ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ޕެކެޓްކޮށް ލޭބަލް ޖެހުމާބެހޭ ގަވާއިދު

(ގަވާއިދު ނަންބަރު 2019-158)

(މި ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރަން ފެށީ 31 މެއި 2019 ގައި)

 

1 ވަނަ މާއްދާ - ތަޢާރަފާއި ނަން

މިއ،ީ ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15 (ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލުކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 37 ވަނަ ތައާރަފާއި ނަން މާއްދާގެ (ހ) ގެ (2) ވަނަ ނަންބަރުން ބާރުލިބިގެން، ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލްކުރުމާބެހޭ ބޯޑުން  އެކުލަވައިލައިފައިވާ ގަވާއިދެކެވެ.

(ށ) މި ގަވާއިދަށް ކިޔާނީ، "ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ޕެކެޓްކޮށް ލޭބަލް ޖެހުމާބެހޭ ގަވާއިދު" އެވެ.

 

2 ވަނަ މާއްދާ - މަގްސަދު 

މި ގަވާއިދުގެ މައިގަނޑު މަގްސަދުތައް، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައި މިވަނީއެވެ.

(ހ) ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރާ ފަރާތްތަކަށާއި، ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރަން ފެށުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު ފަރާތްތަކަށާއި، ހާއްސަކޮށް ޒުވާނުންނަށް ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރުމުގެ ގެއްލުން އަންގައިދިނުމާއި، ދުންފަތް ގަނެވިއްކުމުގައި އެފަރާތްތަކުގެ ރައްކައުތެރިކަމަށް އަޅަންޖެހޭ  ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުގެ މައްޗަށް ލާޒިމުކުރުން.

(ށ) ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތައް ބަންދުކޮށްފައި ހުންނަ ޕެކެޓާއި ކާޓަންގައި، ދުންފަތުން ލިބޭ ގެއްލުންތަކުގެ ހަގީގަތް ހާމަވާ މަންޒަރު ނުވަތަ ފޮޓޯ ހިމެނޭ އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖެހުމުގައި އަމަލުކުރާނެ ގޮތްތައް ކަނޑައެޅުން.

(ނ) ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރަން އަލަށް ފަށާ ފަރާތްތަކުގެ އަދަދު މަދުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރުން.

(ރ) ވަކިވަކި ސިނގިރޭޓް ވިއްކުން މަނާކުރުން.

 

3 ވަނަ މާއްދާ -  ތަންފީޒީ އިދާރާ

މި ގަވާއިދު ތަންފީޒުކުރާނީ، ހެލްތް ޕްރޮޓެކްށަން އެޖެންސީންނެވެ.

 

4 ވަނަ މާއްދާ - އަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހް

މި ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރަން ފަށާނީ، 31 މެއި 2019 އިން ފެށިގެންނެވެ. 

 

5 ވަނަ މާއްދާ - ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް އެތެރެކުރުމާއި ޕެކެޓްކޮށް ވިއްކުން

ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކާއި، ރާއްޖޭގައި އުފައްދާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކާއި، ރާއްޖޭގައި  ވިއްކާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތައް ހުންނަންވާނީ، ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތަށް  ބަންދުކޮށްފައެވެ.

(ހ) ސިނގިރޭޓް ފޮށި ބަންދުކޮށްފައި ހުންނަންވާނީ، ކޮންމެ ފޮށްޓެއްގައި 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓަށްވުރެ މަދުނުވާނެގޮތަށެވެ.

(ށ) ބިޑ،ި ޕެކެޓްކޮށްފައި ހުންނަންވާނީ، ކޮންމެ ޕެކެޓެއްގައި، 50 (ފަންސާސް) ބިޑިޔަށްވުރެ މަދުނުވާނޭ ގޮތަށެވެ.

(ނ) ބިޑި އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ގޮށި ހަދަންވާނީ، އެއްވެސް އެއްޗެއް ޗާޕުކޮށްފައިނުވާ ނުވަތަ ލިޔެފައިނުވާ ސާފު ކަރުދާހެއްގައެވެ.

