ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި، އުފުރުމާއި، ކޮނެގެންނެގުން އަދި އެއްރަށުން
އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާބެހޭ ގަވާއިދު
(މި ގަވާއިދު ވަނީ ގަވާއިދު ނަންބަރު 2022-92 ގެ 21 ވަނަ މާއްދާއިން އުވާލެވިފައި)
1 ވަނަ މާއްދާ – ތަޢާރުފު
(ހ) މި ގަވާއިދަކީ ގާނޫން ނަންބަރު 1993-04 (ދިވެހިރާއްޖެގެ ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކޮށް ދެމެހެއްޓުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ހަދާފައިވާ ގަވާއިދެކެވެ.
(ށ) މިގޮތުން މި ގަވާޢިދަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި، އުފުރުމާއި، ކޮނެގެންނެގުން އަދި އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާބެހޭ އުސޫލުތައް އަންގައިދިނުމަށްޓަކައި އެކުލަވާލެވިފައިވާ ގަވާޢިދެކެވެ.
(ނ) މި ގަވާޢިދަށް ކިޔާނީ "ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި، އުފުރުމާއި، ކޮނެގެންނެގުން އަދި އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާބެހޭ ގަވާއިދު"އެވެ.
2 ވަނަ މާއްދާ – މަގްސަދު
(ހ) ފުރަބަންޑާރަ ލަކުޑި ކެނޑުން ފިޔަވައި ޢާއްމު ގޮތެއްގައި ވަކި އުސޫލެއްނެތި ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކަނޑައި ނުވަތަ އުފުރުން އިތުރުވުމާއި ގުޅިގެން ރަށްރަށުގެ ފެހިކަން ކުޑަވަމުންދާކަމަށް ފާހަގަކުރެވެއެވެ. އަދި ބޮޑެތިގަސްގަސް ކޮނެގެން، ބޮޑުސަރަހައްދަކުން ފަސްގަނޑާއެކު ނަގައި ރަށުން ބޭރުކުރުމުގެ ސަބަބުން އުފެދޭ ވަޅުގަނޑުތަކަށް ރަނގަޅަށް ފަސްއަޅައި، ބިންގަނޑު ހަމަނުޖެއްސުމުގެ ސަބަބުން ބިމުގެ ފަސްގަނޑު ދޫވެ ރަށްރަށުގެ ބިންގަނޑަށާއި ފެންފަށަލައަށް ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ކުރަމުންދާކަމަށް ފާހަގަކުރެވެއެވެ. އެހެންކަމާއެކު ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި، އުފުރުމާއި، ކޮނެގެންނަގައި އަދި އެއްރަށަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާ ބެހޭގޮތުން ވަކި އުސޫލުތަކެއް ކަނޑައެޅިފައި އޮތުމަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި، އުފުރުމާއި، ކޮނެގެންނެގުން އަދި އެއްރަށަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމުގެ ސަބަބުން ރަށްރަށުގެ ތިމާވެށްޓަށާއި ދިރޭތަކެތީގެ ނަސްލަށް ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރު ވީހާވެސް ކުޑަކުރުމާއެކު ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީ އަށް މަގު ފަހިކުރުމެވެ.
(ށ) ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި ނެގުމާއި އުފުރުން ނުވަތަ އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދެވޭނީ ކޮންމެހެން އެނޫންގޮތެއް ނެތިގެން ހަމައެކަނި ޒަރީރީ ބޭނުމަކަށެވެ.
(ނ) މި ގަވާޢިދަށް ޢަމަލުކުރުމުގައި މިގަވާއިދުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވާ ފަރާތްތައް ފިޔަވައި އެހެން އެއްވެސް ފަރާތެއް އިސްތިސްނާއެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
(ރ) ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެއްވެސް ރަށަކުން ރުއްގަސް ކަނޑައި ކޮނެގެން ނަގައި އަދި އެރަށުން ބޭރުކުރާނަމަ ކެނޑޭ ނުވަތަ ރަށްރަށުން ބޭރުކުރެވޭ ކޮންމެ ރުކަކަށް ދެރުއް އަދި ކޮންމެ ގަހަކަށް ދެގަސް އެރަށެއްގައި އިންދައި ހައްދަން ޖެހޭނެއެވެ.
