ގާނޫނީ ރަދީފު
އެއްމެ ފަހުގެ
ވިޔަ މޮޑިއުލް
"ވިޔަ މޮޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލްތަކުގެ ފައިސާއާއި ބަޖެޓާއި ހަރަދުތަކާ ގުޅޭ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމަށް ލޯކަލް ގަވަރމަންޓް އޮތޯރިޓީން އެކުލަލައިފައިފައިވާ ނިޒާމަށެވެ.
ވިޔަ މޮޑިއުލް
"ވިޔަ މޮޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލުތަކުގެ މާލީ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމަށް އެކުލަވައިލައި ފައިވާ ޕޯޓަލްއަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ މާލީފައިދާ ނުވަތަ އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތަކަށް ނުވަތަ ކަމަކަށެވެ. މީގެތެރޭގައި، މީހެއްގެ އަމިއްލަ މުދަލަކުން، ވިޔަފާރި ހިންގުންކަމަށް ނުވާގޮތަށް މުއާމަލާތު ކުރުމެއް ނުހިމެނެއެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމާގުޅޭ ކަމާބެހޭ ގާނޫނުގައި ވިޔަފާރީގެ މާނައިގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކޮށްފައިވާ މާނައެވެ. މި ގާނޫނުގައި ބައެއް ހާލަތުތަކުގައި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީކުރާ "އަމިއްލަ ވިޔަފާރި" އަށް އިށާރާތްކުރުމުގައި "ވިޔަފާރި" މި ލަފްޒުވެސް ބޭނުންކޮށްފައިވާނެއެވެ. އެ ހާލަތުގައި އެ އިށާރާތްކުރަނީ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިއަށެވެ. އެނޫން ހާލަތެއްގައިނަމަ، އެ އިށާރާތްކުރަނީ، މި ގާނޫނު އެމައްޗަށް ހިނގާ ވިޔަފާރިއަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ތިރީގައިވާ ކަންކަމުގެ ތެރެއިން ކަމަކާގުޅޭ ވިޔަފާރިއެއް، ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާއެއް، ނުވަތަ ފަންނެއް، ނުވަތަ ވަޒީފާއެއް، އަދި އެނޫނަސް ނަފާއެއްގެ ބޭނުމުގައި ހިންގޭ ހަރަކާތްތަކަށެވެ (1) މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް، ނުވަތަ ހޯދުމަށް؛ (2) ގޭބިސީ ޔުނިޓެއް ގަތުމާއި، ބިމުން ވިޔަފާރިއެއް ކުރުމަށް.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުން ނުހިމެނޭގޮތަށް ތިރީގައިވާ ކަންކަމަށެވެ (1) ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ފަންނީ އަދި އެނޫންވެސް މަސައްކަތާއި، އެންމެހައި ވިޔަފާރިއާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، ދަނޑުވެރިކަމާއި، ދަނޑުގޮވާން ކުރުމާއި، ހޯޓިކަލްޗަރއާއި، ލަކުޑި ގަސްހެއްދުމާއި، ފެނުގައި ގަސްގަހާގެހި ހެއްދުމާއި، ކުކުޅުހާ ފަދަ ދޫނީގެ ބާވަތްތައް ގެންގުޅުމާއި ނުވަތަ ގެރިބަކަރި ފަދަ ޖަނަވާރު ގެންގުޅުން، މަސްވެރިކަމާއި، މަސްމަހާމެހި ދިރުވައި ގެންގުޅުމާއި، އަދި އެނޫންވެސް މާލީ ފައިދާއެއް ނުވަތަ އިތުރުކުރުމެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ހިންގާ އެންމެހައި ހަރަކާތްތައް (2) ކޮންމެވެސް އަގެއްހުރި މުގާބިލަކަށް ނުއުފުލޭ މިލްކިއްޔާތެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ހައްގުދިނުން.