(ރ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ބާވަ ތްތައް ފިޔަވައި، ދުންފަތުގެ އެހެނި ހެން ބާވަތްތައް ޕެކެޓްކުރަންވާނީ، ކޮންމެ ޕެކެޓެއްގެ ބަރުދަނުގައި މަދުވެގެން 30 (ތިރީސް) ގްރާމް  ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ.

(ބ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) އާއި (ނ) އާއި (ރ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތާ ހިލާފަށް، ބަންދުކޮށްފައިވާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރުމާއި، ރާއްޖޭގައި ވިއްކުމާއި، ރާއްޖޭގައި އުފައްދާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ބަންދުކުރުމަކީ މަނާކަމެކެވެ.

 

6 ވަނަ މާއްދާ - ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް އެންމެ މަދުން ވިއްކޭނެ މިންވަރު

(ހ) ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް އެންމެ މަދުން ވިއްކޭނެ މިންވަރަކީ، މި ގަވާއިދުގެ (5) މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) އާއި (ރ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މިންވަރެވެ.

(ށ) މި ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހުން ފެށިގެން، ސިނގިރޭޓާއި ބިޑި ވަކިވަކިން ވިއްކުމާއި، ސިނގިރޭޓާއި ބިޑި ފިޔަވައި ދުންފަތުގެ އެހެނިހެން ބާވަތްތައް 30 (ތިރީސް) ގުރާމަށްވުރެ މަދުން ވިއްކުމަކީ މަނާކަމެކެވެ.

 

7 ވަނަ މާއްދާ - އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖެހުން 

(ހ) މި ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރަން ފަށާ ތާރީހުން ފެށިގެން ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކާއި، ރާއްޖޭގައި އުފައްދާ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކާއި، ރާއްޖޭގައި ވިއްކާ ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތައް ބަންދުކޮށްފައި ހުންނަ ޕެކެޓާއި ކާޓަނުގެ ބޭރުގައި މިނިސްޓްރީން އާންމުކުރާ އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖަހަންވާނެއެވެ. މިނޫން ގޮތަކަށް އޮންނަ  އިންޒާރުގެ ނޯޓިހެއްގެ އިބާރާތެއް ނުވަތަ ކުރެހުމެއް ޖެހުމަކުން މި ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް އަމަލުކުރިކަމުގައި ނުބެލޭނެއެވެ.

(ށ) މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކުރާ އިންޒާރުގެ ނޯޓިސްތައް، މި ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރަން ފެށުމުގެ މަދުވެގެން 3 (ތިނެއް) މަސްދުވަހުގެ ކުރިން އާންމުކުރަންވާނެވެ.

(ނ) ވިޔަފާރީގެ ބޭނުމަށްޓަކައި ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތައް، ސާމްޕަލްގެގޮތުގައި ރާއްޖެއަށް އަލަށް އެތެރެކުރިނަމަވެސް، މި މާއްދާގައި ލާޒިމުކުރާ އެއްވެސް ކަމަކުން އެފަދަ ތަކެތި އިސްތިސްނާއެއް ނުވާނެއެވެ.

 

8 ވަނަ މާއްދާ - ލޭބަލްކުރުމުގައި ސަމާލުވާންވީ ކަންތައްތައް

ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތައް ލޭބަލްކުރުމުގައި، ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15 (ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލްކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 12 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންކަމުގެ އިތުރުން، އަންނަނިވި މިންގަނޑުތަކަށް ސަމާލުވ،ެ އެ މިންގަނޑުތަކާ ތައާރަޒު ނުވާނޭހެން އަމަލުކުރަންވާނެއެވެ.

(ހ) ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުމުގެ ށައުގުވެރިކަން އުފެދޭގޮތަށް ނުވަތަ އިތުރަށް އިށްތިހާރުވާނޭގޮތަށް، ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތަކުގައި ލޭބަލް ޖަހައިގެން  ނުވާނެއެވެ.

(ށ) ދުންފަތުގެ އެއްވެސް ބާވަތެއްގެ ހަގީގަތް އޮޅޭގޮތަށް ލޭބަލްކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.