3 ވަނަ މާއްދާ - ރުއްގަހުގެ ތެރެއިން ކެނޑުމާއި އުފުރުން އަދި ކޮނެގެން ނެގުން މަނާ ބާވަތްތައް
(ހ) ރަށުގެ ހޭޅީގައި އެންމެ ގޮނޑުދޮށަށް ހެދިފައިވާ ގަހުން ފެށިގެން އެއްގަމަށް 15 މީޓަރުގެ ފުޅާ ސަރަހައްދުގައި ހުރި ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ރުއްގަސް
(ށ) ކަނޑޫފަލާއި ކުޅިފަދަ ތަންތަނާއި އެތަންތާގެ ވަށައިގެން 15 މީޓަރު ފުޅާ ސަރަހައްދުގައި ހެދިފައިހުންނަ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ރުއްގަސް،
(ނ) ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ސަރަހައްދެއްގެ ގޮތުގައި ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ސަރަހައްދުތަކުގައި ހުންނަ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ރުއްގަސް،
(ރ) ދިރޭތަކެތީގެ ނަސްލު ދެމެހެއްޓުމުގެ ގޮތުން ސަރުކާރުން ހިމާޔަތްކުރައްވާފައިވާ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ރުއްގަސް
(ބ) އާދަޔާ ހިލާފު ސިފައެއް ލިބިފައި ހުންނަ ރުއްގަސް
4 ވަނަ މާއްދާ – އިސްތިސްނާ
(ހ) ރަށްރަށުގައި ހެދިފައި ހުންނަ ނާރސަރީފަދަ ތަންތަނުގައި ގަސްގަހުގެ އޮށާއި ކާށި އަދި ކުރިފަދަ ތަކެތި މުޑުވައްކޮށް އިންދާ ހައްދާފައި ހުންނަ ގަސްގަހާގެއްސާއި ވެލިބަނދެގެން ރޯކޮށްފައިހުންނަ ގަސްގަހާއިގެހި މި ގަވާއިދުން އިސްތިސްނާކުރެވޭނެއެވެ.
(ށ) މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި ހުންނަ ނާރސަރީ ތަކުގައި ހައްދާ ރުއްގަހުގެ ބާވަތްތަކާއި މުޑުވައް ހޯދާ ގޮތުގެ ތަފްސީލު އެރަށެއްގެ ރަށުއޮފީހުން ބައްލަވަންވާނެވެ. ހަމަ އެހެންމެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ބޭނުމަށް ފިޔަވައި އެހެނިހެން ބޭނުންތަކަށް ނާރސަރީތައް ހަދާ ފަރާތްތަކުން އެމަސައްކަތް ކުރަންވާނީ ރަށުއޮފީހުގެ ހުއްދަ ލިބިގެންނެވެ. އަދި އެފަދަ ނާރސަރީތަކުގައި ހެއްދުމަށް ރުއްގަހާއި، ގަސްގަހުގެ އޮފި އަދި އޮށް ގެނެވޭ ގޮތުގެ މަޢުލޫމާތު އެފަރާތުން އެރަށެއްގެ ރަށުއޮފީހަށް ހުށަހަޅަންވާނެއެވެ.
(ނ) ފަޅުރަށްރަށުގައި ހަދާ ނާރސަރީތަކުގައި ހައްދާ ރުއްގަހުގެ ބާވަތްތަކާއި މުޑުވައް ހޯދާގޮތް އެރަށެއްގެ ވަރުވާއަށް ލިޔުއްވައިގެން އުޅުއްވާ ފަރާތަކުން ނުވަތަ ބެލެހެއްޓުމާ ހަވާލުވެ ހުންނަވާ ފަރާތުން ބައްލަވަންވާނެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ މިފަދަ ނާރސަރީތައް ހަދާ ފަރާތްތަކުން އެމަސައްކަތް ކުރަންވާނީ އެއަތޮޅެއްގެ އަތޮޅުއޮފީހުގެ ހުއްދަ ލިބިގެންނެވެ. އަދި ނާރސަރީތަކުގައި ހެއްދުމަށް ރުއްގަހާއި، ގަސްގަހުގެ އޮފި އަދި އޮށް ގެނެވޭ ގޮތުގެ މަޢުލޫމާތު އެފަރާތުން އެ އަތޮޅެއްގެ އަތޮޅު އޮފީހަށް ހުށަހަޅަންވާނެއެވެ.
