gaanoon_logo
-
މަގާމު
"މަގާމު" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ، މި ގަވާއިދުގެ 2 ވަނަ ބާބުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި، މަގާމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކާއި ޒިންމާތައް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ.
މަގާމު (ފުލުހުންނާއި ބެހޭ)
"މަގާމު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ފުލުހުންގެ ހިދުމަތުގައި އެމީހަކު އަދާކުރާ ވަޒީފާއަށެވެ.
މަގު

"މަގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތަށް ވަދެ ނުކުތުމަށް އޮންނަ މައި މަގަށް ނުވަތަ ގޯޅިއަށް ނުވަތަ ގޯއްޗާ އިންވެގެން އޮންނަ މަގުތަކުގެ ތެރެއިން ފުޅާމަގަށް ނުވަތަ ބަހައިފައިވާ ގޯއްޗަށް ވަންނަން އޮންނަ މަގަށެވެ.

މަގު

"މަގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، މީހުން ހިނގާބިނގާވެ އުޅުމަށާއި ދުއްވާތަކެއްޗަށް ހާއްސަކޮށްފައިވާ ތަންތަނަށެވެ.

މަގުބޫލު އުޒުރު

"މަގުބޫލު އުޒުރު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިންސާނީ ބާރު ނުފޯރާ ގުދުރަތ ކާރިސާތަކަށް ނުވަތަ މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން ހިދުމަތް ދިނުމަށް ރަޖިސްޓަރީވާ ފާމަސ ތަކާއި،އެޖެންސީ އާއި ކުންފުނ ގެ ބާރުނުފޯރާފަދަ ކަންކަމަށެވެ.

މަގުބޫލު ސަބަބު

"މަގުބޫލު ސަބަބު" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އަންނަނިވި ކަންތައްތަކަށެވެ.

  1. ރަސްމީ ޑިއުޓީއެއްގައި ނުވަތަ ރަސްމީ މަސައްކަތެއްގައި އުޅެންޖެހުން؛
  2. ދަތުރު ނުކުރެވޭ ވަރަށް މޫސުން ގޯސްވުން؛
  3. ދަތުރު ނުކުރެވޭފަދަ ކުއްލި ގުދުރަތީ ކާރިސާއެއް ދިމާވުން؛
  4. އާއިލާގެ މެންބަރަކު ނިޔާވުން؛
  5. ހާޒިރުނުވެވޭފަދަ ބައްޔެއްވުން ނުވަތަ އެފަދަ ސިއްހީ މައްސަލައެއް ދިމާވުން؛
  6. މިނޫނަސް މިފަދަ އެހެން ސަބަބެއް ދިމާވުން.
މަގުގެ ފުޅާމިން

"މަގުގެ ފުޅާމިން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، އިމާރާތްކުރުމަށް ހުއްދަދެވޭ ތަނުގެ ކުރިމަތިން، އެތަން ހިމެނޭ ގޯތީގެ މަގުގެ އިމުން ފެށިގެން އެ މަގުގެ އަނެއް ފަރާތުގައި  އޮންނަ ގޯތި ނުވަތަ ތަނުގެ މަގުމަތީ އިމާ ހަމަޔަށެވެ.

މަގްސަދު
އަންނަނިވި އަމަލުތައް ކުރާމީހާ، އެކަން އެކުރަނީ ވަކި މަގްސަދެއް އޮވެގެންކަމުގައި ބެލެވޭނެއެވެ: (1) އަމަލުގެ ރުކުނާއި، ނަތީޖާގެ ރުކުނާ ގުޅޭ ގޮތުންކަމަށް ވާނަމަ، ކަނޑައެޅިގެން އޭނާގެ މަގްސަދަކީ އެ އަމަލެއް ކުރުން ކަމުގައިވުން، ނުވަތަ އެ ނަތީޖާ ހާސިލުކުރުން ކަމުގައިވުން؛ (2) ހާލަތުގެ ރުކުނާ ގުޅޭގޮތުންކަމަށް ވާނަމަ، ވަކި ހާލަތެއް ދެމިއޮތްކަން އޭނާއަށް އެނގިގެންވުން، ނުވަތަ އެ ހާލަތެއް ދެމިއޮތްކަމަށް އޭނާ ގަބޫލުކުރުން، ނުވަތަ އެ ހާލަތު ދެމިއޮތުމަށް އޭނާ އުންމީދުކުރުން؛ (3) ވަކި ކަމެއް ފުރިހަމަވުމުން ނުވަތަ ވަކި ކަމެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ކުށުގެ އަމަލެއް ހިންގުމުގެ މަގްސަދު އޮތް މީހެއްގެ އެ މަގްސަދުވެސް، މި މާއްދާގައި ބަޔާންވެގެންވާ މަގްސަދުގެ ދާއިރާގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންވެއެވެ. އެކަމަކު، އެއީ، އޭނާގެ މައްޗަށް ދައުވާ އުފުލިފައިވާ ކުށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ގާނޫނުން މަނާކުރާ ގެއްލުންދިނުމުގެ، ނުވަތަ އެ ގާނޫނުން މަނާކުރާ އަމަލު ހިންގުމުގެ މަގްސަދެއް ނެތްކަން، ސާބިތުކޮށްނުދެވޭހާ ހިނދަކުއެވެ.
މަގްސަދުގެ ރުކުން
ކުށެއްގެ "މަގްސަދުގެ ރުކުން" ތަކުގެ ތެރޭގައި، އެ ކުށް މާނަކުރެވިގެންވާއިރު، އެ މާނަކުރުމުގައި އަމަލުގެ ރުކުނާއި، ހާލަތުގެ ރުކުނާއި، ނަތީޖާގެ ރުކުން ހިމެނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މަގްސަދުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރޭގައި، ކުށުގެ ނިޔަތުގެ ރުކުންތަކެއް ނުހިމެނެއެވެ.
މަސައްކަތާ ގުޅުންހުރި ބަލި

