ގާނޫނީ ރަދީފު
"މުވައްޒަފު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރާ ފަރާތަށް (ކުރިން ވަޒީފާ އަދާކޮށްފައިވާ މީހުން ނުހިމެނޭގޮތަށް) އަދި ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ހިމެނޭގޮތަށް، ވަޒީފާއާބެހޭ ގާނޫނުގައި މިލަފްޒަށް ދީފައިވާ މާނަ ދޭހަވާގޮތަށެވެ.
"މުވައްޒަފު" ނުވަތަ "މަސައްކަތްތެރިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ހިދުމަތްދޭ މީހާއަށެވެ. އަދި އޭގެ ތިރީގައި މިނިވަންނޫން ކޮންޓްރެކްޓަރާއ ވަޒީފާދޭ ފަރާތަށް ކުރިން މަސައްކަތްކޮށްދީފައިވާ މުވައްޒަފުންވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"މުވައްޒަފުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދާއިމީ މުވައްޒަފުންނާއި، ކޮންޓްރެކްޓް އުސޫލުން މަސައްކަތްކުރާ މުވައްޒަފުންނާއި، އޮފީހުން ހަވާލުކުރާ މަސައްކަތެއް ވަގުތީގޮތުން ކުރާ މީހުންނާއި، އިންޓާނުންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށެވެ.
"މުވައްޒަފުންގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ މަސައްކަތު މީހުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެކިއެކި މަސައްކަތްކުރުމަށް ކޮންޓްރެކްޓަރު އައްޔަނުކުރާ އެފަރާތުގެ މުވައްޒަފުން ނޫން ފަރާތްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް: ކަރަންޓު ވަޔަރު ޓެސްޓުކުރުމަށްޓަކައި ފައިސާދީގެން ހަމަޖައްސާ ފަރާތެއް.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފަ ިއ އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، އަދި ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރަ ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރައެއް ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންތަނުގައި ކިޔަވައިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަރވައިޒަރުންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުން ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިންގާ ސްކޫލްތަކާއި ސްކޫލްތައް ފިޔަވައި ކިޔަވައިދޭ އެނޫން ތަންތަނުގައި ކިޔަވަ އިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަވައިޒަރު ންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ސުޕްރިންޓެންޑެންޓުންނާއި، ވަގުތީ ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލުގެ ޕްރޮފެށަންތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް ހިމެނޭގޮތުން، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން މުދައްރިސެއްގެ ގޮތުގައި ރަޖިސްޓަރީވެ، ލައިސަންސް ހޯދުން ލާޒިމުވާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުސޫލު ނަންބަރު 2023-20 (މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު) އަށެވެ.
"މުދަލަށް ގެއްލުންދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގެވެށި އަނިޔާގެ ށިކާރައަކަށްވީ މީހާގެ މުދަލަކަށް ނުވަތަ އެމީހާގެ މަސްލަހަތެއްއޮތް މުދަލަކަށް ގަސްދުގައި ގެއްލުމެއްދިނުމަށް ނުވަތަ ނައްތާލުމަށެވެ.
"މުވައްޒަފު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރާ ފަރާތަށް (ކުރިން ވަޒީފާ އަދާކޮށްފައިވާ މީހުން ނުހިމެނޭގޮތަށް) އަދި ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ހިމެނޭގޮތަށް، ވަޒީފާއާބެހޭ ގާނޫނުގައި މިލަފްޒަށް ދީފައިވާ މާނަ ދޭހަވާގޮތަށެވެ.
"މުވައްޒަފު" ނުވަތަ "މަސައްކަތްތެރިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ހިދުމަތްދޭ މީހާއަށެވެ. އަދި އޭގެ ތިރީގައި މިނިވަންނޫން ކޮންޓްރެކްޓަރާއ ވަޒީފާދޭ ފަރާތަށް ކުރިން މަސައްކަތްކޮށްދީފައިވާ މުވައްޒަފުންވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"މުވައްޒަފުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދާއިމީ މުވައްޒަފުންނާއި، ކޮންޓްރެކްޓް އުސޫލުން މަސައްކަތްކުރާ މުވައްޒަފުންނާއި، އޮފީހުން ހަވާލުކުރާ މަސައްކަތެއް ވަގުތީގޮތުން ކުރާ މީހުންނާއި، އިންޓާނުންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށެވެ.
"މުވައްޒަފުންގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ މަސައްކަތު މީހުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެކިއެކި މަސައްކަތްކުރުމަށް ކޮންޓްރެކްޓަރު އައްޔަނުކުރާ އެފަރާތުގެ މުވައްޒަފުން ނޫން ފަރާތްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް: ކަރަންޓު ވަޔަރު ޓެސްޓުކުރުމަށްޓަކައި ފައިސާދީގެން ހަމަޖައްސާ ފަރާތެއް.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފަ ިއ އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، އަދި ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރަ ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރައެއް ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންތަނުގައި ކިޔަވައިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަރވައިޒަރުންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުން ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިންގާ ސްކޫލްތަކާއި ސްކޫލްތައް ފިޔަވައި ކިޔަވައިދޭ އެނޫން ތަންތަނުގައި ކިޔަވަ އިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަވައިޒަރު ންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ސުޕްރިންޓެންޑެންޓުންނާއި، ވަގުތީ ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލުގެ ޕްރޮފެށަންތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް ހިމެނޭގޮތުން، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން މުދައްރިސެއްގެ ގޮތުގައި ރަޖިސްޓަރީވެ، ލައިސަންސް ހޯދުން ލާޒިމުވާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުސޫލު ނަންބަރު 2023-20 (މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު) އަށެވެ.