(ނ) އެ ބާވަތެއް ބޭނުންކުރުމަކީ އެ ބާވަތަކުން ސިއްހަތަށް ލިބޭ ގެއްލުން ކުޑަކޮށްދޭ ބާވަތެއްކަމަށް ހީވާފަދަ އެއްވެސް ލޭބަލެއް ނުވަތަ ކުރެހުމެއް ނުވަތަ ލިޔުމެއް ނުވަތަ އެފަދަ އެހެން އެއްޗެއް  ހުރެގެން ނުވާނެއެވެ.

(ރ) ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުމެއް ލޭބަލްކުރުމުގައި، އެ އުފެއްދުމަކީ، ދުންފަތުގެ އެހެން އުފެއްދުމަކަށްވުރެ ސިއްހަތަށް ލިބޭ ގެއްލުން ކުޑަވާނެ އުފެއްދުމެއް ކަން ދޭހަކޮށްދޭފަދަ އެއްވެސް އިބާރާތެއް ނުވަތަ ކުރެހުމެއް ނުވަތަ ލިޔުމެއް ނުވަތަ އެފަދަ އެހެން އެއްޗެއް ހުރެގެން ނުވާނެއެވެ.

 

9 ވަނަ މާއްދާ - ނޯޓިސް އޮންނަންޖެހޭ ގޮތް

(ހ) އިންޒާރުގެ އިބާރާތް ލިޔެފައި އޮންނަންވާނީ، ފަސޭހައިން ކިޔަން އެނގޭނޭ ގޮތަކަށެވެ. އަދި އިންޒާރުގެ ފޮޓޯ ހުންނަންވާނީ، ފަސޭހައިން ފެންނާނެ ގޮތަކަށެވެ. އިންޒާރުގެ އިބާރާތުގެ ނުވަތަ ފޮޓޯގެ މަތީގައި އެހެން ނަމެއް، ލޯގޯއެއް ނުވަތަ ކުރެހުމެއް ނުވަތަ އެއްވެސް ލިޔުމެއް ނުވަތަ މިފަދަ އެހެން އެއްޗެއް ހުރެގެން ނުވާނެއެވެ. އަދި މިނިސްޓްރީން އެހެން ގޮތަކަށް ކަނޑައަޅައިފައި ނުވާނަމަ، އިންޒާރުގެ އިބާރާތް ލިޔެފައި އޮންނަންވާނީ ނުވަތަ ފޮޓޯ ހުންނަންވާނީ ޕެކެޓުގައި ނުވަތަ ކާޓަނުގައި، އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޗާޕު (ޕްރިންޓް) ކުރެވޭ ބައިގެ އެންމެ މަތީގައެވެ.

(ށ) ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުމެއް އެކުލެވޭ ކޮންމެ ޕެކެޓެއްގެ ނުވަތަ ކާޓަނެއްގެ ދެފަރާތުގައި ނުވަތަ އޭގެ "މައިގަނޑު" ކޮންމެ ފަރާތެއްގައި (މިސާލަކަށް، މޫނުމައްޗާއި ފަހަތުގައި)، މިނިސްޓްރީން އާން މުކޮށްފައިވާ ނަމޫނާއާއި އުސޫލާ އެއްގޮތަށް އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޗާޕުކޮށްފައި (ޕްރިންޓުކޮށްފައި) އޮންނަންވާނެއެވެ. ޕެކެޓް ފަރުމާކޮށްފައިވަނީ ދެފަރާތަށްވުރެ ގިނަ ފަރާތް ހިމެނޭގޮތަށްނަމަ، އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖަހަންވާނީ ސައިޒަށް (ސަރފަސް އޭރިޔާއަށް) ބަލައިގެން، އެ އެއްޗެއްގައިވާ އެންމެ ބޮޑު ދެފަރާތުގައެވެ

(ނ) އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޗާޕުކޮށްފައި އޮންނަންވާނީ، ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުމެއް ބަންދުކޮށްފައިވާ ޕެކެޓެއް ނުވަތަ ކާޓަނެއް ހުޅުވައި ލައްޕައި ހަދާއިރު އިންޒާރުގެ އިބާރާތް ފަސޭހައިން ހަލާކުވެގެންނުދާނެ ނުވަތަ ފުހެވިގެންނުދާ ނެ ގޮތަކަށެވެ.