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާމްދަނީއެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ހިންގާ ނުވަތަ ކުރާ މުދާ ގަނެވިއްކުމުގެ މަސައްކަތާއި، ވިޔަފާރި އުސޫލުން ހިންގާ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ނުވަތަ ފަންނީ ހިދުމަތެއް ދިނުމުގެ މަސައްކަތް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ދިނުމުގެ ގޮތުން ހިންގާ އެހެން މަސައްކަތް ނުވަތަ ބުނެވިދިޔަ ޒާތުގެ އެނޫންވެސް މަސައްކަތް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" އެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ހިދުމަތަކާ ގުޅިގެން ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ނުވަތަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުން ފިޔަވައި، މާލީ ފައިދާއެއް ނުވަތަ އިތުރުކުރުމެއް ހޯދުމުގެ ނިޔަތުގައި ކުރާ ކޮންމެ ކަމަކަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އަންނަނިވި ކަންކަންވެސް ހިމެނެއެވެ (1) މުދާ ގަނެވިއްކުން؛ (2) އުފެއްދުންތެރި މަސައްކަތް؛ (3) ޕްރޮފެށަނަލް، ކޮމާށަލް، ފަންނީ ނުވަތަ ޕަރސަނަލް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން؛ (4) އުފުލޭ މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ނުއުފުލޭ މުދަލަކާ ގުޅިގެން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ހައްގެއް ދިނުން.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ބިމާއި، ބިމާ ގުޅިފައިވާ އުފުލޭ މުދަލާއި ނުއުފުލޭ މުދަލާއި، ގާނޫނުން އުފައްދާ ހައްގާއި ވާޖިބާއި، ގާނޫނުން ލިބިދޭ އިނާޔަތްތަކާއި އިމްތިޔާޒުތަކާއި، މުދާ ގަނެވިއްކުމުގެ ގޮތުންނާއި އާމްދަނީ ހޯދުމުގެގޮތުން ކުރާ މަސައްކަތަށާއި، ވިޔަފާރި އުސޫލުން ދޭ ހިދުމަތަށާއި ކުރާ ނުވަތަ ހިންގާ މަސައްކަތް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. އަދި އެ މަސައްކަތްކުރުމަށްޓަކައި ހޯދާފައިވާ މުދާ ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. އަދި އެ ވިޔަފާރިއަކާގުޅޭ ހައްގުތަކާއި ޒިންމާތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 18/2014) ގެ 31 ވަނަ މާއްދާގެ 9 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ހަރަކާތްތައް ނުހިމެނޭ ގޮތުން، އެ ގާނޫނުގެ 7 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ބާވަތުގެ ކަންކަން ހިމެނޭގޮތުން ހިންގާ ކޮންމެ ހަރަކާތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، އުފުލޭ މުދާ ވިއްކުމުގައި މަސްއޫލުވާ އެންމެހައި ފަރާތްތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ވިޔަފާރީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ވަކިވަކި ހަރަކާތްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް ފިހާރައެއް، ރެސްޓޯރަންޓެއް، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓެއް، ޓޫރިސްޓް އުޅަނދެއް، ކުއްޔަށްދީފައިވާ ގެއެއް.
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން"
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ނަން
"ވިޔަފާރި ނަން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 18/2014) ގެ 4 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ވިޔަފާރި ތަންތަނުން ހިންގާ ވިޔަފާރީގައި ބޭނުންކުރުމަށް ގާނޫނުގެ ހަތަރުވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރަޖިސްޓަރީކުރާ ނަމަށެވެ.
ވިޔަ މޮޑިއުލް
"ވިޔަ މޮޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލްތަކުގެ ފައިސާއާއި ބަޖެޓާއި ހަރަދުތަކާ ގުޅޭ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމަށް ލޯކަލް ގަވަރމަންޓް އޮތޯރިޓީން އެކުލަލައިފައިފައިވާ ނިޒާމަށެވެ.