(ރ) ގާނޫނު ނަންބަރު 1998-20 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަޅުރަށްރަށާ ބެހޭ ގާނޫނު) ގައިވާ ކަންތައްތައް މިގަވާއިދުން އިސްތިސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
(ބ) ގާނޫނު ނަންބަރު 1998-21 (މީހުން އުޅޭރަށްރަށުގެ ރުއްގަހާއި ބެހޭ ގާނޫނު) ގައިވާ ކަންތައްތައް މިގަވާއިދުން އިސްތިނސްނާ ކުރެވޭނެއެވެ.
5 ވަނަ މާއްދާ - ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި އުފުރުމާއި ކޮނެގެން ނެގުމާއި އެއްރަށުން އަނެއް ރަށަށް ގެންދިއުމަށް ހުއްދަދިނުން
(ހ) ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ރުއްގަސް ކަނޑައިގެން، އުފުރައިގެން ނުވަތަ ނަގައިގެން އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާއި ދަނޑުވެރިކަމާއި ޢިޖުތިމާޢީ މަރުކަޒުތައް އެޅުމަށް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ކަމަކު ބިންސާފުކުރުމަށް ބޭނުންވެގެން ރުއްގަސް ނެގުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދަންވާނީ އެމަސައްކަތް ފެށުމުގެ ކުރިން، އެކުރަން ބޭނުންވާ މަސައްކަތާބެހޭގޮތުން (ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ރުއްގަސް ކަނޑައިގެން، އުފުރައިގެން ނުވަތަ ނަގައިގެން އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމާއި ދަނޑުވެރިކަމާއި ޢިޖުތިމާޢީ މަރުކަޒުތައް އެޅުމަށް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ކަމަކު ބިންސާފުކުރުމާ ބެހޭގޮތުން) ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު ނުވަތަ އެންވަޔަރަންމަންޓަލް އިމްޕެކްޓް އެސެސްމަންޓް (އީ.އައި.އޭ) ރިޕޯޓެއް ތައްޔާރުކުރުމަށްފަހު ކަމާބެހޭ މިނިސްޓްރީއެއް މެދުވެރިކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް ހުށަހަޅައި ، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އިން އެރިޕޯޓު ވަޒަންކުރުމަށްފަހު މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމަށްފަހުގައެވެ.
(ށ) ގޯތިތެރޭގައި ދިރިއުޅުމުގެ ބޭނުމަށް އިންދާފައިހުންނަ ރުއްގަހާއިގެހީގެ ތެރެއިން 10 ރުއްގަހަށްވުރެ ގިނައިން އެއްފަހަރާ ކެނޑުން، އުފުރުން ނުވަތަ ކޮނެގެން ނެގުމުގައި ޢަމަލުކުރެވޭނީ މި ގަވާއިދުގެ (8) ވަނަ މާއްދާގައި (ހ)(ށ) ގައިވާ ގޮތުގެ މަތިންނެވެ.
(ނ) ރުއްގަސް ކެނޑުމާއި ކޮނެގެންނެގުމަށް ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް އެމަސައްކަތް ކުރުމަށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އިންދޭ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެމަސައްކަތް ކޮށް ނިންމަންވާނެއެވެ. އަދި އެމުއްދަތުގެ ތެރޭގައި މަސައްކަތް ނުނިމިއްޖެނަމަ އެކަން މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރއަށް އަންގައި ދެވަނަ ފަހަރަށް ހުއްދަ ހޯދަންވާނެއެވެ.
(ރ) ރުއްގަސް ނަގައިގެން އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމުގެ ތެރޭގައި ކަޅުފަހާއެކު ބޭރުކުރާނަމަ، ބޭރުކުރެވޭނީ ޢާންމުކޮށް ނާރސަރީތަކުގައި ގަސްއިންދަން ބޭނުންކުރާ (8 އިންޗި 10 އިންޗި) ކޮތަޅަށްވުރެ ބޮޑުނޫން ކޮތަޅެއްގައެވެ.
(ބ) މި ގަވާއިދުގެ (8) ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މިންގަނޑަށްވުރެ ބޮޑެތި ރުއްގަސް ރަށްރަށުން ނަގައިގެން އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދަންވާނީ ރުއްގަސް ނެގުމަށްފަހު އެގަހުގެ މޫގަނޑުގައި (ރޫޓްބޯލްސްގައި) ހަރުލާފައިވާ ކަޅުފަސް ފިޔަވައި އިތުރު ވެލި ނުހިމެނޭ މިންވަރަކަށް ސާފުކޮށްގެންނެވެ.