(ރ) ރާއްޖޭގައި ވަކިވަކި ފަރުދުން ވިޔަފާރީގެ ބޭނުމުގައި އުފައްދާ ބިޑ،ި ސުއްޓ،ާ ދުންފަތް ޕެކެޓް، ތެޅި ދުންފަތް ފަދަ ތަކެތި ތައްޔާރުކުރާއިރ،ު ނުވަތަ ޕެކެޓްކު ރާއިރ،ު އެފަދަ އެއްޗެހީގައި ލޭބަލްޖަހަންވާނީ މި ގަވާއިދާ އެއްގޮތްވާގޮތުގެ މަތީންނެވެ.

(ބ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) އާއި (ނ) އާއި (ރ) ގައި އެހެން ބަޔާންކޮށްފައިވީނަމަވެސް، އިތުރު ކަންކަން ކަނޑައަޅައި އެކަންކަން އާންމުކުރުމަކަށް މި ގަވާއިދު ހުރަހެއް ނާޅައެވެ.

 

10 ވަނަ މާއްދާ - އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް އޮންނަންވީ ސައިޒު

(ހ) ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުމެއް އެކުލެވޭ ކޮންމެ ޕެކެޓެއްގައި ނުވަތަ ކާޓަނެއްގައި އިންޒާރުގެ ފޮޓޯއާއި ލިޔުން އޮންނަންވާނީ، އެ ޕެކެޓެއްގައި އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖެހުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ކޮންމެ ބައެއްގައި، އެބައިގެ "ސަރފަސް އޭރިޔާގެ" %90 (ނުވަދިހަ އިންސައްތަ) އަށްވުރެ ކުޑަނުވާ މިންވަރަކަށެވެ.

(ށ) އިންޒާރުގެ ލިޔުން އޮންނަންވާނީ، އެ ޕެކެޓެއްގައި ނުވަތަ ކާޓަނެއްގައި އިންޒާރުގެ ނޯޓިސް ޖެހުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ %90 (ނުވަދިހަ އިންސައްތަ) ގެ އެތެރޭގައި، އެ ޕެކެޓެއްގެ ސައިޒާ ގުޅޭ މިންވަރަށެވެ.

(ނ) އިންޒާރުގެ ފޮޓޯއާއި ލިޔުން އޮންނަންވާނީ، މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅާ، އާންމުކުރާ ނަމޫނާއާއި މައުލޫމާތާ އެއްގޮތަށެވެ.

 

11 ވަނަ މާއްދާ - އިބާރާތް ނުވަތަ ފޮޓޯ ބަދަލުކުރުން

ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުންތަކުގެ ބޭރުގައި ޖެހުމަށް މިނިސްޓްރީން ކަނޑައަޅައިފައިވާ އިންޒާރުގެ ނޯޓިސްގައި ހިމެނޭ ފޮޓޯއާއި ލިޔުންތަކުގެ ތެރެއިން އެ އުފެއްދުމެއްގައި ޖެހުމަށް މިނިސްޓްރީން 1 (އެކެއް) އިންޒާރަށްވުރެ ގިނަ އިންޒާރު ކަނޑައަޅައިފައިވާނަމަ، ކޮންމެ 12 (ބާރަ) މަހަކުން އެއްފަހަރ،ު އެ އުފެއްދުމެއްގައި ޖަހައިފައިވާ އިންޒާރުގެ ފޮޓޯއާއި ލިޔުން ބަދަލުކުރަންވާނެއެވެ.

