަކު ކުރާ ކުށުގެ އަމަލަށެވެ: (1) ކުށެއް ކުރުމަށްޓަކައި ކުށުގެ ނިޔަތް އޮތުން؛ (2) ކުށުގެ އަމަލު ފުރިހަމަކުރުމަށްޓަކައި އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއް އަޅައިފިކަން ރަމްޒުކޮށްދޭފަދަ އަމަލެއް ގަސްދުގައި ކުރުން؛ އަދި އެ އަމަލު ކުރީ ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންވާ ހާލަތު ދެމިއޮތްކަމުގައި ގަބޫލުކޮށްގެން ކަމުގައިވުން."
ކުށެއްކުރުމަށް އެހީވުން
"ކުށެއްކުރުމަށް އެހީވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މީހަކު ކުށެއް ރޭވުމުގައި ބައިވެރިވުމުން، ނުވަތަ ރޭވުމުގެ މައްލޫމާތު ލިބިހުރެ އެކުށް ކުޅައުމަށް ފަސޭހަވާފަދަ އެއްވެސް އަމަލެއް ކުރުމުން ނުވަތަ ކޮށްދިނުމުންނެވެ.
ކުށެއްގައި ބައިވެރިވުން
"ކުށެއްގައި ބައިވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ (1) އެއްވެސް މާނައެއްގައި ކުށެއްކުރުމަށް ނަސޭހަތްތެރިވުން، ފާޑު ކިޔައިދިނުން ނުވަތަ މިއިން ކަމަކަށް ސީދާ ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތަކަށް އިށާރާތް ކުރުމާއި، (2) އެކުށަކާމެދު، މީހަކާ ސައްލާކޮށް ކުށެއްގައި ބައިވެރި ވުމަށްޓަކައި އެއްވެސް އަމަލެއް ކުރުމާއި، (3) އެކުށެއް ކުރުމަށްޓަކައި، އެއްވެސް މާނައެއްގައި އެހީވެ ދިނުމެވެ.
ކުށެއްގެ ރުކުންތައް
"ކުށެއްގެ ރުކުންތައް"ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ރުކުންތަކަށެވެ: (1) ކުށްކުރި މީހާގެ އަމަލު؛ ނުވަތަ (2) ހާލަތްތައް؛ ނުވަތަ (3) އަމަލުން ނުކުތް ނަތީޖާ؛ އަދި
ކުށް
"ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގައި ކުށެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ، އިދާރީ ކުށްތަކަށެވެ.
ކުށް
"ކުށް" ދޭހަކޮށްދެނީ އެކަމެއް ކުރުމުން ނުވަތަ ނުކުރުމުން، ގާނޫނު އަދަބެއް ކަނޑައަޅާ ކޮންމެ ކަމެކެވެ.
ކުށް (މަސްވެރިކަމާޢި ގުޅޭ)
"ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 14/2019 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ މަސްވެރިކަމުގެ ގާނޫނު) ގައާއި، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން އެކުލަވައިލާ ގަވާއިދުތަކުގައި ކުށެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ، އިދާރީ ކުށްތަކަށެވެ.
ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދާ
"ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުށެއް ނުވަތަ އެއް ކުށަށްވުރެ ގިނަ ކުށް ކުރުމަށް އެއްވެސް ސިފައެއްގައި ބޭނުންކުރި ނުވަތަ ބޭނުންކުރަން ގަސްދުކުރި މުދަލަށެވެ. އެގޮތުން ކުށެއް ކުރުމުގައި ބޭނުންކުރީ ނުވަތަ ބޭނުންކުރަން ގަސްދުކުރީ އެ މުދަލުން ބައެއް ކަމުގައިވީނަމަވެސް ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދަލުގެ މާނައިގެ ތެރޭގައި އެ މުދާ ހިމެނޭނެއެވެ.
ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާ (ދުންފަތާއި ގުޅޭ)
"ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،
- ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ކޮންސައިންމަންޓުގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ހޯލްސޭލްކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ހޯލްސޭލްކޮށް ވިއްކި މުދަލުގެތެރޭގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ރީޓެއިލް މަރުހަލާގައިނަމަ، ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކި، ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ނަމަވެސް ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓަށްވުރެ ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑިއަށްވުރެ މަދު އަދަދެއްނަމަ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައި ބެލޭނީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓުގެ 1 (އެކެއް) ފޮށި ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑީގެ އެއް ބޮނޑިކަމުގައެވެ.
- ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ކުރާ އިންސްޕެކްށަނެއްގެ ތެރެއިން ވިޔަފާރިކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި ގުދަންކޮށް ރައްކައުކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި އުފުލާ އުޅަނދަކުން މި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ފެނިއްޖެނަމަ، އެތަނެއްގައި ނުވަތަ އެ އުޅަނދެއްގައި އެވަގުތު ހުރި، މި ގަވާއިދަށް ނުފެތޭ ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތެއް ބެލޭ ނީ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައެވެ.