(ޅ) ރުއްގަސް ނެގުމުގައި އެކްސްކަވޭޓަރާއި ބުލްޑޯޒަރ ފަދަ އެއްވެސް މެށިނަރީއެއް ބޭނުންކުރާއިރު ނަގަން ބޭނުންވާ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ފިޔަވައި އިތުރު އެއްވެސް ރުއްގަހަކަށް ގެއްލުމެއް ލިބޭކަމަށްވާނަމަ މިފަދަ މެށިނަރީ ބޭނުންކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ. އަދި ނަގަން ބޭނުންވާ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ފިޔަވައި އިތުރު އެއްވެސް ރުއްގަހަކަށް ގެއްލުމެއް ލިބޭކަމަށްވާނަމަ މިފަދަ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ނުނެގޭނެއެެވެ.
6 ވަނަ މާއްދާ ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކަނޑައި ކޮނެގެން ނަގައި ނުވަތަ އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމަށްދެވޭ ހާއްސަ ހުއްދަ
(ހ) ރުއްގަސް ނެގުމުގައި އެއްރަށުގައި މަދުވެގެން 5 ރުއްގަހަށްވުރެ މަދުން ހުރި ބާވަތެއްގެ ރުއްގަހެއް ކަނޑައި ކޮނެގެން ނަގައި ނުވަތަ އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންގޮސް ހެދޭނީ މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ ގެ ހާއްސަ ހުއްދައެއް ލިބިގެންނެވެ.
(ށ) ފަޅުރަށްރަށުގެ ތެރެއިން، ވަކި ބާވަތެއްގެ ނުވަތަ ބާވަތްތަކެއްގެ ދޫނި ޢާއްމުކޮށް ދިރިއުޅޭ ނުވަތަ ނިދަން އަރާ ރަށް ރަށުންނާއި މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި މިފަދަ ދޫނި ޢާއްމުކޮށް ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދަކުން ކިތަންމެ މަދު ޢަދަދަކަށް ނަމަވެސް ރުއްގަސް ކަނޑަން ވާނީ މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ ގެ ހާއްސަ ހުއްދައެއް ލިބިގެންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވަކި ބާވަތެއްގެ ނުވަތަ ބާވަތްތަކެއްގެ ދޫނި ޢާއްމުކޮށް ދިރިއުޅޭ ނުވަތަ ނިދަން އަރާ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ކެނޑުމަށްވެސް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރގެ ހުއްދަ ހޯދަންވާނެއެވެ.
7 ވަނަ މާއްދާ –
އެކި ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ނެގުމުގައި އެރަށަކުން އެންމެ ގިނައިން ރުއްގަސް ނެގޭނެ ޢަދަދެއް ކަނޑައަޅާނީ އެރަށެއްގައި ރުއްގަސް ހެދިފައިވާ ޢަދަދު ބެލުމަށްފަހު މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އިންނެވެ.
8 ވަނަ މާއްދާ - ރުއްގަސް ކޮނެގެން ނެގުމާއި އެރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމަށް ހުއްދަދެވޭ ހާލަތްތައް
(ހ) ރުއްގަސް ނަގައިގެން އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެނދިއުމުގައި ރުކުގެ ބުޑުންފެށިގެން ބޮންތީގެ ކުރިއާހަމައަށް 15 ފޫޓު ހުންނަ ރުކާއި، ބުޑުން ފެށިގެން އެންމެ ދިގުކޮށް ހެދިފައިވާ ގޮފީގެ ކުރިއަށް 8 ފޫޓު ހުންނަ ގަސްގަހުގެ ތެރެއިން 10 ރުއްގަހަށްވުރެ ގިނައިން ނަގަންވާނީ މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރއަށް ލިޔެ ހުއްދަ ހޯދައިގެންނެވެ.
(ށ) މި މާއްދާގެ (ހ)ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މިންގަނޑަށްވުރެ ކުދި ރުއްގަހާއި އަލަ، ކަނދޮޅު، ގަސްދޮށަށް ވެއްޓިފައި ހުންނަ ކިނބިކާށްޓާއި ގަސްގަހުގެ އޮށްފަދަ ތަކެތިން ފަޅާފައި ހުންނަ ކުދި ގަސް ނަގާނަމަ ނަގަންވާނީ އެރަށެއްގެ ރަށުއޮފީހުގެ ހުއްދަ ލިބިގެންނެވެ. އަދި މިގޮތުން ރުއްގަސް ނަގާއިރު އެ ސަރަހައްދުގައި ހުރި ނަގަން ބޭނުންވާ ބާތުގެ ރުއްގަހުގެ ތެރެއިން 3/1 (ތިންބައިކުޅަ އެއްބައި) އަށްވުރެ ގިނަ ނުވާ ގޮތެއްގެ މަތިންނެވެ.