 

12 ވަނަ މާއްދާ - ސާމްޕަލް ހުށަހެޅުން

ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް އުފައްދާ ފަރާތްތަކުން އުފައްދާ ހުރިހާ ބާވަތެއް ބަންދުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ޕެކެޓް، ކާޓަން، ކިޓް ނުވަތަ މިފަދަ އެހެނިހެން ތަކެތި މާކެޓަށްނެރެ ވިއްކަން ފެށުމުގެ ކުރިން އެ ތަކެތީގެ ސާމްޕަލ،ް މިނިސްޓްރީއަށް ހުށަހަޅަންވާނެއެވެ.

 

13 ވަނަ މާއްދާ - މި ގަވާއިދާ ހިލާފުވާ ފަރާތްތަކާމެދު ފިޔަވަޅުއެޅުން

މި ގަވާއިދާ ހިލާފުވާ ފަރާތްތަކާމެދު އަންނަނިވި އުސޫލުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އަޅަންވާނެއެވެ.

(ހ) މި ގަވާއިދާއި ހިލާފުވެއްޖެނަމަ، އެކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދަލެއްގެ އަގާއި އޭގެ ޓެކުހާއި އެހެނިހެން ފީތަކުގެ ޖުމުލަ އަދަދުގެ 10 (ދިހައެއް) ގުނައިން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނެއެވެ.

(ށ) މި ކުށް ތަކުރާރުކުރާ ކޮންމެ ފަހަރަކ،ު ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތަށް އަމަލުކުރެވޭނެއެވެ.

1. މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޖޫރިމަނާގެ އިތުރުން، ދެވަނަ ފަހަރު 5000 (ފަސްހާސް) ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެއެވެ.
2. މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޖޫރިމަނާގެ އިތުރުން، ތިންވަނަ ފަހަރު 10000 (ދިހަހާސް) ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެއެވެ.
3. މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޖޫރިމަނާގެ އިތުރުން، ހަތަރުވަނަ ފަހަރު 20000 (ވިހިހާސް) ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެއެވެ.
4. މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޖޫރިމަނާގެ އިތުރުން، ފަސްވަނަ ފަހަރު ގާނޫނުގައި ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ އެންމެ މަތީ އަދަދުން ޖޫރިމަނާކުރެވޭނެއެވެ.

(ނ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) ގައި ބަޔާންކުރާ ޖޫރިމަނާގެ ހިސާބު ހެދުމުން އަންނަ އަދަދު 500 (ފަސްސަތޭކަ) ރުފިޔާއަށްވުރެ މަދުނަމަ ޖޫރިމަނާގެ އަދަދަކީ 500 (ފަސްސަތޭކަ) ރުފިޔާއެވެ. އަދި އެ އަދަދު 100000 (އެއްލައްކަ) ރުފިޔާއަށްވުރެ ގިނަވެއްޖެނަމަ ޖޫރިމަނާގެ އަދަދަކީ 100000 (އެއްލައްކަ) ރުފިޔާއެވެ.

(ރ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޖޫރިމަނާގެ އިތުރުން، ދުންފަތުގެ މުއާމަލާތުކުރުމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ހުއްދަ ވަގުތީގޮތުން ހިފެހެއްޓުމާއި، ހުއްދަ ބާތިލްކުރުމާއި، ހުއްދައިގައި ހިމެނޭ ވަކިވަކި ކަންތައްތައް ހިފެހެއްޓުމަކަށް މި މާއްދާ ހުރަހެއް ނާޅައެވެ.

(ބ) މި މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) ގެ ދަށުން ކުރާ ޖޫރިމަނާގެ ފައިސ،ާ ޖޫރިމަނާކޮށްފައި އަންގާތާ، ސަރުކާރު ބަންދުނޫން 14 (ސާދަ) ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، ޖޫރިމަނާ ޗިޓުގައި ފައިސާ ދެއްކުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ އިދާރާއަކަށް ދައްކަންވާނެއެވެ.