ކުށް ކޮށްގެން ހޯދާ މުދާ
"ކުށް ކޮށްގެން ހޯދާ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނެއްގައި ކުށެއް ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އެއްވެސް ކުށެއް ކުރުމުގެ ސަބަބުން ސީދާ ގޮތެއްގައިވިޔަސް ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތެއްގައިވިޔަސް، ދިވެހިރާއްޖެއިން ނުވަތަ ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުން، ލިބޭ ނުވަތަ ހޯދާ ފައިސާ ނުވަތަ މުދަލަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އެފަދަ ފައިސާ ނުވަތަ މުދަލުން ހޯދާ ނުވަތަ ބަދަލުކޮށްފައިވާ މުދަލާއި، އެ މުދާ އިންވެސްޓްކޮށްގެން ލިބޭ މުދާވެސް ހިމެނެއެވެ.
ކުށް މައާފުކޮށްދިނުން ނުވަތަ މައާފުދިނުން
"ކުށް މައާފުކޮށްދިނުން" ނުވަތަ "މައާފުދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގާނޫނުގެ ދަށުން ހުށަހަޅާ އިލްތިމާސަކާ ގުޅޭގޮތުން، މައާފުދިނުމާއި އަދަބު ލުއިކޮށްދިނުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރ 2/2010) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގިންތިތަކުގެ ތެރެއިން ގިންތިއަކަށް ފެތޭގޮތަށް، ހުކުމް ތަންފީޒުވަމުންދާ މީހެއްގެ އަދަބު ނުވަތަ އަދަބުން ބައެއް މައާފުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ނުވަތަ ލުއިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަނޑައަޅާ ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
ކުށްކުރާ ތާރީހު (ތައުލީމާޢި ގުޅޭ)
"ކުށްކުރާ ތާރީހު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލައަކާ ގުޅިގެން އިދާރީގޮތުން މިނިސްޓްރީން ކުރަންޖެހޭ ތަހުގީގު ކޮށް، އެ ކުށެއް ކުރިކަމަށް ސާބިތުވާ ތާރީހަށެވެ.
ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއް
"ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި އެ އިބާރާތަށް ދީފައިވާ މާނައިގައެވެ.
ކުށްކުރާ ޖަމާއަތް
"ކުށްކުރާ ޖަމާއަތް"ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ ޖަމާއަތުގައި ހިމެނޭ މެންބަރުންނަކީ، ގުޅިފައިވާ އާންމު އެއް މަގްސަދަކަށްޓަކައި މަސައްކަތްކުރާ ބަޔަކަށްވުމާއި، އެ ޖަމާއަތުގެ މެންބަރުން ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތާ ގުޅިފައިވާ މީހުން މެދުވެރިކޮށް، ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ޕްލޭނެއް ނުވަތަ މަގްސަދެއްގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އަނިޔާވެރިކަން ނުވަތަ ފަނާކުރުން ނުވަތަ އެދެކަންތަކުންކުރެ ކަމެއްގެ ބިރު ދެއްކުން ހިމެނޭ ދެ އަމަލު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ އަމަލު ހިންގާފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތުގެ މެންބަރުން ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތާ ގުޅިފައިވާ މީހުން މެދުވެރިކޮށް، މަސްތުވާއެއްޗެހި ވިއްކުމާއި މަސްތުވާއެއްޗެހި އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ގެންގޮސް އޭގެ ވިޔަފާރިކުރުންކަމަށް މާނަކުރެވޭ ދެ އަމަލު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ އަމަލު ހިންގާފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ އެފަދަ ކުށްކުށް ކުރުމަކީ، ނުވަތަ ކުރާނެކަމުގެ ބިރުދެއްކުމަކީ އެ ޖަމާއަތުގެ ބޭނުންކަމުގައި ނުވަތަ މަގްސަދުކަމުގައި އާންމުކޮށް އިއްލާންކޮށްފައިވާ ނުވަތަ ގަބޫލުކޮށްފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ ދިވެހިސަރުކާރުން ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްކަމުގައި ނުވަތަ ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ޖަމާއަތަކަށްވުން.