"މުދަލަށް ގެއްލުންދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގެވެށި އަނިޔާގެ ށިކާރައަކަށްވީ މީހާގެ މުދަލަކަށް ނުވަތަ އެމީހާގެ މަސްލަހަތެއްއޮތް މުދަލަކަށް ގަސްދުގައި ގެއްލުމެއްދިނުމަށް ނުވަތަ ނައްތާލުމަށެވެ.
"މުވައްޒަފު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ވަޒީފާ އަދާކުރާ ފަރާތަށް (ކުރިން ވަޒީފާ އަދާކޮށްފައިވާ މީހުން ނުހިމެނޭގޮތަށް) އަދި ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ހިމެނޭގޮތަށް، ވަޒީފާއާބެހޭ ގާނޫނުގައި މިލަފްޒަށް ދީފައިވާ މާނަ ދޭހަވާގޮތަށެވެ.
"މުވައްޒަފު" ނުވަތަ "މަސައްކަތްތެރިން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީީ، ވަޒީފާ އަދާކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ހިދުމަތްދޭ މީހާއަށެވެ. އަދި އޭގެ ތިރީގައި މިނިވަންނޫން ކޮންޓްރެކްޓަރާއ ވަޒީފާދޭ ފަރާތަށް ކުރިން މަސައްކަތްކޮށްދީފައިވާ މުވައްޒަފުންވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
"މުވައްޒަފުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދާއިމީ މުވައްޒަފުންނާއި، ކޮންޓްރެކްޓް އުސޫލުން މަސައްކަތްކުރާ މުވައްޒަފުންނާއި، އޮފީހުން ހަވާލުކުރާ މަސައްކަތެއް ވަގުތީގޮތުން ކުރާ މީހުންނާއި، އިންޓާނުންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށެވެ.
"މުވައްޒަފުންގެ ތެރޭގައި ނުހިމެނޭ މަސައްކަތު މީހުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، އެކިއެކި މަސައްކަތްކުރުމަށް ކޮންޓްރެކްޓަރު އައްޔަނުކުރާ އެފަރާތުގެ މުވައްޒަފުން ނޫން ފަރާތްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް: ކަރަންޓު ވަޔަރު ޓެސްޓުކުރުމަށްޓަކައި ފައިސާދީގެން ހަމަޖައްސާ ފަރާތެއް.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފަ ިއ އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، އަދި ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރަ ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުވައްޒަފެއް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލު އޮފީސްތަކާއި، މަސްއޫލު އޮފީސްތަކުގެ ދަށުން ހިނގަމުންދާ ތަންތަނާއި، ދައުލަތުގެ އޮފީސްތަކުން މުސާރައެއް ނުވަތަ އުޖޫރައެއް ދޭގޮތަށް ވަޒީފާ ދީފައިވާ ކޮންމެ މީހަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ތަންތަނުގައި ކިޔަވައިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަރވައިޒަރުންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުން ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.
"މުދައްރިސުން" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިންގާ ސްކޫލްތަކާއި ސްކޫލްތައް ފިޔަވައި ކިޔަވައިދޭ އެނޫން ތަންތަނުގައި ކިޔަވަ އިދޭ ޓިއުޓަރުންނާއި، ތެރަޕިސްޓުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލްގެ ލީޑިންގ ޓީޗަރުންނާއި، ސުޕަވައިޒަރު ންނާއި، ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުގެ ހެޑުންނާއި، ހެޑް ޓީޗަރުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ޑެޕިއުޓީ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެކްޓިންގ ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، އެ ފެންވަރުގެ މަގާމުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަންނީ މުވައްޒަފުންނާއި، ސުޕްރިންޓެންޑެންޓުންނާއި، ވަގުތީ ޓީޗަރުންނާއި، ސްކޫލުގެ ޕްރޮފެށަންތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ ފަރާތްތައް ހިމެނޭގޮތުން، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން މުދައްރިސެއްގެ ގޮތުގައި ރަޖިސްޓަރީވެ، ލައިސަންސް ހޯދުން ލާޒިމުވާ ކޮންމެ ފަރާތަކަށެވެ.
"މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އުސޫލު ނަންބަރު 2023-20 (މުދައްރިސުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ގުޅޭ އުސޫލު) އަށެވެ.
"މުދަލަށް ގެއްލުންދިނުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ގެވެށި އަނިޔާގެ ށިކާރައަކަށްވީ މީހާގެ މުދަލަކަށް ނުވަތަ އެމީހާގެ މަސްލަހަތެއްއޮތް މުދަލަކަށް ގަސްދުގައި ގެއްލުމެއްދިނުމަށް ނުވަތަ ނައްތާލުމަށެވެ.