 

14 ވަނަ މާއްދާ - މި ގަވާއިދާ ހިލާފު އަމަލެއް ހިންގުމަށް ބޭނުންކުރާ ތަކެތި ނެއްތައިލުން

މި ގަވާއިދާ ހިލާފު އަމަލެއް ހިންގުމަށް ބޭނުންކުރާ ތަކެތި، އިހްތިޔާރު ލިބިފައިވާ ފަރާތުގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނެސް، ތިމާވެށްޓަށް ގެއްލުންނުވާ ގޮތެއްގެމަތިން ނެއްތައިލެވިދާނެއެވެ. މިފަދަ ތަކެތީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ،

(ހ) ޕެކެޓްކުރުމަށް ނުވަތަ ލޭބަލްޖެހުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ އުސޫލުތަކާ ހިލާފަށް ތިމާއަށް އެކަން އެނގިހުރެގެން ނުވަތަ ނޭނގިގެންނަމަވެސް ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ޕެކެޓްކޮށް ލޭބަލްކުރުމަށް ނުވަތަ މި ގަވާއިދުގެ މާއްދާއަކާ ހިލާފުވުމަށް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ގޮތަށް އަތުގައި އޮންނަ އެއްޗެއް ނުވަތަ މެށިނެއް ނުވަތަ ލިޔުމެއް.

(ށ) ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކުގައި ހުންނަންޖެހޭނެކަމަށް މި ގަ ވާއިދުގައި ބުނެފައިވާ މިންގަނޑުތަކާ ހިލާފަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ދުންފަތުގެ ކޮންމެ އެއްޗަކާއި، ރާއްޖޭގެ ކޮންމެވެސް ތަނެއްގައި ބަޔަކުމީހުން ގަސްތުގައި ނުވަތަ އެނޫން ގޮތަކަށް ނަމަވެސް ބަހައްޓައިފައިހުރި އަސްލުނޫން ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް.

 

15 ވަނަ މާއްދާ - ޖޫރިމަނާގެ ފައިސާ ނުދެއްކުން 

މި ގަވާއިދުގެ 13 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ޖޫރިމަނާކުރެވޭ ފަރާތްތަކުން ފައިސާ ނުދައްކައިފިނަމަ، ށަރީއަތަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅުމަކަށް މި ގަވާއިދު ހުރަހެއްނާޅާނެވެ.

 

16 ވަނަ މާއްދާ - ގަވާއިދަށް އަމަލުކުރޭތޯ ބެލުން 

(ހ) ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15 (ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލުކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 35 ވަނަ މާއްދާގެ  ދަށުން މި ގަވާއިދުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ކަންކަމަށް ހުރިހާ ފަރާތަކުން ބޯލަނބާތޯ ބެލުމަކީ، އެކަމެއް ހަވާލުވެފައިވާ މިނިސްޓްރީއަށް ހަވާލުވެހުރި މިނިސްޓަރެއްގެ ޒިންމާއެކެވެ.

(ށ) މި ގަވާއިދާ ހިލާފުވާ ފަރާތްތަކާމެދު މި ގަވާއިދުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އަޅަންވާނީ، ހެލްތު މިނިސްޓްރީއަށް ނުވަތަ ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކަށް ލިބޭ ރިޕޯޓުތަކަށް ނުވަތަ މައުލޫމާތުތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، މި ގަވާއިދު ތަންފީޒުކުރުމުގައި ޒިންމާވާ ހެލްތު ޕްރޮޓެކްށަން އޭޖެންސީއާއި، ތަންފީޒުކުރުމުގައި ށާމިލްވާ ދައުލަތުގެ އެންމެހައި އިދާރާތަކުން ކަނޑައަޅާ ތަންފީޒީ އިންތިޒާމެއްގެ ތެރެއިން، އެފަދަ އިދާރާތަކުންނެވެ.

 

17 ވަނަ މާއްދާ - ރިޕޯޓުކުރާ މީހާގެ ރައްކައުތެރިކަން

މި ގަވާއިދުގައި ބުނެފައިވާ ކަމަކާ ހިލާފުވެއްޖެކަމަށް ބުނެ ކަމާބެހޭ ފަރާތަކަށް އެއްވެސް ފަރާތަކުން ރިޕޯޓުކުރުމުން، އެއްވެސް މީހަކު ނުވަތަ މުވައްޒަފަކު ނުވަތަ އެތަނެއްގެ ވެރިޔަކު އެފަރާތެއްގެ މައުލޫމާތު އާންމުކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ. އަދި އެފަދަ ރިޕޯޓެއްކުރާ މީހަކާމެދު ފިޔަވަޅުއަޅައި، އެ ކަމުގެ ބަދަލުހިފައިގެންވެސް ނުވާނެއެވެ. 