ކުށްކުރި މީހާ
"ކުށްކުރި މީހާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ކުށެއް ސާބިތުވެފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
ކުށެއްކުރަން އުޅުން
ކުށެއްކުރަން އުޅުން" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ އަންނަނިވި ހާލަތްތަކުގައި މީހަކު ކުރާ ކުށުގެ އަމަލަށެވެ: (1) ކުށެއް ކުރުމަށްޓަކައި ކުށުގެ ނިޔަތް އޮތުން؛ (2) ކުށުގެ އަމަލު ފުރިހަމަކުރުމަށްޓަކައި އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއް އަޅައިފިކަން ރަމްޒުކޮށްދޭފަދަ އަމަލެއް ގަސްދުގައި ކުރުން؛ އަދި އެ އަމަލު ކުރީ ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންވާ ހާލަތު ދެމިއޮތްކަމުގައި ގަބޫލުކޮށްގެން ކަމުގައިވުން."
ކުށެއްކުރުމަށް އެހީވުން
"ކުށެއްކުރުމަށް އެހީވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ މީހަކު ކުށެއް ރޭވުމުގައި ބައިވެރިވުމުން، ނުވަތަ ރޭވުމުގެ މައްލޫމާތު ލިބިހުރެ އެކުށް ކުޅައުމަށް ފަސޭހަވާފަދަ އެއްވެސް އަމަލެއް ކުރުމުން ނުވަތަ ކޮށްދިނުމުންނެވެ.
ކުށެއްގައި ބައިވެރިވުން
"ކުށެއްގައި ބައިވެރިވުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ (1) އެއްވެސް މާނައެއްގައި ކުށެއްކުރުމަށް ނަސޭހަތްތެރިވުން، ފާޑު ކިޔައިދިނުން ނުވަތަ މިއިން ކަމަކަށް ސީދާ ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތަކަށް އިށާރާތް ކުރުމާއި، (2) އެކުށަކާމެދު، މީހަކާ ސައްލާކޮށް ކުށެއްގައި ބައިވެރި ވުމަށްޓަކައި އެއްވެސް އަމަލެއް ކުރުމާއި، (3) އެކުށެއް ކުރުމަށްޓަކައި، އެއްވެސް މާނައެއްގައި އެހީވެ ދިނުމެވެ.
ކުށެއްގެ ރުކުންތައް
"ކުށެއްގެ ރުކުންތައް"ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އަންނަނިވި ރުކުންތަކަށެވެ: (1) ކުށްކުރި މީހާގެ އަމަލު؛ ނުވަތަ (2) ހާލަތްތައް؛ ނުވަތަ (3) އަމަލުން ނުކުތް ނަތީޖާ؛ އަދި
ކުށް
"ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މި ގާނޫނުގައި ކުށެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ، އިދާރީ ކުށްތަކަށެވެ.
ކުށް
"ކުށް" ދޭހަކޮށްދެނީ އެކަމެއް ކުރުމުން ނުވަތަ ނުކުރުމުން، ގާނޫނު އަދަބެއް ކަނޑައަޅާ ކޮންމެ ކަމެކެވެ.
ކުށް (މަސްވެރިކަމާޢި ގުޅޭ)
"ކުށް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 14/2019 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ މަސްވެރިކަމުގެ ގާނޫނު) ގައާއި، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން އެކުލަވައިލާ ގަވާއިދުތަކުގައި ކުށެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ، އިދާރީ ކުށްތަކަށެވެ.
ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދާ
"ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ކުށެއް ނުވަތަ އެއް ކުށަށްވުރެ ގިނަ ކުށް ކުރުމަށް އެއްވެސް ސިފައެއްގައި ބޭނުންކުރި ނުވަތަ ބޭނުންކުރަން ގަސްދުކުރި މުދަލަށެވެ. އެގޮތުން ކުށެއް ކުރުމުގައި ބޭނުންކުރީ ނުވަތަ ބޭނުންކުރަން ގަސްދުކުރީ އެ މުދަލުން ބައެއް ކަމުގައިވީނަމަވެސް ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުދަލުގެ މާނައިގެ ތެރޭގައި އެ މުދާ ހިމެނޭނެއެވެ.
ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާ (ދުންފަތާއި ގުޅޭ)
"ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،
- ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ކޮންސައިންމަންޓުގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ހޯލްސޭލްކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ހޯލްސޭލްކޮށް ވިއްކި މުދަލުގެތެރޭގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ރީޓެއިލް މަރުހަލާގައިނަމަ، ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކި، ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
- ނަމަވެސް ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓަށްވުރެ ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑިއަށްވުރެ މަދު އަދަދެއްނަމަ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައި ބެލޭނީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓުގެ 1 (އެކެއް) ފޮށި ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑީގެ އެއް ބޮނޑިކަމުގައެވެ.
- ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ކުރާ އިންސްޕެކްށަނެއްގެ ތެރެއިން ވިޔަފާރިކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި ގުދަންކޮށް ރައްކައުކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި އުފުލާ އުޅަނދަކުން މި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ފެނިއްޖެނަމަ، އެތަނެއްގައި ނުވަތަ އެ އުޅަނދެއްގައި އެވަގުތު ހުރި، މި ގަވާއިދަށް ނުފެތޭ ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތެއް ބެލޭ ނީ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައެވެ.
