ގާނޫނީ ރަދީފު
"އަރައްކާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މާއްދާއެއްގައި ހިމެނޭ، ގެއްލުންދެނިވި އަސަރުކުރުމުގެ ހާއްސަ ސިފައަށް ނުވަތަ "ހެޒަރޑް" އަށެވެ.
"އަރައްކާގެ ރަމްޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔޫ.އެންގެ ގްލޯބަލީ ހާމޮނައިޒްޑް ސިސްޓެމް އޮފް ކްލެސިފިކޭށަން އެންޑް ލޭބެލިންގ އޮފް ކެމިކަލްސްގެ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ، ޕެސްޓިސައިޑުން ލިބޭ އަރައްކާ ދައްކުވައިދޭ ތަސްވީރުގެ ދޭހައަށް ނުވަތަ "ހެޒަރޑް ސިމްބަލް" އަށެވެ.
"އަޅައިލުމާއި ރައްކައުތެރިކަން ބޭނުންވާ ކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނ،ީ ގާނޫނު ނަންބަރު 2019-19 (ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރި ކުރުމުގެ ގާނޫނު) ގެ 69 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކުދިންނަށެވެ. އެއީ:
- އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައިނުވާ ގޮތަށް އަޅާނުލާ ދޫކޮށްލާފައިވާ ކުދިން؛
- ކުއްޖާ ރައްކާތެރިކުރުމަށް ނުވަތަ ކުއްޖާއަށް ރައްކާތެރި މާހައުލެއް ގާއިމުކޮށްދިނުމަށް އިހުމާލުވެފައިވާ ބެލެނިވެރިންނާއެކު ދިރިއުޅެމުންދާ ކުދިން؛
- ބެލެނިވެރިންގެ ފަރާތުން ނަފްސާނީ ނުވަތަ ޖިސްމާނީ އަނިޔާ ލިބެމުންދާ ކުދިން؛
- މަސްތުވާ އެއްޗަކަށް ދެވިހިފާފައިވާ، އެކަމަށް ފަރުވާހޯދޭނެ ގޮތެއް ނެތިފައިވާ ކުދިން؛
- އެކްސްޕްލޮއިޓޭށަންގެ އަމަލެއްގެ ށިކާރައަކަށްވެފައިވާ ނުވަތަ އެފަދަ އަމަލެއްގެ ށިކާރައަކަށް ވެދާނެ މާހައުލެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ ކުދިން؛
- ކުއްޖާގެ ޖިސްމާނީ ނުވަތަ ނަފްސާނީ ނުވަތަ އިޖްތިމާއީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ގެއްލުމެއް ކުރިމަތިކޮށްފާނެ މާހައުލެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ ނުވަތަ އެފަދަ މާހައުލަކަށް ތައާރުފުކުރެވިދާނެ ހާލަތެއް ނުވަތަ ހާލަތްތަކެއް މެދުވެރިވެފައިވާ ކުދިން؛
- އިހުމާލުވުމުގެ ސަބަބުން ޖިސްމާނީގޮތުން ނުވަތަ ނަފްސާނީގޮތުން ގެއްލުންވެފައިވާ ކުދިން.
"އައި،އޭ.އީ.އޭ. ސޭފްޓީ ސީރީޒް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަރނޭށަނަލް އެޓޯމިކް އެނަޖީ އެޖެންސީ ސޭފްޓީ ސީރީޒް އަށެވެ.
"އައި.އެމް.ޑީ.ޖީ ކްލާސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަރނޭށަން މެރިޓައިމް ޑޭންޖަރަސް ގުޑްސް ކްލާސް އަށެވެ.
"އައުޓްރީޗް ސެންޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސްޓިޓިއުޓުގެ މައި މަރުކަޒު ފިޔަވައި އެހެން ތަނެއްގައި، އެ މަރުކަޒަކުން ދޭ ހިދުމަތްތަކެއް ދިނުމަށް ގާއިމްކުރާ ގޮތްޕަށެވެ.
"އައުޓްރީޗް ސެންޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސްޓިޓިއުޓުގެ މައި މަރުކަޒު ފިޔަވައި އެހެން ތަނެއްގައި، އެ މަރުކަޒަކުން ދޭ ހިދުމަތްތަކެއް ދިނުމަށް ގާއިމްކުރާ ގޮތްޕަށެވެ.
"އަރައްކާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މާއްދާއެއްގައި ހިމެނޭ، ގެއްލުންދެނިވި އަސަރުކުރުމުގެ ހާއްސަ ސިފައަށް ނުވަތަ "ހެޒަރޑް" އަށެވެ.
"އަރައްކާގެ ރަމްޒު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ޔޫ.އެންގެ ގްލޯބަލީ ހާމޮނައިޒްޑް ސިސްޓެމް އޮފް ކްލެސިފިކޭށަން އެންޑް ލޭބެލިންގ އޮފް ކެމިކަލްސްގެ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ، ޕެސްޓިސައިޑުން ލިބޭ އަރައްކާ ދައްކުވައިދޭ ތަސްވީރުގެ ދޭހައަށް ނުވަތަ "ހެޒަރޑް ސިމްބަލް" އަށެވެ.
"އަޅައިލުމާއި ރައްކައުތެރިކަން ބޭނުންވާ ކުދިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނ،ީ ގާނޫނު ނަންބަރު 2019-19 (ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރި ކުރުމުގެ ގާނޫނު) ގެ 69 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކުދިންނަށެވެ. އެއީ:
- އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައިނުވާ ގޮތަށް އަޅާނުލާ ދޫކޮށްލާފައިވާ ކުދިން؛
- ކުއްޖާ ރައްކާތެރިކުރުމަށް ނުވަތަ ކުއްޖާއަށް ރައްކާތެރި މާހައުލެއް ގާއިމުކޮށްދިނުމަށް އިހުމާލުވެފައިވާ ބެލެނިވެރިންނާއެކު ދިރިއުޅެމުންދާ ކުދިން؛
- ބެލެނިވެރިންގެ ފަރާތުން ނަފްސާނީ ނުވަތަ ޖިސްމާނީ އަނިޔާ ލިބެމުންދާ ކުދިން؛
- މަސްތުވާ އެއްޗަކަށް ދެވިހިފާފައިވާ، އެކަމަށް ފަރުވާހޯދޭނެ ގޮތެއް ނެތިފައިވާ ކުދިން؛
- އެކްސްޕްލޮއިޓޭށަންގެ އަމަލެއްގެ ށިކާރައަކަށްވެފައިވާ ނުވަތަ އެފަދަ އަމަލެއްގެ ށިކާރައަކަށް ވެދާނެ މާހައުލެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ ކުދިން؛
- ކުއްޖާގެ ޖިސްމާނީ ނުވަތަ ނަފްސާނީ ނުވަތަ އިޖްތިމާއީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ގެއްލުމެއް ކުރިމަތިކޮށްފާނެ މާހައުލެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ ނުވަތަ އެފަދަ މާހައުލަކަށް ތައާރުފުކުރެވިދާނެ ހާލަތެއް ނުވަތަ ހާލަތްތަކެއް މެދުވެރިވެފައިވާ ކުދިން؛
- އިހުމާލުވުމުގެ ސަބަބުން ޖިސްމާނީގޮތުން ނުވަތަ ނަފްސާނީގޮތުން ގެއްލުންވެފައިވާ ކުދިން.
"އައި،އޭ.އީ.އޭ. ސޭފްޓީ ސީރީޒް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަރނޭށަނަލް އެޓޯމިކް އެނަޖީ އެޖެންސީ ސޭފްޓީ ސީރީޒް އަށެވެ.
"އައި.އެމް.ޑީ.ޖީ ކްލާސް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންޓަރނޭށަން މެރިޓައިމް ޑޭންޖަރަސް ގުޑްސް ކްލާސް އަށެވެ.
"އައުޓްރީޗް ސެންޓަރ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސްޓިޓިއުޓުގެ މައި މަރުކަޒު ފިޔަވައި އެހެން ތަނެއްގައި، އެ މަރުކަޒަކުން ދޭ ހިދުމަތްތަކެއް ދިނުމަށް ގާއިމްކުރާ ގޮތްޕަށެވެ.
"އައުޓްރީޗް ސެންޓަރު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސްޓިޓިއުޓުގެ މައި މަރުކަޒު ފިޔަވައި އެހެން ތަނެއްގައި، އެ މަރުކަޒަކުން ދޭ ހިދުމަތްތަކެއް ދިނުމަށް ގާއިމްކުރާ ގޮތްޕަށެވެ.