 

18 ވަނަ މާއްދާ - މާނަކުރުން

(ހ) "މިނިސްޓްރީ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ސިއްހަތާބެހޭ ކަންތައް ހިންގުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ހަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާއަކަށެވެ.

(ށ) "ގާނޫނު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15 (ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލުކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު) އަށެވެ.

(ނ) "ކާޓަނެއް" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ސިނގިރޭޓް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ދުންފަތުގެ އުފެއްދުމެއްގެ 5 ޔުނިޓް އެކުގައި ބަންދުކޮށްފައިވާ ކޮންމެ ޕެކެޓަކަށެވެ.

(ރ) "ބޯޑު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15 (ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލުކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ 36 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ދަށުން އެކުލަވައިލައިފައިވާ ބޯޑަށެވެ.

(ބ) "ޕެކެޓް" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ރީޓެއިލް ކުރާއިރު ދުންފަތުގެ ކޮންމެ އުފެއްދުމެއް ބަންދުކޮށްފައިވާ އެއްޗަކަށެވެ.

(ޅ) "ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުން" ކަމުގައި ބުނެފައި އެވަނީ، ދުންފަތުގެ އެއްވެސް މިންވަރެއް ބޭނުންކޮށްގެން އުފައްދައިފައިވ،ާ ދުންފަތުގެ އެއްވެސް މިންވަރެއް ހިމެނޭ ކޮންމެ އުފެއްދުމަކަށެވެ. ނަމަވެސް، ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުން ހުއްޓުވުމަށް ދެވޭ ސިއްހީ ފަރުވާގެ ބައެއްގެގޮތުގައި ހިމެނޭ ނުވަތަ ސެޒޭށަން ޕްރޮގްރާމެއްގައި ބޭނުންކުރުމަށް ކަނޑައަޅައިފައިވާ ނުވަތަ އެފަދަ ޕްރޮގްރާމެއްގެ ތެރެއިން ދެވޭ ނިކޮޓީން ރިޕްލޭސްމެންޓް ތެރަޕީ (އެން.އާރު.ޓީ) ގެ ގޮތުގައި ހިމެނޭ ޗުވިންގަމް ނުވަތަ ޕެޗް ނުވަތަ މިފަދަ އެހެން ބާވަތްތަކާއި، ޑަކްޓަރީބޭސް ފަދަ ތަކެތި ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ފާސްކޮށްފައިވާނަމަ، ނުވަތަ އާންމުކޮށް ހުއްދަކޮށްފައިވާނަމަ، އެ ތަކެތީގައި ދުންފަތުގެ މިންވަރެއް ހިމެނުނުކަމުގައިވިޔަސް، މި ގަވާއިދުގެ ބޭނުމަށް "ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ހިމެނޭ އުފެއްދުން" ކަމުގައި ނުބެލޭނެއެވެ.

(ކ) "ކުށް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާ" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،

1. ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ކޮންސައިންމަންޓުގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
2. ހޯލްސޭލްކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، ހޯލްސޭލްކޮށް ވިއްކި މުދަލުގެތެރޭގައި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
3. ރީޓެއިލް މަރުހަލާގައިނަމަ، ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކި، ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތަކަށެވެ.
4. ނަމަވެސް ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓަށްވުރެ ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑިއަށްވުރެ މަދު އަދަދެއްނަމަ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައި ބެލޭނީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓުގެ 1 (އެކެއް) ފޮށި ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑީގެ އެއް ބޮނޑިކަމުގައެވެ.
5. ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ކުރާ އިންސްޕެކްށަނެއްގެ ތެރެއިން ވިޔަފާރިކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި ގުދަންކޮށް ރައްކައުކުރާ ތަނަކުން ނުވަތަ ތަކެތި އުފުލާ އުޅަނދަކުން މި ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ބާވަތެއް ފެނިއްޖެނަމަ، އެތަނެއްގައި ނުވަތަ އެ އުޅަނދެއްގައި އެވަގުތު ހުރި، މި ގަވާއިދަށް ނުފެތޭ ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތެއް ބެލޭ ނީ، ކުށްކުރުމަށް ބޭނުންކުރި މުދާކަމުގައެވެ.