ކުށް ކޮށްގެން ހޯދާ މުދާ
"ކުށް ކޮށްގެން ހޯދާ މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނެއްގައި ކުށެއް ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އެއްވެސް ކުށެއް ކުރުމުގެ ސަބަބުން ސީދާ ގޮތެއްގައިވިޔަސް ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތެއްގައިވިޔަސް، ދިވެހިރާއްޖެއިން ނުވަތަ ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުން، ލިބޭ ނުވަތަ ހޯދާ ފައިސާ ނުވަތަ މުދަލަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އެފަދަ ފައިސާ ނުވަތަ މުދަލުން ހޯދާ ނުވަތަ ބަދަލުކޮށްފައިވާ މުދަލާއި، އެ މުދާ އިންވެސްޓްކޮށްގެން ލިބޭ މުދާވެސް ހިމެނެއެވެ.
ކުށް މައާފުކޮށްދިނުން ނުވަތަ މައާފުދިނުން
"ކުށް މައާފުކޮށްދިނުން" ނުވަތަ "މައާފުދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގާނޫނުގެ ދަށުން ހުށަހަޅާ އިލްތިމާސަކާ ގުޅޭގޮތުން، މައާފުދިނުމާއި އަދަބު ލުއިކޮށްދިނުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރ 2/2010) ގެ 3 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގިންތިތަކުގެ ތެރެއިން ގިންތިއަކަށް ފެތޭގޮތަށް، ހުކުމް ތަންފީޒުވަމުންދާ މީހެއްގެ އަދަބު ނުވަތަ އަދަބުން ބައެއް މައާފުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ނުވަތަ ލުއިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަނޑައަޅާ ކަނޑައެޅުމަށެވެ.
ކުށްކުރާ ތާރީހު (ތައުލީމާޢި ގުޅޭ)
"ކުށްކުރާ ތާރީހު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މައްސަލައަކާ ގުޅިގެން އިދާރީގޮތުން މިނިސްޓްރީން ކުރަންޖެހޭ ތަހުގީގު ކޮށް، އެ ކުށެއް ކުރިކަމަށް ސާބިތުވާ ތާރީހަށެވެ.
ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއް
"ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި އެ އިބާރާތަށް ދީފައިވާ މާނައިގައެވެ.
ކުށްކުރާ ޖަމާއަތް
"ކުށްކުރާ ޖަމާއަތް"ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ އެ ޖަމާއަތުގައި ހިމެނޭ މެންބަރުންނަކީ، ގުޅިފައިވާ އާންމު އެއް މަގްސަދަކަށްޓަކައި މަސައްކަތްކުރާ ބަޔަކަށްވުމާއި، އެ ޖަމާއަތުގެ މެންބަރުން ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތާ ގުޅިފައިވާ މީހުން މެދުވެރިކޮށް، ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ޕްލޭނެއް ނުވަތަ މަގްސަދެއްގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އަނިޔާވެރިކަން ނުވަތަ ފަނާކުރުން ނުވަތަ އެދެކަންތަކުންކުރެ ކަމެއްގެ ބިރު ދެއްކުން ހިމެނޭ ދެ އަމަލު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ އަމަލު ހިންގާފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތުގެ މެންބަރުން ނުވަތަ އެ ޖަމާއަތާ ގުޅިފައިވާ މީހުން މެދުވެރިކޮށް، މަސްތުވާއެއްޗެހި ވިއްކުމާއި މަސްތުވާއެއްޗެހި އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ގެންގޮސް އޭގެ ވިޔަފާރިކުރުންކަމަށް މާނަކުރެވޭ ދެ އަމަލު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ އަމަލު ހިންގާފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ އެފަދަ ކުށްކުށް ކުރުމަކީ، ނުވަތަ ކުރާނެކަމުގެ ބިރުދެއްކުމަކީ އެ ޖަމާއަތުގެ ބޭނުންކަމުގައި ނުވަތަ މަގްސަދުކަމުގައި އާންމުކޮށް އިއްލާންކޮށްފައިވާ ނުވަތަ ގަބޫލުކޮށްފައިވާ ބަޔަކަށްވުން؛ ނުވަތަ ދިވެހިސަރުކާރުން ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްކަމުގައި ނުވަތަ ކުށްކުރާ ޖަމާއަތެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ޖަމާއަތަކަށްވުން.
ކުށްކުރި މީހާ
"ކުށްކުރި މީހާ" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ ކުށެއް ސާބިތުވެފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.