(ނ) މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކަނޑައި ނުވަތަ ކޮނެގެން ނަގައިގެން އެހެންރަށަކަށް ބޭރުކުރާނަމަ އެމަސައްކަތް ކުރަންވާނީ އެވަގުތު ރަށުއޮފީސް ހިންގުމާ ހަވާލުވެ ހުންނެވި ވެރިއެއް (ނުވަތަ އެފަރާތުން އައްޔަންކުރާ މުވައްޒަފެއް)ގެ ފުރިހަމަ ބެއްލެވުމުގެ ދަށުންނެވެ.
(ރ) ފަޅުރަށްރަށުން ރުއްގަސް ކަނޑައި ނުވަތަ ކޮނެގެން ނަގައި އަދި އެރަށުން ބޭރުކުރާނަމަ އެމަސައްކަތް ކުރަންވާނީ އެވަގުތަކު އެރަށެއް ބެލެހެއްޓުމާ ހަވާލުވެ ހުންނެވި ބޭފުޅެއްގެ ފުރިހަމަ ބެއްލެވުމުގެ ދަށުންނެވެ.
(ބ) މާލޭގައި ހުންނަ ރުއްގަސް ކަނޑައި ނުވަތަ ކޮނެގެން ނަގައި އަދި އެހެން ރަށަކަށް ބޭރުކުރާނަމަ އެމަސައްކަތް ކުރަންވާނީ މާލޭ މުނިސިޕަލްޓީގެ ބެލުމުގެ ދަށުންނެވެ.
9 ވަނަ މާއްދާ - ރުއްގަސް ނެގުމަށްފަހު ރުއްގަސް ނެގި ވަޅުގަނޑަށް އިތުރު އެއްވެސް އެއްޗެއް ނާޅައި ވެލި އެޅުމަށްފަހު ރަނގަޅަށް ފަސް ބާރުކުރަން ޖެހޭނެއެވެ. އަދި ރުއްގަސް ކޮނެގެން ނެގުމަށްފަހު އެ ވަޅުގަނޑަށް އެއްވެސް ބާވަތެއްގެ ކުނި އެޅުމަކީ މަނާކަމެކެވެ.
10 ވަނަ މާއްދާ - ގަސް ކެނޑުމާއި އުފުރުމާއި ކޮނެގެން ނެގުން ނުވަތަ އެއްރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދިއުމުގައި މި ގަވާޢިދާ ހިލާފުވާ ފަރާތަކާމެދު ފިޔަވަޅުއެޅުން
(ހ) މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށާއި ފަޅުރަށްރަށުންރުއްގަސް ކަނޑައި ނުވަތަ ކޮނެގެން ނަގައި އަދި އެރަށުން އެހެންރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ މީހަކު ނުވަތަ ބަޔަކު ނުވަތަ ކުންފުންޏެއް ކަމުގައިވީނަމަވެސް މި ގަވާޢިދާހިލާފަށް އަމަލުކުރާނަމަ މަސައްކަތް ހިނގާނުހިނގާ ގޮތް ބެލެހެއްޓުމަށް މިގަވާއިދުގެ (8) ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) (ރ) އަދި (ބ) ގައި ކަނޑައަޅަފައިވާ ފަރާތްތަކުން އެމަސައްކަތް ހުއްޓުވައި ވީއެންމެ އަވަހަކަށް އަތޮޅުއޮފީސް މެދުވެރިކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް އަންގަންވާނެއެވެ.