ވިޔަ މޮޑިއުލް
"ވިޔަ މޮޑިއުލް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކައުންސިލުތަކުގެ މާލީ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމަށް އެކުލަވައިލައި ފައިވާ ޕޯޓަލްއަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ މާލީފައިދާ ނުވަތަ އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތަކަށް ނުވަތަ ކަމަކަށެވެ. މީގެތެރޭގައި، މީހެއްގެ އަމިއްލަ މުދަލަކުން، ވިޔަފާރި ހިންގުންކަމަށް ނުވާގޮތަށް މުއާމަލާތު ކުރުމެއް ނުހިމެނެއެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމާގުޅޭ ކަމާބެހޭ ގާނޫނުގައި ވިޔަފާރީގެ މާނައިގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކޮށްފައިވާ މާނައެވެ. މި ގާނޫނުގައި ބައެއް ހާލަތުތަކުގައި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ރަޖިސްޓަރީކުރާ "އަމިއްލަ ވިޔަފާރި" އަށް އިށާރާތްކުރުމުގައި "ވިޔަފާރި" މި ލަފްޒުވެސް ބޭނުންކޮށްފައިވާނެއެވެ. އެ ހާލަތުގައި އެ އިށާރާތްކުރަނީ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިއަށެވެ. އެނޫން ހާލަތެއްގައިނަމަ، އެ އިށާރާތްކުރަނީ، މި ގާނޫނު އެމައްޗަށް ހިނގާ ވިޔަފާރިއަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ތިރީގައިވާ ކަންކަމުގެ ތެރެއިން ކަމަކާގުޅޭ ވިޔަފާރިއެއް، ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާއެއް، ނުވަތަ ފަންނެއް، ނުވަތަ ވަޒީފާއެއް، އަދި އެނޫނަސް ނަފާއެއްގެ ބޭނުމުގައި ހިންގޭ ހަރަކާތްތަކަށެވެ (1) މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް، ނުވަތަ ހޯދުމަށް؛ (2) ގޭބިސީ ޔުނިޓެއް ގަތުމާއި، ބިމުން ވިޔަފާރިއެއް ކުރުމަށް.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުން ނުހިމެނޭގޮތަށް ތިރީގައިވާ ކަންކަމަށެވެ (1) ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ފަންނީ އަދި އެނޫންވެސް މަސައްކަތާއި، އެންމެހައި ވިޔަފާރިއާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، ދަނޑުވެރިކަމާއި، ދަނޑުގޮވާން ކުރުމާއި، ހޯޓިކަލްޗަރއާއި، ލަކުޑި ގަސްހެއްދުމާއި، ފެނުގައި ގަސްގަހާގެހި ހެއްދުމާއި، ކުކުޅުހާ ފަދަ ދޫނީގެ ބާވަތްތައް ގެންގުޅުމާއި ނުވަތަ ގެރިބަކަރި ފަދަ ޖަނަވާރު ގެންގުޅުން، މަސްވެރިކަމާއި، މަސްމަހާމެހި ދިރުވައި ގެންގުޅުމާއި، އަދި އެނޫންވެސް މާލީ ފައިދާއެއް ނުވަތަ އިތުރުކުރުމެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ހިންގާ އެންމެހައި ހަރަކާތްތައް (2) ކޮންމެވެސް އަގެއްހުރި މުގާބިލަކަށް ނުއުފުލޭ މިލްކިއްޔާތެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ހައްގުދިނުން.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާމްދަނީއެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ހިންގާ ނުވަތަ ކުރާ މުދާ ގަނެވިއްކުމުގެ މަސައްކަތާއި، ވިޔަފާރި އުސޫލުން ހިންގާ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ނުވަތަ ފަންނީ ހިދުމަތެއް ދިނުމުގެ މަސައްކަތް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ދިނުމުގެ ގޮތުން ހިންގާ އެހެން މަސައްކަތް ނުވަތަ ބުނެވިދިޔަ ޒާތުގެ އެނޫންވެސް މަސައްކަތް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" އެއް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ހިދުމަތަކާ ގުޅިގެން ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް ހަރަކާތެއް ނުވަތަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުން ފިޔަވައި، މާލީ ފައިދާއެއް ނުވަތަ އިތުރުކުރުމެއް ހޯދުމުގެ ނިޔަތުގައި ކުރާ ކޮންމެ ކަމަކަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އަންނަނިވި ކަންކަންވެސް ހިމެނެއެވެ (1) މުދާ ގަނެވިއްކުން؛ (2) އުފެއްދުންތެރި މަސައްކަތް؛ (3) ޕްރޮފެށަނަލް، ކޮމާށަލް، ފަންނީ ނުވަތަ ޕަރސަނަލް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން؛ (4) އުފުލޭ މުދަލަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ ނުއުފުލޭ މުދަލަކާ ގުޅިގެން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ހައްގެއް ދިނުން.