"މަސައްކަތާ ގުޅުންހުރި ބަލި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީީ، މަސައްކަތުގެ ތިރީގައި ހުށަހެޅުުނު ނުރައްކަލެއްގެ ސަބަބުން ޖެހުނު ނުވަތަ ފެތުރުނުބައްޔަށެވެ.

"މަސައްކަތުގައި"

"މަސައްކަތުގައި" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ:

  1. މުވައްޒަފަކާ ގުޅޭގޮތުންނަމަ، ކޮންމެ ތަނެއްގައި މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސް، ވަޒީފާދޭ ފަރާތުގެ ވިޔަފާރި ނުވަތަ މަސައްކަތާ ގުޅޭގޮތުން މަސައްކަތުގައި ހޭދަކުރާ ކޮންމެ ވަގުތެއް؛  
  2. އަމިއްލަ މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތަކާ ގުޅޭގޮތުންނަމަ، ކޮންމެ ތަނެއްގައި މަސައްކަތްކުރ ނަމަވެސް، އަމިއްލަ މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން މަސައްކަތުގައި ހޭދަކުރާ ކޮންމެ ވަގުތެއް؛ 
  3. ބުނެވިދިޔަ ފަރާތްތައް ނޫން ފަރާތްނަމަ، ކޮންމެ ތަނެއްގައި މަސައްކަތްކުރ ނަމަވެސް، އެފަރާތާ އެ މަސައްކަތް ހަވާލުކުރި ފަރާތުގެ އިރުށާދުގެ ދަށުން މަސައްކަތުގައި ހޭދަކުރާ ކޮންމެ ވަގުތެއް.
މަސައްކަތުގެ ފަންނީ އަހުލާގު (ތައުލީމާއި ގުޅޭ)

"މަސައްކަތުގެ ފަންނީ އަހުލާގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުނގެނުމާއި އުނގަންނައިދިނުމާ ގުޅޭގޮތުންނާއި ދަރިވަރުންނާގުޅޭ އެކިއެކި ކަންކަން ކުރުމުގައި މުދައްރިސެއްގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ މައުލޫމާތާއި، ސިފަތަކާއި، ހުނަރުތަކާއި، އާދަތަކާއި، ދަރިވަރުންނާމެދު މުދައްރިސެއްގެ އަމަލުތައް ބަހައްޓަންވީ ގޮތާއި މުއާމަލާތު ކުރަންވީ ގޮތަށެވެ. 

މަސައްކަތުގެ ދާއިރާ

"މަސައްކަތުގެ ދާއިރާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވަޒީފާ އަދާކުރާ މަސައްކަތުގެ ދާއިރާ ނުވަތަ އޮކިއުޕޭށަނަށެވެ.

މަސައްކަތުގެ ދާއިރާ (ކުޑަކުދިންނާއި ގުޅޭ)

"މަސައްކަތުގެ ދާއިރާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކައުތެރިކޮށްދިނުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މުވައްޒަފަކު، އޭނާގެ ވަޒީފާގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމުގެ ގޮތުން ކުރަންޖެހޭ ކަންކަމަށެވެ

މަސައްކަތުގެ ތަޖުރިބާ
"މަސައްކަތުގެ ތަޖުރިބާ" ހޯދުމުގެ ގޮތުން އޮފީހުގައި ހިދުމަތް ކުރުމަކީ، ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ މަރުކަޒެއްގެ ދަރުވަރަކު ވަޒީފާއާ ގުޅޭ ތައުލީމެއް ނުވަތަ ތަމްރީނެއް ފުރިހަމަ ކުރުމުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ފުރިހަމަ ކުރުމަށްފަހު، ތަޖުރިބާ ހާސިލްކުރުމުގެ ގޮތުން ހަދާ އިންޓަރންށިޕެއްގެ ނުވަތަ އެނޫން ގޮތުގައި ވެސް ދަސްކުރުމުގެ ގޮތުން މަސައްކަތް ކުރުމެވެ.