(ށ) މި ގަވާޢިދާ ހިލާފަށް ރުއްގަސް ކަނޑައި، އުފުރައި، ކޮނެގެން ނަގައި ނުވަތަ އެރަށުން އަނެއްރަށަށް ގެންދާ ފަރާތްތަކާމެދު ގާނޫނު ނަންބަރު 1993-04 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކޮށް ދެމެހެއްޓުމާބެހޭ ގާނޫނު) ގެ ދަށުން ފިޔަވަޅު އެޅޭނެއެވެ. އަދި ރުއްގަސް ކަނޑައި، އުފުރައި، ކޮނެގެން ނަގައި ނުވަތަ އެރަށަކުން ރުއްގަސް ބޭރުކުރުމުގެ ސަބަބުން އެރަށެއްގެ ތިމާވެށްޓަށް ލިބިފައިވާ ގެއްލުން މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރއިން ބެލުމަށްފަހު، އަލުން އެރަށުގެ މާހައުލު ރަނގަޅުކުރުމަށް ހޭދަވާނެކަމަށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް ފެންނަ ހަރަދު، އެރަށަކުން ރުއްގަސް ކަނޑައި، ނަގައި ނުވަތަ އުފުރައިގެން ގެންގިސް އިންދުނު ތަނެއް ނުވަތަ ރަށެއްގެ ނުވަތަ ރިޒޯޓެއްގެ ވެރިފަރާތުން ނުވަތަ އެތަނަކާ ހަވާލުވެ ހުރި ފަރާތްތަކުން މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރ އަށް ދައްކަން ޖެހޭނެއެވެ. އަދި އެފަރާތަކާމެދު ގާނޫނު ނަންބަރު 1993-04 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކޮށް ދެމެހެއްޓުމާބެހޭ ގާނޫނު)ގެ ދަށުން ފިޔަވަޅުއެޅޭނެއެވެ.
11 ވަނަ މާއްދ - މިލިޔުމުގައިވާ ބައެއް ލަފުޒުތަކާއި ޢިބާރާތްތަކުގެ ށަރަހަ
(ހ) "ތިމާވެށްޓަށް އަސަރު ފޯރާނެ މިންވަރު ބަޔާންކުރާ ރިޕޯޓު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ތިމާވެށްޓަށް ފާހަގަކުރެވޭފަދަަ ބަދަލެއް އަތުވެދާނެ ކޮންމެ މަށްރޫއެއް ފެށުގެ ކުރިން އެ މަށްރޫޢަކުން ތިމާވެށްޓަށް ކޮްފާނެ އަސަރު ބަޔާންކޮށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެނަރޖީ އެންޑް ވޯޓަރއަށް ހުށަހަޅަންޖެހޭ ރިޕޯޓަށެވެ.
(ށ) "ރުއްގަސް ކެނޑުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް (ލަކުޑީގެ ބޭނުމަށް ނުވަތަ ބިން ބޭނުންކުރުމަށް) ނައްތާލުމުގެ ގޮތުން ކަނޑާލުމަށެވެ.)
(ނ) "އުފުރުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ، ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިމުގެ ބޭނުމުގައި، މޫތަކާއެކު އުފުރުމަށެެވެ.
(ރ) "ކޮނެގެން ނެގުން" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރުކެއް ނުވަތަ ގަހެއް ހުރިތަން ނޫން އެހެން ތަނަކަށް ނުވަތަ އެހެން ރަށަކަށް ގެންދިއުމުގެ ބޭނުމުގައި، ރުއް ނުވަތަ ގަހުގެ ވަށައިގެން ކޮނުމަށްފަހު މޫތަކާއެކު ނެގުމަށެވެ.
(ބ) "މުއައްޒަފު" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ރަށުއޮފީސް އެއިރަކު ހިންގުމާއި ހަވާލުވެހުރި ވެރިޔަކު، މިގަވާއިދުގެ 8 (ނ)ގެ ދަށުން އައްޔަންކުރާ ރަށުއޮފީހުގެ މުވައްޒަފަކަށެވެ.
(ޅ) "އާދަޔާހިލާފު ސިފައެއް ލިބިފައި ހުރި ރުއްގަސް" ކަމަށް ބުނެފައިއެވަނީ ދެކުރިގަނޑު ހުންނަ ރުކާއި އެތުގެ ބަދަލުގައި ކުރިފަޅާ ރުއްފަދަ ގުދުރަތީގޮތުން އެހެން އެފަދަ ރުކާއި ތަފާތު ސިފަތަކެއް ލިބިފައިވާ ރުއްގަހަށެވެ.
(ކ) މިގަވާއިދުގައި ކޮންމެ މުފުރަދެއް ޖަމުޢުކޮށް އަދި ޖަމްއެއް މުފުރަދުކޮށް އަދި ށަހްސަކަށް އިށާރާތްކުރެވިފައިވާ ކޮންމެ ތަނެއްގައި ވަކިގޮތަކަށް ބަޔާންކޮށްފައިނުވާނަމަ، ގާނޫނީ ށަހްސިއްޔަތުފަދަ ކޯޕަރޭޓިވް ބޮޑީތައްވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.
މި ގަވާއިދަށް ގެނެވިފައިވާ އިސްލާހު
ކިޔުންތެރިންގެ ހިޔާލު