(އ) "އަގު" ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ،

1. ރާއްޖެއަށް ތަކެތި އެތެރެކުރާ މަރުހަލާގައިނަމަ، މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސްއިން އަމަލުކުރާ "ކަސްޓަމްސް ވެލިއު" އަށެވެ.
2. ހޯލްސޭލް މަރުހަލާގައިނަމަ، ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތް ހިންގި ފަރާތުން ކަނޑައަޅައި، އާންމުކޮށް ފެންނާނެހެން ބަހައްޓަ އިފައި ހުންނަ ހޯލްސޭލް އަގަށެވެ.
3. ރީޓެއިލް މަރުހަލާގައިނަމަ، ވިޔަފާރި މުއާމަލާތް ހިންގި ފަރާތުން ކަނޑައަޅައި، އާންމުކޮށް ފެންނާނެހެން ބަހައްޓަ އިފައި ހުންނަ ރީޓެއިލް އަގަށެވެ. 
4. ނަމަވެސް ރީޓެއިލްކޮށް ވިއްކީ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓަށްވުރެ ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑިއަށްވުރެ މަދު އަދަދެއްނަމަ، އަގުކަމުގައި ބެލޭނީ، ވިޔަފާރީ ގެ މުއާމަލާތް ހިންގި ފަރާތުން ކަނޑައަޅައި، އާންމުކޮށް ފެންނާނެހެން ބަހައްޓައި ފައި ހުންނަ 20 (ވިހި) ސިނގިރޭޓުގެ ސިނގިރޭޓު ފޮއްޓެއްގެ ނުވަތަ 50 (ފަންސާސް) ބިޑީގެ ބިޑި ބޮނޑިއެއްގެ އަގަށެވެ.
5. ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ހިންގާ އިންސްޕެކްށަންގެ ތެރެއިން ފެނުނު ދުންފަތުގެ ބާވަތެއްނަމަ، އެތަނެއްގައި ނުވަތަ އެ އުޅަނދެއްގައި އެވަގުތު ހުރި މި ގަވާއިދަށް ނުފެތޭ ދުންފަތުގެ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ރީޓެއިލް އަގަށެވެ. އިންސްޕެކްށަންގެ ތެރެއިން ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ހުރި ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ފެ ނުނީ ގުދަންކޮށްފައި ނުވަތަ އުޅަނދެއްގައި ހުއްޓާ ކަމުގައިވާނަމަ، އަގުކަމުގައި ބެލޭނީ، އެތަކެތީގެ ވެރިފަރާތުން ހިންގާ ތަނެއްގައި އެފަދަ ތަކެތި ވިއްކަން ކަނޑައަޅައި އާންމުކޮށްފައިހުރި ނުވަތަ މިފަދަ ތަކެތި ބާޒާރުގައި އާންމުކޮށް ވިއްކަން ހުންނަ ރީޓެއިލް އަގެވެ. 

 

މި ގަވާއިދަށް ގެނެވުނު އިސްލާހު

1 ވަނަ އިސްލާހު

2 ވަނަ އިސްލާހު

3 ވަނަ އިސްލާހު

 

ކޮންސޮލިޑޭޓެޑް ގަވާއިދު

ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ޕެކެޓްކޮށް ލޭބަލް ޖެހުމާބެހޭ ގަވާއިދު (ކޮންސޮލިޑޭޓެޑް ނަންބަރު 2019-158)

 

މައި ގާނޫނު

ދުންފަތް ކޮންޓްރޯލުކުރުމާބެހޭ ގާނޫނު (ގާނޫނު ނަންބަރު 2010-15)