ވިޔަފާރި
"ވިޔަފާރި" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ބިމާއި، ބިމާ ގުޅިފައިވާ އުފުލޭ މުދަލާއި ނުއުފުލޭ މުދަލާއި، ގާނޫނުން އުފައްދާ ހައްގާއި ވާޖިބާއި، ގާނޫނުން ލިބިދޭ އިނާޔަތްތަކާއި އިމްތިޔާޒުތަކާއި، މުދާ ގަނެވިއްކުމުގެ ގޮތުންނާއި އާމްދަނީ ހޯދުމުގެގޮތުން ކުރާ މަސައްކަތަށާއި، ވިޔަފާރި އުސޫލުން ދޭ ހިދުމަތަށާއި ކުރާ ނުވަތަ ހިންގާ މަސައްކަތް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. އަދި އެ މަސައްކަތްކުރުމަށްޓަކައި ހޯދާފައިވާ މުދާ ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. އަދި އެ ވިޔަފާރިއަކާގުޅޭ ހައްގުތަކާއި ޒިންމާތައްވެސް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 18/2014) ގެ 31 ވަނަ މާއްދާގެ 9 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ހަރަކާތްތައް ނުހިމެނޭ ގޮތުން، އެ ގާނޫނުގެ 7 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ބާވަތުގެ ކަންކަން ހިމެނޭގޮތުން ހިންގާ ކޮންމެ ހަރަކާތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ ، އުފުލޭ މުދާ ވިއްކުމުގައި މަސްއޫލުވާ އެންމެހައި ފަރާތްތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ހަރަކާތް
"ވިޔަފާރި ހަރަކާތް" ކަމަށް ބުނެފައި އެ ވަނީ، ވިޔަފާރީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ވަކިވަކި ހަރަކާތްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް ފިހާރައެއް، ރެސްޓޯރަންޓެއް، ޓޫރިސްޓް ރިޒޯޓެއް، ޓޫރިސްޓް އުޅަނދެއް، ކުއްޔަށްދީފައިވާ ގެއެއް.
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން"
"ވިޔަފާރި ހިންގާ ފަރާތް" ނުވަތަ "ވިޔަފާރި ތަން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 10/1996 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކުންފުންޏާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު3/2007 (ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 13/2011 (ޕާޓްނަރށިޕްގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ ޕާޓްނަރށިޕްތަކަށާއި، ގާނޫނު ނަންބަރު 19/2014 (އަމިއްލަ ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރީގެ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހިންގާ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ.
ވިޔަފާރި ނަން
"ވިޔަފާރި ނަން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓަރީކުރުމުގެ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 18/2014) ގެ 4 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ވިޔަފާރި ތަންތަނުން ހިންގާ ވިޔަފާރީގައި ބޭނުންކުރުމަށް ގާނޫނުގެ ހަތަރުވަނަ ބާބުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރަޖިސްޓަރީކުރާ ނަމަށެވެ.